Posts From Zbyszek
Pod koniec XVI wieku Włochy utraciły pozycję dyktatora mody. Rolę tę przejął Paryż. Przemożne oddziaływanie mody francuskiej było możliwe dzięki dobrze rozwiniętemu przemysłowi tekstylnemu i odpowiedniej reklamie. Francuskie wzory promowano za pomocą rozsyłanych do różnych krajów małych manekinów, ubranych w równie małe modne części garderoby. Posługiwano się także żurnalami z kolorowymi rycinami. Moda damska Modzie francuskiej dość długo opierała się konserwatywna Hiszpania. Dopiero w drugiej połowie XVII wieku uległa wpływom Paryża. Do
Naprawdę był filozofem! Swoim natchnieniem uczynił trzy wielkie miłości: historię swojego narodu, góry i… kobiety. Adam Asnyk (1838-1897) Poeta i dziennikarz (w lwowskim Dzienniku Literackim, a potem w krakowskich dziennikach Reforma i Nowa Reforma) epoki pozytywizmu znany także pod pseudonimami El…y i Jan Stożek. Wychowany w tradycjach patriotycznych (ojciec był uczestnikiem powstania listopadowego) sam angażował się w sprawy społeczne i polityczne – walczył w powstaniu styczniowym, był m.in. członkiem Rady Miejskiej Krakowa oraz posłem w sejmie. Dużo podróżował (Francja, Włochy,
Koncepcje polityczne i społeczne Monteskiusz (1689-1755) uważany jest za ojca socjologii. Dokonał on rozróżnienia między prawidłowościami sterującymi życiem społeczeństw a prawami ustalonymi przez władze. Pierwsze z nich określił mianem socjologicznych i uznał, że są poznawalne naukowo, podobnie jak prawa fizyczne. Jednocześnie odrzucił pojmowanie historii jako rozumnego procesu mającego określony cel i stwierdził, że losy państw i społeczeństw są w pewnym stopniu przewidywalne i powtarzalne, i mogą być przedmiotem, jak na owe czasy wręcz przyrodniczych, badań naukowych. Zapamiętaj! Monteskiusz jest
Szeroko rozumiane pojęcie klasyczności przewija się przez całą prawie historię sztuki. Okres renesansu i obecnie przez nas omawianego klasycyzmu to czasy powszechnego nawrotu do założeń antycznych, zakrojonej na szeroką skalę realizacji ich wszechobecnej gloryfikacji, ale i w innych epokach znaleźć możemy wiele nawiązań do starożytności. Gdybyśmy natomiast za kryterium obecności klasycyzmu w sztuce przyjęli, nieco przewrotnie, także łamanie jego zasad i porządków – to moglibyśmy powiedzieć, że obecny jest on prawie zawsze. Artyści, szczególnie
Zawsze możesz o nim pisać Podróż do Grecji, Egiptu i Palestyny wywarła wielki wpływ na jego twórczość – wzbogaciła go wewnętrznie, wpłynęła inspirująco na dalszą twórczość. Owocem tej podróży jest np. poemat Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu. Gorzką ocenę Polaków przedstawił Słowacki w Grobie Agamemnona (który jest fragmentem Podróży…) oraz w melancholijnym poemacie Anhelli. Słowacki przez krótki czas należał do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. Odszedł z niego, ale duchowe przeżycia pozwoliły mu sformułować własny
Najważniejsze zabytki języka polskiego. Zacznij: Pierwsze nazwy polskie pojawiają się już w Dagome iudex (X w.), ważnym dokumencie państwowym, w którym Mieszko I oddaje się pod opiekę papieską. Koniecznie wymień Bullę gnieźnieńską (1136 r.), sporządzoną przez papieża Innocentego II – zawiera ona ponad 400 polskich nazw osobowych i miejscowych. Księga henrykowska (II poł. XIII w.) zawiera z kolei pierwsze zapisane polskie zdanie; jest to propozycja Czecha Boguchwała złożona żonie: daj,
