GIMNAZJUM
Jesień życia Skąd to określenie? Tymi słowami określamy starość, czas odpoczynku, emerytury. Przeciwieństwo jesieni – wiosna życia, czyli młodość. Jaka powinna być jesień życia? Taka jak złota polska jesień – pogodna, ciepła, pełna kolorów. Nostalgiczna, ze wspomnieniami i bogata. Żadnego ciułania pieniędzy, żadnych smutków i trosk. I z dobrym zdrowiem, koniecznie. Starzy bohaterowie lektur Ebenezer Scrooge z Opowieści wigilijnej – samotny, bo straszliwie skąpy. Nieszczęśliwy, opuszczony przez bliskich, których sam zraził do siebie. Dostaje
Bogowie antyczni: kapryśni, ludzcy, słabi Z mitologii greckiej i rzymskiej wynurza się świat wielu bogów (politeistyczny), podobnych do ludzi, niekiedy słabych, małostkowych i mściwych. Nie są to bogowie tak do końca wszechmocni. Ograniczają się wszyscy nawzajem, kłócą i walczą o wpływy, a poza tym… wszyscy muszą podporządkować się tajemniczemu Fatum – przeznaczeniu. Nie są dalecy od spraw śmiertelników, mocno ingerują w ich życie. Mają swoich ulubieńców i wrogów, wśród innych bogów i wśród ludzi. Kochają np. Syzyfa, którego
Literackie obrazy miłości matczynej Dym – syn, młody robotnik fabryki, jest dla starej matki całym światem. Codziennie wyczekuje ona jego powrotu z fabryki, przygotowuje obiad, cieszy się wspólnie spędzonymi wieczorami. Któregoś dnia to spokojne życie zostaje przerwane – w fabryce wybucha pożar. Intuicja matki jest nieomylna – wie, że straciła ukochane dziecko. Balladyna – matka Balladyny to skromna wdowa mieszkająca w leśnej chatce. Wychowuje dwie córki – złą i dobrą. Skrzywdzona przez okrutną Balladynę
WYPRACOWANIA O EPOKACH • Wnioski na koniec: najbardziej cenię tych bohaterów literackich, którzy próbowali coś zmienić w otaczającym ich świecie. Literatura powinna służyć nauczaniu, pokazywać ludziom właściwe wzory do naśladowania, mówić, co jest dobre, a co złe. A epoką literacką, która najpełniej realizowała te zasady, było właśnie oświecenie. • Kończąc: barok i oświecenie to ponad dwieście lat w historii Polski, to mnogość koncepcji, pomysłów, nastrojów, a co za tym idzie – także postaw życiowych zaproponowanych
Zwróć uwagę na tematy: Świat na opak – opowiadanie z elementami groteski. Jak, Twoim zdaniem, mógłby wyglądać świat po drugiej stronie lustra? Opis. Byłem w dziwnym mieście – opowiadanie fantastyczne. Nigdy w to nie uwierzysz! – list do przyjaciela. Skąd przybywasz? – wywiad z kosmitą. W krainie spełnionych marzeń – reportaż. Co łączy te polecenia? Konieczność wzbogacenia pracy elementami nierzeczywistymi, wyobrażonymi, fantastycznymi lub groteskowymi. Do pisania tego typu prac chętnie
Z wizytą w zamku Cześnika (opowiadanie). Zanim napiszesz Zbierz potrzebne informacje – wypisz z tekstu zwroty charakterystyczne dla poszczególnych bohaterów, tematy, o jakich mógłbyś z nimi porozmawiać. Ustal, o czym będzie to opowiadanie. Raczej odradzamy „wtrącanie” się w środek akcji komedii, lepiej dopisz epilog do całej historii lub wątek, którego w Zemście nie było. Wstęp: wprowadzenie w sytuację, opis miejsca, przedstawienie czasu wydarzeń Rozwinięcie: powody zorganizowania wycieczki do Odrzykonia, zwiedzanie ruin, dziwne spotkania: z Cześnikiem i Rejentem Spotkanie z Papkinem Powrót
Przypuśćmy, że Hrabia z Pana Tadeusza prowadził dziennik. Wystąp w roli bohatera i napisz jedną stronę z jego dziennika, zaczynając od słów: „Tak, muszę zerwać wszelkie z Soplicą układy”. Dla dziennika charakterystyczne jest: Pisanie na gorąco o swoich uczuciach, przeżyciach, przemyśleniach, wrażeniach w 1. osobie liczby pojedynczej. Skupianie się na swoim ja, chętnie czynione wyznania, zwłaszcza w dzienniku intymnym. Codzienne lub niemal codzienne, systematyczne zapełnianie kart dziennika. Nigdy całego dziennika nie piszemy w jednym dniu, jest on
Przedstaw młodego Żeromskiego – bohatera Dzienników. Czy przypomina w czymś dzisiejszych nastolatków? Wstęp Przedstawienie postaci, którą opisujesz. Postaw tezę Czy młody Żeromski jest podobny do dzisiejszych nastolatków, czy też nie? Rozwinięcie W tej części pracy charakteryzujesz opisywaną postać: wygląd, usposobienie i temperament, inteligencję, cechy charakteru. Tutaj wprowadzasz kolejne argumenty na poparcie (lub obalenie) tezy, że Żeromski jest podobny do dzisiejszych nastolatków Zakończenie Czyli podsumowanie twoich rozważań i końcowa (choć jednozdaniowa)
Opis scenografii do II cz. Dziadów Dekoracja w spektaklu II części Dziadów odtwarza wystrój starej przycmentarnej kaplicy. Wszystkie sceny rozgrywają się właśnie w tej dekoracji. Wnętrze kaplicy można odtworzyć, stawiając na scenie tekturowe lub drewniane ciemne ściany – kaplica stanowi zamkniętą przestrzeń. Konieczne drzwi, na polecenie Guślarza zamykane, okna zasłaniane kotarami w pierwszej scenie. Zasłony mogą być zniszczone, nieefektowne, wykonane z jakiegoś starego płótna. Na ścianach wiszą symbole religijne, zgaszone lampki (w glinianych świecznikach).
Wędrówka jako sposób poznania świata i samego siebie. Przybliż dwóch bohaterów literackich, na których wędrówka zaważyła. Co robi autor, chcąc bohatera swego utworu przedstawić w różnych, najdziwniejszych nawet sytuacjach? Wysyła go na wędrówkę. Cel może być różny – poszukiwanie skarbu, domu, ukochanej osoby. Podróż może trwać wiele lat, czasem nawet całe życie lub krótko – kilka dni, kilka godzin. Wędrowali bohaterowie mitów greckich, średniowieczni rycerze, renesansowi odkrywcy, emigranci. Motyw wędrówki zapewnia urozmaicenie.
Cuda miłości (1) Sonet Karmię frasunkiem miłość i myśleniem, (2) Myśl zaś pamięcią i pożądliwością, Żądzę nadzieją karmię i gładkością, (2) Nadzieję bajką i próżnym błądzeniem. Napawam serce pychą z omamieniem, (2) Pychę zmyślonym weselem z śmiałością, Śmiałość szaleństwem pasę z wyniosłością, Szaleństwo gniewem i złym zajątrzeniem. Karmię frasunek płaczem i wzdychaniem, (2) Wzdychanie ogniem, ogień wiatrem prawie, Wiatr zasię cieniem, a cień oszukaniem. Kto kiedy słyszał o takowej sprawie, (4) Że i z tym o głód cudzy się staraniem (4) Sam przy
Do galerników Sonet (2) Strapieni ludzie, źle się z wami dzieje, (2) Lecz miłość ze mną okrutniej poczyna: (3) Was człowiek, a mnie silny bóg zacina, (4) Wy macie wyniść, jam bez tej nadzieje. (3) Was spólne słońce, mnie własny jad grzeje, (4) (3) Was pręt od grzbieta, mnie z serca zacina, (4) (3) Wam nogi łańcuch, a mnie szyję zgina, (4) (3) Wam ręka tylko, a mnie dusza mdleje. (4) (3) Was wiatr, a mnie
Na oczy królewny angielskiej Twe oczy, skąd Kupido na wsze ziemskie kraje, (2) Córo możnego króla, harde prawa daje, (1) Nie oczy, lecz pochodnie dwie nielitościwe, (3) Które palą na popiół serca nieszczęśliwe. Nie pochodnie, lecz gwiazdy, których jasne zorze (4) Błagają nagłym wiatrem rozgniewane morze. Nie gwiazdy, ale słońca, pałające różno, (5) Których blask śmiertelnemu oku pojąć próżno. Nie słońca ale nieba, bo swój obrót mają (6) I swoją
Zbigniew Herbert U wrót doliny Po deszczu gwiazd Na łące popiołów zebrali się wszyscy pod strażą aniołów z ocalałego wzgórza można objąć okiem całe beczące stado dwunogów naprawdę jest ich niewielu doliczając nawet tych którzy przyjdą z kronik bajek i żywotów świętych ale dość tych rozważań przenieśmy się wzrokiem do gardła doliny z którego dobywa się krzyk po świście eksplozji po świście ciszy ten głos bije jak źródło żywej wody jest
Jakich przeżyć wewnętrznych dostarczyły ci przeczytane niedawno utwory literackie? Poloniści, którzy wymyślili taki temat, pytają niby krótko o wewnętrzne uczucia, ale wiadomo, że chcą też wiedzieć: dlaczego, skąd te uczucia, jakie cechy utworu spowodują taką reakcję? Nie wystarczy napisać, że płakało się rzewnie nad pożegnaniem Małego Księcia z lisem. Trzeba jeszcze dodać, skąd to wzruszenie i żal rozstania. Wtedy wiadomo, że ten kto płakał, nie tylko potrafi odczuwać, ale potrafi
Zestaw zagadnień maturalnych z nauki o języku i teorii literatury. 1. Pochodzenie języka polskiego: Język polski należy do grupy języków słowiańskich. Są to języki pokrewne, gdyż pochodzą od wspólnego przodka – języka prasłowiańskiego, którym posługiwali się wszyscy Słowianie. W połowie pierwszego tysiąclecia naszej ery stosunki historyczne panujące w wczesnej Europie (wędrówki ludów, upadek cesarstwa rzymskiego) przyczyniły się do rozpadu wspólnoty Słowian na trzy wielkie grupy: zachodniosłowiańską, wschodniosłowiańską, południowosłowiańską. W obrębie tych
Bohater literacki, którego losy i osobowość szczególnie mnie zainteresowały. A. Eleanor H. Porter „Pollyanna”. Osobą, która zainteresowała mnie szczególnie jest Pollyanna, tytułowa bohaterka powieści napisanej przez Eleanor H. Porter. Pollyanna jest sierotą, która przybywa do swojej bogatej ciotki Polly do Beldingsville, aby z nią zamieszkać. Ciotka – panna Polly Harrington jest osobą oschłą i surową, a Pollyanna jest dziewczynką niezwykłą. Przebywanie z nią prowokuje do śmiechu, do poszukiwania radości. Tajemnica
Metafory czy apostrofy pojawiają się nie tylko w poezji – w prozie także. Dlatego należy umieć je znaleźć i odczytać niezależnie od tego, czy zamierza się wybrać na maturze pisemnej analizę wiersza, czy też nie. Pamiętaj przy tym, że funkcja środka stylistycznego zależy od kontekstu, czyli konkretnego tekstu, w którym się on pojawia. 1. Środki językowe wpływające na brzmienie tekstu – dotyczą przede wszystkim poezji. Fonetyczne środki stylistyczne. Dają wrażenie muzyczności, śpiewności, a także
Podstawowe pojęcia z zakresu poetyki (wersyfikacja, kompozycja, stylistyka, genologia), teorii literatury i historii literatury, np. konwencja literacka, prąd artystyczny, rodzaj i gatunek literacki; temat, wątek, motyw, styl. Wersyfikacja Ten termin ma dwa znaczenia: Po pierwsze – to po prostu budowa wiersza, sposób, w jaki zorganizowana jest jego struktura (układ rymów, rytm, etc.). Po drugie – to nauka o budowie wiersza – gałąź poetyki. To ta część poetyki, która zajmuje się miarą wiersza, jego rytmem, akcentami,
Podstawowe wyróżniki utworu literackiego oraz właściwości różnych rodzajów i gatunków literackich, konwencji stylistycznych i tradycji literackich. Utwór literacki Termin równoznaczny z pojęciem „dzieło literackie”. Według dzisiejszych pojęć utwór literacki to wypowiedź o charakterze językowym, w której dominuje funkcja estetyczna – czyli autor skupia się na artystycznych cechach tekstu. Utwór literacki zawiera (to właśnie jego wyróżniki) elementy fikcji literackiej oraz obrazowości. Ma także wiele pięter semantycznych (poziomów znaczeniowych). Z treści najniższych poziomów – poszczególnych słów i zdań wynikają
