REFERATY / Tematy przekrojowe
Dialog twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej. Komentarz Temat nie jest zbyt prosty, ale raczej wdzięczny – możesz popisać się i wiedzą, i umiejętnością samodzielnego myślenia oraz oryginalnością sądów. Inne możliwe sformułowania tematu Dialog literatury z filozofią – tematy, zagadnienia, konkluzje… Odwołaj się do wybranych przykładów z literatury dawnej lub współczesnej. Rozmowy literatów i filozofów w literaturze dawnej lub współczesnej. Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu
Literackie pary kochanków. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu: Wariant 1 Na przestrzeni wieków mieliśmy do czynienia z rozmaitymi koncepcjami miłości. Nie ma jednego sposobu jej przeżywania. Zmieniały się też formy mówienia i pisania o niej. Inny „wzór” pary kochanków panował w wiekach średnich, inny w romantyzmie, modernizmie, a jeszcze inny dziś. Zmieniają się epoki i konwencje. Czy istnieje jednak jakaś ogólna, uniwersalna i ponadczasowa definicja miłości? Czy miłość jest
Scharakteryzuj powieść jako gatunek literacki. Jak rozwijała się na przestrzeni epok i jakie znasz rodzaje powieści? Sam termin: powieść ustalono w latach 40-tych XIX w., a jest to najważniejszy gatunek epiki. Powieść jest utworem obszernym, pisanym prozą, jej konieczne elementy to: narrator i narracja, akcja, czas, przestrzeń, bohaterowie. W każdej powieści coś, gdzieś się dzieje – jest to świat przedstawiony, narrator może do niego należeć lub nie – może opisywać
Samotność – czym jest? Twoje rozważania na ten temat poparte przykładami z literatury, filmu, teatru. Temat odwołujący się do różnych tekstów kultury, czyli filmów, spektakli teatralnych, dzieł muzycznych i plastycznych. Daje możliwość wykazania się wiedzą spoza programu. Nie zagub się jednak w gąszczu przykładów! Nie zapomnij, że masz odpowiadać na „tytułowe” pytanie – czym jest samotność? Pracę warto uporządkować według definicji samotności, nie utworów! Jak zacząć? Przykład Samotność jest znakiem dzisiejszych
Człowiek wobec śmierci – rozważania na wybranych przykładach literackich. Temat konkretny, ale i szeroki, nienarzucający materiału literackiego. Daje możliwość wykazania się wiedzą na temat omawianej epoki (dwudziestolecia), ale można równie dobrze wybrać inne przykłady literackie, np. odwołać się do poezji baroku, Trenów Kochanowskiego, wierszy Poświatowskiej. Zapunktujemy znajomością utworów niefigurujących w lekturze obowiązkowej (Czarodziejska góra, wiersz Leśmiana Do siostry) lub jeszcze nieomawianych (Sklepy cynamonowe). Widzę pewną furtkę dla tych, którzy nie przygotowali
Wiek buntowników. Przedstaw wybranych literackich bohaterów XIX wieku. Jak zacząć? Przykład 1. Spójrz na zjawisko dziewiętnastowiecznego buntu w kontekście historii Europy. Przywołaj główne wydarzenia historyczne tego okresu – takie jak rewolucje i powstania – oraz postaraj się pokazać ich konsekwencje literackie. Wiek dziewiętnasty był czasem niezwykle silnych i gruntownych przemian – obecnych zarówno w kulturze, jak i w literaturze. Stulecie to nazwać by można okresem nieustannej rewolucji; dokonującej się w obyczajowości społecznej, sztuce, nauce, a nawet w przemyśle.
Bohaterowie przemienieni, odkupieni, zrehabilitowani. Czy możliwa jest szczera pokuta i odkupienie winy? Odpowiedź zilustruj przykładami tekstów kultury z wybranych epok. Proponowany wstęp I: Odpowiedź przecząca na zawarte w temacie pytanie oznaczałaby zwątpienie w świat i we wszystkie prawie wartości, jakie głosił i głosi człowiek. W większości byłyby to oczywiście wartości głoszone przez religię chrześcijańską, w której pokuta za grzechy i odkupienie winy są bardzo istotne. Rozpatrywanie tego tematu w aspekcie chrześcijaństwa wydaje mi się najbardziej odpowiadającym kulturze, w której
Przedstaw nawiązania do postaci Everymana w utworach literackich. Kim jest Everyman? To postać pozbawiona cech indywidualnych, charakterystycznych, dzięki czemu może się z nią utożsamiać wielu odbiorców. Everyman to tytułowy bohater średniowiecznego, mniej więcej z roku 1500, moralitetu angielskiego przedstawiającego walkę dobra i zła – upersonifikowanych cnót i występków – o duszę zmarłego człowieka, którego narodowości i stanu społecznego nie można określić. Radość życia bohatera zostaje brutalnie przerwana przez niespodziane przyjście Śmierci. Jego przyjaciele, a wśród nich:
Utwory maryjne to najstarsze nasze zabytki średniowieczne. Bogurodzica i Lament świętokrzyski to pieśni, których bohaterką jest Matka Boska. Bogurodzica jest najstarszym polskim hymnem. Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstała, jaka była wcześniejsza jej wersja, kto jest autorem. Wiemy, że to oryginalny polski utwór, a nie tłumaczenie łacińskiego hymnu. Poprzestań na omówieniu dwóch najstarszych strof pieśni. Niektórzy badacze twierdzą, iż powstały one na przełomie XI i XII wieku. Świadczą o tym dwa archaizmy językowe z tego okresu
