Romantyzm TEST
1. Które z wymienionych poniżej wydarzeń przyjęto umownie za początek romantyzmu w Polsce?
a) Utworzenie Królestwa Kongresowego w 1815 roku
b) Wydanie przez A. Mickiewicza Ody do młodości w 1820 roku
c) Opublikowanie drukiem Mazurka Dąbrowskiego w 1806 roku
d) Wydanie przez A. Mickiewicza tomu Ballady i romanse w 1922 roku
2. Termin „romantyzm” oznacza
a) nazwę epoki historyczno-literackiej lub postawę człowieka interesującego się poezją
b) postawę życiową, cechę filmów z dwudziestolecia międzywojennego, nurt w sztuce ujawniający się od starożytności po czasy współczesne
c) postawę życiową człowieka wrażliwego, uczuciowego lub nazwę epoki historyczno literackiej z I połowy XIX wieku
d) istniejącą od XIX wieku cechę narodów słowiańskich, zdefiniowaną przez Adama Mickiewicza
3. Uzupełnij tekst pojęciami wybranymi z nawiasu:
a) romantyzm charakteryzowało zainteresowanie kulturą ludu, co nazywamy (a)…………………………………………………………………………………………………., kulturą Wschodu, czyli
b) ………………………………………………………………………………, a także historią, zwłaszcza średniowiecza, co nazywa się c)……….………………………………………………………………………..
orientalizm, ludowość, szekspiryzm, historyzm, irracjonalizm
4. Które pojęcia są według ciebie typowymi symbolami epoki romantyzmu:
a) Serce, miłość, wolność, dusza
b) Serce, wiara, miecz, pióro
c) Miłość, śmierć, nauka, krzyż
d) Miecz, płaszcz, noc, księga
5. Kto mógłby powiedzieć następujące słowa:
Czucie i wiara silniej mówią do mnie
niż mędrca szkiełko i oko.
A. uczony mędrzec
B. realista
C. romantyczny poeta
D. matematyk
6. Kto nie mógł powiedzieć następującego zdania?
„Jeśli zwyczajne środki i sposoby poznawań naszych, oparte na doświadczeniu i obserwacji, nie są dostateczne, porzućmy fakty, doświadczenia i obserwacje, a do zgłębiania tajemnic użyjmy natchnienia i swobodnej imaginacji.”
a) romantyczny poeta
b) zwolennik realizmu
c) Konrad z Dziadów
d) Adam Mickiewicz
7. Połącz nazwiska romantyków z podanymi pojęciami.
a) Fryderyk Chopin ……………………………………….
b) Caspar David Friedrich …………………………….
c) Johann Wolfgang Goethe ………………………….
d) Piotr Wysocki …………………………………………..
1. malarstwo, 2. muzyka, 3. walka w powstaniu, 4. literatura
8. Wskaż odpowiedni dla romantyzmu opis:
A.
W epoce tej myśl ludzką zdominowało przejęcie się tematem przemijania i kruchości istnienia. W kręgu zainteresowań twórców literatury i sztuki znalazły się zagadnienia śmierci, czasu, trwałych wartości gwarantowanych jedynie przez żarliwą wiarę. Znamienny dla polskiej kultury stał się portret trumienny, w strofach wierszy zawitał oryginalny konceptyzm.
B.
Zagościły w literaturze zjawy, duchy rozmaite stwory leśne, które wcześniej zaledwie w bajaniach wiejskich babek lub baśniach miały prawo istnienia. Teraz weszły na równych prawach z realnymi postaciami do kart ksiąg i strof poezji. Towarzyszyła im aura niezwykłości, tajemniczości i niepowtarzalna bliskość natury.
C.
Ludzi tej epoki charakteryzowała ufność wobec Boga, w religii pokładali nadzieje na lepsze życie. Literaturę – anonimowość, bo nie przystoi twórcy pysznić się talentem. Europę ówczesną – uniwersalizm, swoista jednolitość wynikająca ze wspólnego języka urzędowego – łaciny, prymatu wiary i jej zwierzchnika, a także prymatu władzy świeckiej.
