„Biblia” Wstęp i synteza
Ważne skojarzenie Niezwykle silne wydają się wpływy Koheleta na myślenie twórców barokowych. Motyw vanitas należy do podstawowych tematów epoki. Spójrzmy na Krótkość żywota Daniela Naborowskiego – Godzina za godziną niepojęcie chodzi: Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi. i potem: Dźwięk, cień, dym, wiatr, błysk, punkt – żywot ludzki płynie. lub na Odmianę Hieronima Morsztyna: Wszytko idzie za czasem Jam żyw, a śmierć za pasem. Jeden w łódź, drugi z łodzi, Ten
Stary Testament 46 ksiąg – od powstania świata do narodzin Chrystusa.Księgi HISTORYCZNE Pięcioksiąg Mojżeszowy („Tora”)Obejmuje dzieje ludzkości od stworzenia świata, dzieje patriarchów, dzieje Izraelitów do czasów Mojżesza po czasy króla Salomona, wyjście do Ziemi Obiecanej. Składa się nań pięć ksiąg: Księga Rodzaju (Genesis)Zawiera opis stworzenia świata i człowieka, historię Adama i Ewy, Kaina i Abla. W tej księdze mieści się podanie o Arce Noego i o wieży Babel, o Sodomie
Dwie wersje stworzenia świata W Biblii znajdują się dwa niezależne opisy stworzenia świata. Wersja pierwsza Stworzenie świata trwało sześć dni.Bóg tworzył kolejne elementy wszechświata werbalnie – za pomocą słów powoływał je do istnienia, po czym nadawał im nazwę. Najpierw więc tworzył jakieś pojęcie, a dopiero potem je nazywał. Po nadaniu nazwy w biblijnym opisie pada zawsze formuła „A Bóg widział, że były dobre”. „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” – tak brzmią pierwsze
Dzieła nawiązujące do wydarzeń Starego Testamentu Peter Bruegel, Wieża BabelTak musiała wyglądać wieża Babel. Tak widział ją wielki szesnastowieczny malarz Peter Bruegel. Wieża Babel – symbol ludzkiej pychy, buntu i wiary we własne możliwości. Wieża Babel – symbol upadku, marności ludzkich zamierzeń, bałaganu i wzajemnego niezrozumienia. Ma siedem pięter (tak jak siedem jest pięter nieba w Boskiej komedii Dantego), a kształtem przypomina świątynie babilońskie zwane zigguratami. Bruegel uchwycił moment, gdy wieża już się wali,
Apokryf (gr. apokryphos – ukryty) To pojęcie przyda się Wam przy omawianiu Biblii, apokryfami nazywamy bowiem teksty, które podejmują zaczerpnięte z niej wątki, ale rozwijają je w swobodny, zbeletryzowany (zbliżony do literatury pięknej) i nie stroniący od sensacji sposób. Z tego względu apokryfy często są sprzeczne z kanoniczną (obowiązującą) wersją przedstawianych w Piśmie Świętym wydarzeń, a niektóre z nich Kościół uznał nawet za herezję. Ich autorów trudno zidentyfikować. Często przypisuje
Biblia powstawała przez co najmniej 1400 lat. Jest dziełem znacznie większej liczby autorów, niż wynikałoby to z liczby ksiąg, na które się dzieli. To i jej wielorakie funkcje w kulturze starożytnego Izraela znalazły odbicie w różnorodności form, jakie się na nią składają. Obok zapisu pierwotnych mitów znajdujemy w niej: wyrafinowane traktaty filozoficzne, proroctwa, spisy inwentarza, delikatną poezję i zbiory surowych praw, szczegółowe opracowania historyczne i zapisy tajemniczych i wieloznacznych wizji. . Biblia – dzieło wielogatunkowe Wykaz gatunków
1. Skąd wziął się świat? Mitologia Starożytni Grecy wierzyli, że świat powstał z Chaosu („Na początku był Chaos”, Jan Parandowski, Mitologia). Czym był jednak ów Chaos? Według jednych to istota boska, dla innych zaś to nieuporządkowana otchłań, pełna „boskich nasieni”, mieszanina czterech żywiołów: ziemi, wody, ognia i powietrza. Z Chaosu zrodzili się pierwsi bogowie: Uranos – Niebo i Gaja – Ziemia, rodzice rodu tytanów, cyklopów i sturękich. Władzę nad światem odebrał Uranosowi Kronos, który pożerał
Początek Księgi Rodzaju to z punktu widzenia religioznawstwa zapis mitu genezyjskiego (wyjaśniającego powstanie wszechświata) starożytnych Izraelitów. Mity takie można znaleźć praktycznie w każdej kulturze, właściwie nie ma mitologii bez wyjaśnienia tajemnicy pochodzenia życia i ludzkości. Uwaga! W Biblii znajdują się dwa niezależne opisy stworzenia świata. KOSMOGONIA Biblijna kosmogonia W wersji pierwszej wygląda to tak: Stworzenie świata trwało sześć dni. Bóg tworzył kolejne elementy wszechświata werbalnie – za pomocą słów powoływał je do istnienia, po czym
Kosmogonia To nic innego niż mityczna teoria na temat powstania świata. Mit o charakterze kosmogonicznym to pojęcie znane Wam już z mitologii grecko-rzymskiej. Biblijna wersja historii stworzenia także ma swe źródło w micie – staroizraelskim przekazywanym ustnie. Po spisaniu i umieszczeniu w świętej księdze opowieść ta straciła pierwotny charakter mityczny. Dekalog Od greckiego określenia oznaczającego „dziesięć słów”. W tym przypadku nie o słowa jednak chodzi, lecz o zdania. Jak pamiętamy,
1. Która definicja Biblii jest prawdziwa? Biblia to: a) święta księga przedstawiająca historię przymierza Boga z człowiekiem. b) zbiór pism judaistycznych. c) święta księga judaizmu i chrześcijaństwa. d) zbiór mitów i baśni wywodzących się z kultury Bliskiego Wschodu. 2. Co oznacza słowo „testament”? a) dobrą nowinę b) przymierze c) apokalipsę d) wiarę 3. Księga Rodzaju wchodzi w skład: a) Starego Testamentu b) Ksiąg Mądrościowych c) Pięcioksięgu Mojżesza d) Ksiąg Prorockich
Wartość Biblii Najstarsze prawzorce, jakie odnajdujemy w Biblii, w dużej mierze są podobne do antycznych. W Biblii przecież znajdziemy wyraz: miłości ojcowskiej (Adam – Abel, Jakub – Beniamin, Jakub – Józef, Dawid – Absalom,Abraham – Izaak), miłości macierzyńskiej: (Sara – matka Izaaka; matka Mojżesza czy sama Matka Boska), miłość do Boga czy do Oblubieńca (Pieśń nad Pieśniami, Hymn o miłości), zazdrość o miłość czy o władzę (Kain, bracia Józefa), poświęcenie dla ludzkości – Chrystus. Istotne postawy:
Stary Testament Stworzenie świata i człowieka. Upadek pierwszych ludzi – wygnanie z raju. Bratobójstwo – Kain i Abel. Dzieje Noego – historia potopu. Budowa wieży Babel. Historia Abrahama i ofiara Izaaka. Historia Józefa, jego braci i ich czynów w Egipcie. Narodziny Mojżesza i wyjście z Egiptu – wędrówka do Ziemi Obiecanej. Dziesięć plag egipskich. Cuda podczas wędrówki. Dekalog przekazany ludziom na górze Synaj. Śmierć Mojżesza. Zdobycie Jerycha. Historia Dawida i Goliata. Władanie i mądrość Salomona. Pieśń nad Pieśniami. Czasy proroków
Jest zbiorem przykładów – wzorców i antywzorców postępowania. Zawiera kodeks moralny, definiuje dobro i zło. Jest przebogatym magazynem prawd o człowieku, o złożoności natury ludzkiej. Jest próbą odpowiedzi na pytania nurtujące ludzkość – porządkuje sprawy życia i śmierci, cierpienia i szczęścia, definiuje człowieka. Jest dziełem złożonym, niejednolitym, źródłem przeróżnych gatunków literackich, odmiennych sylwetek i różnych czynów – daje odbiorcy możliwość wielu wyborów. Prezentuje ludzi, ich obyczaje i poglądy z wielu epok, ale eksponuje to, co uniwersalne i niezależne od kostiumu
Bardzo wiele prawzorców zachowań, uniwersalnych postaw czy mądrości zostało utrwalonych w dorobku starożytności. Wybierzmy kilka: Bunt Z antyku – mit o Prometeuszu, o Ikarze, i Antygona. Te trzy postacie wystarczą, by zobrazować trzy rodzaje ludzkiego buntu: pełen poświęcenia dla dobra ludzkości bunt Prometeusza przeciw bogom, bunt syna Ikara przeciw nakazowi ojcowskiemu, bunt obywatelki Antygony przeciw okrutnemu rozkazowi władcy. Z Biblii – bunt przeciw Bogu – to motyw, który często ukazuje Pismo Święte, przestrzegając przed
