Niechaj mię Zośka o wiersze nie prosi, Bo kiedy Zośka do ojczyzny wróci, To każdy kwiatek powie wiersze Zosi, Każda jej gwiazdka piosenkę zanuci. Nim kwiat przekwitnie, nim gwiazdeczka zleci, Słuchaj – bo to są najlepsi poeci. Gwiazdy błękitne, kwiateczki czerwone Będą ci całe poemata składać. Ja bym to samo powiedział, co one, Bo ja się od nich nauczyłem gadać; Bo tam, gdzie Ikwy srebrne fale płyną, Byłem ja niegdyś, jak
Geneza i problematyka dyskusja – ocena powstania listopadowego i jego przywódców, polemika z Mickiewiczem, temat dojrzewania i poznawania świata przez młodego człowieka, mesjanizm narodowy (przenośnia Winkelrieda), ocena społeczeństwa polskiego, temat poezji i jej roli w życiu narodu, psychologiczny portret Polaka – w tym dylemat moralny (próba królobójstwa), hamletyzm (niemoc czynu), miłość i rozczarowanie światem, wątki szekspirowskie: konstrukcja bohatera, Przygotowanie. Gatunek Dramat romantyczny Bohaterowie Bohater romantyczny – Kordian, który łączy wątki i różne miejsca dramatu (motyw podróży). Przywódcy powstania:
O samym Słowackim Drugi polski romantyczny wieszcz żył nieco w cieniu pierwszego. Również jego twórczość okazała się mniej popularna – poezja Mickiewicza jest po prostu łatwiejsza, szybciej dociera do odbiorcy. Słowacki sam siebie kreował na samotnego i niezrozumianego poetę, ale też był samotny w istocie. Wielki wpływ na jego życie miała matka. Dużo pisał o sobie. Był wielbicielem Szekspira i on to głównie propagował szekspiryzm w polskiej literaturze. Przed maturą
Epoka Romantyzm – utwór uważany jest za jeden z trzech najważniejszych polskich dramatów romantycznych. Autor Juliusz Słowacki (1809-1849). Jeden z największych polskich twórców romantyzmu. Był autorem wierszy, dramatów, licznych listów, a także tekstów filozoficznych; uchodzi za twórcę tzw. filozofii genezyjskiej – od tytułu dramatu Genezis z Ducha. Spośród wielkich twórców polskiego romantyzmu on jeden oglądał wydarzenia powstania listopadowego i czuł atmosferę tych dni. Doświadczenia te zaowocowały wielkim dramatem politycznym o współczesności, jakim jest Kordian. Dzieło Kordian
Poziom podstawowy Lektury obowiązkowe: Adam Mickiewicz, wybór wierszy Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz Juliusz Słowacki, wybór wierszy Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia Cyprian Kamil Norwid, wybór wierszy Wymagania egzaminacyjne: Motywy literackie i kulturowe romantyzmu – podstawy Podstawowa wiedza o gatunkach literackich i stylistyce epoki Orientacja w kulturze epoki Znajomość wskazanych lektur Najważniejsze pojęcia: romantyzm, ludowość, orientalizm, mistycyzm, frenezja romantyczna, winkelriedyzm, bohater romantyczny, indywidualizm romantyczny, historyzm, prometeizm, mesjanizm narodowy, profetyzm, ballada, sonet,
Jaka była romantyczna miłość? Twórcy tej epoki interpretowali ją w szczególny sposób, wzorując się na takich utworach, jak Nowa Heloiza Rousseau czy Cierpienia młodego Wertera Goethego. Miłość była uczuciem nagłym i silnym, często od pierwszego wejrzenia. Dawała niezwykłe szczęście, ale też cierpienia ponad siły, prowadziła do obłędu czy samobójstwa… W tej epoce nie łączy się miłości z małżeństwem, które jest interpretowane jako „grób miłości”. To uczucie nie ma szans na
Poetom romantycznym przyszło żyć w okresie niezwykle ważnych wydarzeń politycznych i przemian społecznych. Nie wszyscy pamiętali nadzieje związane z Napoleonem (na przykład Słowacki urodził się w 1809 r.), ale ich wspólnymi doświadczeniami były powstanie listopadowe i Wiosna Ludów. Interesujące wydarzenia nie są jednak jedynym powodem, by dobrze poznać biografie romantycznych twórców. Znajomość losów poety okazuje się ważna, przydatna w trakcie lektury jego dzieł. Nie ma chyba pisarza, który w swojej twórczości nie odwoływałby się do własnych przeżyć i doświadczeń.