9. Poniższe cytaty i osoby pochodzą z II części Dziadów Adama Mickiewicza. Połącz przestrogę z odpowiednimi postaciami:
a) „Kto nie doznał goryczy ni razu…” …………………………………………….
b) „Kto nie był ni razu człowiekiem…” …………………………………………..
c) „Kto nie dotknął ziemi ni razu…” ………………………………………………
1. Widmo Złego Pana, 2. pasterka Zosia, 3. dzieci: Józio i Rózia
10. Dramat romantyczny charakteryzują następujące cechy:
a) Zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji
b) Współistnienie planu realistycznego z fantastycznym
c) Niezmienność charakterów występujących postaci
d) Styl wyłącznie podniosły
11. Który z opisów II części Dziadów jest prawidłowy:
a) Jest to scena ludowego misterium nawiązująca do szlacheckiej tradycji XIX wieku.
b) Mamy do czynienia z wykładnią ludowej moralności ubraną w misterium dawnego obrzędu.
c) Dramat Mickiewicza jest nowatorskim dziełem romantyzmu i nie nawiązuje do żadnej konwencji – ani klasycyzmu ani folkloru.
d) II część Dziadów jest częścią autonomiczną i nie nawiązuje w żaden sposób do kolejnych części dramatu ani nie łączy się z nimi.
12. Nowatorską, charakterystyczną dla epoki romantyzmu cechą II części Dziadów jest:
a) Usytuowanie zdarzeń w jednym miejscu (kaplica) i czasie (noc)
b) Obecność duchów, guślarza i chóru
c) Przemieszanie postaci realnych z fantastycznymi, nawiązanie do kultury ludu, tajemniczość sceny
d) Moralna wymowa utworu
13. Która definicja pełnego człowieczeństwa jest twoim zdaniem zgodna z przesłaniem II części Dziadów:
a) Człowiekiem w pełni jest ten, który nie krzywdzi innych, nie odrzuca miłości, sam kochał i nie zaznał cierpień
b) Człowiekiem jest ten, któremu nic co ludzkie nie jest obce i wie, że błądzić jest ludzką rzeczą
c) Człowiekiem w pełni jest ten, kto już umarł
d) Człowiekiem w pełni jest ten, kto zaznał w życiu goryczy, zaznał miłości, nie zlekceważył jej, a także wykazał się współczuciem, człowieczeństwem wobec innych ludzi.
14. Sformułuj zaproszenie na spektakl, który przygotowała twoja klasa. Zamieść w niej jedno zdanie reklamowe wskazujące szczególny i niepowtarzalny walor waszego przedstawienia:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
15. W cytacie z Romantyczności Adam Mickiewicz zawarł ideową polemikę romantyków z klasykami. Na widok dziewczyny, twierdzącej, że widzi ducha zmarłego kochanka, poeta mówi:
Czucie i wiara silniej mówią do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko
Jest to deklaracja:
a) programu romantycznego odwołującego się do religii
b) pochwała autorytetu nauki mimo wiary w uczucia
c) programu romantycznego przeciwstawiającego uczucie i serce rozumowi i nauce
d) wiary w świat duchów, ale zaufania nauce
16. Jedno z poniższych zdań o Panu Tadeuszu zawiera błąd. Wskaż które i jaki to błąd:
A.
Polska epopeja szlachecka opowiada o pewnej historii zwaśnionych rodów i nieszczęśliwej miłości, tak naprawdę motyw znany choćby z Szekspira. Jednak osadzenie jej w realiach sarmackiej Polski, czasach nadziei na odzyskanie wolności i wiary w potęgę ojczyzny – czyni z niej szczególny, narodowy i przepełniony polskością poemat patriotyczny.
B.
W Panu Tadeuszu znajdujemy dawny świat: kontusza i herbu, dworu szlacheckiego i sąsiedzkiej waśni. To świat miniony, ciepły, sielankowy – jak wspomnienie najlepszych czasów. W epopei powraca Mickiewicz do dawnych wypróbowanych w literaturze wzorców – czego dowodem gatunek epopei, brak nadprzyrodzonych istot, nareszcie szczęśliwe zakończenie miłości. W Panu Tadeusz nie ma już znamion dzieła romantycznego.
C.
