Jagna to niezwykle piękna dziewczyna. Pod jej urokiem jest każdy, kto ją zobaczy. Oczywiście, na wsi za piękne nie były uważane kobiety drobne, bardzo szczupłe, lecz dorodne, duże – takie mogły być dobrymi gospodyniami, rodzić zdrowe i silne dzieci. To ważne – Jagna idealnie spełniała te warunki i Maciej nie patrzy na nią jak na damę swego serca, lecz jak na istotę biologiczną.
Jagna ma piękne, złote włosy, niebieskie, ogromne oczy, jasną karnację, ubiera się pięknie i kolorowo, uwielbia ozdoby. Mężczyźni gubią za nia oczy, a zawistne kobiety nie ustają w plotkach na temat jej złego prowadzenia się. Jagusia jednak zdaje się tym nie przyjmować, żyje w zgodzie z naturą i z własną naturą, której nie umie powściągnąć. Silnie działają na nią przystojni mężczyźni (Antek, Mateusz) i ona działa na nich bardzo silnie. Dziś powiedzielibyśmy, że jest po prostu seksowna. Czasem ma ochotę przestać spotykać się z Antkiem, ale gdy go widzi, robi się czerwona z emocji, szybciej oddycha … Nie da się poskromić jej popędu biologicznego.
Ale Jagna to nie tylko popęd biologiczny. Jest tylko prostą wieśniaczką, ale w porównaniu z innymi kobietami z Lipiec wydaje się istotą uduchowioną. Uzdolniona artystycznie dziewczyna wykonuje najpiękniejsze ozdoby z całej wsi, umie zachwycać się pięknem przyrody, jest w niej jakaś niewyrażalna tęsknota za innym życiem, której nie potrafi wyrazić. Czuje, że nie pasuje do zbiorowości, w której żyje. Jest jednocześnie outsiderką i centrum zainteresowania lipeckiej wsi. Nie stroni od ludzi – mimo że jest uważana za niebezpieczna kusicielkę, jest raczej lubiana (do czasu!) jako miła, życzliwa, towarzyska dziewczyna.
Jagna nie posiada cech typowej chłopki: nie jest zachłanna na pieniądze ani na zapisy ziemi, nie jest praktyczna, oszczędna, gospodarna ani skąpa. Wielka słabością Jagny są ozdoby: chustki, korale, wstążki… Gdy Hanka wypędza Jagnę z domu, dziewczyna rzuca jej pod nogi sporządzony przez Borynę zapis. Ale gdy Józia wrzeszczy, by oddała korale, należące do jej nieboszczki matki, Jagna odpowiada, że dostała je od Macieja i nie zamierza ich nikomu oddawać.
Jagna jest pełna radości życia, choć tak piękna i pełna seksapilu, szczerze i z całej duszy cieszy się z komplementów pod swoim adresem. Różnie zadowolona jest, gdy ktoś pochwali jej wycinanki. Choć jest żoną najbogatszego gospodarza, nie wywyższa się. Ale Jagna jest również pewna siebie i potrafi odpowiedzieć ostro – np. bardzo ostro traktuje wójtową, która wypomina Jagnie, że latała za jej mężem.
Jagusia na pewno nie jest niewiniątkiem. Na pewno jednak nie zasługiwała na okrutny los, który zgotował jej wieś. Czyżby więc jedynym problemem Jagny był fakt, że nie umiała i nie chciała przystosować się do życia w gromadzie i praw rządzących tą gromadą? Za indywidualizm, odstawanie od innych kobiet i nieliczenie się z opinią publiczną spotyka ją bardzo okrutna kara. Społeczność zniszczyła życie radosnej, pięknej dziewczyny.
Zobacz:
Młodopolska epopeja wiejska – Chłopi Władysława Stanisława Reymonta
Omów rolę rekwizytów występujących w bronowickiej chacie (Chłopi).