Tag "Stendhal"
Dziś trudno uwierzyć, że aż do romantyzmu powieści nie uważano za gatunek artystyczny. Dlaczego tak było? Otóż od początku istnienia tego gatunku dostrzegano jego szczególną zdolność do przekazywania wiedzy o człowieku. Już powieści osiemnastowieczne podejmowały tematy dotąd pomijane przez literaturę – opisywały współczesność z całą jej różnorodnością i z perspektywy rozmaitych, także niskich warstw społecznych. Miała więc powieść służyć celom poznawczym, a tej funkcji – którą odziedziczyła po swoich poprzednikach: pamiętnikach, opisach podróży, publicystyce
Czerwone i czarne Stendhala Tej powieści zawdzięczamy typ bohatera prowincjusza, który opuszcza rodzinne opłotki, by zrobić karierę w wielkim mieście. Karierowicz z prowincji nie przebiera w środkach i nigdy nie pozbędzie się kompleksu prowincjusza, który będzie chciał ukryć pod skorupą pewności siebie. Pierwowzorem wszystkich takich postaci jest Julian Sorel, główny bohater wielkiej powieści Stendhala. Pierwszą cechą, którą posłużył się w zdobywaniu świata, jest fałsz, skrajna obłuda. Stwarza bowiem pozór skromnego, pobożnego i pokornego duchownego. Dzięki umiejętnemu udawaniu
Emil Zola Twórca i teoretyk naturalizmu, w praktyce pisarskiej wielki eksperymentator. Pisanie powieści porównywał do doświadczenia naukowego. Poddawał gruntownej analizie procesy społeczne i psychologiczne, badał zależności między ludźmi, starał się odkryć przyczyny przeróżnych zjawisk społecznych i indywidualnych. Miał dość trudne życie, borykał się z wieloma kłopotami, także materialnymi, w młodości zaznał nawet głodu. Fabuły swoich tekstów często budował na podstawie osobistych doświadczeń. Jest autorem dwudziestotomowego cyklu Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa (1870–1893), w
Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Lalka Bolesława Prusa, Kordian Juliusza Słowackiego – który z tych utworów jest najciekawszym literackim świadectwem swojego czasu? Zanim zaczniesz pisać… Nad tym tematem warto się zastanowić: wbrew pozorom nie ogranicza i nie jest do końca „zaprogramowany”. Lektury, co prawda, są wskazane, ale masz do wyboru trzy (a pisać będziesz o jednej) i to z tak różnych epok, jak romantyzm, pozytywizm i współczesność. Jeśli się zdecydujesz, zastanów się, co tak naprawdę sprawia, że utwór
Wielkie osobistości europejskiej prozy XIX wieku. Oczywiście – sprawiają kłopoty, głównie z próbą klasyfikacji do nurtu, epoki, prądu itp. Czyżby cechą ,,wielkich” była odraza do zaszufladkowania? Choćby Stendhal – przecież to romantyk. Życie jego mieści się w pierwszych czterdziestu latach XIX w., wierzył w odnawiającą moc romantycznych pomysłów – w dziedzinie form literackich, interesował się Szekspirem. A jednak stworzył nowy typ powieści i rozpropagował hasło, iż ma być ona ,,zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu”, co jest
REALIZM – mianem realizmu określa się te prądy w sztukach plastycznych oraz w literaturze, które za główne swoje założenie przyjmują zasadę prawdziwego ukazania rzeczywistości, codziennego życia człowieka i jego środowiska, a także praw rządzących światem. Wystarczy przypomnieć, że Stendhal nazwał powieść realistyczną „zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu” – czyli dziełem, które wiernie i szczegółowo odzwierciedla rzeczywistość. Świat przedstawiony w dziele realistycznym ukazany jest z punktu widzenia przeciętnego odbiorcy, oceniany zgodnie
W Europie nową epokę po romantyzmie zwie się, ze względu na nurt dominujący w literaturze i sztuce, realizmem, a za umowną datę jej początku uznaje się rok 1850. Pamiętajmy jednak, że Stendhal, ojciec powieści realistycznej, uważany równocześnie za twórcę romantycznego, żył i tworzył w pierwszej połowie XIX wieku. Balzak, pisarz odpowiedzialny za ukształtowanie się realizmu w prozie, zmarł w roku 1850. Reprezentant tego kierunku w Anglii, Dickens, umiera w roku 1870. Podwaliny pod realizm zostały zatem położone. Mniej więcej
Realizm – to pojęcie ogólne. Funkcjonuje jako nazwa epoki literackiej (II połowa XIX w. – inaczej pozytywizm). Termin stosuje się także do określenia metody twórczej w malarstwie, literaturze, słowem w sztuce europejskiej. Można zatem mianem realizmu określić sposób tworzenia w literaturze i sztuce, który realnie, wiernie odzwierciedla życie codzienne człowieka w jego środowisku. Realizm jest metodą „fotograficzną” – niczego nie odkształca i nie pomija szczegółów. Uwaga! Tendencja ta zapanowała między prądem romantyzmu a naturalizmem końca wieku. Narodziny
II połowa XIX wieku była prawdziwą rewolucją we wszystkich niemal dziedzinach życia ludzkiego. Już nie świece płonęły wieczorami w domach, lecz lampy naftowe. Podróże odbywano nie konno, lecz najzwyczajniej w świecie – pociągiem. Piękne pióro poety poszło do lamusa – pisarz pozytywista używa maszyny do pisania. Ludzie porozumiewają się na odległość, mają telegraf, a od 1876 roku – telefon. Nie doceniamy dziś wagi tych wynalazków, a przecież to one zmieniły
Jego życie i twórczość także przypada jeszcze na czasy romantyzmu. Trzeba go zaliczyć do ojców powieści. Znajdujemy w jego powieściach romantyczne przygody i eksplozje gwałtownych uczuć. Zarazem jednak Stendhal przeprowadza wnikliwą analizę psychologiczną swoich postaci, rejestruje fakty, dba o autentyzm, prawdopodobieństwo świata przedstawionego. Stendhalowski prowincjusz bez skrupułów wspinający się po drabinie kariery społecznej to Julian Sorel, bohater powieści Czerwone i czarne, który spadnie na łeb na szyję, gdy podda się prawdziwemu uczuciu. Być może dlatego,
W Europie nową epokę po romantyzmie zwie się, ze względu na nurt dominujący w literaturze i sztuce, realizmem, a za umowną datę jej początku uznaje się rok 1850. Pamiętajmy jednak, że Stendhal, ojciec powieści realistycznej, uważany równocześnie za twórcę romantycznego, żył i tworzył w pierwszej połowie XIX wieku. Balzak, pisarz odpowiedzialny za ukształtowanie się realizmu w prozie, zmarł w roku 1850. Reprezentant tego kierunku w Anglii, Dickens, umiera w roku 1870. Podwaliny pod realizm zostały zatem położone. Mniej więcej
Ramy czasowe epoki Rok 1850 – termin „realizm” staje się hasłem młodych pisarzy francuskich (to także data śmierci Balzaka!). Rok 1880 – data śmierci Flauberta, około tego roku debiutują symboliści i pojawiają się powieści Zoli. Z datami granicznymi epok literackich jest ten kłopot, że trudno podać konkretną datę i być pewnym, że skończył się na przykład romantyzm, a nastał pozytywizm. Jeśli chodzi o pozytywizm – w Polsce łatwiej ustalić te