Nieco młodszy od Mickiewicza, ważny poeta epoki romantyzmu! Także nazywany wieszczem narodowym. Juliusz Słowacki (1809-1849) Od dziecka przyzwyczajony był do naukowej atmosfery i wykształconego towarzystwa. Niestety, beztroskie dzieciństwo przerwała śmierć ojca – Juliusz miał wtedy pięć lat. Rodzice (również ojczym Słowackiego) obracali się w kręgach naukowych i uniwersyteckich, dbali o edukację i rozwój dzieci. Z wykształcenia Słowacki był… prawnikiem – studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim, robił aplikację w warszawskiej Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. W czasie powstania listopadowego napisał
Dokonaj podsumowania twórczości Juliusza Słowackiego, przyporządkowując do tematów odpowiednie utwory. 1. Ojczyzna – tematy wokół kwestii polskiej: ocena powstania listopadowego (Kordian) ocena narodu polskiego (Grób Agamemnona) tęsknota emigranta za ojczyzną (Hymn) losy patriotów polskich (Fantazy) misja poety – przywódcy narodu (Testament mój) powrót do słowiańskich źródeł (Król-Duch) 2. Złożoność ludzkiej natury: Kordian Balladyna 3. Poezja i jej rola: Kordian (Prolog, wizja poezji – urny narodowej) Testament mój (siła zdolna przemienić ludzi)
Balladyna Juliusza Słowackiego Lektura w epoce Stop! Jesteś w romantyzmie! Romantyzm polski to epoka tajemniczych spisków, powstań, tęsknoty za utraconą wolnością. Jesteśmy w I połowie XIX wieku, ludzie poruszają się dyliżansami, panowie noszą peleryny i cylindry, pojedynek to nic niezwykłego – zwłaszcza o kobietę. Poeta Słowacki ma 30 lat, popularyzuje typowy kołnierzyk zwany po dziś dzień kołnierzykiem Słowackiego i tworzy tragedie o siostrzanej zbrodni. Balladyna a romantyzm Ludowość – moralność
Słowacki wierzył, że triumf tego, co genialne, jest nieunikniony, że jego „będzie za grobem zwycięstwa”. W testamencie poetyckim, jaki pozostawił potomnym, wśród wielu wątków pobrzmiewa horacjańska nuta „non omnis moriar” („nie wszystek umrę”): „Jednak zostanie po mnie ta siła fatalna, Co mi żywemu na nic … tylko czoło zdobić, Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna, Aż was, zjadacze chleba – w aniołów przerobi.” Współcześni poecie nigdy nie zrozumieli jego
1. Którego historycznego wydarzenia dotyczy treść Kordiana? a) koronacji cara Mikołaja I b) powstania listopadowego c) powstania kościuszkowskiego d) III rozbioru Polski 1. Odpowiedź: a) Komentarz: To dość podchwytliwe pytanie, ponieważ Kordian został napisany przez Juliusza Słowackiego jako próba oceny powstania listopadowego i diagnoza jego klęski. Ale nie tego faktu dotyczy bezpośrednio treść utworu i nie o to wydarzenie w powyższym pytaniu chodzi, ale o koronację cara Mikołaja I na
Wielcy bohaterowie w poezji Juliusza Słowackiego. Omów co najmniej dwa przykłady. Wstęp Poezja romantyczna chętnie wspomina wielkich bohaterów, ponieważ ci podtrzymywali ducha narodu. Wystarczy przypomnieć na przykład twórczość Cypriana Kamila Norwida (Fortepian Szopena, Bema pamięci żałobny rapsod) czy Adama Mickiewicza (Śmierć Pułkownika, Reduta Ordona). Słowacki również wpisywał się w tę tradycję polskiej poezji romantycznej. Rozwinięcie Na sprowadzenie prochów Napoleona – tekst jest połączeniem elegii żałobnej (strofy 1–4) i ody (strofy 5–8). Pojawia się
