Search Results for "Sklepy cynamonowe"

Konteksty filozoficzne twórczości Brunona Schulza

Przy jakich tematach będzie przydatna zaprezentowana wiedza filozoficzna? Początek świata i jego dziejów. Duchowo-cielesna natura ludzka. Prawda o człowieku i rzeczywistości. Filozoficzna wizja świata i człowieka. Źródła dobra i zła. Bóg i natura. Związki literatury z myś­lą filozoficzną. Wokół koncepcji stworzenia i struktury świata Myślicieli, filozofów od wieków frapuje tajemnica bytu, nurtują ich zagadnienia początku istnienia. Wiemy, że na takie pytania próbowała odpowiadać Biblia oraz grecka i rzymska mitologia. Na takie pytania odpowiadała również pradawna filozofia. Ważna wydaje się

Topos labiryntu. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu w wybranych utworach.

Topos labiryntu. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu w wybranych utworach. Labirynt występuje w obrębie wielu kultur na oddalonych od siebie przestrzeniach Europy, Azji, obu Ameryk i wysp Malinezji. Człowiek posługiwał się tym znakiem od czasów cywilizacji megalitu po współczesność (czyli – lekko licząc: ponad cztery tysiące lat!) Rysunek labiryntu można więc zaliczyć do najbardziej rozpowszechnionych wzorów będących wspólnym dziedzictwem ludzkości. To wszystko stanowi o jego charakterze archetypowym (tzn. takim,

Człowiek wobec śmierci – rozważania na wybranych przykładach literackich

Człowiek wobec śmierci – rozważania na wybranych przykładach literackich. Temat konkretny, ale i szeroki, nienarzucający materiału literackiego. Daje możliwość wykazania się wiedzą na temat omawianej epoki (dwudziestolecia), ale można równie dobrze wybrać inne przykłady literackie, np. odwołać się do poezji baroku, Trenów Kochanowskiego, wierszy Poświatowskiej. Zapunktujemy znajomością utworów niefigurujących w lekturze obowiązkowej (Czarodziejska góra, wiersz Leśmiana Do siostry) lub jeszcze nieomawianych (Sklepy cynamo­nowe). Widzę pewną furtkę dla tych, którzy nie przygotowali

Chłopi Reymonta na maturze

Tego się naucz! Powinieneś wiedzieć, kto jest kim w Chłopach. Maciej Boryna – bogaty gospodarz, który twardą ręką sprawuje rządy w rodzinie i gospodarstwie. Uparty, nieustępliwy, apodyktyczny, ale oddany pracy i szczerze kochający ziemię. Antek Boryna – pierworodny syn Macieja – jak ojciec porywczy i uparty. Ale i namiętny… Hanka Borynowa – żona Antka, awansowała w hierarchii wsi przez małżeństwo z synem najbogatszego gospodarza. Pracowita, zapobiegliwa i zazdrosna. Jagna – piękna

Krzysztof Kamil Baczyński – Westchnienie (pytania i odpowiedzi)

Krzysztof Kamil Baczyński Westchnienie Deszczu srebrne gałązki rosną jak gotyckich krużganków motyl, ptaki dzwonki zielone niosą na przejrzystych wstążeczkach lotu. Jeden uśmiech dziecinnych lądów błękitniejszy mi jest niż woda, bo mnie żłobi niedobra mądrość, bo się kończy nieżywa młodość. Kurant jeszcze z pnącej się wieży, wzgórz zielonych faluje dywan i poznaję miasto w obłokach, nie wiem tylko, jak się nazywa. Z tych wysokich przelotów we śnie ludzie mali byli jak kwiaty. Przebudzone

Krzysztof Kamil Baczyński – Westchnienie

Krzysztof Kamil Baczyński Westchnienie Deszczu srebrne gałązki rosną jak gotyckich krużganków motyl, ptaki dzwonki zielone niosą na przejrzystych wstążeczkach lotu. Jeden uśmiech dziecinnych lądów błękitniejszy mi jest niż woda, bo mnie żłobi niedobra mądrość, bo się kończy nieżywa młodość. Kurant jeszcze z pnącej się wieży, wzgórz zielonych faluje dywan i poznaję miasto w obłokach, nie wiem tylko, jak się nazywa. Z tych wysokich przelotów we śnie ludzie mali byli jak

