Czy prawdziwe jest przysłowie: Wszędzie dobrze ale w domu najlepiej.

Słowo dom ma różne znaczenia. Wybierz odpowiednie do Twojej rozprawki.

  • budynek, blok, kamienica, miejsce zamieszkania, w którym czujemy się dobrze, bezpiecznie, u siebie;
  • ojczyzna, w której mamy swoje miejsce, prawa, obowiązki, której jesteśmy częścią, za którą się tęskni;
  • rodzina, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, krewni, ludzie, na których zawsze można liczyć.

Aby rozprawka była dobra

  • Przemyśl dobrze, o czym chcesz pisać, jakiego zdania bronić.
  • Nie lej wody, pamiętaj o trzech konkretnych częściach rozprawki, o rzeczowych argumentach.
  • Kontrargumentów używaj tylko wtedy, gdy za chwilę przytaczasz dobry argument na „zbicie” kontrargumentu.
  • Unikaj zwrotów z języka potocznego.
  • Zawsze zaznaczaj cytowane fragmenty, podaj, kto jest ich autorem.
  • Zachowaj proporcje między poszczególnymi fragmentami pracy (rozwinięcie powinno być najobszerniejsze).
  • Pamiętaj o akapitach, które oddzielają graficznie poszczególne części rozprawki, argumenty.

 

Sformułuj tezę

Zauważ, że temat jest pytaniem. Twoja praca powinna więc być rozważeniem problemu i odpowiedzią na to pytanie. Rozważania ułożą się w formę rozprawki. Teza rozprawki właściwie została sformułowana w temacie. We wstępie wypracowania powinieneś się do niej ustosunkować, napisać, czy się z nią zgadzasz, czy nie.

Teza
To stwierdzenie, którego słuszności jesteś pewien. Jakie mogą być tezy naszego wypracowania?

  • Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej.
  • Są miejsca, w których jest lepiej, ciekawiej niż w domu.

Hipoteza
To opinia nie do końca sprawdzona. Zdanie, budzące wątpliwości, które koniecznie należy rozważyć. Przykład?

  • Najprawdopodobniej dom jest miejscem, gdzie czujemy się najlepiej.

 

Przykładowy wstęp

Człowiek wiele rzeczy nazywa dobrymi. Jest dobre jedzenie, dobra piosenka, dobra książka. Dobry też jest drugi człowiek. Ten przymiotnik można przypisać wielu rzeczom na świecie. Ale dom to najszczególniejsza rzecz na świecie. Słuszne jest więc przysłowie mówiące, że wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej….

Zgadzam się ze stwierdzeniem, że wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. Baśnie, mity, różne historie, które poznajemy od dzieciństwa, mówią często o wędrówce, tułaniu się ludzi po świecie. Bohaterowie wyruszają z domu, tęsknią za nim albo go szukają i pragną. Dlaczego?…

Mamy wiele marzeń: o zdrowiu, szczęściu, pieniądzach, mądrości. Ale większość z tych rzeczy traci blask, jeśli człowiek nie ma domu, jeśli jest daleko od niego, zabrano mu go. Dlatego przysłowie „Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej” jest słuszne…

Od najstarszych czasów ludzie czuli, wiedzieli i mówi, że dom to najważniejsza rzecz, podstawowa wartość. Miejsca zamieszkania otaczano murami, strzeżono ich jak oka w głowie. Myśl o domu trzymała ich przy życiu, dawała nadzieję na obczyźnie, wygnaniu, emigracji. Dom jest sprawą najważniejszą również dla mnie…

 

Przykładowe argumenty

Co może posłużyć za argument? Cytat, krótkie omówienie albo streszczenie fragmentu lektury, odwołanie się do własnych doświadczeń, przykład z historii, sztuki, literatury.

Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej, ponieważ:

  • dom to miejsce naszego urodzenia, rodzina,
  • w domu mamy swoje miejsce, czujemy się bezpieczni, kochani, potrzebni, ważni,
  • to miejsce, które znamy najlepiej, najdłużej
  • w domu jesteśmy po prostu u siebie, czujemy się swobodnie,
  • dom to koniec wędrówki, tułaczki,
  • ładujemy tu baterie, odpoczywamy,
  • z domem mamy dobre wspomnienia, cudowne skojarzenia (święta, urodziny itp.),
  • dom to dzieciństwo, beztroska,
  • to ważne miejsce, z którego wyruszamy w świat bogaci w to, czego w domu się nauczyliśmy,
  • dom nas kształtuje,
  • tu zawsze można powrócić, zawsze ktoś na nas czeka.

 

Przykładowe zakończenie

Jak wykazałem powyżej, człowiek nie może rozwinąć w pełni swych talentów, prawdziwie kochać, smucić się i tęsknić, jeśli nie wie, co to jest dom. A kto zna domową atmosferę – zawsze będzie do niego powracał, porównywał z nim wszystko to, co spotka, aż zbuduje własny, na miarę swoich marzeń, pragnień i tęsknot.

Jak widać z powyższych przykładów, dom to taka mała ojczyzna. Dom powinien mieć każdy, bo wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. Prawo do własnego domu, rodziny, ojczyzny winno być zapisane złotymi literami w prawach człowieka.

Szczęśliwe domy z gimnazjalnych lektur

Te informacje posłużą Ci za argumenty potwierdzające tezę. Dom pełni w poniższych lekturach kluczową rolę, bohaterowie czują się w nim naprawdę dobrze.

