LICEUM
Przedwiośnie jako powieść o dojrzewaniu Wstęp „Przedwiośnie” to bardzo ważna powieść Stefana Żeromskiego, jedno z jego późniejszych dzieł (powieść powstała w 1924 r.). Nazywane jest „Przedwiośnie” powieścią społeczną czy powieścią rozrachunkową. Akcja rozgrywa się w szczególnym momencie, oto Polacy zaczynają żyć w niepodległym państwie po długiej niewoli. Niby wiele sobie obiecują, niby to wielkie szczęście, ale czeka ich jeszcze bardzo dużo pracy. Wymarzona wolna Polska nie jest państwem jak ze snu. Sugeruje to tytuł powieści
Poetycki portret pokolenia Kolumbów na przykładzie wybranych wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Wstęp Krzysztof Kamil Baczyński to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli pokolenia Kolumbów, czyli ludzi, których młodość (czas pierwszych dojrzałych wyborów – matura, początek studiów) przypadła na początek wojny. Temu pokoleniu wojna zabrała młodość i marzenia. Rozwinięcie Jednym z bardziej znanych utworów poety jest Ten czas – katastroficzna wizja czasów wojny. Apokaliptyczna wizja świata, zagłada, smutek i mrok czasu wojny, zło, śmierć i zagubienie to bardzo
Przedstaw Przedwiośnie Stefana Żeromskiego jako powieść polityczną i społeczną. Forma pracy Bardzo dobrą formą pracy na pewno okaże się rozprawka. Masz udowodnić, że Przedwiośnie jest powieścią polityczną, przedstawić potwierdzające tę tezę argumenty. Jak zacząć? Klasyczny, typowo szkolny temat, a więc i klasyczny wstęp – garść informacji na temat powieści i powtórzenie tezy. Można też zacząć bardziej ambitnie – szczególnie polecamy drugi przykład wstępu. Jeśli jednak jesteś zwolennikiem równego rozkładu sił w pracy i walce, wybierz
Wstęp W powieści Zofii Nałkowskiej możemy mówić o kilku różnych granicach – granicach ludzkich możliwości; granicach, których nie wolno przekroczyć w relacjach z innymi ludźmi; granicach społecznych. Dlatego tytuł, który początkowo wydaje się dziwny i brzmi obco, okazuje się bardzo trafny – ale dopiero po uważnej lekturze powieści. Rozwinięcie Granice w Granicy W powieści Zofii Nałkowskiej mamy do czynienia co najmniej z kilkoma granicami. Niektóre z nich mają charakter symboliczny. Możemy więc mówić o: granicy
Tomasz Judym za 10 lat – jak wyobrażasz sobie jego dalsze losy? Wstęp I Nie lubię tego bohatera i chciałabym go jakoś ukarać – za odrzucenie miłości Joasi i za sprzeniewierzenie się swoim ideałom w Cisach… Uważam, że nie ma prawa być szczęśliwy, bo zniszczył szczęście Joasi i jej marzenia o skromnym, ale pogodnym domu, kochającej rodzinie, wspólnej pracy z mężem dla dobra innych. Myślę, że Judym miał zadatki na zgorzkniałego cierpiętnika – i za 10 lat
Artyzm Wesela Wyspiańskiego Wstęp I „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat. To dzieło określa się mianem dramatu realistyczno-symbolistycznego. Badacze twórczości Stanisława Wyspiańskiego często mówią o jego nierówności artystycznej – że obok fragmentów świetnych pod względem językowym, niesłychanie wyrazistych, pojawiają się również fragmenty dużo gorsze, czasem nawet przypominające… bełkot. „Wesele” to jednak dramat o dużej wartości artystycznej, znakomity pod każdym względem. Wstęp II Stanisław Wyspiański był twórcą wszechstronnym: nie tylko dramaturgiem, ale również cenionym
Zbrodnia w literaturze XIX w. Wstęp I „Zbrodnia to niesłychana. Pani zabija pana; / Zabiwszy grzebie w gaju, / Na łączce przy ruczaju, / Grób liliją zasiewa (…)” – tak zaczyna się słynna ballada „Lilie” Adama Mickiewicza, której tematem jest zbrodnia małżeńska oraz śmierć zabójczyni, jaką wymierzył jej zabity mąż. W ogóle zbrodnia jest częstym tematem literatury – nie tylko romantycznej, ale i realistycznej oraz naturalistycznej. Wstęp II Wiek XIX
Symbole w poezji polskich modernistów – odwołaj się do wybranych wierszy Kasprowicza i Tetmajera. Wstęp I Symbolizm to kierunek m.in. w literaturze, który głosił, że poezja powinna wyrażać to, co niewyrażalne i czego nie da się racjonalnie poznać. U podstaw tego nurtu leżało przekonanie, że poznawany przez zmysły świat materialny jest jedynie zasłoną skrywającą prawdziwy świat – niepoznawalny rozumem i zmysłami. I oto zadanie dla literatury – aby wyrazić ten idealny świat powinna uciekać się
Poczucie zagrożenia wartości we współczesnym świecie i katastrofizm w Dies irae Jana Kasprowicza. Wstęp I „Dies irae” oznacza dzień gniewu Pańskiego. Ten hymn pochodzi ze zbioru „Ginącemu światu”. Zawiera elementy katastrofizmu, naturalizmu i ekspresjonizmu. Artyści przełomu wieków mieli poczucie zagrożenia świata, upadku wartości, zbliżającej się zagłady – Kasprowicz dał temu wyraz bardzo dobitnie. Wstęp II W „Dies irae” mamy do czynienia z nawiązaniem do „Apokalipsy św. Jana” i zawartej tam wizji końca świata.
Kim jest Dulska? W jaki sposób Zapolska krytykuje kołtunerię, stwarzając tę postać? Wstęp I „Moralność pani Dulskiej” jest prezentacją schematu moralności mieszczańskiej. Opartej na zakłamaniu, hipokryzji, paskudnej, budzącej odrazę i zarazem… śmiech! Bo przecież Aniela Dulska, energiczna mieszczanka, to postać komiczna. Wstęp II Czy Dulscy nadal są wśród nas? Takie pytanie możemy sobie zadawać, czytając tragifarsę Gabrieli Zapolskiej. Okazuje się, że… tak. Jest to więc sztuka o charakterze ponadczasowym. Rozwinięcie Aniela Dulska
Krytyka mieszczaństwa w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej. Wstęp I Spotkanie artysta – filister to jeden z najważniejszych konfliktów epoki. Modernistyczni artyści brzydzili się przyziemnymi, niezainteresowanymi sztuką mieszczuchami. Z kolei przedstawiciele mieszczaństwa uważali artystów za szaleńców, niebieskie ptaki, ludzi, którzy powinni wziąć się do jakiejś konkretnej pracy, zamiast pisać wierszyki, pić, narkotyzować się i przesiadywać w kawiarniach. Pogarda dla filistra jest bardzo widoczna w dwóch słynnych utworach epoki: „E,viva l’arte!” Kazimierza Przerwy-Tetmajera i właśnie „Moralności pani
Miłość w ujęciu Aleksandra Fredry (w opozycji do wizji romantyków). Wstęp I Burzliwa, często nieszczęśliwa i tragiczna, pozbawiająca zdolności trzeźwego myślenia – taka jest miłość romantyczna. Ukazywana w dziełach wielkich romantyków jest ogromną, wszechogarniającą siłą, która może być przyczyną klęski (a nawet śmierci) przeżywających ją ludzi. Napotyka liczne przeszkody, dlatego zazwyczaj nie kończy się spełnieniem – jest jednak tak wielka, że nawet śmierć jednego z kochanków nie musi oznaczać jej kresu. Jakże inna
Chłopi Władysława Reymonta jako księga chłopów polskich, powieść społeczna i narodowa oraz studium psychologiczne. Wstęp Reymont miał bardzo dużą wiedzę o życiu społecznym polskiej wsi, o przemianach cywilizacyjnych, obyczajowych i przemianach mentalności. Znał dobrze nie tylko zasady współżycia wiejskiej gromady, ale również wiele wiedział o wiejskich konfliktach, różnicach interesów oraz o sporach (które odgrywały bardzo ważną rolę w życiu wsi!): z władzą administracyjną, z dziedzicami, z innymi sąsiadami… Dlatego uwikłał mieszkańców lipieckiej wsi w zatarg z władzą rosyjską o szkołę, konflikt z dworem
Bohaterowie literatury polskiego dwudziestolecia w poszukiwaniu sensu życia. Temat dość szeroki. Ma wprawdzie ściśle zakreślone ramy czasowe, ale pozostawia pewną dowolność interpretacji. Ci, którzy lepiej czują się w literaturze dwudziestolecia traktującej o psychologii człowieka, mogą skupić się na postaciach Niechciców czy Róży Żabczyńskiej. Ci, których pociąga powieść polityczna, mogą skupić się np. na Przedwiośniu. Warto jednak pokazać jak najszersze spektrum poszukiwań celów życia. Może chodzić o miłość, sztukę, pracę czy ojczyznę. Wstęp