Pan Tadeusz jest ostatnim polskim eposem, traktuje o ostatnim zajeździe na Litwie, opowiada o przemijających obyczajach i pomimo że akcja rozgrywa się na początku XIX wieku – dzieło jest pomnikiem kultury szlacheckiej minionych stuleci. Dwór Sopliców staje się ponadczasowym, szczęśliwym „centrum Polszczyzny”.
Odp. ………………….
17. Jakie ważne wydarzenia w Panu Tadeuszu wskazują na zmierzch staroszlacheckiego świata i nadejście nowej rzeczywistości?
a) Spór o zamek
b) Wojna
c) Zniesienie pańszczyzny przez Pana Tadeusza
d) Ślub Zosi i Tadeusza
Odp. ………………….
18. Które z poniższych zestawów dzieł literackich opowiada o świecie szlacheckiej, sarmackiej polski?
a) Pan Tadeusz, Dziady część II, Balladyna
b) Pan Tadeusz, Zemsta, Ballady i romanse
c) Pan Tadeusz, Zemsta, Śluby panieńskie
d) Pan Tadeusz, Zemsta, Balladyna
19. Wskaż, które zdarzenia historyczne przywołane są w Panu Tadeuszu.
a) Konstytucja 3 Maja, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, konfederacja targowicka, Insurekcja kościuszkowska,
b) Insurekcja kościuszkowska, konfederacja barska, ostatni zajazd na Litwie, konfederacja targowicka,
c) Insurekcja kościuszkowska, powstanie listopadowe, konfederacja targowicka, Konstytucja 3 Maja,
d) Rozbiory Polski, konfederacja barska, powstanie legionów Polskich we Włoszech, gra Jankiela na rogu
20. W Panu Tadeuszu ważną rolę odgrywają obyczaje szlacheckie. Czytelnik dowiaduje się:
a) W jakim szyku spacerowano, zasiadano do stołu, jak odbywały się pojedynki
b) W jakiej kolejności należy zbierać grzyby, i jak przyrządzić chłodnik litewski
c) Jak przyrządzić chłodnik litewski, bigos na polowaniu i czarną polewkę
d) Jak odbywał się szlachecki spacer, obyczaj zachowania się przy stole, polowanie, obyczaj odmówienia ręki panny kawalerowi.
21. Połącz odpowiednie tytuły z opisami (cytaty zaczerpnięte z książki Romantyzm Aliny Witkowskiej i Ryszarda Przybylskiego)
A.
( … ) wystąpił z poematem o harmonii życia, o sile wspólnoty, pięknie tradycji i urodzie ziemi ojczystej
B.
Jest to również baśń o władzy, tyle że ponura, pełna okrucieństwa i refleksji moralnych, wykraczających poza bajkę o krwawych władcach. Refleksje te mają odsłaniać prawdy o naturze ludzkiej, o fascynującej sile zła, o magii władzy i także o jej mechanizmach.
C.
Ukazał „czas kontuszowy” wskazujący na trwałość kultury życia ziemiańskiej szlachty. (…) Idylla wszakże ujęta komediowo, nie wykluczająca humorystycznego spojrzenia na mieszkańców dworu.
D.
Wprowadza pewne istotne novum – ową wspólnotę żywych i umarłych, złączonych starodawnym, jak sugeruje autor obrzędem ku czci przodków, a zmarli udzielają żyjącym przestróg, i nauk moralnych wysnutych z własnego losu na tym i na tamtym świecie.
a) Dziady część II ……………………….
b) Zemsta ……………………………………
c) Pan Tadeusz …………………………..
d) Balladyna ……………………………….
22. Przeczytaj fragment Pana Tadeusza i wypełnij poniższe polecenia:
(…) Każda chmura inna: na przykład jesienna
Pełznie jak żółw leniwa, ulewą brzemienna.
I z nieba aż do ziemi spuszcza długie smugi
Jak rozwite warkocze, to są deszczu strugi
(…) Patrzcie Państwo, te białe chmurki, jak odmienne!
Zrazu jak z stada dzikich gęsi lub łabędzi
A z tyłu wiatr jak sokół do kupy je pędzi
Ściskają się, grubieją, rosną, nowe dziwy!
I. Mickiewicz stworzył w powyższym strofach 3 porównania:
a) Chmur do żółwi, do dzikich gęsi, sokołów
b) Chmury do żółwia, smug deszcz do warkoczy, wiatru do sokoła
c) Tu są cztery porównania, bo cztery razy pada słowo „jak”
d) Chmur do ptaków
II. Opis w drugiej strofie nazwiesz:
a) muzycznym
b) dynamicznym
c) statycznym
d) symbolicznym
III. Chmurę jesienną i białe chmurki poeta zestawia na zasadzie
a) analogii
b) kontrastu
IV. „Ulewą brzemienna” to środek poetycki:
a) porównanie
b) oksymoron
c). onomatopeja
d) metafora
V. Jakie niebo opisał wieszcz? Stwórz krótki opis nieba według poetyckiego obrazka Mickiewicza.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
VI. Dobierz tytuł do fragmentu:
a) Prognoza pogody
b) Podniebna wojna
c). Podniebny teatr chmur
d) Gęsi i sokoły
23. Prawie każda z postaci Pana Tadeusza została obdarzona jakimś charakterystycznym rysem indywidualizującym. Zazwyczaj jest to jakiś element stroju, gest, powiedzonko, skłonność, rekwizyt. Spróbuj wymienionym poniżej postaciom przyporządkować właściwy atrybut, cechę itp.
Dla ułatwienia podajemy pytania pomocnicze:
a) Gerwazy – …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. (Jakiego zwrotu używa?)
b) Hrabia – …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. (Podaj elementy stroju?)
c) Podkomorzy – …………………………………………………………………………………………………………………………………………… (Jakiego przedmiotu używa?)
d) Wojski – ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. (Jakiego przedmiotu używa?)
e) Telimena – ………………………………………………………………………………………………………………………. (Jakie miasto wspomina i o jakim meblu mówi?)
f) Jankiel – ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (Na czym gra?)
g) Maciej Dobrzyński – ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (Jak go zwano?)
24. Balladyna – tytułowa bohaterka dzieła Juliusza Słowackiego nie może zmyć z czoła czerwonej plamy. Jest to nawiązanie do:
a) twórczości Szekspira
b) legendy średniowiecznej
c) Biblii
d) celtyckiej ballady
25. Imię Balladyna to:
a) dawne imię prasłowiańskie
b) neologizm Słowackiego, nawiązujący do gatunku romantycznego – ballady
c) poetycka polska wersja imienia Beatrycze
d) imię modne w XIX wieku
Odp. ………………….
26. Finał Balladyny – wyrok jaki wydaje na siebie – nazwiesz:
A. rozwiązaniem deus ex machina
B. ironią tragiczną
C. sceną fantastyczną
D. żartem autora
27. Balladyna nawiązuje do:
a) historii Polski
b) legendarnych czasów Piastowskich
c) czasów współczesnych Słowackiemu
d) jest poza czasem – cechuje ją uniwersalizm czasu i przestrzeni
28. O czym właściwie opowiada Balladyna? Dobierz właściwą odpowiedź:
a) nawiązuje do ludowych baśni o dwóch siostrach
b) nawiązuje do dramatów Szekspira – np. Makbeta
c) nawiązuje do dziejów Kaina i Abla
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są prawdziwe
29. Cyprian Kamil Norwid w wierszu W Weronie nawiązuje do:
a) Mickiewiczowskiej podróży po Europie
b) Twórczości Słowackiego
c) Twórczości Szekspira
d) Twórczości Kochanowskiego z podróży po Włoszech
30. Aleksander Fredro był komediopisarzem – arystokratą. Wobec schematów modnych w romantyzmie stosował:
a) pochlebstwo
b) krytykę
c) parodię
d) polemikę
31. Wskaż bohaterów Zemsty:
a) Wacław, Tadeusz, Klara, Papkin
b) Cześnik, Rejent, Klara, Zagłoba
c) Podstolina, Cześnik, Rejent, Papkin
32. Wskaż punkt, w którym w powiedzonka Zemsty zaplątała się sentencja z innego dzieła:
a) „Krokodyla kup mi luby; mocium panie; lew północy”
b) „Niech się dzieje wola nieba; lew północy; mocium panie”
c) „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą; Lew północy; mocium panie”
d) „Krokodyla kup mi luby; Nie mieć męża boli; mocium panie”.
