Tag "Marcin Luter"

Renesans w Europie

Ramy czasowe epoki Zaczęło się we Włoszech, gdzie renesans trwał już od połowy XIV w. Główną jego siłą napędową był humanizm. Na północy Europy można mówić o początkach renesansu dopiero od końca wieku XV. W Anglii zaś dopiero od połowy wieku XVI. Na północy u podstaw światopoglądu renesansowego tkwią, prócz „importowanego” z Włoch humanizmu, idee reformacji. Na ogół za symboliczną, „szkolną” datę „końca” średniowiecza i „początku” renesansu uznaje się moment upadku Konstantynopola w roku 1453 lub

Charakterystyka renesansu

Jesteśmy w nowej epoce! Renesans następuje po średniowieczu. Przypada na wiek XVI – a 100 lat wcześniej zaczyna się we Włoszech i powoli ogarnia całą Europę. Najważniejszą ideologią nowych czasów staje się humanizm i związany z nim antropocentryzm. Antropocentryzm to taka postawa twórców, która stawia w centrum zainteresowań człowieka (antropos) i jego sprawy. Pamiętamy, że w średniowieczu w tymże centrum był Bóg i królował teocentryzm (theós = Bóg). Kiedy w Europie północnej jeszcze wznoszono gotyckie katedry, jeszcze dominował ideał

Renesans – życiorys kultury

Trwająca niewiele ponad wiek epoka bardzo silnie zmieniła obraz europejskiej kultury. Nie dość, że w rozmaitych sferach życia nastąpiły wyraźne przemiany, rozegrały się wydarzenia i rozpoczęły procesy, które pozwalają wyróżnić „nową epokę” w dziejach ludzkości, to jeszcze, gdy spojrzymy na nie wszystkie z szerszej perspektywy zauważymy tu także początki „czasów nowożytnych”, trwających do rewolucji przemysłowej przełomu wieków XVIII i XIX. Tak więc ów „przełom” między średniowieczem a renesansem to zarazem

Idee renesansu

Choć w renesansie nie powstają skomplikowane systemy filozoficzne, a ówczesne idee filozofów nie są na ogół niczym innym niż nieco dyletanckimi rozważaniami na temat filozofii antycznej – nie da się jednak zaprzeczyć ogromnej roli kulturotwórczej ówczesnych myślicieli. Mieli oni wielki wpływ na współczesnych artystów, a wraz z nimi kształtowali ówczesną świadomość powszechną. Ich idee trafiały do tysięcy młodych i zamożnych arystokratów oraz ich protegowanych, którzy starali się wcielać je w życie.   Reformacja Zaczęło się w roku

Renesansowa Europa

I. Humanizm Hasło główne: „Homo sum et nihil homini me alienum esse puto” („Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce”)  Terencjusz Cechy Główną cechą humanizmu – którego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „homo” (człowiek) – jest antropocentryzm, czyli skupienie zainteresowań filozoficznych na człowieku i uczynienie go wartością nadrzędną wobec wszystkich innych w świecie. A oto inne elementy renesansowego światopoglądu humanistycznego. Kult wykształcenia Edukację uważali humaniści za jedną z najważniejszych wartości. Liczyły

Cechy epoki renesansu

Cechy renesansu Co jest ważne? Nastrój epoki – wielka odnowa duchowa, wskrzeszenie ideałów antyku, spojrzenie na człowieka. Inaczej mówiąc – humanizm. Od tej pory, nawet w epokach pokory i odwrócenia od spraw doczesnych, sprawy ludzkie i doczesne życie nie przestaną być tematem literatury. Postaw humanizmu szukać będziemy i w tekstach z tej epoki, i we współczesnych. Fakt, że reformacja i rozwój państw przyczynił się do wzrostu poczucia tożsamości narodowej i patriotyzmu. Temat postaw obywatelskich, reform odtąd będzie ważny.

Konflikty o podłożu religijnym w Europie XVI w. Rewolucja i powstanie w Niderlandach.

