GIMNAZJUM

Ballady i romanse Mickiewicza – pytania i odpowiedzi

Ballady i romanse Ballady jako gatunek literacki Ballady to utwory stojące na pograniczu epiki, liryki i dramatu. Z liryką łączy je to, że są pisane wierszem, rymowane, podzielone na strofy i wersy i bardzo skupione na wywoływaniu określonego nastroju, opisywaniu ludzkich uczuć. O epickości ballad świadczy to, że opisują całe historie, wydarzenia, a nie jedynie uczucia. Można spokojnie stworzyć plan ballady tak jak plan opowiadania czy powieści. Ballady mają narratora,

Siłaczka Żeromskiego na lekcji

Skąd tytuł Siłaczka? Tytułową siłaczką nazwana jest umierająca nauczycielka Stanisława Bozowska. Jak zinterpretować tytuł? Jako zmaganie z przeciwnościami losu, siłowanie się z życiem (od siłować się – mocować się, zmagać się). Od pracy ponad siły, którą wykonywała Stasia, czyli pracy wymagającej większego wysiłku niż na to pozwalały jej możliwości. Ciężka praca doprowadziła ją do wyczerpania, choroby i śmierci. Czy daremnie? Udało jej się oświecić część ludzi ze wsi. Od ogromnej siły woli, jaką

Hemingway – Stary człowiek i morze

Opowieść o starym człowieku i rybie Bohaterem jest stary rybak, który łowi u wybrzeży Kuby. Ostatnie osiemdziesiąt cztery dni połowów nie były dla niego pomyślne. Nie złowił ani jednej ryby. Z tego powodu przylgnęło do niego przezwisko „Salao”, co znaczy „pechowy”, a mały przyjaciel, Manolin, nie wypływał już z nim w morze. Santiago wierzył jednak, że przyjdzie dzień, w którym szczęście uśmiechnie się do niego i złowi wielką rybę „Moja

Henryk Sienkiewicz – Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela

Czas powstania utworu: około roku 1879. Pierwsza publikacja: Gazeta Lwowska, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika korepetytora). Druga publikacja: warszawska Niwa, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela). Miejsce akcji Większe miasto w zaborze pruskim. Być może Poznań. Czas akcji Jest trudny do ustalenia, ale oto kilka faktów, na podstawie których spróbujemy określić czas akcji: Na pewno jest to okres Polski rozbiorowej i na pewno dotyczy czasów po upadku powstania styczniowego (a więc

Wyrażenia literowe i wzory skróconego mnożenia

WYRAŻENIEM (w sensie matematycznym) nazywamy pojedynczą liczbę lub zmienną literową, albo kilka liczb czy zmiennych literowych połączonych znakami działań. Np.:  5;  -a;  4 + x; ; 6(y + 1)2;   Wyrażenia dzielimy na: 1. ARYTMETYCZNE, jeśli występują tylko elementy zbiorów liczbowych. 5 +2; ; 8 – (-4); – to wyrażenia arytmetyczne (nie zawierają liter (zmiennych); 2. ALGEBRAICZNE (lub literowe) – jeśli występuje chociażby jedna zmienna literowa. 2x;  5x – 9;  4(a

Co to jest filozofia? (na podstawie fragmentu Świata Zofii Josteina Gaardera).

Co to jest filozofia? (na podstawie fragmentu „Świata Zofii” Josteina Gaardera. Termin „filozofia” pochodzi od greckiego philosophia i oznacza „uwielbienie mądrości” (phileo – „lubię” i sophia – „mądrość”). Filozofia nie jest tak wyrazistą, namacalną nauką, jak gramatyka, medycyna, sztuka czy tym bardziej technika. Efekty pracy filozofów mieszczą się najczęściej w… ich głowach. Filozofia to nauka dotycząca rozważań i przemyśleń związanych z przeróżnymi tematami. Nad czym mogą zastanawiać się filozofowie? Jak odpowiedzieć na to pytanie,

Konwencje literackie w Trzech elektrycerzach Stanisława Lema

Konwencje literackie w „Trzech elektrycerzach” Stanisława Lema. Zacznijmy od wyjaśnienia tego terminu. Słowa konwencja możemy używać w różnych kontekstach. Rozumie się przez nie przyjęte, utrwalone zasady i normy (od łac. conventio – umowa) określające zachowania społeczne, kulturowe, także literackie. W przypadku literatury konwencję będą tworzyły gatunki, zasady budowy utworu (kompozycja), wybór tematu (wiersz miłosny, filozoficzny) i bohaterów (księżniczka jest postacią z baśni), odpowiedni dobór środków językowych (tren nie zostanie napisany językiem potocznym). O tym, że

Środki budujące komizm słowny w scenkach z cyklu Teatrzyk Zielona Gęś Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.

