Tag "granice Polski"
Na początku XVII w. Polska stanowiła jedno z największych państw europejskich, zajmując obszar około 990 tys. km2, szczególnie po nabytkach terytorialnych po pierwszej wojnie z Rosją i rozejmie w Dywilnie w 1619 roku zajmując Smoleńszczyznę, Ruś Czernihowską i Ruś Siewierską. Rozejm ze Szwecją w Mitawie przyniósł pierwsze straty – utrata Inflant (1622), poza ich częścią południową (okolice Dyneburga). Pokój polanowski (1634) przyniósł stabilizację polskich zdobyczy na wschodzie. Dramatyczne zmiany nastąpiły w połowie XVII w. poprzez osłabienie Rzeczypospolitej przedłużającym się
Granica polsko-rosyjska Granice powojennej Polski nabierały kształtów jeszcze podczas wielkiego globalnego konfliktu. Najszybciej zapadły faktyczne, choć jeszcze początkowo nieformalne, decyzje w kwestii granicy polsko-radzieckiej. Stalin nie zamierzał łatwo zrezygnować z nabytków, czyli aneksji dokonanych po 17 września 1939 roku. Między innymi z powodu diametralnie odmiennego podejścia do problemu granic nie doszło do podpisania odnośnego porozumienia między dwoma rządami w latach 1941-1943, gdy nawiązały one stosunki dyplomatyczne. Po ich zerwaniu w kwietniu 1943 roku ZSRR w sposób
W wyniku wrześniowej klęski i agresji dwóch najpotężniejszych sąsiadów: hitlerowskich Niemiec i stalinowskiego ZSRR obszary Polski znalazły się w 1939 roku pod okupacją tych państw, nie licząc skrawków Podhala, Spisza i Orawy przyłączonych z łaski III Rzeszy do sprzymierzonej z nią Słowacji. Granica między głównymi okupantami została wyznaczona na mocy układu z 28 września 1939 roku, podczas drugiej wizyty Ribbentropa w Moskwie i przebiegała od Suwalszczyzny, jezior augustowskich, krawędzią Prus Wschodnich, Pisą, Narwią, Bugiem, następnie prostopadle do kolana Sanu
W efekcie splotu wyjątkowo korzystnych dla Polski okoliczności: klęski państw centralnych, kompletnego rozkładu Austro-Węgier, rewolucji i wojny domowej w Rosji, zmiany stanowiska zachodu oraz oczywiście woli i świadomych działań samych Polaków, jesienią (przełom października i listopada) 1918 roku nasza ojczyzna doczekała się wreszcie niepodległości. Formowanie się lokalnych ośrodków władzy. Walki o granice z sąsiadami Na terenie Galicji, Księstwa Cieszyńskiego, Królestwa Polskiego, a także i zaboru pruskiego powstawały lokalne ośrodki władzy (Cieszyn, Kraków, Lwów, Lublin, Poznań), nie
Zanarchizowana, paraliżowana niemocą i absurdem swego ustroju, a zarazem osłabiona licznymi wojnami toczonymi w poprzednim stuleciu oraz na początku XVIII w., Polska stawała się łatwą ofiarą dla ekspansywnych sąsiadów. Na myśli mamy oczywiście Rosję po wojnie północnej (1700-1721), Prusy pod rządami budujących, a potem umacniających absolutyzm oraz siłę militarną państwa władców: Wielkiego Elektora (Fryderyka Wilhelma), Fryderyka Wilhelma I („króla sierżanta”), Fryderyka II (jego kraj wykazał niesamowitą odporność na ciosy podczas wojny siedmioletniej 1756-1763) Austrię, która
Początki kryzysu Pierwsze dziesięciolecia XVII wieku nie zdradzały jeszcze nadchodzących burz i głębokiego kryzysu Rzeczypospolitej. Co prawda w pierwszych dwóch fazach konfliktu ze Szwecją Polska utraciła swój niedawny nabytek w postaci większości Inflant, na mocy rozejmów w Mitawie (1622), Starym Targu (1629) i Sztumskiej Wsi (1635), zarządzanych przez prężne północno-bałtyckie mocarstwo, ale zarówno międzynarodowy prestiż, jak i gospodarka nie doznały na tym wielkiego uszczerbku. Donioślejsze konsekwencje mogła mieć utrata przez Polskę kontroli nad Pomorzem Gdańskim, a szczególnie
Według analizy obcojęzycznych źródeł, głównie tzw. Geografa Bawarskiego, w IX w. dorzecze Odry i Wisły (za wyjątkiem północno-wschodniego odcinka tej drugiej) zamieszkane były przez plemiona polskie należące do umownej grupy zachodniosłowiańskiej. Najdokładniejsze informacje zachodni autorzy podali o plemionach śląskich, wymieniając kilka z nich: Bobrzanie, Dziadoszanie (rejon środkowej Odry), Ślężanie (na południe od obecnego Wrocławia), Opolanie, Golęszyce (rejon źródeł Odry i ziemi cieszyńskiej). Prawdopodobnie mnogość informacji o Śląsku jeszcze przez Rzymian zwanego Silesią, wynikała z ożywionych kontaktów handlowych
Granica wschodnia Granice powojennej Polski nabierały kształtów jeszcze podczas wielkiego globalnego konfliktu. Najszybciej zapadły faktyczne, choć jeszcze początkowo nieformalne, decyzje w kwestii granicy polsko-radzieckiej. Stalin nie zamierzał łatwo zrezygnować z nabytków, czyli aneksji dokonanych po 17 września 1939 roku. Między innymi z powodu diametralnie odmiennego podejścia do problemu granic nie doszło do podpisania odnośnego porozumienia między dwoma rządami w latach 1941-1943, gdy nawiązały one stosunki dyplomatyczne. Po ich zerwaniu w kwietniu 1943 roku ZSRR w sposób
