LICEUM
Wallenrod Konrad Wallenrod to najważniejsza powieść poetycka Adama Mickiewicza. Mówi się, że powstała pod wpływem znajomości poety z dekabrystami – rosyjskimi spiskowcami – planującymi zabić cara. Podstawową bronią każdego spiskowca jest zaś kłamstwo i skrytobójstwo, czyli rzeczy najbardziej uwłaczające honorowi. Romantyków uwiodła zasada mówiąca, że cel uświęca środki – w imię dobra ojczyzny i narodu gotowi byli poświęcić siebie, swoje życie i honor. Jeśli wroga nie można było pokonać w otwartej walce, to należało go zajść
Tartuffe Świętoszek z komedii Moliera to postać niebezpieczna. Maskuje się, stosuje podstępy, jest obłudny i żądny władzy. Jego postawa jest tym groźniejsza, że jako broni używa religii. A warto wiedzieć, że w XVII-wiecznej Francji religia katolicka była nie tylko ważna społecznie, ale nawet cechował ją pewnego rodzaju fanatyzm. Dlatego Orgon przyjął Tartuffe’a pod swój dach, wierząc w jego pozy i ogromną religijność. Niestety, nie przewidział finału. Znaczenie postaci Tartuffe, tytułowy bohater komedii Moliera, to sztandarowy
Don Kichot „W pewnej miejscowości Manczy, której nazwy nie mam ochoty sobie przypominać, żył niedawno temu pewien szlachcic, z tych, co mają kopię w tulei, starodawną tarczę, chudą szkapę i gończego charta”. Don Kichot jadący na tej właśnie chudej szkapie stał się kulturowym mitem i najbardziej znanym bohaterem hiszpańskiej literatury. Główny bohater powieści Cervantesa naprawdę nazywał się Alonso Quejana (a może Quijada lub Quesada, narrator nie ma w tej kwestii pewności). Imię Don Kichota z Manczy
Biografia Hamlet to książę duński, młody, ambitny student, pobierający nauki w Wittenberdze. Gdy go poznajemy jest pogrążony w smutku po śmierci swego ojca, jest bardzo przygnębiony, lecz nie tylko z tego powodu. Książę nie może pogodzić się z faktem, że jego matka poślubiła w niecałe dwa miesiące po śmierci swego męża, króla Hamleta – jego brata, Klaudiusza. Nie potrzeba nawet freudowskich teorii, żeby zrozumieć, jaki wstrząs wywołuje (zwłaszcza u tak wrażliwego człowieka) uświadomienie sobie tego. Losy
Lady Makbet Lady Makbet to największa i najnieszczęśliwsza zbrodniarka z dramatów Szekspira. W pierwszej chwili wydaje się amoralna, demoniczna, pozbawiona zasad – jednoznacznie zła i godna potępienia. Tym tropem szli dawniejsi interpretatorzy tragedii. Ale trzeba też dostrzec tragizm i niejednoznaczność tej bohaterki. Jej publiczną obronę zapoczątkowały wielkie aktorki, którym powierzono rolę lady Makbet – chciały wzbogacić tę postać, przy tradycyjnym odczytaniu jednowymiarową. Znaczenie bohaterki W świadomości pokoleń czytelników i widzów tragedii lady Makbet stała się symbolem
Makbet Makbet jest, obok Hamleta, jednym z najsłynniejszych bohaterów Szekspirowskich. To postać przerażająca, zbrodnicza i tragiczna. Makbet był wzorowym rycerzem i sługą swojego króla, a stał się mordercą i przestępcą. Jego dzieje pokazują, jak łatwo człowiek może stracić panowanie nad własnym losem, jak szybko i niezauważalnie może wpaść w błędne koło zbrodni. Przyjęło się porównywać Makbeta do klasycznych (antycznych) bohaterów tragicznych, takich jak Edyp bądź Antygona. Przy tym porównaniu mówi się, że Makbet mógł – w przeciwieństwie do
Święty Aleksy to jedna z ważniejszych postaci średniowiecznych. Prezentuje wzór ascezy, życia w cierpieniu i umartwianiu ciała i duszy. Legenda o świętym Aleksym zaczęła krążyć po świecie już w V wieku. Dotarła do Europy przez Syrię, a pewne wątki fabularne pochodzą z buddyjskich Indii. Święty Aleksy stał się szybko ideałem człowieka, który – by przybliżyć się do Boga – rezygnuje z przyjemności życia ziemskiego. Jednak postać tego świętego nie jest łatwa do jednoznacznej interpretacji. Jego droga do świętości stała
Hiob Pomijanie szczegółów, przedstawianie tylko najistotniejszych elementów fabuły to charakterystyczna cecha stylu biblijnego. Dlatego tak naprawdę niewiele wiemy o Hiobie, choć jest jednym z najważniejszych bohaterów Starego Testamentu. Ile miał lat? Nie wiadomo. Biblia podaje tylko, że Bóg pozwolił mu żyć jeszcze sto czterdzieści lat po próbie, jakiej go wcześniej poddał. Gdzie mieszkał Hiob? Znajdujemy jedynie ogólnikową informację, że w ziemi Us (Hus) – krainie w Arabii Skalistej, na południowy wschód od Judei. Jego
Wypracowanie o książce Proponowane schematy pracy Schemat I Wstęp – informacja o książce (kto i kiedy ją napisał, jakim jest gatunkiem, w jaki sposób się z nią zetknąłeś). Główna przyczyna twojej sympatii do utworu. Np. żywa akcja. Ocena innych cech utworu: bohaterowie, czas i miejsce, konstrukcja. Czy jest w tej książce coś, co oceniasz mniej entuzjastycznie? Zakończenie. Schemat II Wstęp – krótkie wprowadzenie w akcję, czas i miejsce. Twój stosunek do utworu tego typu. Treść czy forma –
Tematy 1. Rodzice i dzieci w utworach literackich różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw związki uczuciowe i konflikty postaw. 2. „Władza odczłowiecza ludzi” (Bias Priene) – słowa greckiego mędrca uczyń mottem rozważań na temat władzy i jej wpływu na postępowanie i osobowość człowieka. Odnieś się do wybranych utworów literackich. 3. „Młodości! Ty nad poziomy wylatuj!” – pisał Adam Mickiewicz. Jak jego wezwanie realizowali bohaterowie utworów literackich z różnych epok? Twoje refleksje na temat młodości. 4. Dawid
Tematy 1. „Już dom widać/ Dym/ Na niebie pełznący cierpliwie/ I matkę w oknie/ Z dłonią nad oczami” (Tadeusz Różewicz). Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. 2. „Władza odczłowiecza ludzi” (Bias Priene) – słowa greckiego mędrca uczyń mottem rozważań na temat władzy i jej wpływu na postępowanie i osobowość człowieka. Odnieś się do wybranych utworów literackich. 3. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza (np. Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego). 4. Patriotyzm czy zdrada?
Interpretacja i analiza wiersza Pięć ważnych porad! Interpretuj i analizuj równolegle. Nie rozdzielaj tych czynności, bo mają się one uzupełniać nawzajem. Twój cel to znaleźć sens – potem odpowiedzieć, jak poeta sprzedał to światu. Nie pomijaj drobiazgów, takich jak tytuł, motto, dedykacja. Zemszczą się! Nie pomijaj tego, co wiesz o autorze, nurcie i epoce. Odwdzięczą się! Nie pomijaj siebie – to, co Ty czujesz, jest ważne! Sprawdź tylko, czy możesz to udowodnić, odwołując
Jak pisać spójne teksty Uwaga! Brak spójności jest jedną z poważniejszych usterek kompozycyjnych! Praca jest całością logiczną Czy ciekawe refleksje i dobrze dobrane przykłady wystarczą, by napisać dobrą pracę? Bez nich się nie obejdzie, trzeba jednak jeszcze umieć połączyć je w spójną całość. Teoretycznie każdy uczeń o tym wie, w praktyce ciągle zdarzają się prace będące zlepkiem przykładów: Adam Mickiewicz w „Konradzie Wallenrodzie”… Bohater „Ludzi bezdomnych”… W „Granicy” znajdziemy… Równie wielu autorów wypracowań szkolnych nadaje swoim pracom
Horacy Do Apollina Horacy Quid dedicatum poscit Apollonem [Do Apollona] , I 31 Czegóż ma żądać wieszcz od Apollona W dniu poświęcenia mu chramu; O co się modlić, kiedy czaszę wina Wylawszy, ofiarę da mu? Wzdy nie o żniwa ze sardyńskich włości Nie o kalabryjskie trzody, Ni złoto Indów i słoniowe kości, Lub smugi, gdzie Liru wody Cieką leniwo. Niech tam nożem krzywym Obrzyna grona winnicy, Kto się dziedzicem winnic zwie szczęśliwym; Niech kupiec
Cytaty o życiu Święty Augustyn • Kochaj i rób co chcesz. Immanuel Kant • Postępuj wedle takiej tylko zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym. Henri Bergson • Trzeba działać jak człowiek myślący, trzeba myśleć jak człowiek czynu. Jean Paul Sartre • Każdy musi odkryć własną drogę. William Szekspir • Serce miej otwarte dla wszystkich, zaufaj niewielu. Księga Izajasza (fragment) • Biada tym, którzy zło nazywają
Platon Jeśli chcesz pokoju, szykuj się na wojnę. Jan Paweł II Za wojnę są odpowiedzialni nie tylko ci, którzy ją bezpośrednio wywołują, ale również ci, którzy nie czynią wszystkiego, co leży w ich mocy, aby jej przeszkodzić. Albert Einstein Nie wiem, jaka broń będzie użyta w trzeciej wojnie światowej, ale czwarta będzie na maczugi. Dopóki na świecie będzie istniał człowiek, będą też wojny. Napoleon Bonaparte Wojna jest lepsza niż nietrwały pokój. Kapitulacja
Czesław Miłosz W stuleciu, w którym żyłem, demoniczna siła historii ukazywała się z ogromną wyrazistością. Do tego stopnia, że istniały przecież różne filozoficzne i polityczne kierunki, które mówiły o historii pisanej wielką literą i robiły z niej rodzaj bogini. Bardzo pewne swego odwoływały się do sądu historii, który rzekomo miał przyznać im słuszność. Oczywiście, w tych ujęciach historia ukazywała się jako siła zupełnie obojętna na pojedynczego człowieka, czyli mordowanie ludzi uzyskiwało sankcję, rzekomą sankcję historii. Nie kochaj
Antoine Saint-Exupéry Wśród ludzi jest się także samotnym. Pracując dla samych dóbr materialnych, budujemy sobie więzienie. Zamykamy się w samotni ze złotem rozsypującym się w palcach, które nie daje nam nic, dla czego warto żyć. W świecie, gdzie życie tak naturalnie łączy się z życiem, gdzie kwiat nawet w powiewie wiatru łączy się z innymi kwiatami, gdzie łabędź zna wszystkie łabędzie, tylko ludzie budują sobie samotność. Arthur Schopenhauer Wolnym bowiem jest człowiek tylko wtedy, gdy
Jan Paweł II Starajmy się tak postępować i tak żyć, by nikomu w naszej Ojczyźnie nie brakło dachu nad głową i chleba na stole, by nikt nie czuł się samotny, pozostawiony bez opieki. Nie chciejcie Ojczyzny, która was nic nie kosztuje. Ojczyzna jest naszą matką ziemską. Polska jest matką szczególną. Niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci. Jest matką, która wiele przecierpiała i wciąż na nowo cierpi. Dlatego też ma prawo do
Przedstaw dwóch bohaterów literackich, w których, Twoim zdaniem, dzisiejszy czytelnik może rozpoznać siebie. Uzasadnij. Wstęp I Nierzadko czytając dobrą książkę, mam wrażenie, że bohater to ja. Czasem działa na mnie magia arystotelesowskiej litości i trwogi. Częściej jednak stwierdzam, że losy postaci uczą, przynoszą rozwiązania własnych problemów. Lubię bohaterów dziewiętnastowiecznych, dlatego od takiego zacznę swe rozważania. Wstęp II Aż do XIX w. dzieła literackie z całą pewnością kształtowały wzory postaw i zachowań. XX-wieczna literatura
