Najważniejsze informacje:
Tolerancja to umiejętność zaakceptowania odmienności
Odmienność może przybierać różne formy. Inny kolor skóry, inna narodowość, przynależność do innej subkultury, inne pochodzenie społeczne, inny stan portfela, inna religia, inny stan zdrowia (ludzie niepełnosprawni). Niezależnie od tego, jak bardzo się różnimy, musimy się tolerować. Czyli rozumieć racje drugiej strony. Nie musimy się we wszystkim zgadzać, przecież każdy ma inne poglądy. Ale trzeba umieć wysłuchać i zaakceptować.
Tolerować to:
- widzieć odrębność innych ludzi i akceptować ją;
- być otwartym na czyjeś poglądy;
- rozumieć racje drugiej strony;
- nie żywić wrogości do kogoś tylko dlatego, że jest inny niż my.
O jaką odmienność chodzi?
Odmienność może przybierać różne formy. Inny kolor skóry, inna narodowość, przynależność do innej subkultury, inne pochodzenie społeczne, inny stan portfela, inna religia, inny stan zdrowia (ludzie niepełnosprawni). Niezależnie od tego, jak bardzo się różnimy, powinniśmy się tolerować. Czyli rozumieć racje drugiej strony. Nie musimy się we wszystkim zgadzać, przecież każdy ma inne poglądy. Ale trzeba umieć wysłuchać i zaakceptować.
Tolerancja jest trudna
Gdyby nie była trudna, na świecie nie byłoby wojen. U podstaw większości wojen tkwi brak tolerancji dla odmienności, nieumiejętność zgodnego współżycia. Tolerancja jest drogą do pokoju.
Niezbędne dzieła literackie:
Biblia
- Kain i Abel: brak tolerancji
Synowie Adama i Ewy. Kain to pierwszy w historii zabójca. Nie mógł pogodzić się z tym, że to jego brat jest ulubieńcem Boga. Czuł się gorszy, inny. I zabił – z zazdrości, zawiści, żalu.
- Wieża Babel: wielkie podzielenie
To w tej historii możemy upatrywać źródła wszelkich międzyludzkich konfliktów. Według Starego Testamentu budowniczowie wieży Babel planowali stworzyć tak ogromną budowlę, aby sięgała nieba, czyli Boga. Dlaczego? Bo chcieli być równi Bogu. Bóg postanowił ukarać pysznych ludzi. I… sprawił, że stali się różni. Zaczęli mówić rozmaitymi językami, nie mogli się ze sobą porozumieć, współdziałać i dokończyć budowy. W ten sposób świat został podzielony na wiele narodowości.
- Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie: lekcja tolerancji
Pomoc okazana człowiekowi cierpiącemu to przejaw miłosierdzia. To także dowód tolerancji, akceptacji. Tolerancyjny i miłosierny jest Samarytanin z przypowieści wygłoszonej przez Jezusa Chrystusa (Ewangelia św. Łukasza, Nowy Testament). Według powszechnie głoszonego stereotypu Samarytanie byli ludźmi okrutnymi, bezlitosnymi, gorszymi. Ten jednak okazał się wzorem miłosierdzia.
Trędowaci, grzesznicy, złoczyńcy, ubodzy – to ludzie, którzy ufnie szukali u Jezusa Chrystusa pomocy, przebaczenia, akceptacji. I zawsze je znajdowali – bo Chrystus to doskonały przykład tolerancji.
Don Kichot Cervantesa
Trudno zaakceptować kogoś, kto twierdzi, że wiatraki to smoki i potwory, i atakuje wszystko dookoła. A to tylko dlatego, że uparł się być błędnym rycerzem i walczyć ze złem na świecie. W epoce średniowiecza byłoby to całkiem zrozumiałe, ale w XVII wieku wzbudza śmiech, politowanie albo wręcz wrogość. Don Kichot to symbol odmieńca, idealisty nierozumianego przez otoczenie, dziwaka.
Zastanów się! Kogo dziś nazywamy donkiszotem?
- Maniaka całkowicie pochłoniętego jakąś wizją.
- Człowieka, który poświęca się dla idei.
