Search Results for "Pan Tadeusz"
„Powołał mnie Pan na bunt” (Stanisław Grochowiak). Esej o ludziach niepokornych. Człowiek to stworzenie niepokorne i zuchwałe. W każdym z ludzi istnieje jakaś irracjonalna, wrodzona przekora, która swe ujście znajduje szczególnie w wieku młodzieńczym. W późniejszym okresie życia ten temat jakby zanika. Powtarzam, jakby, ponieważ to tylko pozór! Wtłoczeni w konwenanse, usztywnieni gorsetem zasad molarnych, nie zawsze ludzie mają odwagę wyłamać się, Opór jednak jest, gdzież w środku drąży osobowość, determinuje pewne zachowanie, lecz nie jest zwerbalizowany, wyrażony
Jaka jest natura człowieka? Dlaczego podmiot liryczny w wierszu Tadeusza Różewicza Ocalony poszukuje mistrza i nauczyciela? II wojna światowa dokonała zniszczeń nie tylko materialnych, ale przede wszystkim duchowych. Wojna skończyła się, ale jej skutki są straszniejsze niż ona sama. Bo nic nie jest tak, jak było. Panuje przerażenie i pustka. Wojna ukazała zło tkwiące w człowieku i uświadomiła ludziom, że tradycyjnie cenione wartości (np. dobro, miłość, sprawiedliwość, prawda) też uległy zniszczeniu. Na przykład przyjaźń
Polskim państwem podziemnym część współczesnych historyków nazwała struktury instytucjonalne podziemia w latach 1939-1945, lojalne wobec emigracyjnego rządu. Rządzący komuniści kwestionowali sensowność tego określenia, przypominając, że możliwości podziemnego państwa były ograniczone (okupacja). Nie można jednak kwestionować jego dokonań, sprawnej organizacji, autorytetu w społeczeństwie. Oczywiste, że w owym wojennym czasie na plan pierwszy wysunęły się struktury wojskowe. Początki państwa podziemnego Jeszcze w dogorywającej, po kampanii wrześniowej, stolicy grupa oficerów, na czele z generałem Michałem Tokarzewskim-Karasiewiczem, zawiązała
Tadeusz Różewicz (1921-2014) poeta, dramatopisarz, prozaik, w czasie okupacji pracował fizycznie, walczył w partyzantce AK w latach 1943-44, współpracował z prasą konspiracyjną. Już pierwszy jego tom poetycki Niepokój (1947) zwrócił uwagę swą odmiennością na tle ówczesnej literatury. Wstrząs przeżyli nie tylko krytycy, ale też wielu poetów, którzy pod wpływem Różewicza zmienili sposób pisania. Zrobił to np. poeta trzech pokoleń – Leopold Staff, widać wyraźnie poruszony tą poezją. Inne ważne wiersze
Kartoteka – dramat bez akcji Na środku sceny, w łóżku leży Bohater, bez określonego wieku i imienia. Raz jest małym chłopcem, raz dorosłym mężczyzną, raz mówią do niego Kaziu, a za chwilę Dzidku itd. Trudno powiedzieć, gdzie to łóżko stoi – wygląda to na pokój przechodni, kawiarnię, a czasem nawet na ulicę. Leżącego Bohatera odwiedzają: rodzice, sekretarka, żona, Dziennikarz, Niemka, Tłusta kobieta, Gość w Cyklistówce, Pan z Przedziałkiem… Obok Chór Starców mówi swoje „komentarze”. Postacie podejmują
Kartoteka przekreśla koncepcję teatru tradycyjnego. Gdyby szukać w literaturze polskiej rodowodu dramatu awangardowego, to należałoby bez wątpienia wskazać na twórczość Leona Chwistka i Teatr Czystej Formy Witkacego. Również nie bez znaczenia byłyby tutaj doświadczenia teatru romantycznego, wszak Kartoteka zbudowana z luźnych scen nawiązuje w pewnym stopniu do struktury polskiego dramatu romantycznego, z tą różnicą, że wielkie sceny historyczne, w których Konrad, Kordian czy Irydion wygłaszali wzniosłe monologi, tutaj zostały zastąpione