Przegląd znanych i znaczących cytatów z twórczości Juliusza Słowackiego – z próbą interpretacji, uwag i skojarzeń. 1. Temat – przemijanie Cicho – zegarek słyszę idący – i serce… Czas i życie (Na szczycie piramid) Doskonały cytat do prac o tematyce filozoficznej, do rozważań o przemijaniu i niszczącej sile czasu. Powyższe wersy są niezwykle obrazowe, są skojarzeniem prostym, ale godnym mistrza: samotny na szczycie piramidy odczuwa ciszę taką, że słychać i
Drugi polski romantyczny wieszcz żył nieco w cieniu pierwszego. Również jego twórczość okazała się mniej popularna – poezja Mickiewicza jest po prostu łatwiejsza, szybciej dociera do odbiorcy. Słowacki sam siebie kreował na samotnego i niezrozumianego poetę, ale też był samotny w istocie. Wielki wpływ na jego życie miała matka. Dużo pisał o sobie. Był wielbicielem Szekspira i on to głównie propagował szekspiryzm w polskiej literaturze. Przed maturą ważny wieszcz, głównie
Juliusz Słowacki Grób Agamemnona Niech fantastycznie lutnia nastrojona Wtóruje myśli posępnej i ciemnej; Bom oto wstąpił w grób Agamemnona I siedzę cichy w kopule podziemnej, Co krwią Atrydów zwalana okrutną. Serce zasnęło, lecz śni. Jak mi smutno! O! jak daleko brzmi ta harfa złota, Której mi tylko echo wieczne słychać! Druidyczna to z głazów wielkich grota, Gdzie wiatr przychodzi po szczelinach wzdychać I ma Elektry głos – ta bieli płótno I odzywa się z laurów:
Gatunek Balladyna jest dramatem romantycznym z elementami baśni poetyckiej. Mieszają się w nim wątki i wydarzenia fantastyczne (działania Goplany) z realistycznymi (ubogie życie wdowy), patetyczne (proces koronacji) z groteskowymi (koronacja Grabca), tragiczne (zbrodnie Balladyny) z humorystycznymi (Grabiec tłumaczący ludowi, jak przemieniono go w drzewo). Różny jest styl wypowiedzi poszczególnych postaci (np. styl matki i Aliny charakteryzuje się licznymi zdrobnieniami). Jest to baśń o władzy, pełna okrucieństwa, ale i refleksji moralnych,
Przedstawienie postaci Balladyna Córka ubogiej Wdowy, wraz z matką i młodszą siostrą zajmowała się prowadzeniem gospodarstwa. Wygląd Wysoka, ciemnowłosa, piękna dziewczyna. Blada cera, ciemne oczy. Od czasu zamordowania Aliny na czole charakterystyczna opaska zasłaniająca krwawe piętno. Sposób bycia, zachowanie Sprawia wrażenie pewnej siebie, dumnej, niedostępnej. Zachowuje się, jakby gardziła wszystkimi wokół. Bardzo różni się od swej młodszej siostry. Cechy charakteru Arogancka, harda, pewna siebie, zarozumiała, łatwo wpada w gniew, nie potrafi zapanować nad
Geneza utworu Kordian powstał w 1833 r. w trakcie pobytu Słowackiego w Szwajcarii, i miał być przede wszystkim próbą oceny powstania listopadowego, zgłębieniem przyczyn jego klęski oraz polemiką z systemem mitów stworzonych przez Adama Mickiewicza w III części Dziadów i Księgach narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego. Stanowił również swoisty obrachunek z dotychczasowym romantyzmem, z wykreowanym przez romantycznych twórców zespołem konwencji, schematów, które na tyle utrwaliły się w kulturze, że można było spojrzeć na nie z pewnym krytycznym dystansem, ocenić je, a nawet wyszydzić. Dramat
Adam Mickiewicz Oda do młodości Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy; Młodości! dodaj mi skrzydła! Niech nad martwym wzlecę światem W rajską dziedzinę ułudy: Kędy zapał tworzy cudy, Nowości potrząsa kwiatem I obleka w nadziei złote malowidła. Utwór ten został zbudowany na zasadzie kontrastu. Rozpada się na dwa ciągi obrazów: starego, zgnuśniałego świata, gdzie nad „wody trupie wzbił się jakiś płaz w skorupie”, oraz nowej, pełnej zapału rzeczywistości, którą stworzyć może