Scharakteryzuj polskiego bohatera romantycznego.
Bohater romantyczny jest szczególną konstrukcją romantycznej literatury. Swoje korzenie czerpie jeszcze z literatury preromantycznej, wtedy to powstały ważne kreacje – Werter, Giaur, które ukształtowały grunt pod ten nowy typ osobowości literackiej. W literaturze europejskiej jego główną cechą jest doświadczenie wielkiej miłości, jako uczucia wyznaczającego cel i sens życia, a ów „typ psychologiczny”, jakim jest bohater romantyczny, utrwalił się w świadomości odbiorców jako młody zapaleniec i zbuntowany idealista pragnący walczyć sam przeciwko światu, kierujący się w życiu uczuciem, a nie rozumem.
Cechą charakterystyczną polskiego bohatera romantycznego
jest typowość jego biografii, kształtowana ze względu na specyfikę polskiej sytuacji politycznej tamtego okresu. Dzieje te układają się w pewien powtarzający się schemat, obecny niemalże we wszystkich najważniejszych dziełach romantyzmu.
Losy polskiego bohatera romantycznego podzielić można na trzy etapy.
- Pierwszy z nich, będący punktem wyjścia do zagadnienia, to umiejscowiony w młodości zawód miłosny, który owocuje buntem przeciwko światu i jego konwenansom, odrzuceniem norm społecznych oraz ucieczką w poezję lub inne formy sztuki, np.: literaturę.
- Drugim jest metamorfoza, przeobrażenie bohatera naznaczone często zmianą imienia. Jest to moment przeistoczenia nieszczęśliwego kochanka w bojownika o sprawę ogólną (Gustaw-Konrad).
- Trzecim, kluczowym elementem biografii, jest dwuznaczny moralnie czyn w imię wielkiej sprawy. Metamorfoza romantycznego bohatera obrazuje walkę polskich romantyków z wzorcami europejskimi. W literaturze europejskiej główną cechą bohatera romantycznego jest wielka, nieszczęśliwa miłość, a nasi poeci musieli wyposażyć tę postać w wątek historyczny i narodowowyzwoleńczy. Dlatego kochankowie (Walter Alf, Gustaw, Jacek Soplica) mają swoje alter ego, stają się bojownikami, patriotami (Konrad Wallenrod, Konrad, Ksiądz Robak).
Bohater romantyczny zwykle nie wygrywa, nie można o nim również rzec, że przegrywa, gdyż z reguły jego idea okazuje się zwycięska. Na jego powstanie złożyło się kilka postaw z wcześniejszej literatury, najważniejsze z nich to: werteryzm, bajronizm i wallenrodyzm.
Zobacz:
Wskaż w postaci Konrada typowe cechy bohatera romantycznego.
Na przykładzie Konrada z Dziadów przedstaw biografię bohatera romantycznego
Kreacja bohatera romantycznego w twórczości Juliusza Słowackiego.
Na czym polega nietypowość Hrabiego Henryka jako bohatera romantycznego?