Co łączy III część Dziadów z częściami II i IV dramatu?

Po pierwsze tytuł, ale to oczywiste. Te – bardzo w końcu różne – części spaja także postać bohatera. Pod koniec II części Dziadów pojawia się Widmo, które nic nie mówi, lecz wciąż patrzy na pasterkę. Być może, to już zapowiedź nieszczęśliwego Gustawa, który w IV części dramatu opowiada Księdzu o swoich cierpieniach miłosnych. Z kolei III część Dziadów rozpoczyna się od przemiany bohatera:

„Umarł Gustaw – narodził się Konrad”.

Kolejne części dramatu łączą też odwołania do obrzędu dziadów. Ostatnie słowa Gustawa w IV części do złudzenia przypominają mądrości przekazywane ludziom przez duchy w II części – i także zostają tu powtórzone przez Chór. Obrzęd dziadów kończy III część Dziadów: w scenie IX widzimy kaplicę na cmentarzu, Guślarza i kobietę w żałobie, która dopytuje się o ukochanego. Wszystkie części dramatu Mickiewicza mówią o ścisłym związku między światem żywych i światem duchów.

Skojarz

  • Sformułowana w Kordianie Słowackiego idea winkelriedyzmu: „Polska Winkelriedem narodów” – zostaje tu zastąpione hasłem: „Polska Mesjaszem narodów”.
  • Postać Wernyhory z Wesela Stanisława Wyspiańskiego to demistyfikacja romantycznego wieszcza – zbawcy narodu.
  • Nawiązujące do postaci Mickiewiczowskiej imię Konrad nosi główna postać dramatu Wyspiańskiego Wyzwolenie.
  • Zawarte w poemacie Czarna wiosna Słonimskiego słowa: „więc zrzucam z ramion płaszcz Konrada” – to polemika z koncepcją poezji służebnej wobec celów narodowych.

Do jakich tematów ­potrzebna II i IV część Dziadów

  • Zagadki istnienia
  • Moralność
  • Miłość i samotność
  • Bunt
  • Poeta
  • Relacja Bóg – człowiek
  • Patriotyzm
  • Szaleńcy, marzyciele
  • Zwycięzcy i pokonani

Profetyzm
To zdolność przewidywania przyszłoś­ci, prorokowania.

Prowidencjalizm
– przekonanie, że Bóg ingeruje w his­torię, kieruje losami jednos­tek i społeczeństw.

 

Zobacz: