Zygmunt Krasiński urodził się w 1812 roku w Paryżu. Matka, Maria Radziwiłłówna, osierociła go bardzo wcześnie, wychowywał go ojciec, Wincenty Krasiński, polski arystokrata, generał armii napoleońskiej, który po klęsce Bonapartego został carskim dygnitarzem, sprawował nawet funkcję zastępcy namiestnika Królestwa Polskiego. Zygmunt Krasiński był genialnym dzieckiem i wcześnie zaczął pisać. Pierwsze próby to powieści historyczne nawiązujące do angielskich romansów grozy. Był młodszy od Adama Mickiewicza o 14 lat, zetknął się więc nie tylko z dziełami romantyzmu europejskiego, ale także z romantyzmem polskim. Był niezwykle oczytany w literaturze pięknej i piśmiennictwie historycznym oraz filozoficznym. Rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Całe życie walczył z własnym ojcem, do którego był szalenie przywiązany i którego bardzo kochał. Nie potrafił jednak zaakceptować ugodowej, prorosyjskiej postawy ojca, choć często ulegał mu i w życiu prywatnym, i w sferze zachowań obywatelskich. Z woli ojca na przykład ożenił się z Elizą Branicką, pomimo że przez całe niemal życie łączył go romans z Delfiną Potocką. W okresie studiów, podporządkowując się woli ojca, nie wziął udziału w patriotycznej manifestacji. W efekcie był bojkotowany przez kolegów i z tego powodu wyjechał z Warszawy do Genewy, aby tam kontynuować studia prawnicze. Od tego momentu bywał w kraju tylko gościem. Podróżował po Włoszech, Francji, Niemczech i Austrii. Nie wziął udziału w powstaniu listopadowym, nie chcąc przeciwstawiać się ojcu, ale przez całe życie cierpiał z tego powodu. Rozdarcie, które towarzyszyło jego życiowym decyzjom, pogłębiało melancholię poety, który wyjątkowo silnie odczuwał romantyczny ból istnienia. Uważał, że jest świadkiem upadku starego, dobrego porządku świata. W swoich utworach pokazywał katastrofy i chaos epok schyłkowych (Nie-Boska komedia, Irydion).
Interesowała go szczególnie idea zbawienia, stworzył własną, inną niż Mickiewicz czy Słowacki, koncepcję mesjanizmu szlachecko-narodowego (Trzy myśli, Przedświt, Psalmy przyszłości). Według Krasińskiego zasługą Polski jest nie cierpienie i niewinna ofiara, ale wierność chrześcijaństwu w przeszłości.
Zygmunt Krasiński umarł w 1859 r. w Paryżu. Został pochowany w Opinogórze, rodzinnym majątku koło Ciechanowa.
Najważniejsze dzieła w dorobku literackim Zygmunta Krasińskiego:
- Agaj-Han, 1832 (powieść historyczna)
- Nie-Boska komedia, 1835 (dramat)
- Irydion, 1836 (dramat)
- Trzy myśli, 1840 (publicystyka)
- Przedświt, 1843 (poemat profetyczny)
- Psalmy przyszłości, 1845 (psalmy)
Zobacz:
Co wiesz o twórczości epistolograficznej Zygmunta Krasińskiego?