Cechy twórczości
- Jego ulubioną formą był sonet.
- Jest uważany za najwybitniejszego przedstawiciela poezji dworskiej.
- Utwory Morsztyna często oparte są na koncepcie – wyrafinowanym, zaskakującym pomyśle. Wiersz ma wywołać u czytelnika podziw dla pomysłowości i kunsztu poety.
- Jan Andrzej Morsztyn uważany jest także za największego polskiego marinistę – kontynuatora dzieła włoskiego poety Giambattisty Mariniego.
- Stosuje wyrafinowane środki poetyckie, takie jak anafora, paralelizm.
- Bardzo często tematem jego wierszy jest miłość – forma ucieczki przed rzeczywistością.
- Miłość bywa przyrównywana do śmierci, galer, niewoli.
Nurty, pojęcia
- barokowa poezja dworska
- koncept
- marinizm
- sonet
- oksymoron
- paradoks
Możliwe tematy
- Odbicie niepokojów i lęków epoki baroku w poezji Jana Andrzeja Morsztyna.
- Miłość jako wyszukana zabawa, gra, intrygująca rozrywka.
Co wtedy pisać?
- Jan Andrzej Morsztyn to typowy poeta dworski.
- Morsztyn jest najbardziej utalentowanym polskim marinistą – szedł drogą, którą wytyczył włoski poeta Giambattista Marini.
- Zarzucano mu, że jego wiersze cechuje przerost formy nad treścią – czyli że są to błahe treści zaklęte w pięknej, wyszukanej formie. Niesłusznie chyba.
- Wiele jego wierszy cechuje dwuznaczność obrazowania oraz mieszanie sfery sacrum i profanum – jak np. w wierszu Na krzyżyk na piersiach jednej panny.
- Miłość ukazuje jako potężną siłę, która nic sobie nie robi z woli i rozumu człowieka.
- Wirtuozeria poezji Morsztyna musi budzić podziw.
Najważniejsze wiersze, ich tematy
- Do trupa – miłość porównana do śmierci. Z tego sonetu dowiadujemy się, że sytuacja zakochanego i trupa są w gruncie rzeczy podobne – niewesołe…
- Niestatek – tematem jest płocha i lekkomyślna natura kobiet. To prawdziwy cud spotkać wśród nich istotę wierną, stateczną i poważną.
Zobacz:
Jan Andrzej Morsztyn na maturze