Czym jest Biblia dla współczesnego człowieka? Biblia – źródło wartości, tematów i motywów podejmowanych we współczesnej sztuce. Człowiek współczesny, który nie zna Biblii, nie tylko nie rozumie szeregu lektur powstałych w przeciągu naszej ery, lecz także nie pojmuje wielu dzieł sztuki współczesnej. Biblia jest źródłem myśli filozoficznej i religijnej, jest księgą mądrości, a oprócz tego prezentuje ludzkie wzory i postawy, które są w literaturze przywoływane, oceniane, chwalone lub krytykowane. Biblijne motywy fabularne bywają wciąż aktualne, współczesne dzieła, nawet
Jeśli chodzi o powstanie Biblii mówimy tu o długotrwałym procesie, gdyż nie jest to dzieło, które powstało jednorazowo. Najstarsze teksty biblijne pochodzą z XIII w. p.n.e.! Proces powstawania Starego Testamentu (czyli ciągłego narastania, dopisywania ksiąg) zakończył się w I w. p.n.e. Natomiast Nowy Testament powstał pomiędzy 51 o 96 rokiem naszej ery. Nazwa „Biblia” oznacza dosłownie „księgi”. Jest to liczba mnoga od słowa „biblion”, co w języku greckim znaczy zwój papirusu – księgę. Czyli, że biblion
Stary Testament Stworzenie świata i człowieka; Upadek pierwszych ludzi – wygnanie z raju; Bratobójstwo – Kain i Abel; Dzieje Noego – historia potopu; Budowa wieży Babel; Historia Abrahama i ofiara Izaaka; Historia Józefa, jego braci i ich czynów w Egipcie; Narodziny Mojżesza i wyjście z Egiptu – wędrówka do Ziemi Obiecanej; Dziesięć plag egipskich; Cuda podczas wędrówki; Dekalog przekazany ludziom na górze Synaj; Śmierć Mojżesza; Zdobycie Jerycha; Historia Dawida i Goliata; Władanie i mądrość Salomona; Pieśń nad Pieśniami; Czasy proroków –
Biblia powstawała przez co najmniej 1400 lat. Jest z pewnością dziełem znacznie większej liczby autorów, niż wynikałoby z ilości ksiąg, na które się dzieli. To i jej wielorakie funkcje w kulturze starożytnego Izraela znalazło odbicie w różnorodności form, jakie się na nią składają. Obok zapisu pierwotnych mitów znajdujemy w niej wyrafinowane traktaty filozoficzne. Obok proroctw spisy inwentarza. Delikatna poezja sąsiaduje w niej ze zbiorami surowych praw. Znajdujemy w Biblii szczegółowe opracowania historyczne i zapisy tajemniczych i wieloznacznych wizji. Trzeba pamiętać,
Profetyzm – to przepowiadanie przyszłości, prorokowanie; zjawisko występowania proroków. Prorocy – to bardzo ważne dla Biblii i historii Izraela postacie. Dla wierzących byli to ludzie, przez których pośrednio przemawiał Bóg. W Izraelu było ich bardzo wielu, odgrywali ważną rolę, nadworni prorocy byli jednymi z najważniejszych doradców króla. Część z nich działała zaś po prostu wśród ludu. Niektórzy w samotności zapisywali objawione przez Boga prawdy. Większość z nich zawierała oprócz boskich przykazań także przepowiednie dotyczące przyszłości Izraela.
Omów różne postacie cierpienia i postaw wobec niego, jakie występują w Biblii. Motyw cierpienia w Biblii jest dość bardzo szeroki i trudny. Wynika to z faktu, że w księgach biblijnych nie ma jednoznacznej postawy wobec niego. Przedstawmy najważniejsze. Cierpienie jako kara To chyba pierwsze biblijne ujęcie problemu cierpienia. Już Adam i Ewa pierwsi go „zakosztowali” – później zaś działo się tak ze wszystkimi, którzy przeciwstawiali się starotestamentowemu Bogu. Bolesna kara spotkała mieszkańców
