Cechy twórczości
- Daniel Naborowski zaliczany jest do polskich poetów metafizycznych, obok np. Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Sebastiana Grabowieckiego.
- Jego obsesją jest czas – upływ czasu, przemijanie, motywy vanitatywne.
- Jego poezja jest kunsztowna, ma starannie przemyślaną kompozycję. Jednocześnie zaskakuje nas… niemal współczesny język niektórych jego wierszy, choćby Krótkości żywota.
- Zasłynął także jako znakomity konceptysta – przykładem utworu opartego na koncepcie może być wiersz Na oczy królewny angielskiej…
- Naborowski jest także autorem frywolnych, rubasznych, bardzo ostrych fraszek erotycznych.
Nurty, pojęcia
- Poezja metafizyczna
- Koncept
Możliwe tematy
- Koncepcja czasu w poezji polskiego renesansu i baroku.
- Cnota jako najwyższa wartość.
- „Marność nad marnościami i wszystko marność” – vanitas w polskiej poezji różnych epok.
- Kondycja człowieka.
Co wtedy pisać?
- Naborowski podejmował tematy typowe dla literatury XVII w: vanitas, cnoty, niejednoznaczności świata.
- Frapuje go przemijanie, kruchość życia ludzkiego i kondycja człowieka.
- Z angielskimi poetami metafizycznymi łączy go imponujące wykształcenie (poeta był jednym z najbardziej wykształconych ludzi swej epoki!), fascynacja odkryciami naukowymi, szerokie zainteresowania, logiczny sposób myślenia i podejmowane tematy
Najważniejsze wiersze
- Krótkość żywota – to bardzo ważny wiersz – refleksja filozoficzna nad kruchością ludzkiego życia i bezlitosnym upływem czasu. Barokowi poeci chętnie podkreślali, że każdy przeżyty dzień, ba, nawet godzina czy minuta, coraz bardziej zbliżają nas do trumny. Aby zobrazować charakter naszej egzystencji, przywołuje: dźwięk, cień, dym, wiatr czy punkt – każde z nich to zjawisko abstrakcyjne i trudne do uchwycenia.
I takie właśnie jest nasze życie. Poeta w ogóle zafascynowany był zjawiskiem cienia – jeden z jego wierszy zatytułowany po prostu Cień, poświęcony jest niezwykłości tego pozornie niegodnego uwagi zjawiska.
- Na oczy królewny angielskiej – ten niezwykle efektowny wiersz to rozbudowany komplement dworski, pochwała pięknych oczu, które od wieków są jednym z najważniejszych elementów kobiecej urody. Oparty jest na figurach gradacji i sumacji. Ponieważ jednak o oczach królewny dowiadujemy się z tego wiersza w gruncie rzeczy niewiele – tylko tyle, że trudno oddać słowami ich blask i piękno, możemy ten wiersz odczytywać bardziej nowocześnie. Nie jako rozbudowany komplement, lecz jako utwór o niewystarczalności języka, jego bezsilności wobec niektórych zjawisk – choćby takich jak uderzająco piękne oczy…
Zobacz:
Ważne wiersze Daniela Naborowskiego
Jaki krąg tematów porusza w swojej poezji Daniel Naborowski?
Porównaj twórczość czołowych poetów baroku: Jana Andrzeja Morsztyna i Daniela Naborowskiego.