Jaką panoramę swoich czasów kreśli Balzak w swoich utworach? Wyjaśnij znaczenie tytułu Komedia ludzka.
Panorama balzakowskiej rzeczywistości jest pesymistyczna i przerażająca.
Fakt, że nie dotyczy to tylko przeszłości, jeszcze pogarsza samopoczucie czytelnika. Ten świat aż woła o ocalenie choć jednej z cnót człowieka: przyjaźni. miłości lub choćby uczciwości… Balzak nie przekreśla raczej możliwości działania w słusznej sprawie naprawy świata. Cyniczny Vautrin mówi, że „życie jest jak kuchnia – aby zrobić w niej cokolwiek, trzeba pobrudzić ręce…”. Vautrin i Rastignac to dwie postacie aktywne, dwie odmienne postawy, propozycje działań.
- Vautrin działa wbrew prawu, nie ocenia środków, jakimi może dysponować, i twierdzi, że jedyna metoda walki ze złem – to niszczyć cały świat.
- Rastignac działa, nie przekraczając prawa, lecz płynnie włączając się w uznane bezprawie paryskiego środowiska. Nie uniknie pobrudzenia rąk, jeśli pozostaną mu jeszcze jakieś ideały, o które zechce walczyć. Żadna z postaw nie jest koncepcją idealisty, walki szlachetnej i czystej – taka nie ma szans powodzenia.
Uwaga!
Komedia ludzka jest aluzją literacką do wielkiego dzieła Dantego – renesansowej Boskiej komedii. Dante utrwalił w literaturze niezwykłą wizję wędrówki człowieka po zaświatach: po kręgach piekielnych, po piętrach czyśćca. Balzak – pokazał tę wędrówkę w przestrzeni ziemskiej, pokazał społeczeństwo współczesności dziewiętnastowiecznej uwarunkowane jej realiami.
Ten świat dzieli wiele, ale łączy jedno: władza pieniądza; w tym świecie możliwe są wielkie kariery i upadki, spotkać można typy szlachetne i szubrawców. Nic dziwnego – Balzak opisał w swoich księgach ponad dwa tysiące postaci. Prześledził procesy zachodzące w społeczeństwie: zawiść, konkurencję w drodze do zwycięstw i fortuny, ambicje, cynizm, rzadko spotykane cnoty i dobre uczucia, takie jak miłość i poświęcenie. Ukazał wieś i miasto, pokazał swoją epokę, ale przede wszystkim sportretował człowieka – i to nie tylko dziewiętnastowiecznego, lecz uniwersalnego.
Zobacz:
Obraz miasta w Lalce Bolesława Prusa i Ojcu Goriot Honoriusza Balzaka.
Jakie przesłanie i ogólnoludzkie wartości zawiera Ojciec Goriot Balzaka?
Jakie przesłanie i ogólnoludzkie wartości zawiera Ojciec Goriot Balzaka?