Środki budujące komizm słowny w scenkach z cyklu Teatrzyk „Zielona Gęś” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Teatrzyk „Zielona Gęś” to cykl małych scenek dramatycznych. Humoru w nich nie brakuje, bo Gałczyński wyśmiewa rozmaite uprzedzenia, kompleksy, nawyki Polaków, drwi z fałszywie rozumianej tradycji narodowej i nietykalnego wizerunku Polaka – wiecznego romantyka. Ale co najważniejsze, przekornie atakuje tradycyjne gusty i konwencje literackie, wyszydza autorytety i kpi ze stereotypów. Pojawia się w związku z tym

Wielki dar czy przekleństwo? Znaczenie talentu muzycznego w życiu Janka Muzykanta.

Wielki dar czy przekleństwo? Znaczenie talentu muzycznego w życiu Janka Muzykanta. Los podarował Jankowi Muzykantowi dość kłopotliwy „prezent”. Po co wiejskiemu chłopcu dusza artysty-muzyka? Gdy chłopiec przyszedł na świat, wszyscy myśleli, że umrze. Postawiono ochrzcić go, nie czekając nawet na księdza. Najmądrzejsza z kum pokropiła niemowlę wodą i wypowiedziała słowa sakramentu: „Ja ciebie krzcę w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego i daje ci na przezwisko Jan, a teraz-że duszo krześcijańska idź, skądeś przyszła. Amen!” – przyznajcie,

Literacka karykatura – portret Zołzikiewicza ze Szkiców węglem Henryka Sienkiewicza.

Literacka karykatura – portret Zołzikiewicza ze „Szkiców węglem” Henryka Sienkiewicza. Sto lat temu posada urzędnika to było coś! Urzędnik był nieraz najważniejszą osobą w gminie – przynajmniej w powiecie osłowickim. Nie otwieraj atlasów i nie szuka na mapach, bo tej wioski nie znajdziecie. Wymyślił ją Sienkiewicz po to, by ośmieszyć zarządzających nią urzędasów, a szczególnie Zołzikiewicza. Już samo nazwisko mówi coś o bohaterze – Zołzikiewicz to prawdziwa zołza: człowiek podły, nikczemny, występny, zakłamany. Mieszka w rejonie

Narrator i narracja w Faraonie Bolesława Prusa

Narrator i narracja w Faraonie Bolesława Prusa. Narrator to ktoś, kto opowiada przebieg zdarzeń w utworze. Narrator może być jawny (na przykład był uczestnikiem zdarzeń, o których opowiada) albo ukryty. Nie zawsze wie wszystko o opisywanych zdarzeniach, a zdarza się, że nie mówi prawdy (jeśli piszecie pamiętnik, jesteście jego narratorami, i pewnie dobrze wiecie, jak jest z tą prawdą). Bywa także tak, że narrator wie wszystko – zna wydarzenia minione, wie, co się stanie z bohaterami i stopniowo

Nan-Shan ocalał. Dzięki cechom osobowości kapitana czy mimo jego cech? Sformułuj swoją opinię i uzasadnij ją. Na podstawie Tajfunu Josepha Conrada.

Nan-Shan ocalał. Dzięki cechom osobowości kapitana czy mimo jego cech? Sformułuj swoją opinię i uzasadnij ją. Na podstawie Tajfunu Josepha Conrada. Wyjaśnienie tematu W temacie pracy jesteś proszony o wypowiedzenie się na temat, czy ocalenie parowca Nan-Shan było efektem działania kapitana MacWhirra, czy też statek ocalał niezależnie od tego, jak postępował kapitan. Bo np. parowiec miał szczęście lub tajfun wcale nie był tak silny, jak by się wydawało. Zwróć uwagę! Pierwsze zdanie

CHARAKTERYSTYKA. Jak nakreślony został portret tytułowego bohatera noweli Janko Muzykant?

Jak nakreślony został portret tytułowego bohatera noweli Janko Muzykant? Charakterystyka Janka Muzykanta. W charakterystyce należy uwzględnić następujące elementy: wygląd zewnętrzny, usposobienie, charakter, intelekt i uzdolnienia, zainteresowania, osobowość. Nie wszystkie te składniki muszą być uwzględnione, różne też mogą być ich proporcje, różna kolejność występowania. Można zacząć charakteryzowanie od opisu sposobu mówienia i poruszania się jako swoistego portretu człowieka i z kolei przejść do opisu cech charakteru; albo od przedstawienia zainteresowań i uzdolnień, a skończyć opisem wyglądu zewnętrznego.