Autor Gabriela Zapolska (1857-1921) – była niezwykle barwną postacią swojej epoki. Wywodziła się z zamożnej rodziny ziemiańskiej Korwin-Piotrowskich. Od najmłodszych lat interesowała się teatrem i chciała zostać aktorką. Musiała się przeciwstawić swojej sferze, dla której zawód komediantki był niezbyt szacowny, a przede wszystkim moralnie podejrzany. Zapolska uciekła z domu i przez jakiś czas podróżowała z wędrowną trupą teatralną. Z czasem została znaną aktorką. Występowała na wszystkich polskich scenach, a także
Tadeusz Konwicki urodzony w 1926 r w Nowej Wilejce, wychowany w Kolonii Wileńskiej tuż koło Wilna, ukochał ten pejzaż. Później, już jako dorosły twórca niejednokrotnie ujawni sentyment do tych miejsc. Konwicki to nie tylko pisarz. Ma za sobą także rozdział pracy dziennikarskiej, jest dziś też znanym reżyserem. Dlaczego „apokalipsa”? Apokalipsa to termin wzięty z Biblii. Oznacza szczególny rodzaj proroctwa opisującego tajemnicę czasów ostatecznych i sensu dziejów. Apokaliptyczny charakter miały na
Jak powstała książka? Sama autorka pisze, że wszystko zaczęło się od prywatnych rozmów z Markiem Edelmanem, słynnym kardiochirurgiem, ale przede wszystkim naocznym świadkiem przeżyć z getta warszawskiego. To jedyny, ocalały z pogromu członek ŻOB-u, walczący w getcie w 1943 roku. Jak zwierza się Hanna Krall, zarówno sam temat, jak i postać Edelmana, wymagały pokory pisarskiej. Wywiad z Edelmanem w Odrze miał kontynuację w postaci długich, trudnych rozmów o czasach sprzed
Tego się naucz Ważne, abyś umiał odpowiedzieć na następujące pytania: Dlaczego Różewicza uważa się za twórcę awangardowego? Co oznacza określenie „ poetyka ściśniętego gardła” w odniesieniu do twórczości autora Niepokoju? Co stało się z metaforą w poezji Różewicza? Dlaczego Różewicza określa się mianem poety moralnego niepokoju? Czy twórczość Różewicza ma coś wspólnego z poetyckim turpizmem? Czy w ostatnim czasie poeta otrzymał jakąś nagrodę literacką? Tematy, z którymi można powiązać wiersze
Urywki z biografii W 1939 r. walczył jako artylerzysta, później jako oficer AK. Doświadczenia z września wykorzystał w Polskiej jesieni (1955). Powstała w latach 40. powieść, byłaby pewnie pierwszą w literaturze polskiej relacją o wrześniu 1939, gdyby mogła się wtedy ukazać. Wojna, jaką ukazał, odległa jest od wszelkiej bohaterszczyzny, pokazywana konkretnie i rzeczowo, pełna przykładów heroizmu, ale i załamań, egoizmu, cynizmu. W okresie, gdy rówieśnicy pisywali ody o Stalinie, on milczał. Studia orientalistyczne rozpoczęte w Krakowie przed wojną ukończył w 1947
Tadeusz Konwicki to pisarz przez jednych bardzo lubiany, przez innych znienawidzony i uważany za nudziarza. Ta druga grupa czytelników zarzuca mu, że jest pisarzem jednego tematu – w jego książkach powracają ciągle te same myśli, wątki, sytuacje i postacie; wszystkie jego dzieła są jakby jednym utworem silnie związanym z biografią pisarza. Sam autor patrzy na to inaczej; w wywiadzie udzielonym Stanisławowi Nowickiemu stwierdził: „Zawsze starałem się, aby z czysto humanitarnych względów nie być monotonnym i nie nudzić
Trudno wyobrazić sobie poezję polską i polski dramat bez Tadeusza Różewicza. Można by nawet podzielić poezję polską na okres przed Różewiczem i po Różewiczu. To wielki nowator na każdym polu; jedną z wielu pamiątek, które po nim zostaną, będzie tzw. wiersz różewiczowski. Jego poezja bywa nazywana poezją ściśniętego gardła, a on sam twórcą poezji po Oświęcimiu. Jego utwory są znane także za granicą i, oczywiście, pojawiają się w każdym podręczniku języka polskiego. Bez wahania można