Czy potrafimy zaakceptować ich odmienność? Czy nie wyszydzamy, nie krytykujemy, nie staramy się za wszelką cenę przerobić „na nasze podobieństwo”? Okazuje się, że pod pewnymi względami nadal jesteśmy bardzo podobni do XVII-wiecznego społeczeństwa, które nie potrafiło zaakceptować odmienności Don Kichota.
Syzyfowe prace Stefana Żeromskiego
W klerykowskim gimnazjum spotykają się chłopcy z rozmaitych rodzin, z różną przeszłością. Marcin Borowicz jest synem szlacheckim. Andrzej Radek to chłopskie, ubogie dziecko (on też najbardziej wyróżnia się spośród wszystkich uczniów), Bernard Zygier mieszkał w Warszawie, jest zaangażowanym patriotą. Każdy z nich reprezentuje odmienne poglądy. Marcin jest nieco egoistyczny. Leniwy, długo dojrzewa do tego, aby stać się odpowiedzialnym, odważnym Polakiem. Andrzej wie, że może liczyć tylko na siebie, dlatego jest zawzięty i bardzo ambitny. Często też okazuje niechęć wobec szlacheckich synów. Nic dziwnego, jego chłopska rodzina wiele wycierpiała i niejednokrotnie doświadczyła upokorzenia ze strony „lepiej urodzonych”. Andrzej nie chce być kimś gorszym, innym, chce być traktowany tak jak reszta uczniów, oceniany nie ze względu na pochodzenie, ale umiejętności i wykonaną pracę. Z kolei Zygier jest kimś z zewnątrz, kimś o tajemniczej przeszłości, chłopcem izolowanym od reszty uczniów. Dlatego fascynuje resztę klasy, ale i w niektórych wzbudza niechęć. Bernard odkrywa się na pamiętnej lekcji polskiego – wykazuje się ogromną wiedzą na temat polskiej literatury, otwarcie głosi patriotyczne poglądy. Od tej pory rodzi się przyjaźń między chłopcami, których dzieliło tak wiele, a połączyła wspólna walka z rosyjskim zaborcą.
Mendel Gdański Marii Konopnickiej
Stary Mendel od lat mieszkał na Starym Mieście (zapewne w Warszawie). Tu się urodził, dorastał, tu pracował i cieszył się szacunkiem i zaufaniem klientów. I nagle okazuje się, że dla Mendla i jemu podobnych nie ma miejsca w mieście. Tylko dlatego, że są żydowskiego pochodzenia. W mieście wybuchają zamieszki, do głosu dochodzą antysemici. Mendel nie potrafi zrozumieć, dlaczego nagle stał się gorszym obywatelem, dlaczego jego religia i tradycja mają być powodem odrzucenia, szykanowania. Przeciwstawia się rozwścieczonemu tłumowi, broni swojego domu.
Zapamiętaj!
Antysemityzm – wrogość wobec osób pochodzenia żydowskiego
Miłosierdzie gminy Marii Konopnickiej
XIX wiek, niewielka szwajcarska miejscowość. Ludzie tu są w miarę zamożni, żyją spokojnie. Dlatego tym bardziej dziwi nieludzki zwyczaj wystawiania na licytację tych ludzi, dla których w tej społeczności nie ma miejsca. Schorowani, ubodzy, starzy – powinni być otoczeni opieką, a są przedmiotem zimnej, okrutnej kalkulacji. Komu opłaca się wziąć pod swój dach starca? Jaki można mieć jeszcze z niego pożytek? Jak go wykorzystać? Na licytację zostaje wystawiony stary Kurt Wünderlich. Gmina wspaniałomyślnie jest gotowa zapłacić temu, kto przyjmie do siebie starca. Licytacja ma wyłonić tego, który zechce za to najmniej pieniędzy. Wygrywa mleczarz – bezlitosny człowiek. Wszyscy wiedzą, że starzec nie będzie miał łatwego życia, zmuszany do katorżniczej pracy. Jak długo pożyje w takich warunkach? Ile wytrzyma? To już nikogo nie obchodzi. Gmina spełniła swój „miłosierny” obowiązek: znalazła dla starca dom.
Zastanów się!
- Co znaczą hasła: godziwa emerytura, pogodna jesień?
