Na podstawie poznanej literatury średniowiecza możemy mówić o trzech wzorcach parenetycznych – czyli ideałach, wzorach do naśladowania propagowanych w tej epoce.
- Ideał rycerza – wzorem takim jest np. Roland ze słynnej francuskiej Pieśni o Rolandzie.
- Ideał władcy – tu za przykład może nam posłużyć portret Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego, jaki kreśli Gall Anonim w Kronice polskiej.
- Ideał świętego (ascety), a przykładem takiego wzoru osobowego może być św. Aleksy z Legendy o św. Aleksym.
Oprócz tych podstawowych propozycji średniowiecznej literatury warto wspomnieć także postawę św. Franciszka z Asyżu. To także wzór parenetyczny – model wiary radosnej, pełnej miłości do bliźnich, natury, świata. Można zaryzykować twierdzenie, że jest to swoisty wariant wzoru świętego. Tak, lecz zwróćmy uwagę, że bardzo odmienny, uniwersalny, wciąż aktualny – kontynuowany np. przez współczesnego nam ks. Jana Twardowskiego w jego poezji.
Pieśń o Rolandzie – Scharakteryzuj postać Karola Wielkiego jako wzór doskonałego władcy
Średniowieczne wzorce osobowe
| Wzór władcy przykłady:• król Karol Wielki, • król Artur, • Bolesław Chrobry.Cechy:• mądrość, • duma, • miłosierdzie, • pobożność, • odwaga, • spryt. |
Wzór świętego przykłady:• św. Aleksy, • św. Szymon Słupnik, • św. Kinga.Cechy:• pobożność, • ubóstwo, • umartwianie ciała, • medytacja, • męczeństwo, • zdolność do czynienia cudów. |
Wzór rycerza przykłady:• Roland (Pieśń o Rolandzie), • bohaterowie cyklu o rycerzach Okrągłego Stołu.Cechy:• honor, odwaga, męstwo, • wierność danemu słowu i damie serca, • pobożność, • mistrzostwo w rycerskim rzemiośle.
|
Zobacz:
Jakie cechy powinien posiadać idealny rycerz? Odpowiedz na podstawie „Pieśni o Rolandzie”.
Na podstawie konkretnych przykładów literackich przedstaw średniowieczne wzorce parenetyczne.