Reformacja religijna stała się szybko również wielkim ruchem społeczno-politycznym i to nadało jej dynamizmu. Jak często bywa, przerosła w skutkach najśmielsze oczekiwania tych, którzy ją zapoczątkowali. Doprowadziła  nie tylko do rozłamu w zachodnim chrześcijaństwie, ale i spowodowała głębokie konflikty natury politycznej, w pewnych momentach (np. wojna chłopska) doprowadzające do ogólnego zamętu. Zwolennicy Lutra, wywodzący się z różnych grup społecznych i mający często sprzeczne interesy, nie stanowili monolitu. Niezależnie od grupy umiarkowanych

Ci, którzy stworzyli renesans

To ludzie wyprawili się na nieznane morza, w poszukiwaniu przygód, przypraw korzennych, zdobyczy. Odnaleźli nowe lądy. To człowiek wynalazł druk. To człowiek wzniecił pożar reformacji i zaprojektował Kaplicę Sykstyńską. Średniowiecze było anonimowe. Renesans jest epoką znakomitości. Geniuszy jest tu tak wielu, że trzeba wybierać, by powiedzieć choć dwa słowa o tym, który pisał nowatorskie dzieło, rzeźbił lub malował albo przemierzał oceany. Renesansowy umysł lub „człowiek renesansowy” to termin, który nie tylko do dziś

Pojęciownik epok: renesans

Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Renesans Renesans – nazwa epoki Epoka, która nastąpiła po średniowieczu, ma w polskiej terminologii naukowej dwie nazwy – renesans albo odrodzenie. Obie są równoprawne. Pierwsza z nich pochodzi od francuskiego słowa „renaissance” i jest także stosowana w wielu innych językach, np. niemieckim i angielskim. Druga jest tłumaczeniem, czyli polskim

LUTERANIZM

LUTERANIZM – odłam religijny, który powstał w wyniku reformacji w dobie renesansu, obok → anglikanizmu, → kalwinizmu itd. Nazwa pochodzi od nazwiska twórcy tego nurtu Marcina Lutra, a rozpowszechnił się luteranizm szczególnie na terenie Niemiec. Podstawowym założeniem było przekonanie, że do zbawienia człowieka potrzebne są wiara i łaska wsparte ewangelią, a nie dobre uczynki i odpusty. Istotne jest założenie dotyczące Biblii, luteranie głosili bowiem, że można ją interpretować indywidualnie, że należy tłumaczyć na języki

REFORMACJA

REFORMACJA – drugi, obok humanizmu, ważny prąd epoki renesansu, dotyczący reformy Kościoła . Mianem reformacji określamy wielki ruch religijny i narodowy XVI wieku, postulujący zmianę kościelnych praktyk i doktryn. Początku reformacji upatruje się w roku 1517, kiedy miało miejsce wystąpienie Marcina Lutra, głoszącego swoje słynne „Tery o odpustach”. Między innymi żądał Marcin Luter tłumaczenia Biblii na języki narodowe i odejścia od „pieniężnych” ofiar za odpuszczenie grzechów. Ruch reformacji stał się

Geneza, rozwój, główne kierunki reformacji w XVI w.

Przyczyny reformacji Materializacja Kościoła, widoczna zwłaszcza na najwyższych szczeblach hierarchii i w kurii rzymskiej. Nadmierny fiskalizm Kościoła szukającego pieniędzy wszędzie, niekiedy za pomocą wątpliwych etycznie i teologicznie metod (sprzedaż odpustów). Upadek moralny duchowieństwa, zwłaszcza wyższego; nie wyłączając papieży (np. Aleksandra VI i Leona X). Wcześniejsze próby przeprowadzenia głębokich zmian w Kościele, np. nauka Jana Husa i poglądy głoszone przez J. Coleta (Oxford) oraz Erazma z Rotterdamu. Zbyt wielkie zaangażowanie Kościoła w politykę.   Działalność Marcina Lutra i jego idea

Jakie znasz nurty wyznaniowe powstałe w wyniku reformacji?

Luteranizm – bezpośredni skutek reformacji, nurt rozpropagowany w Niemczech przez Marcina Lutra. Jego wyznawcy głoszą, że można interpretować Biblię indywidualnie, gdyż Kościół nie jest jedynym autorytetem odczytującym Słowo Boże prawidłowo. Aby umożliwić szerszej rzeszy ludzi samodzielne studiowanie Biblii, powinno się ją tłumaczyć na języki narodowe. Kalwinizm – nurt pochodzący od Jana Kalwina, który objął Francję, Szwajcarię, Niderlandy. Kalwiniści głosili teorię „predestynacji”, tzn. wierzyli w przeznaczenie, w to, że każdy człowiek ma swój los

Ludzie, którzy stworzyli renesans

Dante Alighieri – zmienił literaturę Był prekursorem renesansu i to we Włoszech, gdzie i tak myśl odrodzenia zakwitła najwcześniej. Stąd kłopot z Dantem – czy jeszcze jest średniowieczny, czy już renesansowy? Żył na przełomie XIII i XIV wieku (1265-1321), urodził się we Florencji i mieszkał w niej, dopóki nie wygnały go stamtąd polityczne wichury. Dotąd pisano po łacinie. Dante pierwszy sięgnął po swój język narodowy i napisał po włosku wielkie renesansowe