Tag "rozbicie dzielnicowe"
Statut Bolesława Krzywoustego Bolesław Krzywousty w swym testamencie (1138 r.) podzielił Polskę pomiędzy synów na pięć dzielnic. najstarszy syn – Władysław, otrzymał Śląsk, Bolesław Kędzierzawy – Mazowsze, Mieszko Stary – Wielkopolskę, Henryk – ziemię sandomierską. Piąta dzielnica (ziemia krakowska, sieradzka i łęczycka) była dzielnicą senioralną. Władza w niej nie była dziedziczna, lecz przechodziła każdorazowo na najstarszego w rodzinie Piastów (stąd senior). Senior był zwierzchnim księciem (princeps), reprezentującym ideę jedności państwa.
Na mocy postanowień testamentu Bolesława Krzywoustego władza zwierzchnia, obronność i polityka zagraniczna państwa miała przypadać najstarszemu księciu. Obejmował on również władzę w tzw. dzielnicy senioralnej (Małopolska wraz ze stołeczny już wówczas Krakowem). Po kilkudziesięciu latach zasada uległa załamaniu, oficjalnie zlikwidowano ją na łęczyckim zjeździe ówczesnych elit feudalnych w 1180 roku. Podział kraju Najstarszy z synów Bolesława Krzywoustego, wygnany w 1146 roku Władysław, oprócz dzielnicy senioralnej otrzymał Śląsk i zarząd nad całością Pomorza. Bolesław Kędzierzawy otrzymał Mazowsze z Kujawami, Mieszko
Ogólnoeuropejskie zjawisko rozbicia dzielnicowego nie ominęło również Polski. Na przekór założeniom i planom pomysłodawcy – Bolesława Krzywoustego, zasada senioratu nie utrzymała się. Doszło do rozbicia władzy centralnej, oraz faktycznego rozczłonkowania państwa. Zarówno pierwszy senior, jak i jego bracia – książęta juniorzy, nie pogodzili się z ograniczeniem swych uprawnień. W wyniku wojny domowej, senior Władysław II musiał udać się na wygnanie (1145-46 r.) Osłabienie państwa wykorzystał Fryderyk I Barbarossa zmuszając nowego
Walki dynastyczne w Niemczech, oraz spór królów, a zarazem cesarzy z rodu Staufów z papiestwem, doprowadziły kraj do krawędzi wojny domowej w poł. XIII w.. Śmierć Konrada IV osłabiła poważnie stronnictwo zmierzające do wzmocnienia autorytetu władzy centralnej, skupione wokół dynastii Staufów. Jego małoletni syn nie liczył się w rozgrywce do tronu. Wkrótce zresztą został zabity, a chaos polityczny sięgnął zenitu (1254-1273 Wielkie Bezkrólewie). Niemal równocześnie zmarł rywal Konrada, Wilhelm z
Pozycja korony w zachodniofrankońskiej części dawnego imperium Karola Wielkiego nie była zbyt wysoka. Stan ten odziedziczyli po wygaśnięciu karolińskiej dynastii Kapetyngowie, władający od 987 r. tronem Francji. Królowie pozostawali jedynie nominalnymi seniorami potężnych wasalów, hrabiów: Szampanii, Flandrii, Poitou, Anjou (Andegawenii), Tuluzy, książąt Normandii, Akwitanii, Bretanii, Burgundii. We wczesnym okresie dziejów Francji nie obejmowała ona jeszcze Lotaryngii, Alzacji czy całej Burgundii. W XII w. do roli wasali wyrośli Plantageneci. Dzięki mariażom
Druga połowa XIII w. to okres największego rozbicia dzielnicowego Polski. Nastąpiło osłabienie władzy coraz liczniejszych, drobnych książąt dzielnicowych. Dochodziło do licznych wojen między nimi. Rosnący w siłę możnowładcy coraz częściej buntowali się przeciw władcom. W kraju szerzyła się anarchia. Było to powodem do wzrostu tendencji zjednoczeniowych i mocniejszej centralizacji władzy. Jej zwolennikami były warstwy związane z gospodarką towarowo-pieniężną – rozbicie dzielnicowe hamowało rozwój życia gospodarczego, handlu i miast. Tendencje zjednoczeniowe
Feudalizm to charakterystyczny dla średniowiecza system społeczno-gospodarczy regulujący stosunki prawne pomiędzy warstwami wyższymi a niższymi: arystokracją, rycerstwem i chłopstwem. Feudalizm to system wasalno-lenny. Geneza feudalizmu Feudalizm wykształcił się w państwie karolińskim, a następnie rozpowszechnił się w całej Europie. W trudnych i burzliwych wiekach średniowiecza dawał pewne podstawy bezpieczeństwa jednostkom i grupom społecznym – chłopi, rycerze, możni, duchowni (lennicy) oddawali się opiece silniejszych od siebie (seniorom), którzy w zamian za służbę otaczali ich opieką i nadawali im ziemię. Lennicy zobowiązani byli