33. Dobierz grupę przykładów i uwag do tematu ewentualnej pracy o romantyzmie:
A. tradycja i obyczaj – portret szlachty polskiej …………………………………………………………………..
B. fantastyczne postacie i zdarzenia w dziełach romantycznych ………………………………………..
C. piękno natury w dziełach romantycznych ……………………………………………………………………….
D. historia i marzenia o wolności w literaturze romantyzmu ………………………………………………..
1. Reduta Ordona, Pan Tadeusz, Sowiński w okopach Woli, Dziady część III;
2. Sonety krymskie, Ballady i romanse, Pan Tadeusz;
3. Dziady część II, Ballady i romanse, Balladyna;
4. Zemsta, Pan Tadeusz.
34. Zemsta Aleksandra Fredry stanowi typ:
a) komedii charakterów i intrygi
b) komedii flirtu salonowego
c) komedii romantycznej
d) komedii mieszczańskiej
35. Który utwór jest tekstem hymnu Unii Europejskiej?
a) Oda do wolności Juliusza Słowackiego
b) Oda do młodości Adama Mickiewicza
c) Oda do radości Friedricha Schillera
d) Oda do wąsów Franciszka Kniaźnina
36. O kim mowa?
A.
W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,
Rota strzelców stanęła zielona;
A u wrót stoi straż Pułkownika
Tam w izdebce Pułkownik ich kona.
Odp. …………………………………………………………………………………….
B.
I też same portrety na ścianach wisiały.
Tu…………………………………………………… w czamarce krakowskiej, z oczyma
Podniesionym w niebo, miecz oburącz trzyma.
Odp. …………………………………………………………………………………….
C.
Karząc plemię zwycięzców zbrodniami zatrute,
Bóg wysadzi tę ziemię, jak on swą redutę.
Odp. …………………………………………………………………………………….
a) Kościuszko b) Emilia Plater c) Ordon
Odpowiedzi:
1. D.,
2. C.,
3. (a) – ludowość, (b) – orientalizm, (c) – historyzm
4. A.,
5. C.,
6. B.,
7. a) – 2, b) – 1, c) – 4, d) – 3,
8. B.,
9. A. – 3, B. – 1, C – 2,
10. B.,
11. B.,
12. C.,
13. D.,
14.
Przykład:
Zaproszenie
Serdecznie zapraszamy na wyjątkowy spektakl w wykonaniu III c pt. Dziady II – Spojrzenie Młodych. Kanwą scenariusza jest słynne dzieło Adama Mickiewicza – Dziady część II. Wydarzenie będzie milo miejsce w piątek, o godzinie 17 , w Sali gimnastycznej Gimnazjum im Marii Konopnickiej w Straszewie. Bilety do kupienia u Pani woźnej po złotówce.
Tylko u nas zobaczysz tak doborowy zespół, niezwykłą grę aktorską, kostiumy przygotowane własnoręcznie i współczesną, a zarazem niebanalną aranżację znanej lektury.
Koło teatralne z III c Gimnazjum im Marii Konopnickiej
15. C.,
16. B. W Panu Tadeusz nie ma już znamion dzieła romantycznego.
17. c),
18. C.,
19. A.,
20. D.,
21. A. – c), B. – d), C. – b), D. – a), 22. I. – B., 22. II. – B., 22. III. – B., 22. IV. – D.
22.
V.– Jakie niebo opisał wieszcz? (…)
Przykład:
Mickiewicz opisuje chmury na niebie: najpierw dużą jesienną powolną chmurę zwiastującą ulewę, potem białe obłoki, lekkie, przeganiane wiatrem i zbijające się w jedną większą chmurę.
22. VI. – C.
23. A. „Mopanku!” B. biały surdut i dżokeje C. tabakiera D. bawoli róg E. Petersburg, biurko F. cymbały G. „Kurek na kościele”;
24. C.,
25. B.,
26. B.,
27. B.,
28. D.,
29. C.
30. C.,
31. C.,
32. C.,
33. A. – 4, B. – 3, C. – 2, D. – 1.,
34. a),
35. c),
36. A. – b), B. – a), C. – c)
Zobacz: