SOFOKLES 1. Załóżmy, że temat wymaga, abyś napisał o Edypie, że jest bohaterem uniwersalnym – jego los obrazuje odwieczny los człowieka. Jak to wyjaśnisz? A. Król Edyp stał się dziełem nieśmiertelnym i zrozumiałym również dla współczesnych – to dowód uniwersalności postaci. B. Edyp porównywany jest do Makbeta – żądza władzy i zbrodnia są jego udziałem jak każdego władcy. C. Dzieje Edypa są ilustracją losu każdego człowieka – który jest igraszką
Tak. Całość dziejów Edypa i jego rodu to jakby obraz skonstruowany na potwierdzenie tezy: Nie unikniesz swojego losu, to, co przepowiedziała wyrocznia, musi się spełnić i nie ma od tego ucieczki. Nawet jeśli przyszłość uchyli rąbka swej tajemnicy. To właśnie fatalizm – konieczność i nieodwołalność zdarzeń, które mają nastąpić. Zauważmy, że Lajos wiedział, iż syn ma go zgładzić – więc pozbył się go. Edyp dowiedział się, że według wyroczni zabije ojca –
Co warto wiedzieć o dramacie Sofoklesa, czyli trzy podstawowe zagadnienia zawarte w Królu Edypie, które każdy maturzysta powinien znać: Król Edyp Sofoklesa to wzorcowy przykład tragedii klasycznej opartej na jedności czasu, miejsca i akcji. Wydarzenia rozgrywają się w przeciągu jednej doby w królewskim pałacu, który stanowi jedyne miejsce akcji a treść tragedii koncentruje się na jednym podstawowym wątku – wykryciu zabójcy Lajosa. Zgodnie z zasadą decorum (stosowności stylu) tekst napisany
Fragmenty charakteryzujące Edypa jako władcę Na podstawie fragmentu lektury i znajomości mitu scharakteryzuj Edypa jako władcę. Zbieraj punkty Koniecznie zauważ, w jaki sposób zwracają się do Edypa podwładni: O czym świadczą takie określenia? Choć więc my ciebie nie równamy bogom (…) ciebie pierwszym mienimy wśród ludzi. Przypomnij sobie, w jaki sposób Edyp został władcą Teb. Uwolnił miasto od Sfinksa, ponieważ rozwikłał zagadkę, której rozwiązania nikt inny nie mógł odgadnąć. Zauważ koniecznie, w jaki sposób król
Popularnością wśród greckich tragików cieszyła się historia Edypa i jego rodziny – Antygona (sztukę o takim tytule napisał nie tylko Sofokles, ale i Eurypides oraz kilku innych mniej znanych tragików), Król Edyp, Edyp w Kolonie Sofoklesa. Równie popularne były motywy związane z wojną trojańską – Filoktet (sztukę pod takim tytułem napisał i Ajschylos, i Sofokles, i Eurypides), Ajas Sofoklesa oraz późniejsze losy jednego z bohaterów trojańskich, Agamemnona, zamordowanego przez żonę Klitajmestrę. Śmierć ojca pomszczona przez jego dzieci to temat
Dramat wywodzi się ze świąt Dionizosa, czyli boga urodzajów i wiecznej beztroski, lecz także boga narodzin i śmierci. Ze świętem Dionizosa łączyły się specjalne obrzędy i procesje. W miastach (wiosną) odprawiano Dionizje Wielkie, na wsiach (jesienią) Dionizje Małe. Pieśni obrzędowe nazwane były dytyrambami. Z dytyrambu wykształcił się dialog Koryfeusza (przewodnika chóru) z chórem. Koryfeusz dał także początek pierwszemu aktorowi, którego wprowadził Tespis (VI w. p.n.e.). W VI w. p.n.e. z chóru wyodrębniają się aktorzy: pierwszego wprowadził Tespis, dwóch
Tragedia Sofoklesa ma dwoje bohaterów, dwie katastrofy, dwie racje. Antygona – rzecz jasna, jej pozycja jest niepodważalna i usankcjonowana tytułem. Ale równie ważny jest Kreon – jego postawa, argumenty i los. Badacze obliczyli nawet, że Kreon wypowiada 342 wersy w sztuce, podczas gdy Antygona tylko 217! Nie oznacza to, że mierzymy ważność postaci liczbą wypowiadanych słów, ale o drugoplanowości mówić nie możemy. Zauważ, że… Antygona jest uosobieniem kochającej siostry i córki (to ona towarzyszyła Edypowi
Odpowiedź: Wstęp powinien zawierać: informację o tym, czym jest Fatum, czym było Fatum w przekonaniu starożytnych, synonimy tego pojęcia (np. los), informację o roli, jaką spełniało Fatum w tragedii antycznej. Komentarz: Warto przyjrzeć się tematom kilku wypracowań i zadać sobie pytanie, co powinien zawierać dobry wstęp? Będzie to dobra wprawka przed maturą pisemną. Rozpoczęcie pracy sprawia zazwyczaj najwięcej kłopotów. Pamiętaj, że wstęp nie powinien zawierać zbędnych informacji, ale te, które będą stanowiły wprowadzenie do tematu.
Autor Sofokles – jeden z trzech wielkich twórców tragedii greckiej. Żył w V w. p.n.e. (496-406), wtedy tworzył i przyczynił się do ukształtowania klasycznego typu tragedii. Jego najważniejsze dzieła to Król Edyp i Antygona – te są wciąż obecne w repertuarach teatrów, bo stanowią wyzwanie dla najambitniejszych reżyserów. W ciągu 90-letniego żywota napisał Sofokles ponad 120 sztuk! Do naszych czasów przetrwało osiem. Do osiągnięć Sofoklesa zalicza się wprowadzenie na scenę trzeciego aktora. Tło epoki Antyk. V