  • Pan Tadeusz – dworek w Soplicowie
  • Hobbit i Władca Pierścieni – Norka Bilba Baginsa
  • Na dom w Czarnolesie
  • Ania z Zielonego Wzgórza – dom Maryli i Mateusza
  • Dom Borejków z powieści Małgorzaty Musierowicz

Bezdomność

Brak domu to najgorsze, co może człowieka spotkać, jest jak choroba. Wyobraź sobie sytuację, że nie możesz donikąd wrócić, urządzić świąt, usiąść przy stole, poczuć atmosfery ciepła, spokoju, porozmawiać z bliskimi. Ludzie walczyli o dom, ojczyznę, ginęli za to. Zesłańcy zawsze marzyli o powrocie do domu. Człowiek bez domu nie funkcjonuje normalnie, a już na pewno nie jest szczęśliwy. Odyseusz szukał swojej Itaki 10 lat. Są domy, w których nie można czuć się dobrze, bo mieszkają w nich źli ludzie lub wydarzyło się jakieś nieszczęście.

Bezdomni w lekturach:

 

Pamiętaj o kontrargumentach

Są domy, w których nie chce się być – domy dziecka, domy starców.
Są domy, w których nie sposób czuć się dobrze, bo nie ma w nich miłości, domownicy nie potrafią się dogadać, źle się dzieje.

  • Opowieść wigilijna – londyńskie mieszkanie Scrooge’a jest takie jak on: szare, nieczułe, puste, zimne, samotne. Właściwie większość pokoi jest nieużywana, zamknięta, ciemna, ze starymi kotarami nieprzepuszaczającymi światła.
  • Skąpiec i Świętoszek – w tych XVII-wiecznych domach panuje obłuda i kłamstwo. Ojcowie nie kochają dzieci, nie liczą się z ich zdaniem ani szczęściem, najważniejsze są pieniądze.
  • Antek, Janko Muzykant, Nasza szkapa – w tych domach, a właściwie chałupach, brakuje podstawowych rzeczy – jedzenia, ubrań, opału. Dzieci umierają,
    bo nie ma się kto nimi zająć, rodziców nie stać na lekarza, trafiają na okrutnych ludzi. Jedyny sposób na przeżycie, szczęście, to opuścić dom i wyruszyć w świat.
  • Treny Jana Kochanowskiego – do domu wkrada się śmierć dziecka. Urszulka odeszła, jej ojciec rozpacza, cały dom pogrążony jest w bolesnym smutku.
  • Tajemniczy ogród – kolejny dom, w którym zabrakło miłości. Miłość umarła wraz z żoną właściciela domu. To również kolejny argument na to, że pieniądze szczęścia nie dają. Craven – bogaty właściciel domu – jest samotny i nieszczęśliwy.
    By nie czuć tej pustki, nie oglądać śmiertelnie chorego syna, którego obwinia za śmierć ukochanej żony, podróżuje, trzyma się z daleka od domu, z którym nie ma miłych skojarzeń.

Twoje zdanie podkreślą zwroty:

  • Uważam, że…
  • Jestem przekonany…
  • Moim zdaniem…
  • Nie mam wątpliwości…
  • Z całą pewnością…
  • Myślę, że…
  • Słusznie…

Słownictwo, które łączy tekst:

  • Po pierwsze…
  • Po wtóre…
  • Przede wszystkim…
  • Z kolei przejdę do…
  • Następny argument to…
  • I jeszcze jedno…
  • Tak więc…
  • A zatem…
  • Na zakończenie…

 

Powiedzenia i cytaty

Popierają tezę, zapewniają o Twoim oczytaniu i dobrej pamięci.

  • Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej.
  • Gość w dom, Bóg w dom.
  • Wolnoć Tomku w swoim domku.
  • Gdy jesteś w cudzym domu, nie zawadzajże nikomu.

 

  • Błogosławione życie w małym, własnym domu.
    (Adam Mickiewicz)
  • Żem często dumał nad mogiłą ludzi,
    Żem prawie nie znał rodzinnego domu,
    Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi
    Przy blaskach gromu,
    Że nie wiem, gdzie się w mogiłę położę,
    Smutno mi, Boże!
    (Juliusz Słowacki, Hymn)
  • Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
    Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
    Dla darów Nieba…
    Tęskno mi, Panie…
    (Cyprian Kamil Norwid, Moja piosnka [II]
  • Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;
    Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
    Kto cię stracił.
    (Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz)

Zobacz:

https://aleklasa.pl/liceum/c250-motywy-do-prac-pisemnych/dom

https://aleklasa.pl/liceum/praca-domowa-w-liceum/wypracowania-z-literatury-xx-wieku-c234-praca-domowa-w-liceum/topika-domu-i-rodziny-w-literaturze

https://aleklasa.pl/liceum/praca-domowa-w-liceum/wypracowania-z-literatury-xx-wieku-c234-praca-domowa-w-liceum/arkadyjska-przestrzen-odrzucona-wartosc-zrodlo-konfliktu-do%e2%80%89jakich-przemyslen-na-temat-roznych-obrazow-domu-w%e2%80%89literaturze-sklonila-cie-lektura-wybranych-tekstow

Co znaczy dla Ciebie słowo: dom? Jakie literackie domy podobają Ci się, a jakie nie?