Przykład recenzji. Recenzujemy film pt. Troja

Napisz recenzję film pt. Troja. Schemat pracy WSTĘP Punkt wyjściowy ROZWINIĘCIE Streszczenie Streszczamy film, nie książkę. Możemy ewentualnie porównać fabułę epopei ze skrótem treści na filmie. Autorka świetnie poradziła sobie z tym zadaniem – jej streszczenie jest krótkie, a treściwe, konkretne. Scenariusz Dostrzeżenie trudności adaptacyjnych – niełatwo tak długi czas fabularny zmieścić w krótkim czasie filmowym. Plusy pracy scenarzysty: realizm, szybkie tempo obrazu. Reżyseria Fabuła epopei a jej adaptacja filmowa – krytyka reżysera poprzez

Charakterystyka idola

Charakterystyka Idola. Trójczłonowa budowa Pamiętaj! Każda forma pisemna musi składać się z trzech spójnych i logicznie ze sobą powiązanych części: wstępu (czyli przedstawienia postaci, którą będziesz charakteryzował), rozwinięcia (właściwej charakterystyki), zakończenia (w tym wypadku Twojej oceny opisywanej postaci). Pamiętaj też, aby zachować odpo­wiednie proporcje – część rozwijająca ma być najobszerniejsza.   Charakterystyka krok po kroku Odpowiedz sobie na pytania, a na pewno nie pominiesz żadnego ważnego elementu charakterystyki. Kim jest opisywana przez

Hektor Kamieniecki, pierwszy żołnierz Rzeczypospolitej, Mały Rycerz – to pan Wołodyjowski – literacka legenda. Scharakteryzuj tę postać.

Hektor Kamieniecki, pierwszy żołnierz Rzeczypospolitej, Mały Rycerz – to pan Wołodyjowski – literacka legenda. Scharakteryzuj tę postać. Jaka forma? Charakterystyka – podano to w temacie. Proszony jesteś zatem o opisanie postaci Michała Wołodyjowskiego. Temat sugeruje, abyś skupił się na określeniach stosowanych wobec bohatera – Hektor Kamieniecki, pierwszy żołnierz Rzeczypospolitej, Mały Rycerz. Ale nie możesz jedynie wyjaśnić, dlaczego takie właśnie przydomki zyskał Sienkiewiczowski bohater. Charakterystyka musi się składać ze ściśle określonych elementów. Przedstawienie

Wielką sztuką jest zwyciężyć – ale większą umieć przegrać. W formie listu do kolegi opisz porażkę wybranego bohatera książki lub filmu lub znanej ci osoby.

Wielką sztuką jest zwyciężyć – ale większą umieć przegrać. W formie listu do kolegi opisz porażkę wybranego bohatera książki lub filmu lub znanej ci osoby. „Człowiek nie jest stworzony do klęski (…). Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać” – pisze Ernest Hemingway w swoim opowiadaniu Stary człowiek i morze. W człowieku tkwi taka siła, która nie pozwala mu się poddać. Klęską jest moment, kiedy przestajemy walczyć o swoje szczęście czy prawa, a nie wtedy gdy inni uznają nas

Reportaż z akcji pod Arsenałem

Reportaż z akcji pod Arsenałem. Reportaż – co to za forma? Ta forma wypowiedzi sprawia Wam wiele problemów. Nic zresztą dziwnego – rzadko który nauczyciel ćwiczy z Wami pisanie reportaży. Często ta dziennikarska forma myli Wam się także ze sprawozdaniem, opisem czy opowiadaniem – bo to formy, które są sobie dość bliskie. Gdzie możesz zetknąć się z reportażem? Najczęściej w gazecie, ale są też reportaże radiowe czy telewizyjne. Łączy je to, że zawsze dotyczą autentycznych wydarzeń,

Nie widzieli, czy nie chcieli widzieć? Oceń postawę świadków tragicznych wydarzeń, odnosząc się do mitu lub opowiadania Iwaszkiewicza.

Nie widzieli, czy nie chcieli widzieć? Oceń postawę świadków tragicznych wydarzeń, odnosząc się do mitu lub opowiadania Iwaszkiewicza. Pomysł, czyli forma pracy Rozprawka Pamiętaj o wymogach formy – wstęp, rozwinięcie, zakończenie. We wstępie sformułuj tezę, napisz, jakie jest twoje zdanie (świadkowie są winni czy nie?). W rozwinięciu zbierz konkretne argumenty na poparcie swojej tezy. Zakończenie to krótkie podsumowanie, wniosek płynący z przytoczonych argumentów. Mowa oskarżycielska Możesz użyć tych samych argumentów co w rozprawce. Pamiętaj tylko

Świat jest teatrem… – czy zgadasz się z tym twierdzeniem? Wypisz argumenty za i przeciw.

Świat jest teatrem… – czy zgadasz się z tym twierdzeniem? Wypisz argumenty za i przeciw. Co to za forma? Wprawdzie w temacie pracy pojawia się zalecenie: „wypisz argumenty”, ale nikt nie ma wątpliwości, że nie chodzi tu jedynie o wypunktowanie wszystkich „za” lub „przeciw”. Twoim zadaniem jest napisanie wypracowania, które musi zawierać wstęp, rozwinięcie, zakończenie. Argumenty nie mogą być jedynie wymienione, muszą być powiązane w logiczną całość. Czyli… musisz napisać rozprawkę. Jak rozumieć temat? Nie tylko