- Szacunek i akceptacja ludzi ubogich, starych, schorowanych to jedno z założeń idei demokracji. Współczesne społeczeństwa starają się wypracować taki system opieki, aby wszyscy starzeli się z godnością, aby ostatnie lata życia nie były niedolą, lecz zasłużonym odpoczynkiem za długie lata pracy zawodowej i aktywności społecznej.
Quo vadis Henryka Sienkiewicza
Antyczny Rzym to mieszanina wielu narodowości. Trafiają tu i zgodnie mieszkają ludzie ze wszystkich stron świata. Dlaczego więc nagle wybucha nienawiść wobec cichej, skromnej gminy chrześcijańskiej? Dlatego że skromność, dobroć, ubóstwo to wartości nierozumiane przez mieszkańców Rzymu. Tu liczy się pieniądz, władza, rozrywka. A chrześcijanie, którzy dobrowolnie wyrzekli się ziemskich przyjemności i głosili pochwałę miłosierdzia wobec bliźniego, byli kimś obcym. I niebezpiecznym, bo chrześcijaństwo zyskiwało coraz więcej wyznawców! Kiedy czegoś nie rozumiemy, nie potrafimy zaakceptować, to chcemy to zniszczyć, zlikwidować. Chrześcijanie byli inni – zrzucono więc na nich odpowiedzialność za wszelkie niepowodzenia Rzymu. Wystarczyło kilka słów i okrutny Neron obarczył gminę chrześcijańską winą za pożar Rzymu. Po mieście szybko rozeszła się pogłoska, że to chrześcijanie są podpalaczami. Rozpoczęły się prześladowania i masowe egzekucje: ukrzyżowania, okrutne igrzyska, na których chrześcijanie ginęli rozszarpywani przez dzikie zwierzęta. Wszystko dlatego, że ich religia była inna.
O tych lekturach także możesz wspomnieć:
Tajemniczy ogród, Frances Hodgson Burnett
Osierocona Mary trafia do Anglii, do domu swojego wuja. Domu, który skrywa smutną tajemnicę. Jedyny syn pana Cravena cierpi na dziwną chorobę – ojciec jest zrozpaczony, ponieważ choroba Collina wydaje się nieuleczalna. Drugi sekret to tajemniczy ogród – od czasu śmierci pani Craven część ogrodu została zamknięta i zapomniana. Mary – nieszczęśliwe i egoistyczne dziecko – spotyka równie samotnego jak ona rówieśnika. I okazuje się, że ten kontakt daje najwspanialsze rezultaty. Mary zmienia się, a Collin zdrowieje. Do domu na wrzosowiskach powraca radość. Tajemniczy ogród to powieść o umiejętności zaakceptowania drugiej osoby. O poszukiwaniu przyjaźni i pokonywaniu barier, jakimi są choroba, rodzinne tragedie, cierpienie.
Przypadki Robinsona Crusoe, Daniel Defoe
Najbardziej znana powieść o podróżniku, który wylądował na bezludnej wyspie. Gdzie tu jest mowa o tolerancji? W wątku dotyczącym Piętaszka – prymitywnego towarzysza Robinsona. Zupełnie różni, a jednak nauczyli się zgodnie żyć.
Podróże Guliwera, Jonathan Swift
Tytułowy bohater to podróżnik, który zwiedzał fantastyczne krainy. I w większości z nich czuł się bardzo obco: dla liliputów był groźnym olbrzymem, dla gigantów – maleńką zabawką. Towarzysząc Guliwerowi w jego podróżach, widzimy, jak bardzo spojrzenie na świat zależy od tego, jacy jesteśmy. To, co dla jednych jest ogromne, dla innych wydaje się maleńkie.