Mini-CV 12 listopada 1922 roku – urodził się w Żytomierzu na Ukrainie. 1932 – odbył samodzielną podróż z bratem do granicy polskiej, gdzie spotkał się ze zwolnionym z łagru ojcem. 1940 – wstąpił na konspiracyjny Uniwersytet Warszawski. 1942 – debiutował tomem poetyckim Gdziekolwiek ziemia. 1943 – wpadł w ulicznym kotle, dostał się na Pawiak i do obozu. 1946 – w maju wrócił do Polski, w listopadzie wróciła Maria, w grudniu wzięli ślub. 1947 – ukazał się tom Pożegnanie
Tego się naucz! Ważne, abyś umiał odpowiedzieć na następujące pytania: Dlaczego Różewicza uważa się za twórcę awangardowego? Co oznacza określenie „poetyka ściśniętego gardła” w odniesieniu do twórczości autora „Niepokoju”? Co stało się z metaforą w poezji Różewicza? Dlaczego Różewicza określa się mianem poety moralnego niepokoju? Czy twórczość Różewicza ma coś wspólnego z poetyckim turpizmem? Czy w ostatnim czasie poeta otrzymał jakąś nagrodę literacką? Tło epoki Tadeusz Różewicz należy do
Tadeusz Różewicz to twórca, który zapoczątkował nowy typ poezji. Jakie są jej cechy? Sporządź krótką notatkę. Tadeusz Różewicz stworzył nową, własną formę wiersza, która na stałe zadomowiła się w naszym piśmiennictwie. Formalne cechy poezji Różewicza: upodobnienie wiersza do prozy, potoczny, kolokwialny język; oszczędność, lapidarność – dużo znaczeń, mało słów; niemal zupełny brak metafor; wiersz najczęściej kończy zwięzły sąd, refleksja lub informacja o odczuciu poety, ale nigdy nie bezpośrednio wyrażona ocena. Wiersze Różewicza
Tadeusz Różewicz Drzewo Byli szczęśliwi dawniejsi poeci Świat był jak drzewo a oni jak dzieci Cóż ci powieszę na gałęzi drzewa na które spadła żelazna ulewa Byli szczęśliwi dawniejsi poeci dokoła drzewa tańczyli jak dzieci Cóż ci powieszę na gałęzi drzewa które spłonęło które nie zaśpiewa Byli szczęśliwi dawniejsi poeci pod liściem dębu śpiewali jak dzieci A nasze drzewo w nocy zaskrzypiało I zwisło na nim pogardzone ciało Tytuł wiersza
Tadeusz Różewicz Drewno Drewniany Chrystus z średniowiecznego misterium idzie na czworakach cały w czerwonych drzazgach w cierniowej obroży z opuszczoną głową zbitego psa jak to drewno łaknie (Z tomu Poemat otwarty, 1955-57) Drewniany Chrystus wprowadza nas w krąg symboliki i kultury chrześcijańskiej. Jednym z najistotniejszych elementów tej kultury był wspomniany przez poetę, popularny od połowy XIII do początków XV w., dramat misteryjny (liturgiczny) odtwarzający mękę Pańską. Utwór Różewicza można potraktować jako próbę dialogu z tą
Tadeusz Różewicz Lament Zwracam się do was kapłani nauczyciele sędziwi artyści szewcy lekarze referenci i do ciebie mój ojcze Wysłuchajcie mnie Nie jestem młody niech was smukłość mego ciała nie zwodzi ani tkliwa biel szyi ani puch nad słodką wargą ni śmiech cherubiński ni krok elastyczny nie jestem młody niech was moja niewinność nie wzrusza ani moja czystość ani moja słabość kruchość i prostota mam lat dwadzieścia jestem mordercą jestem narzędziem
Tadeusz Różewicz Oblicze ojczyzny ojczyzna to kraj dzieciństwa miejsce urodzenia to jest ta mała najbliższa ojczyzna miasto miasteczko wieś ulica dom podwórko pierwsza miłość las na horyzoncie groby w dzieciństwie poznaje się kwiaty, zioła, zboża zwierzęta pola łąki słowa owoce ojczyzna się śmieje na początku ojczyzna jest blisko na wyciagnięcie ręki dopiero później rośnie krwawi boli Rodzaj liryki Wiersz należy do liryki refleksyjno-patriotycznej. Tytuł wiersza Oblicze – charakter czegoś
