Groza wojennych lat wywarła ogromny wpływ na psychikę ówczesnych ludzi. Wielu z nich walczyło nie tylko z karabinem w ręku, ale i piórem. Uczucia, jakie im wtedy towarzyszyły, utrwalili w literaturze, poszukując w ten sposób ukojenia. Jeno odmień czas kaleki, zakryj groby płaszczem rzeki, zetrzyj z włosów pył bitewny, tych lat gniewnych czarny pył. K. K. Baczyński Walki podczas II wojny światowej toczyły się na wielu frontach. Kraje zaatakowane przez
Najważniejsze informacje: Niezależnie od tego, jaki jest cel wojny, słuszny czy nie, wojna jest złem. Ponieważ umierają nie tylko żołnierze, także bezbronni ludzie, rodziny zostają rozdzielone, zrujnowana gospodarka i środowisko, zniszczone dzieła sztuki i dorobek wielu lat. Mimo to człowiek ciągle prowadzi wojny. Dobiega końca wojna w Iraku. Jakie będzie to państwo po obaleniu reżimu Saddama Husajna? I czy konieczna była zbrojna interwencja wojsk amerykańskich i ich sprzymierzeńców? Bohaterowie, o których powinieneś pamiętać: Zawisza Czarny –
Wojna jest tematem, który szczególnie zaistniał w poezji w czasie okupacji. Wtedy poeci, tacy jak Baczyński, należący do pokolenia urodzonego około 1920 roku, nazywanego pokoleniem Kolumbów, mierzyli się z trudnymi wyborami życiowymi: walczyć czy normalnie żyć?, walczyć czy pisać? Ci, którzy przeżyli, po wojnie próbowali podsumować swe dramatyczne doświadczenia i opisać próby powrotu do normalnego życia. A powrót nie był łatwy. Szczególnie udokumentował to w swych wierszach Tadeusz Różewicz, były
Wpływ wojny na psychikę człowieka w świetle poezji Różewicza. Odwołaj się do dwóch, trzech powojennych utworów. Wstęp I Tadeusz Różewicz jest jednym z reprezentantów pokolenia apokalipsy spełnionej – ludzi, których młodość przypadła na lata II wojny światowej. Wybuch wojny zmusił ich do porzucenia młodzieńczych ideałów na rzecz zmierzenia się z nową, brutalną rzeczywistością. Odebrano im wszystko – część z tych młodych ludzi, dopiero wkraczających w dorosłość, zginęła z bronią w ręku. Nie zdążyli nacieszyć się życiem
Wojna w poezji Krzysztofa Baczyńskiego Czy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego możemy określić mianem katastrofisty swojego pokolenia? Wstęp Według Szkolnego słownika terminów literackich katastrofizm to tendencja w literaturze, wyrażająca przekonanie o nieuchronnym rozpadzie tradycyjnych wartości, nadciągającej zagładzie a nawet – zbliżającym się końcu świata. W pewnym stopniu katastrofistami byli dekadenci, poza tym prąd wyraźnie zaznaczył się w twórczości poetów z lat trzydziestych XX wieku. Józef Czechowicz, Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski czy Aleksander Rymkiewicz przepowiadali naszej cywilizacji wręcz apokaliptyczną
Różewicz o wojnie i cywilizacji Zmory wojny i cywilizacji w poezji Tadeusza Różewicza. Wstęp Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 r., należy więc do pokolenia Kolumbów. Jego młodość przypadła na koszmarne lata wojny i okupacji. Jako młody chłopak nie mógł normalnie uczyć się czy pracować – jego startem w dorosłość była walka w partyzanckich oddziałach AK. Rozwinięcie To naprawdę koszmarne doświadczenie – ciągły starach przed własną śmiercią, rozpacz po śmierci najbliższych, głód, rany. I konieczność strzelania do innych
Moralny wymiar przeżycia wojennego w ujęciu twórców XX wieku. Pułapka? Sformułowanie: moralny wymiar. Mamy pisać o problemach etycznych, o wpływie wojny na moralność, o dylematach moralnych, nie o czym innym. Uważaj! • Możesz pisać o dawniejszych wojnach – jeśli piszą o nich twórcy XX wieku! • Nie możesz przywoływać dzieł wcześniejszych. Dlaczego? Uważnie przeczytaj temat. Rada • Wyeksponuj dylematy moralne, nie losy bohaterów. • Nawiąż do innych wojen! Warto uwzględnić np.: • Na Zachodzie
Motyw literacki – wojna Wojna w literaturze antyku Zgodnie z wierzeniami starożytnych Greków to wojna zdecydowała o panowaniu nad światem. Zeus pokonał w walce swego ojca Kronosa dzięki pomocy tytanów (dlatego wojnę tę określa się jako tytanomachię). Niedługo później jednak przeciwko bogom zbuntowali się giganci (tzw. gigantomachia). Nie pokonali Zeusa tylko dlatego, że pomógł mu Herakles, sprowadzony przez Atenę. Było to niezwykle ważne zwycięstwo, dzięki któremu bogowie olimpijscy uzyskali ostateczną władzę nad światem. Greckim