Granica polsko-niemiecka Główne ustalenia zapadły na konferencji pokojowej w Paryżu, której efektem był pokój wersalski (czerwiec 1919). Polskie racje reprezentowała tam delegacja na czele z Romanem Dmowskim (z Ignacym Janem Paderewskim i Szymonem Askenazym w składzie), która przedłożyła swoje propozycje obejmujące historyczne obszary Rzeczypospolitej. Ze strony uczestników – zwycięskich mocarstw, problemy polskie rozpatrywała tzw. komisja Cambona (ministra spraw zagranicznych Francji), jej wstępne propozycje były nawet korzystne – przewidywały przekazanie Polsce Górnego Śląska i Gdańska. Jednak
Lata 1795-1807 W 1795 roku granice zaborczych państw poprzecinały dawną Rzeczpospolitą, likwidując dotychczasowe związki, wytworzyły się zaś nowe, odmienne relacje. Na 123 lata Polska utraciła niepodległość, a Warszawa spadła do pozycji prowincjonalnego, nadgranicznego pruskiego miasta. Prusy Wcielone do Prus polskie obszary pod względem administracyjnym utworzyły następujące prowincje: Prusy Zachodnie, podzielone na departamenty bydgoski i kwidzyński (ziemie zaboru pierwszego); Prusy Nowowschodnie z departamentami białostockim i płockim (obszary na północ od linii Bugu, głównie z trzeciego zaboru);
Zakończenie konfliktu z Zakonem Szesnaste stulecie to okres szczytowego znaczenia i siły Polski, od 1569 roku stanowiącej wraz z Litwą jeden organizm państwowy (unia lubelska o charakterze realnym), zwany Rzeczpospolitą Obojga Narodów. W przededniu zawarcia aktu unijnego do części polskiej wspólnego potem państwa, zwanej popularnie Koroną, weszły dotychczasowe ziemie litewskie: Podlasie i Ukraina (Wołyń, Kijowszczyzna i Bracławszczyzna). Kilkadziesiąt lat wcześniej, gdy wygasła definitywnie linia mazowieckich Piastów, w 1526 roku wschodnia połowa Mazowsza została inkorporowana do Polski. W pierwszej ćwierci
Próby odzyskania utraconych ziem Kazimierz Wielki (1333-1370) po swoim ojcu (Władysławie Łokietce) odziedziczył obszar wielkości 102 tys. km2 (Małopolska, Wielkopolska oraz ziemie: łęczycka i sieradzka). Król zdając sobie sprawę z ówczesnej słabości jednoczącego się państwa polskiego, zabiegał w pierwszych latach swych rządów o poprawę stosunków z dwoma głównymi rywalami: Czechami i Zakonem Krzyżackim, konsekwentnie przedłużając z nimi rozejmy. Walki o ziemie z Czechami Z władcą czeskim, Janem Luksemburskim kilkakrotnie nawet się spotykał, zarówno na neutralnym, węgierskim gruncie (szczyty wyszehradzkie: 1335
Dokonania Henryka Brodatego Pierwszą poważną próbą przezwyciężenia dzielnicowego rozdrobnienia było państwo Henryków Śląskich w pierwszej połowie XIII stulecia. Właściwym twórcą tego najpoważniejszego organizmu państwowego na terenie ówczesnej Polski był Henryk Brodaty, wnuk Władysława Wygnańca, pierwszego z rzędu seniorów. Henryk I drogą czy to wojskową, czy częściej dyplomatyczną uzależnił od siebie szereg innych księstw i ziem. Po ojcu Bolesławie Wysokim (zmarłym w 1201 roku) odziedziczył księstwo wrocławskie i ziemię lubuską. Po śmierci zaś swego brata stryjecznego Kazimierza
Na mocy postanowień testamentu Bolesława Krzywoustego władza zwierzchnia, obronność i polityka zagraniczna państwa miała przypadać najstarszemu księciu. Obejmował on również władzę w tzw. dzielnicy senioralnej (Małopolska wraz ze stołeczny już wówczas Krakowem). Po kilkudziesięciu latach zasada uległa załamaniu, oficjalnie zlikwidowano ją na łęczyckim zjeździe ówczesnych elit feudalnych w 1180 roku. Podział kraju Najstarszy z synów Bolesława Krzywoustego, wygnany w 1146 roku Władysław, oprócz dzielnicy senioralnej otrzymał Śląsk i zarząd nad całością Pomorza. Bolesław Kędzierzawy otrzymał Mazowsze z Kujawami, Mieszko
Według analizy obcojęzycznych źródeł, głównie tzw. Geografa Bawarskiego, w IX w. dorzecze Odry i Wisły (za wyjątkiem północno-wschodniego odcinka tej drugiej) zamieszkane były przez plemiona polskie należące do umownej grupy zachodniosłowiańskiej. Najdokładniejsze informacje zachodni autorzy podali o plemionach śląskich, wymieniając kilka z nich: Bobrzanie, Dziadoszanie (rejon środkowej Odry), Ślężanie (na południe od obecnego Wrocławia), Opolanie, Golęszyce (rejon górnej Odry i ziemi cieszyńskiej). Prawdopodobnie mnogość informacji o Śląsku jeszcze przez Rzymian zwanego Silesią, wynikała z ożywionych kontaktów handlowych
