Posts From Zbyszek

Architektura renesansu

Kiedy mówi się o sztuce renesansowej, podkreśla się doniosłość dwóch czynników kształtujących jej oblicze. Pierwszy to zainteresowanie naturą i badanie jej tajemnic; drugi to kult sztuki antycznej, która stała się źródłem natchnienia artystów. Renesans ma dokładną metrykę: Florencja, około 1420 roku. Wówczas Filippo Brunelleschi, na zlecenie rady miasta, rozpoczął budowę ­olbrzymiej kopuły na katedrze florenckiej, dając tym samym początek triumfalnemu rozkwitowi sztuki renesansowej. Nie oznaczało to jednak artystycznej rewolucji. Filippo

Architektura polskiego renesansu

Późniejszy władca Polski Zygmunt I Stary zetknął się z renesansem w Budzie, na dworze Władysława Jagiellończyka, króla Czech i Węgier. Oczarowany nową sztuką, postanowił zatrudnionych na Węgrzech artystów rodem z Florencji zaprosić na Wawel, by przebudowali jego monarszą siedzibę w nowym, modnym stylu. Tak oto tuż po roku 1500 renesans dotarł do Polski. Zamek na Wawelu U stóp wzgórza, na którym stał zamek, włoscy mistrzowie pod okiem niejakiego Franciszka Florentczyka założyli pracownię i przez ponad trzydzieści lat

SCHOOL UNIFORMS – DO WE WANT THEM, OR NOT?

Magda, 17 I hate the idea of school uniforms because I hate all forms of uniformization, making people think the same, wear the same clothes, listen to the same music. I hate articles about fashion which tell mean that this spring I should wear blue and I shouldn’t wear red. For me it is all slavery. Well, for the time being I haven’t been a slave – I always wear what I want. Now if school uniforms are obligatory,

How to live healthily and hygienically?

A lot of magazines and TV programmes remind us about living a healthy lifestyle, but what does this really mean? In general, a healthy person doesn’t smoke, keeps the correct weight, eats healthy food, and exercises. It’s very simple! Even teenagers know this! I pay a lot of attention to doing physical exercises. I would like to be healthy and flexible even when I am 60 years old. I exercise

Pełnia Fausta, czyli tragedia antropologiczna

1. Mit faustyczny, który zaczął się formować u schyłku XVI wieku, zdobywając szybko rangę jednego z najważniejszych mitów nowożytnej Europy, opowiada o dziejach człowieka chcącego żyć pełnią życia. Pierwsza popularna książka o Fauście historycznym, a już obrastającym legendą, przedstawiała go jako postać przenikniętą duchem renesansu i reformacji, wykształconego teologa i humanistę, nie stroniącego wszak od czarnej magii, pragnącego wiedzy, ale i użycia (stąd wziął się jego pakt z diabłem). Przyświecały

Jak ubierano się w oświeceniu

Rokoko W pierwszej połowie XVIII wieku panie przywdziały suknie skrócone do kostek, kokieteryjnie odsłaniające pończoszki i pantofelki na ­wysokich obcasach. Modę na „eleganckie rozebranie” zainicjowała artystka operowa, która w słynnej wówczas sztuce wystąpiła w szlafroku. Podobną suknię, zwaną deshabillé – w spolszczonej wersji dezabilką – kobieta zakładała do miasta, na przechadzkę, na spotkanie w gronie najbliższych przyjaciół. Etykieta dworska wymagała jednak reprezentacyjnego stroju. Na oficjalne uroczystości obowiązywały suknie na szerokim stelażu. Ponieważ niezwykle szeroki obwód

Zamiast pisać „kolejny utwór”

Zamiast używać wciąż sformułowania „kolejny utwór”, możesz napisać: Powyższe dzieło nie jest jedynym na ten temat. Oto… Pragnę przytoczyć jeszcze jeden przykład… Przejdźmy do następnego utworu prozatorskiego, a jest nim… Nie koniec na tym. Niedawno czytałam książkę… Jeśli przyjrzymy się utworowi pt. … autorstwa X… Znajduję ów (ten, powyższy) temat także w utworze pt. … Myślę, że doskonałym przykładem będzie też… Wywarła na mnie wielkie wrażenie inna jeszcze książka… Sądzę, że można

TEST z wiedzy o pozytywizmie z komentarzem cz. 2

21. Właściwa akcja Lalki Bolesława Prusa toczy się w latach: a) 1848-1863 b) 1878-1879 c) 1887-1889 21. Odpowiedź: b) Komentarz: Właściwa akcja Lalki Bolesława Prusa toczy się w latach 1878-1879, jednak retrospekcje, jakie wprowadza Pamiętnik starego subiekta, obejmują okres od 1837 roku i zawierają opisy wydarzeń związanych z Wiosną Ludów z 1848 roku i powstaniem styczniowym z roku 1863. Akcja powieści rozgrywa się w Warszawie, jednak pojedyncze epizody prowadzone są