Antoni Słonimski – Elegia miasteczek żydowskich

Antoni Słonimski Elegia miasteczek żydowskich Nie masz już, nie masz w Polsce żydowskich miasteczek, W Hrubieszowie, Karczewie, Brodach, Falenicy Próżno byś szukał w oknach zapalonych świeczek, I śpiewu nasłuchiwał z drewnianej bóżnicy. Znikły resztki ostatnie, żydowskie łachmany, Krew piaskiem przysypano, ślady uprzątnięto I wapnem sinym czysto wybielono ściany Jak po zarazie jakiejś lub na wielkie święto. Błyszczy tu księżyc jeden, chłodny, blady, obcy, Już za miastem na szosie, gdy noc

Dziecko, dzieciństwo

Motyw literacki – dziecko Materiał – według bohaterów dziecięcych Bohaterowie idealni Pierwszy piękny literacki portret dziecka w polskiej literaturze, zapewne wyidealizowany, kreśli zbolały ojciec, Jan Kochanowski, w Trenach. Urszulka, zmarła przedwcześnie malutka córeczka poety, zostaje w nich przedstawiona jako dziewczynka radosna, dobra, czuła, serdeczna i utalentowana: Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować.                                                  (Tren

Bóg – motyw literacki

Motyw Bóg to jeden z tych, które mają bogaty bagaż literackich wypowiedzi. Zarówno w polskich, jak i obcych lekturach znajdujemy mnóstwo ujęć, nawiązań, interpretacji. Najlepiej wyodrębnić i zapamiętać następujące portrety literackie: Bóg – sprawiedliwy, ale surowy sędzia (Biblia, Stary Testament) Bóg – miłujący ojciec (Biblia, Nowy Testament) Demiurg – stwórca świata (antyk, m.in. Platon) Daimonion – wewnętrzny głos dobra (antyk) Bóg w centrum – wizja średniowieczna Bóg – Artysta – Mistrz (u Kochanowskiego) Wrogi Bóg romantyków

Rodzina – motyw literacki

Motyw literacki – rodzina Dom i rodzina wydają się nierozerwalnie związane. A w dodatku motyw łączy się z zagadnieniami takimi jak dzieciństwo, relacja rodzice – dzieci, obraz dworu polskiego czy wizja małych ojczyzn w literaturze. Wszystkie te motywy znajdziecie opracowane oddzielnie. W tym rozdziale chronologiczny przegląd ujęcia motywu „dom”. Materiał – według następstwa epok Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina

Żydzi

Tematyka żydowska jest istotnym motywem w literaturze polskiej, bo Polacy i Żydzi mają wspólną, często bolesną, historię. Jeszcze przed II wojną światową co siódmy obywatel Polski był Żydem. I było tak od średniowiecza. Wynika z tego chyba jasno, że również mniej więcej jedna siódma całej historii polskiej kultury ma związek z Żydami. A to bardzo dużo. Do jakich tematów może się przydać znajomość problematyki żydowskiej? Wielokulturowość polskiego społeczeństwa, problem asymilacji

Utopia (światy alternatywne)

Motyw literacki – UTOPIA Kreowanie nowych światów jest zaprzeczeniem mimetyczności. Antyczna zasada mimesis mówiła o naśladowaniu natury. W utworach respektujących tę zasadę świat jest odbiciem tego, który istnieje realnie. Artystom nie wystarcza jednak odtwarzanie. Jest w nich wielka potrzeba pokonywania ograniczeń, tworzenia czegoś nowego. Stąd literatura kreacyjna – dzieła tego typu nie są zapisem otaczającego świata, ale raczej wyobraźni pisarza. A ta jest przecież nieograniczona… Twórcy budują więc nowe światy zaludnione przez postacie inne

Przegląd gatunków literackich (wg epok literackich)

Antyk Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy). Ważny jest również patetyczny styl (porównania homeryckie, stałe epitety, heksametr

