Wymień tematy świadczące o specyfice polskiego romantyzmu.
Romantyzm polski tym różni się od europejskiego, że oprócz tematów charakterystycznych dla tego prądu literackiego, szczególnie wiele miejsca poświęca wątkom patriotycznym i historycznej sytuacji Polski. Polski bohater romantyczny zwykle z kochanka przeistacza się w obrońcę ojczyzny, walka o własne uczucie przeradza się tu w walkę o dobro wspólne.
Charakterystyczne wątki to:
- Mesjanizm
Temat charakterystyczny dla romantyzmu polskiego. Literatura romantyczna wykreowała mit jednostki poświęcającej się za innych walce o daną ideę. Koncepcja ta wywodzi się ze starotestamentowej koncepcji Mesjasza Zbawiciela, który dzięki swej męce miał odkupić grzechy ludzkości. Te właściwości przypisywali romantycy roli poety – narodowego wieszcza, któremu dany jest „rząd dusz” i którego poezja odrodzi zgnębiony naród. Mesjaszem w tym rozumieniu był Konrad z Dziadów, tajemniczy zbawiciel czterdzieści i cztery czy Kordian. Modne w owym czasie było również hasło mesjanizmu narodowego, czyli interpretowania niewoli Polaków jako misji poświęcenia się za inne narody (Polska Chrystusem narodów). Koncepcja ta bierze swój początek w Widzeniu księdza Piotra.
Cechami charakterystycznymi mesjanizmu są prometeizm i tyrteizm.
- Walka o wolność
Patriotyzm i walka o wyzwolenie kraju spod władzy zaborców to drugi ze specyficznie polskich tematów romantyzmu. Na kartach literatury nie tylko wyrażano wolę walki i zagrzewano do czynów (poezja tyrtejska), lecz także dyskutowano o sposobach walki i metodach działania (spisek, bunt, wallenrodyzm). Literatura pełniła również funkcję mitologizującą – uświęcała portrety męczenników sprawy narodowej i powoływała się na obraz dawnej świetności Polski.
Zobacz:
Zarysuj tło społeczno-polityczne kształtujące specyfikę polskiego romantyzmu.
Przedstaw i oceń Konrada z III części Dziadów jako bohatera romantycznego i oceń jego postawę