Hamlet, Laertes, Fortynbras – różni ludzie w podobnych sytuacjach. Porównaj bohaterów.
Propozycja:
Wszyscy trzej są młodymi ludźmi zmuszonymi przez los do dokonania zemsty. Hamlet ma pomścić ojca, którego zabił podstępnie własny brat. Laertes powrócił do Elsynoru na wieść o zabiciu ojca przez księcia Danii. Wkrótce dowiedział się też o szaleństwie i samobójczej śmierci swej siostry Ofelii. Uznał, że także za to odpowiedzialny jest Hamlet. Fortynbras również stracił ojca, a na tronie zasiadł jego stryj. Książę norweski pragnie przywrócić cześć jego imieniu. Zamierza zaatakować Danię, bo przed laty ojciec Hamleta pokonał jego ojca i zagarnął część jego państwa. Jak widać, wszyscy ci bohaterowie znaleźli się w podobnych sytuacjach. Każdy z nich jednak wybiera inną postawę. Laertes i Fortynbras to ludzie czynu. Nie unikają działania, tak jak robi to Hamlet. Książę duński waha się, rozważa moralne aspekty zemsty – i nie robi nic. Pozostali bohaterowie nie przeżywają Duchowych rozterek.
„Świat jest teatrem,
aktorami są ludzie.”
W jaki sposób w kreacji Hamleta Szekspir pokazuje tę prawdę?
Według Szekspira ludzie często zakładają maski, nie pokazują, co naprawdę myślą.
W ten sposób można ukryć się przed światem, który nam zagraża. Można też oszukać innych ludzi. Książę duński widzi to wokół siebie. Jego matka i stryj odgrywają komedię żałoby po ojcu Hamleta:
Ta przygnębiona twarz, te wszystkie formy,
kształty, postacie, wyglądy boleści […]!
To – można udać, odegrać jak aktor.
Myli się Klaudiusz, gdy mówi o Hamlecie: „On, wyższy nad trywialną podejrzliwość”. Książę nie jest naiwny. Szybko domyśla się na przykład, że Rosencrantz i Guildenstern są na usługach króla, że Ofelia ma za zadanie go wybadać. Otoczony ludźmi – aktorami, Hamlet wybiera te same środki. To właśnie teatr wykorzysta, by ostatecznie przekonać się o winie stryja! Będzie udawać szaleństwo, by sprowokować otoczenie. Nie tylko jednak w tym celu. Zakładając maskę, Hamlet chce odciąć się od otaczającego go świata. Jak można zaufać kobiecie, skoro jego własna matka wyszła za zabójcę jej męża i to ledwie w kilka tygodni po tej tragicznej śmierci? Jak żyć, skoro możliwe są takie zbrodnie? Gorzej – nie są one potępiane. „Świat wyszedł z orbit”, jest pełen kłamstwa i zła. Jak żyć? Hamlet ucieka w szaleństwo, drwi z tego, co go otacza. Czy jednak zmniejsza to jego cierpienia?
Przedstaw krótko dzieje Hamleta
Hamlet to książę duński, ambitny student pobierający nauki w Wittenberdze. Gdy go poznajemy, jest pogrążony w smutku po śmierci ojca. Książę nie może pogodzić się z faktem, że jego matka poślubiła w niecałe dwa miesiące po śmierci swego męża – króla Hamleta – jego brata Klaudiusza.
Horacjo opowiada Hamletowi o pojawiającej się na zamku tajemniczej zjawie. Podczas następnej nocy Hamlet towarzyszy wartownikom. Po północy pojawia się duch ojca Hamleta, który wyjawia, że został zabity przez Klaudiusza. Ten, podczas snu władcy w ogrodzie, wlał mu do ucha truciznę, a następnie ogłosił, że król został ukąszony przez węża. Duch pragnie, by syn pomścił to potworne morderstwo, ale nie chce, by syn skrzywdził matkę.
Książę postanawia udawać szalonego. Stryj jest zaniepokojony jego dziwnym zachowaniem; wzywa dawnych przyjaciół Hamleta – Rosencrantza i Guildensterna. Książę orientuje się, że przyjaciele zostali wysłani przez króla, i traci wiarę w ich przyjaźń. Na zamek przybywa trupa aktorów. Hamlet chce, by zagrali Zabójstwo Gonzagi wraz z napisanymi przez niego dodatkowymi fragmentami, przypominającymi okoliczności śmierci jego ojca (mamy tu do czynienia z tzw. teatrem w teatrze). Klaudiusz, kiedy dochodzi do sceny z trucizną, przerywa przedstawienie i opuszcza salę. Młody człowiek zyskuje pewność, że duch mówił prawdę.
Hamlet wyjeżdża do Anglii wraz z „przyjaciółmi” na polecenie Klaudiusza, który zaplanował, że tam książę zostanie zabity. Jednak statek Hamleta zostaje zaatakowany przez piratów, a on sam został uwięziony (a potem uwolniony w zamian za obietnicę odwdzięczenia się w przyszłości).
Hamlet powraca na dwór w dniu pochówku Ofelii (która straciła zmysły i utopiła się). Staje do pojedynku z Laertesem, bratem Ofelii, jednak pojedynek jest nieuczciwy (plan Klaudiusza i Laertesa: czubek rapiera Laertesa był zatruty, wino, które miał pić Hamlet, również zatruto). Podczas walki (tragiczn ego finału) obaj zostają zranieni zatrutym ostrzem, Gertruda wypija wino przeznaczone dla syna i umiera. Książę zabija Klaudiusza – wypełnia w ten sposób wolę ojca. Hamlet decyduje, że to Fortynbras – norweski waleczny książę – powinien objąć tron duński. Chwilę potem umiera. Tak kończą się losy melancholijnego duńskiego księcia.
Zobacz: