SIDEBAR
Dwór szlachecki w Soplicowie Stał wśród pól, nad brzegiem ruczaju, był „z drzewa, lecz podmurowany” o pobielanych ścianach. Jego otoczenie sugerowało, iż we dworze panował porządek i dostatek. Otwarta na oścież brama, upewniała przybywających o gościnności gospodarzy. Wewnątrz dworu, na ścianach wisiały portrety narodowych bohaterów. Goście zajeżdżali przed ganek, gdzie w imieniu Sędziego, witał ich Wojski. Zamek Horeszków Stał niedaleko dworu. Był okazałą budowlą, dziedzictwem rodziny Horeszków. Po śmierci dziedzica
Autor Joseph Conrad – tak naprawdę nazywał się Teodor Józef Konrad Korzeniowski. Urodził się w 1857, zmarł (jako obywatel brytyjski w Anglii) w 1924 r. Wraz z całą rodziną (za karę za działalność konspiracyjną przeciw carowi) został zesłany w głąb Rosji. Główny bohater powieści, kapitan MacWhirra, ma wiele z autora opowiadania – kiedy Joseph Conrad skończył 20 lat, zaciągnął się na angielski statek i przeszedł po szczeblach marynarskiej kariery od majtka do kapitana. Prawie dziesięć lat trwała
Plan wydarzeń Marek Winicjusz powraca ze zwycięskiej wojny, składa wizytę w domu wuja i zwierza się z zachwytu nad urodą Ligii. Obaj odwiedzają Ligię w domu Aulusa, z którego potem, za namową Petroniusza, dziewczyna zostaje zabrana na dwór cesarza. Aulus Placjusz szuka ratunku u Seneki i Marka Winicjusza, który o niczym nie wie. Winicjusz oskarża wuja o porwanie dziewczyny dla siebie, ten jednak uświadomia mu, że jako zakładniczka przebywa ona na dworze Nerona i zostanie wydana Winicjuszowi. Ligia dostaje
Historyczni Neron – cesarz rzymski, okrutny i zepsuty, mający ambicje artystyczne i os-karżany o podpalenie Rzymu. Oczywiście wiele szczegółów dotyczących jego życia jest tworem wyobraźni Sienkiewicza. Petroniusz – poeta, patrycjusz rzymski, arbiter elegancji, w powieści Sienkiewicza przedstawiony jako doskonale wykształcony wuj Marka Winicjusza, darzący miłością swą piękną niewolnicę Eunice. Pod koniec powieści popełnia samobójstwo podczas uczty z przyjaciółmi, by uniknąć skazania przez cesarza, przeciw któremu spiskuje; kochający życie, odważny. Poppea Sabina – druga żona Nerona.
Czas i miejsce akcji Czas akcji: Akcja powieści przypada na końcowy okres panowania Nerona: 63-66 rok, zaś epilog przedstawia moment jego śmierci w 68 roku. Miejsce akcji: Rzym, dwór w Ancjum. Tytuł Tytuł powieści nawiązuje do sceny, która wydarzyła się na drodze appijskiej. Święty Piotr, za namową współwyznawców, zdecydował się opuścić Rzym, aby nie dosięgły go prześladowania Nerona. Chciał kontynuować nauczanie z dala od Rzymu, gdzie chrześcijanie byli skazani na zagładę. Przed oczami zrezygnowanego
Charakterystyka głównych bohaterów: Zbyszko z Bogdańca Przedstawienie postaci Bratanek Maćka, młody rycerz. Jego ojciec zmarł. Od dwunastego roku życia podróżował i zdobywał łupy ze stryjem. Wiek Kiedy go poznajemy, ma 18 lat. Wygląd To młodzieniec bardzo urodziwy, przystojny. „Ze wzrostu, z barków (…) z tęgich ud i szerokich piersi wydawał się być mężem całkiem dojrzałym, ale nad tą postawą męża wznosiła się głowa dziecinna prawie i twarz młoda, z pierwszym meszkiem nad ustami – i zarazem cudna –
Autor Aleksander Kamiński (Kamyk) – 1903-1978 – autorytet i współtwórca Szarych Szeregów, komendant główny Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”, wiceprzewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego w roku 1946, w roku 1949 usunięty przez komunistów z ZHP. W swoich książkach uwieczniał losy bohaterów Szarych Szeregów. Gatunek Reportaż wojenny – forma dziennikarska będąca opisem zdarzeń autentycznych, poznanych przez autora w wyniku obserwacji bezpośredniej. Reportaż wojenny jest relacją z wydarzeń wojennych, pola bitwy, zamachu stanu, zamieszek ulicznych. Dlaczego Kamienie na szaniec są reportażem
Autor Bolesław Prus (1847-1912) Polski pozytywista, autor powieści (Lalka, Placówka, Emancypantki) i nowel (Antek, Kamizelka, Katarynka, Powracająca fala), felietonów (Kroniki tygodniowe). Nigdy nie był w Egipcie. Czas akcji 1087-1085 p.n.e. Skąd to wiemy? Kapłan Herhor jest postacią historyczną. Wstąpił na tron w 1085 roku p. n. e. Akcja utworu trwa dwa lata. Miejsce akcji Memfis – pałac faraonów. Teby – tu znajduje się świątynia Amona, w której Herhor był arcykapłanem. Teby to także miejsce
Autor Dante Alighieri Uważany jest za ojca literatury włoskiej i literackiego języka włoskiego. To ktoś tak znany we Włoszech jak u nas Jan Kochanowski i Adam Mickiewicz razem wzięci. Włoscy uczniowie omawiają jego sztandarowy utwór Boska komedia przez długie miesiące i może dlatego, choć drobiazgowo go znają, niekoniecznie lubią. Dante urodził się w 1265 r. w pięknym, bogatym włoskim mieście, Florencji, rywalizującym o prymat w Toskanii ze Sieną. To właśnie dzięki niemu dialekt toskański, w którym pisał, czyli odmiana
Król Teb, Lajos, i jego żona otrzymali z Delf straszną wyrocznię, która głosiła, iż ich syn zabije ojca i ożeni się z matką. Gdy więc urodził im się syn, Lajos kazał porzucić go w górach, by tam niemowlak zginął. Jednak sługa, któremu to zlecono, ulitował się nad niewinnym dzieciątkiem i zamiast porzucić chłopca, oddał go pasterzowi z Koryntu. Ten zaś zaniósł go na dwór koryncki i oddał bezdzietnej parze królewskiej, która przyjęła chłopca za swojego syna, nadając mu
Autor Nieznany. Wprawdzie autorstwo Bogurodzicy przypisywano tradycyjnie świętemu Wojciechowi, nie potwierdza tego nauka. Legendę o rzekomym autorstwie świętego rozpropagował żyjący w XV wieku kronikarz Jan Długosz – który wspominał o tym w swojej kronice, opisując bitwę pod Grunwaldem. Bogurodzica jest jednakże tekstem anonimowym, tak jak większość tekstów średniowiecznych. Ówcześni autorzy, dla których życie na ziemi było tylko etapem w drodze do życia wiecznego, pisali nie dla własnej chwały, lecz dla chwały Bożej – Ad maiorem
Człowiek renesansu Ludźmi renesansu, umysłami renesansowymi nazywamy wszechstronnych naukowców czy artystów, ale tacy zdarzają się dziś, w czasach wąskiej specjalizacji, coraz rzadziej. Kogo byśmy tu wymienili? Może, na przykład, Alberta Einsteina – nieprzeciętnego fizyka wszech czasów. A spośród polskich humanistów – profesor Marię Janion, która interesuje się zarówno literaturą polskiego i zachodniego romantyzmu, jak i innymi epokami literackimi, choćby współczesną czy dwudziestoleciem międzywojennym. Mianem Leonarda da Vinci określamy geniusza o szerokich
To ludzie wyprawili się na nieznane morza, w poszukiwaniu przygód, przypraw korzennych, zdobyczy. Odnaleźli nowe lądy. To człowiek wynalazł druk. To człowiek wzniecił pożar reformacji i zaprojektował Kaplicę Sykstyńską. Średniowiecze było anonimowe. Renesans jest epoką znakomitości. Geniuszy jest tu tak wielu, że trzeba wybierać, by powiedzieć choć dwa słowa o tym, który pisał nowatorskie dzieło, rzeźbił lub malował albo przemierzał oceany. Renesansowy umysł lub „człowiek renesansowy” to termin, który nie tylko do dziś
Podstawowe wiadomości Skąd się wzięła tragedia? To najstarszy gatunek dramatyczny. Powstał w starożytnej Grecji. Wywodzi się z dytyrambu, czyli rytualnej pieśni śpiewanej ku czci boga Dionizosa. Istotą tragedii jest akcja zbudowana wokół nieuchronnego i niemożliwego do rozwiązania konfliktu tragicznego między działaniami i zamiarami bohatera a innymi bohaterami (lub np. bogami). Skąd wiemy, że Romeo i Julia to tragedia? Ponieważ sam Szekspir swój utwór określił jako tragedię. Nie jest to jednak tragedia taka jak antyczna (np. Antygona),
Nowela – to utwór niewielkich rozmiarów o zwartej i wyraziście zarysowanej akcji, najczęściej jednowątkowy, charakteryzujący się prostotą, z wyraźnie zaznaczonym punktem kulminacyjnym i finałem (rozwiązaniem akcji). W pozytywizmie głoszono hasła walki o wolność ojczyzny nie za pomocą oręża, lecz poprzez podnoszenie poziomu oświaty oraz dobrobytu społeczeństwa. Uważano, iż tylko wykształcony naród umie wydajnie pracować i może przynieść w przyszłości Polsce wolność. W takiej sytuacji koniecznym stało się wykształcenie szerszych mas
Wskaz cechy eposu w Panu Tadeusz. Epos rozpoczyna się inwokacją. Nie ma chyba słynniejszej apostrofy polskiej jak: „Litwo, ojczyzno moja” Mickiewicza. Poeta zwraca się do odległej ojczyzny i Matki Boskiej, prosząc, jak to w inwokacji być powinno, o pomoc w tworzeniu dzieła. Porównania homeryckie – są obecne w eposie Mickiewicza w opisach przyrody, drzew, burzy czy sadu, np. Chmury. Realizm szczegółu – czyli metoda opisywania rzeczy z epicką dokładnością, tak, że na podstawie tego opisu można by
Mieszkał w Polsce od lat, rozmawiał z sąsiadami, robił zakupy w pobliskim sklepiku i nagle zaczął być… wrogiem. Antysemityzm – co to takiego? Wrogość wobec osób pochodzenia żydowskiego. Najczęstsze przyczyny: religijne (odrębność kultu postrzegana jako przeciwstawianie się chrześcijaństwu), ekonomiczne (Żydzi zajmujący się handlem i przemysłem, a więc gromadzący kapitał, wzbudzali zawiść pozostałych obywateli – zazdrość taka zwiększała się w czasach kryzysów ekonomicznych), polityczne (przez wiele lat pozbawieni ojczyzny Żydzi zamieszkiwali kraje europejskie i stanowili tam spory procent ludności).
Mały Książę Jaki narrator występuje w utworze? Jest to narrator pierwszoosobowy. Przedstawia zdarzenia, opowiada o tym, co go spotkało sześć lat temu, a wszystko zaczyna się od lądowania na pustyni Saharze i spotkania chłopca – Małego Księcia. Dlaczego narrator musiał lądować na Saharze? Musiał sam naprawić samolot, bo inaczej czekała go śmierć z głodu i pragnienia. Dlaczego pilot nie mógł liczyć na pomoc innych? Ponieważ leciał sam, nie było z nim żadnych
Scharakteryzuj głównych bohaterów tragedii Szekspira Romeo i Julia. Julia Nastolatka (14 lat), jedynaczka samotna w domu, gdzie rządził despotyczny ojciec. Rodzina dająca dobrobyt nie zapewnia ciepła, którego dziewczynka szuka u niani Marty. Julia godzi się z myślą o poślubieniu Parysa, co postanowili rodzice. Nagłe uczucie do Romea burzy jej spokój. Miłość sprawia, że z posłusznej córki przeistacza się niemal natychmiast w pełną inicjatywy kobietę walczącą o swoje szczęście wbrew wszystkim przeciwnościom. Przestaje lękać się kary – ojciec
Czas akcji: Bardzo rozległy. Obejmuje ponad 40 lat: 1632 – rok urodzenia Robinsona, 1651 – ucieczka z domu, rozpoczęcie ośmioletniej tułaczki, 12 lat, 9 miesięcy i 17 dni na wyspie, życie po powrocie do Anglii (ten czas nie jest dokładnie określony). Miejsce akcji: Przede wszystkim wyspa na Morzu Karaibskim, na której prawie 13 lat przebywał Robinson Crusoe (fikcyjne miejsce, którego nie znajdziemy na mapie). Ale również różne miasta Wielkiej Brytanii,