Polska i Polacy w Początku Andrzeja Szczypiorskiego lub innym utworze współczesnym. Polacy w Początku to m.in.: Pawełek Kryński, pani Kryńska, Adam Korda, profesor matematyki Winiar, Filipek, Romnicki, Apolinary Kujawski, siostra Weronika, Wiktor Suchowiak, Piękny Lolo, prostytutka, Monika. Żydzi w Początku to m.in.: Irma Seidenman, Jerzy, Henryk, Joasia Fichtelbaum, Arturek Hirschfeld (po wojnie Władysław Gruszecki), Bronek Blutman (konfident gestapo), Benjamin Mitelman. Czy wszyscy Polacy są tacy sami? Nie – i różne są ich postawy
Na pewno ważna jest idea utrwalenia w ludzkiej pamięci tragedii minionych czasów, zbrodni hitlerowskiej wobec Żydów i martyrologii żydowskiej. Utwór spełnia też rolę zobrazowania młodszemu pokoleniu koszmaru, jakim było getto, zbrodni Niemców przeciw ludzkości. Na pewno też pamięć, świadomość i cel zamknięty w haśle: „nigdy więcej”, to jeszcze nie wszystkie wymiary przesłania tego utworu. Cały czas oglądamy sytuacje krańcowe, reakcje istoty ludzkiej na zagrożenie, postawę człowieka wobec cierpienia, choroby. Są
Wojna jest złem. Zawsze przynosi nieszczęście, śmierć, tragedię. Mimo to człowiek ciągle prowadzi wojny. „Miał być inny ten nasz XX wiek”. Nie był – w dobie najwyższego rozwoju cywilizacji ludzkość zafundowała sobie dwie wojny światowe, najokrutniejsze, wojny masowej zagłady. Ledwie zaczął się wiek XXI i trzecie tysiąclecie – świat zmroziła tragedia 11 września w Stanach Zjednoczonych, teraz trwa wojna na Ukrainie. Czy wojna jest przypisana historii ludzi? Jak zarysowała się w tekstach kultury? Była
Pamiętnik z powstania warszawskiego Lektura w epoce Pamiętnik z powstania warszawskiego powstał długo po wojnie, bo w latach 70. Ale dotyczy dokładnie roku 1944 – tragicznych miesięcy powstania w Warszawie, w ten czas przenosi czytelnika. Tytuł Pamiętnik z powstania warszawskiego – taki tytuł od razu informuje, z jakim tekstem mamy do czynienia. Wpisuje się w tradycję; literatura zna sporo pamiętników (Pamiętnik znaleziony w Saragossie, Pamiętnik z czasów wojny, Pamiętnik czasów
Dziś, po latach, osobowość Tadeusza Borowskiego wydaje się tragiczna – wypaczona przez wojnę i, później, przez piętno socrealizmu. Biografia pisarza i poety ma trzy oblicza. Należał do pokolenia Kolumbów (ur. w roku 1922), z młodości spędzonej w Żytomierzu na Ukrainie wyniósł pierwsze pełne cierpień doświadczenia: ojciec jego był w 1926 roku zesłany do Karelii, matka w 1930 roku nad Jenisej. Całej rodzinie udało się powrócić do Polski, lecz wkrótce wybuchła wojna. I okres twórczości Borowskiego to lata 1942-1945. Można
Kompozycja Pod względem kompozycyjnym możemy wyróżnić 14 części (wyodrębnionych graficznie). Pięć z nich ma formę rozmowy reporterki z Edelmanem. Pozostałe to mieszanina, nagłe zmiany form: opowiadanie w dialogu, dialog w opowiadaniu, w relacji odautorskiej fragmenty raportów czy wierszy… Można by rzec, że w książce Krall panuje bałagan. Wspomnienia Edelmana nakładają się na wątek związany z kliniką. Przeplatają się ludzie, czasy, zdarzenia. Obok Mordechaja Anielewicza czy Michała Klepfisza, uczestników powstania, czytelnik poznaje pacjentów doktora Edelmana z oddziału kardiologicznego. Dopiero
Tematem reportażu-wywiadu Hanny Krall jest martyrologia Żydów w okresie II wojny światowej. Przeprowadziła ona wywiad z zastępcą komendanta ŻOB-u (Żydowskiej Organizacji Bojowej) – Markiem Edelmanem – po wojnie lekarzem kardiologiem. Utwór ma dwie rzeczywistości: przeszłość, naznaczoną piętnem śmierci, a nawet samobójstwa, gdy jest ono obroną przed wrogiem i teraźniejszość – ratowanie ludzkiego życia. Obie rzeczywistości są „wyścigiem z Panem Bogiem”, oznaczonym jedynym celem: zdążyć!. Zdążyć połknąć cyjanek – zanim hitlerowcy znajdą
W przypadku Iliady tłem fabuły jest wojna trojańska, której legendarnymi bohaterami są przede wszystkim: Achilles, Agamemnon, Parys, Helena. Iliada wywodzi się z mitu o jabłku niezgody. Inwokacja Homer zwraca się do Muzy, bogini, która podaje pieśń śpiewakom: Gniew, bogini, opiewaj Achilla, syna Peleusa, zgubę niosący i klęski nieprzeliczone Achajom, co do Hadesu tak wiele dusz bohaterów potężnych strącił, a ciała ich wydał na pastwę sępom drapieżnym Równoległość dwóch płaszczyzn Fabuła przebiega w świecie bogów
II wojna światowa była wydarzeniem historycznym tak ważnym, że wręcz zdominowała przez wiele lat twórczość powojennych pisarzy i poetów, twórców filmu i dramatu. Wiele lat po wojnie, w latach 70. i 80., powstawały jeszcze utwory sięgające do tych lat. Zresztą – „II wojna” to bardzo ogólne stwierdzenie, jako zjawisko złożone, w konsekwencji dała wiele tematów do utrwalenia przemyśleń czy refleksji. Tematykę literatury dotyczącej lat 1939-1945 można sklasyfikować następująco: Obraz września 1939 w literaturze Codzienność okupacyjna Martyrologia