Codzienność

Codzienność jest życiem ludzkim stokroć bardziej niż wydarzenia niezwykłe. Jest też tematem literatury w większym stopniu niż nam się zdaje – i nie jest trudna do odnalezienia, bo znajduje się w każdym większym, cenionym utworze. Do dobrej prezentacji proponujemy prześledzić i zebrać najważniejsze obrazy codzienności w literaturze.   Materiał według ujęć problemowych Codzienność jako tło Codzienność jako tło dla wielkich wydarzeń i idei spotykamy w eposach, wielkich powieściach realizmu czy powieściach tendencyjnych. Iliada opowiada przede wszystkim

Wędrówka – motyw literacki

Wędrówka to jeden z najbardziej popularnych motywów literackich. Topos wędrówki pojawia się już w starożytności. Podróż kojarzą pisarze najczęściej z poznaniem, rozwojem jednostki, osiąganiem wyznaczonych celów lub po prostu z ucieczką od zgiełku świata. Jeśli w zestawie matury ustnej dostaniesz pytanie odnoszące się w jakimś stopniu do motywu wędrówki, to w zależności od tego jak będzie sformułowane możesz przywołać następujące lektury: Homer, Odyseja – podstawowy tekst dla literackiego motywu wędrówki Konstandinos Kawafis, Itaka –

LEKTURY Z GWIAZDKĄ (*)

Egzamin maturalny zbliża się wielkimi krokami. Najwyższy więc czas, aby sprawdzić swoje szczęśliwe… gwiazdy. Oczywiście chodzi o lektury oznaczone w podstawie programowej gwiazdką (*), a których znajomość całości obowiązuje na egzaminie. Jan Kochanowski- wybrane fraszki, pieśni, treny Ignacy Krasicki- wybrane bajki, satyry Adam Mickiewicz- Dziady cz. II Adam Mickiewicz – Dziady cz. III Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz Aleksander Fredro- Zemsta Henryk Sienkiewicz- wybrana powieść historyczna (Quo vadis, Potop, Krzyżacy)

Gatunki literackie

Gatunki literackie najchętniej wykorzystywane w poszczególnych epokach literackich. Antyk Epika Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy).

Tragizm, drwina i ironia w prozie polskiej lat 30

Tragizm, drwina i ironia w prozie polskiej lat 30. Wymień: Bruno Schulz – Sklepy cynamonowe (1934) i Sanatorium pod klepsydrą (1937) Witold Gombrowicz – Ferdydurke (1937) Witkiewicz – Nienasycenie (1930), Jedyne wyjście (1931-1933), Niemyte dusze (1936). Temat sugeruje, że dobierać trzeba przykłady pod kątem takich kategorii, jak: tragizm, drwina, ironia. Tragizm – konflikt wartości lub nieunikniony splot konieczności, które uniemożliwiają bohaterowi jakikolwiek sensowny wybór i nieuchronnie prowadzą do katastrofy. Ironia­ – właściwość

Nowatorstwo Sklepów cynamonowych Brunona Schulza

Nowatorstwo Sklepów cynamonowych Co to za utwór? Sklepy cynamonowe są rodzajem ufantastycznionej autobiografii. Wszystkie fakty z życia twórcy zostały wzbogacone przez jego wyobraźnię, toteż światem Sklepów cynamonowych rządzą nie tyle prawa fizycznej rzeczywistości, ile raczej snu i fantazji. Utwór przetwarza mity towarzyszące dzieciństwu pisarza i przekształcone przez jego wyobraźnię. Najważniejszym z nich jest mit ojca, który w żydowskiej rodzinie (a Schulz był Żydem) zajmował wyjątkową, uprzywilejowaną pozycję. Jego losy opisane w Sklepach… zawierają aluzje do postaci oraz

Jak pisać o węrówce?

Wędrówka to jeden z najbardziej popularnych motywów literackich. Topos wędrówki pojawia się już w starożytności. Podróż kojarzą pisarze najczęściej z poznaniem, rozwojem jednostki, osiąganiem wyznaczonych celów lub po prostu z ucieczką od zgiełku świata. Realizując ten temat, możesz przywołać następujące lektury: Homer, Odyseja – podstawowy tekst dla literackiego motywu wędrówki; Konstandinos Kawafis, Itaka – wiersz nawiązujący do podróży Odyseusza i motywu życia jako wędrówki; Dante Alighieri, Boska komedia – średniowieczna wizja wędrówki po zaświatach; Adam Mickiewicz,