Stanisław Wyspiański – portret

Kiedy się patrzy na rejestr dokonań Wyspiańskiego, aż trudno uwierzyć, że były dziełem jednego człowieka. Autor Wesela okazał się twórcą wszechstronnym, oryginalnym i nowatorskim. A jednocześnie artystą głęboko polskim. W swoich niesamowitych wizjach chciał uchwycić istotę polskości i objawić ją w symbolicznym skrócie. W środowisku artystycznej bohemy Krakowa z czasów fin de siécle’u cieszył się zasłużoną sławą. Rozlicznymi talentami, wszechstronnością zainteresowań, niepospolitą pracowitością zadziwiał i poruszał. Był w istocie artystą o

Wymień najważniejsze inscenizacje Dziadów

Wprowadzenie Dziadów na scenę było wydarzeniem doniosłym dla polskiej kultury. Spotkało się z gorącym przyjęciem publiczności, ale wywołało jednocześnie lawinę pytań i wątpliwości. Aby przedstawienie mogło się odbyć, należało przede wszystkim skrócić tekst Mickiewicza. Dokonał tego Stanisław Wyspiański i z tej okazji po raz pierwszy w języku polskim użyto, właśnie wobec Wyspiańskiego, słowa inscenizator. Dramat Adama Mickiewicza był zresztą jedynym cudzym tekstem, jaki autor Wesela wystawił. Jego osobowość wywarła ogromny

Pokolenia literackie – zestawienie powtórkowe

W literaturze nic nie rodzi się w próżni – aby coś nowego powstało, coś innego musiało powstać wcześniej. Każdy nowy nurt pisarski rodzi się więc w jakiejś relacji do literackiej przeszłości. Relacja ta może zaś być pozytywna lub negatywna… Czasem jest to twórcza inspiracja dokonaniami poprzedników, rozwijanie jakichś idei czy metod, czasem jednak to bunt i walka ze „starą literaturą”. Co więcej – poczynając od XIX w. – historia literatury

Zestaw pytań przed maturą ustną z polskiego cz. 1

JAK W OSTATNIEJ CHWILI UPORZĄDKOWAĆ FAKTY I POJĘCIA? Powtórz błyskawicznie przed ustną cały materiał od antyku po współczesność, ujęty w kluczowe pytania.   STAROŻYTNOŚĆ 1. Wyjaśnij pojęcia mitu i archetypu, posługując się przyk­ła­dami z mitologii grecko-rzymskiej. Zacznij: Przedstaw obie definicje: Mit – przekazywany ustnie (oralnie) tekst związany z wierzeniami religijnymi pełniący funkcję sakralną i/ lub kulturotwórczą. Archetyp – stworzone przez Carla Gustava Junga pojęcie z pogranicza psychologii oznaczające wspólny wszystkim, osobowy prawzorzec społecznej roli

Zestaw pytań przed maturą ustną z polskiego cz. 2

JAK W OSTATNIEJ CHWILI UPORZĄDKOWAĆ FAKTY I POJĘCIA? Powtórz błyskawicznie przed ustną cały materiał od antyku po współczesność, ujęty w kluczowe pytania.   ROMANTYZM   37. Dokonaj analizy wybranego utworu – manifestu światopoglądowego polskiego romantyzmu. Zacznij: Ballada Romantyczność to utwór z cyklu Ballad i romansów z pierwszego tomu Poezji Adama Mickiewicza. Datę ukazania się tego zbioru uważa się za rozpoczynającą romantyzm w Polsce. Romantyczność to utwór o charakterze programowym. Rozwiń: W tej balladzie można dopatrzyć

Szesnastowieczne ubiory

Strój w renesansie nie tylko cieszył oczy, ale też wiele mówił o pozycji społecznej właściciela, będąc przy okazji lokatą kapitału. Świadczą o tym majątkowe spisy inwentarzowe, w których znaczącą pozycję zajmują rozmaite części garderoby i luksusowe dodatki. Na dworach nadążanie za modą było czymś więcej aniżeli zwykłą rozrywką. Strój odzwierciedlał bowiem pozycję w dworskiej hierarchii. Triumf kobiecości Odrodzenie przyniosło radykalną zmianę roli kobiety w społeczeństwie, a nawet w polityce. Joanna d’Arc, Katarzyna Medycejska, Elżbieta I – to silne osobowości kształtujące historię swoich

Moda epoki pozytywizmu

W połowie XIX wieku Europa przeżywa kryzys wartości. Zmęczeni rewolucjami, zrywami powstańczymi, jej mieszkańcy tęsknią za spokojem i dobrobytem. Nowa klasa społeczna, burżuazja, rośnie w siłę, dorabiając się zawrotnych fortun na przemyśle i na giełdach. Troska o codzienność sprzyja w Europie postawom apolitycznym. Na tę stabilizację moda nie zareagowała ekstrawagancją. Niewygodne krynoliny, ściskające ciało gorsety, surduty i kamizelki – to odpowiedniki skrępowania w sferze moralności. Utylitaryzm a moda kobieca Utylitaryzm, mający kształtować postawy pozytywistycznego społeczeństwa, nie znalazł