Miasto w powieściach realizmu: na przykładzie Ojca Goriot nakreśl obraz dziewiętnastowiecznego Paryża. Wstęp W powieściach realizmu mamy do czynienia z olbrzymią rolą miast. Można powiedzieć, że miasto staje się bohaterem powieści realistycznej. Najważniejsze miasta utrwalone przez powieściopisarzy to: Warszawa („Lalka” Prusa), Londyn (powieści Dickensa) i Paryż – utrwalony np. w „Ojcu Goriot” Balzaka i w „Lalce” Prusa, Paryż teatrów, oper, pięknych dam i wytwornych panów, nocnego życia, straconych i zdobywanych fortun, miasto kontrastów – najważniejsze chyba
Cechy romantyczne i pozytywistyczne w Lalce Prusa. Wstęp „Lalkę” nazywa się powieścią o trzech pokoleniach idealistów lub powieścią o straconych złudzeniach. W tym dziele Prus gorzko podsumowuje nie tylko ideały romantyzmu – w powieści widać także rozczarowanie pozytywizmem, którego Prus był zagorzałym zwolennikiem… Rozwinięcie Zacznijmy od tego, jak Prus rozprawił się z ideałami pozytywizmu: pracą organiczną, pracą u podstaw, scjentyzmem, równouprawnieniem kobiet, asymilacją Żydów… Lalka to powieść realizmu krytycznego, w której Prus dokonał pewnego rodzaju bilansu pozytywizmu. Okazało się,
W świecie lalek Bolesława Prusa, czyli topos teatru świata w Lalce Bolesława Prusa. Wstęp I „Lalkę” najczęściej odczytujemy jako powieść o Warszawie, trzech pokoleniach idealistów, straconych złudzeniach, społeczeństwie polskim po powstaniu albo jako przykład wielkiej powieści realizmu krytycznego. Rzadko patrzymy na tę powieść jako na dzieło filozoficzne dotyczące np. kondycji człowieka. Wstęp II (człowiek ukazany jako marionetka) pojawia się w powieści za sprawą tak, zdawałoby się, poważnego bohatera jak Rzecki, który… bawi
Charakterystyka Bogumiła i Barbary Wstęp I Barbara i Bogumił Niechcicowie – to jedno z najbardziej popularnych literackich małżeństw. Jaką stanowią parę? Czy to małżeństwo z miłości, czy może raczej z rozsądku? „Noce i dnie” to powieść o dwóch zupełnie różnych osobowościach. Chyba trudniej o bardziej wyrazisty kontrast charakterów niż ten, który istnieje między Barbarą a Bogumiłem. Czy mimo dzielących ich różnic są jednak w stanie stworzyć zgrane, zgodne małżeństwo? Wstęp II „Gdyby nie ty (…), nigdy nie wróciłbym do
Przemiany w twórczości Jana Kasprowicza. Odwołaj się do znanych przykładów. Wstęp I Twórczość Jana Kasprowicza możemy podzielić na trzy etapy. Są to: etap społeczny, przełom modernistyczny i postawa franciszkańska. Oczywiście taki podział to pewne uproszczenie… Jednak świadczy on o przemianach osobowości artysty, jego dojrzewaniu wewnętrznym, ewolucji. Wstęp II Jan Kasprowicz najczęściej jawi nam się jako autor hymnu „Dies irae” czy symbolistycznego cyklu czterech sonetów „Krzak dzikiej róży”. Te utwory pochodzą jednak z drugiego
Sylwetki córek w literaturze realizmu – odwołaj się do Ojca Goriot i Nad Niemnem. Wstęp I Czuła, kochająca, pomocna, zawsze blisko rodziców – po prostu idealna córka. Czy takie są córki w literaturze realizmu? Jak zostały przedstawione w „Ojcu Goriot” i „Nad Niemnem”? Wstęp II Miłość rodziców do dzieci bywa ślepa i bezkrytyczna, nie podlegająca dyskusji. Czy wszystkie dzieci na to zasługują? Jak to jest w przypadku Justyny Orzelskiej z „Nad