Odprawa posłów greckich jako tragedia humanistyczna Zacznij: Dzieło Jana Kochanowskiego oparte jest na wzorcach antycznych, zarazem jednak ma aktualny, współczesny, a nawet polityczny charakter. Zostało napisane specjalnie na uroczystości weselne Jana Zamoyskiego i podczas jego przyjęcia weselnego zostało po raz pierwszy wystawione. Rozwiń: Tragedia podzielona jest według klasycznego układu na 5 epeisodionów 1 – Monolog Antenora, spór Antenora z Parysem, 2 – Monolog Heleny, rozmowa kobiety z Panią Starą, 3
Miłość metafizyczna i miłość flirtująca – zaprezentuj dwa oblicza miłości w literaturze barokowej. Zacznij: Oba typy miłości prezentowane są jako zupełnie inne. Miłość flirtująca ukazuje miłość jako zabawę, grę, rodzaj wesołej transakcji. Przedmiotem zainteresowania są uroda kobieca, zmysłowe uciechy, seks, narzekania na niestałość niewieścią. Miłość metafizyczna z kolei to uczucie bardziej duchowe – choć poeci nie stronią od zaskakujących i śmiałych metafor erotycznych. Rozwiń: Poezja metafizyczna ma charakter intelektualny. Szokuje
Czym charakteryzuje się powiastka filozoficzna? Zacznij: Powiastka filozoficzna to jeden z ważniejszych gatunków oświecenia, stworzony przez tę właśnie epokę. Oczywiście powiastka realizowała funkcje dydaktyczne, propagowała światopogląd autora i określoną filozofię. Zdobyła ogromną popularność, zwłaszcza we Francji, gdzie powstawały różne rodzaje powiastek – np. libertyńska i erotyczna. Rozwiń: Powiastka filozoficzna to niezbyt obszerny utwór pisany na ogół prozą, przypominający bajkę. To utwór dwuwarstwowy – wydarzenia i bohaterowie wskazują na głębsze przesłanie
Ignacy Krasicki – twórca gorzki czy śmieszny? Zacznij: Świat poprawiać – zuchwałe rzemiosło, pisał Ignacy Krasicki (Palinodia). Zaangażowany w próby wpłynięcia na postawy Polaków i kształtowanie ich światopoglądu, jak wielu innych twórców oświeceniowych, poniósł chyba klęskę. Obóz reformatorów miał wielu zwolenników, lecz obóz konserwatystów miał także duże znaczenie. Poeta doskonale zdawał sobie sprawę, że żyje w bardzo trudnych czasach, w których szereg działań ze względu na politykę i bieg dziejów
Ukaż model miłości romantycznej oraz polemikę z nim w wybranych tekstach epoki. Zacznij: Model miłości romantycznej w dużej mierze został ukształtowany przez Cierpienia młodego Wertera Goethego. To miłość, która nie ma szans na spełnienie ze względu na konwencje społeczne i przeszkody nie do pokonania. Miłość silna, przeżywana bardzo emocjonalnie – rozstanie z ukochaną kończy się próbą samobójczą lub okrutną zemstą na tych, którzy doprowadzili do upadku związku. Rozwiń: Na swoje
Cyprian Kamil Norwid – omów twórczość poety. Zacznij: Twórczość Cypriana Kamila Norwida przez jemu współczesnych była uważana za trudną, niezrozumiałą i dziwaczną. Tak naprawdę docenił jego dzieła dopiero Zenon Przesmycki (Miriam). Sam Norwid przewidywał (Klaskaniem mając obrzękłe prawice…), że zrozumie go dopiero „późny wnuk”. Rozwiń: Wydawać by się mogło, że Norwid nie ma nic wspólnego z romantyzmem i jest na wskroś współczesnym twórcą. Jego twórczość bardzo różniła się od typowych wzorców romantycznej poetyki.
Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej to powieść tendencyjna czy realistyczna? Zacznij: Zaznacz różnicę znaczeniową między terminami powieść realistyczna i powieść tendencyjna. Podkreśl, że powieść tendencyjna była formą charakterystyczną dla pierwszej fazy pozytywizmu polskiego, w miarę rozwoju prądu zaś znacznie popularniejsze stały się utwory typowo realistyczne. Rozwiń: Przedstaw realistyczne i tendencyjne cechy powieści: Dowody realizmu: wieloaspektowy, zróżnicowany obraz społeczeństwa; typowe dla realizmu kwestie techniczne – metoda millieu, narracja auktorialna; drobiazgowość topografii Korczyna
Zacznij: Parabola jest gatunkiem literatury moralistyczno-dydaktycznej, w której przedstawione wydarzenia są ważne nie przez swe cechy jednostkowe, lecz jako przykład uniwersalnych prawideł rządzących światem i ludźmi, postaw, zachowań. Obok warstwy dosłownej istnieje warstwa ukryta, czekająca na rozszyfrowanie. Rozwiń: Dżuma może być alegorią zła – symbolizować wojnę i system totalitarny czy szerzej każdą formę przemocy. Zło czeka w ukryciu, by w sprzyjającym momencie zaatakować. Jest stale obecne i stanowi zagrożenie, z
Na czym polega mitologizacja rzeczywistości w prozie Brunona Schulza? Zacznij: Proza Brunona Schulza (który zdążył opublikować tylko dwie książki: Sklepy cynamonowe i Sanatorium pod klepsydrą) to nowa interpretacja, wydawałoby się banalnej, rzeczywistości niewielkiego, wielokulturowego miasta Drohobycza. Rozwiń: Dużą rolę odgrywa czas dzieciństwa – ukazywany jako bardzo ważny etap w życiu człowieka. Ważne są także sny i praca wyobraźni. Czas, tak jak w mitach, ma charakter kolisty. Linearna struktura czasu odgrywa
1. Williama Szekspira nazywa się również mistrzem za Stratfordu, gdyż: a) pochodził z miasteczka Stratford b) całą swą twórczość poświęcił mieszkańcom Stratford c) całe życie spędził w Stratford Odpowiedź a) Komentarz: William Szekspir żył w Anglii w II połowie XVI wieku. Pochodził ze Stratford, tam również spędził ostatnie lata swojego życia. Jednak za życia mieszkał i pracował w Londynie. Był aktorem i dramaturgiem, dziś uznanym za jednego z najsłynniejszych dramaturgów
Prędzej czy później każdy licealista musi napisać pracę typu: antyk – epoka daleka nam czy bliska; co wolę: romantyzm czy pozytywizm; jak postrzegamy dziś średniowiecze, renesans, barok… Trzeba pisać? No to piszemy. Chcesz przygotować się do pisania prac z danej epoki? Zadaj sobie trzy pytania. Pierwsze – o fakty. Kiedy to wszystko się działo?, jakie były założenia epoki?, kto je głosił?, kto co napisał wielkiego, ważnego, nieśmiertelnego? Drugie pytanie – jak dorobek
JAK SPRAWDZAĆ SWÓJ TEKST – PORADY PRAKTYCZNE Nie ma w szkole takiego przedmiotu jak redagowanie tekstu, ale na maturze musisz uważnie sprawdzić swoje wypracowania. Oto parę rad: Nigdy nie sprawdzaj wszystkiego naraz – działaj krok po kroku. Przy pierwszym czytaniu zawsze koncentruj się na sensie – jeśli uznasz, że odbiegłeś od tematu i coś musisz zmienić, zmarnujesz wszystkie poprawki, które naniosłeś. Po pierwsze więc – treść. Na poziomie podstawowym sprawdź,
Przy remoncie domu… We are redecorating our cottage. We are trying to do a lot of things by ourselves so as not to spend too much money on services. We don’t need a glazier as my father knows how to fit glass into window frames. Painting seems to be easy so we probably will not need a painter. However, we will have to employ an electrician and a chimney sweep
Z historii bajki Pierwsze bajki literackie miały jeszcze charakter ludowy. Powstały w starożytnej Grecji w VI wieku p.n.e. Za ich twórcę uważa się półlegendarnego poetę frygijskiego – Ezopa. Do historii przeszedł jako człowiek niezwykle mądry, ale zarazem niebywale szpetny. Sam pozbawiony urody, nie uznawał piękności bez rozumu. Formułował w bajkach moralistyczne nauki o prawdziwym szlachectwie duszy płynącym z wartości intelektu i cnoty. Bajka tak dalece zrosła się z imieniem Ezopa, że wszystkie inne zbiory tych utworów powstałe w późniejszych