Ten obcy, Inna? Ireny Jurgielewiczowej
Powieści dla młodzieży o Waszych rówieśnikach, których dzieciństwo nie było szczęśliwe. Zenek (Ten obcy) uciekł z domu, od ojca alkoholika. Postanowił odnaleźć swego wuja i zamieszkać u niego. Aby przeżyć, musi kraść i dlatego ukrywa się przed ludźmi. Poznaje grupkę przyjaciół spędzających wakacje w Olszynach, niewielkiej miejscowości. Dzieci są zafascynowane Zenkiem, jego odmiennością, tajemnicą, jaką jest owiany. Ale niełatwo im zaakceptować zachowania chłopca – wulgarność, wrogość. Wakacyjne spotkanie to dla wszystkich bohaterów sprawdzian tolerancji. Z kolei akcja Innej? rozgrywa się zimą, w czasie świąt Bożego Narodzenia. To czas, kiedy szczególnie potrzebujemy ciepła, miłości, bliskich osób. Danka mieszka w domu dziecka, ale na święta przyjeżdża do rodziny Mariana (jeden z bohaterów Tego obcego). Jest nieufna, zamknięta w sobie, często niegrzecznie się zachowuje. Czy można polubić takiego gościa? Jak okazać serdeczność komuś, kto wydaje się tak nieprzyjazny?
Zwróć uwagę!
Tytuły obu powieści Ireny Jurgielewiczowej podkreślają problem tolerancji – obcość Zenka, inność Danki.
Panna Nikt, Tomek Tryzna
Wstrząsająca powieść o tragedii nastolatki, która nie jest tolerowana, ponieważ różni się od rówieśników. Okrucieństwo dziewcząt jest naprawdę przerażające – tytułowa Panna Nikt przyjechała ze wsi do miasta i tu poszukuje przyjaźni, akceptacji. Nic z tego – zmowa „przyjaciółek” doprowadza do tragedii.
Weiser Dawidek, Paweł Huelle
Akcja powieści toczy się w powojennym Gdańsku. Dawidek jest osieroconym żydowskim chłopcem. Wyraźnie różni się od swoich kolegów ze szkoły – nie tylko ze względu na pochodzenie, ale też niezwykłe zdolności, które przysparzają mu zarówno wielbicieli, jak i wrogów. Weiser jest inny i ta inność jest głównym tematem powieści.
Jeżycjada (m.in. Kłamczucha, Kwiat kalafiora, Ida sierpniowa, Noelka), Małgorzata Musierowicz
W powieściach Małgorzaty Musierowicz przedstawiona jest poznańska rodzina Borejków. W każdym z tomów bez trudu można doszukać się wydarzeń, w których najważniejsze są akceptacja czyjegoś odmiennego zdania, umiejętność otwarcia się na potrzeby innych ludzi, trudna sztuka dopasowania się do otoczenia i zaakceptowania samego siebie.
Bohaterowie, o których powinieneś pamiętać:
- Don Kichot – widzi świat na swój sposób. Dla wszystkich był dziwakiem, szaleńcem, który sobie coś ubzdurał. Ale mówi się o nim też jako o idealiście.
- Mendel Gdański – zupełnie nie ze swojej winy nagle stał się odmieńcem. W mieście zapanowały antysemickie nastroje i nagle stary Żyd i jego rodzina stali się kimś obcym, złym, niepasującym do społeczeństwa.
- Bernard Zygier (Syzyfowe prace) – nowy uczeń w klerykowskim gimnazjum. Początkowo stoi z boku, nie wtrąca się w życie klasy. Aż do pamiętnej lekcji polskiego, kiedy odważnie recytuje Redutę Ordona. Od tej pory staje się duchowym przywódcą chłopców.
- Andrzej Radek (Syzyfowe prace) – jest w podobnej sytuacji jak Bernard. On jednak musi także przekonać kolegów, że chłopskie pochodzenie nie stoi na przeszkodzie przyjaźni.
- Guliwer – on naprawdę czuł się obco. Zwłaszcza gdy trafił do krainy liliputów i był tam olbrzymem, a niedługo później zawędrował do kraju olbrzymów, aby tam z kolei poczuć się jak liliput.
W jaki sposób przejawia się tolerancja?
- We współpracy między narodami (wspólne zwalczanie przestępczości, zapobieganiem wojnom, przeciwdziałanie chorobom, ubóstwu, bezrobociu)
- W działalności wielu instytucji
Zapamiętaj niektóre z nich:- Porozumienie bez barier – fundacja założona przez Jolantę Kwaśniewską, jej celem jest przede wszystkim pomoc ludziom niepełnosprawnym
- Karan – organizacja pomagająca dzieciom rodzin rozbitych, ubogich, z marginesu społecznego, tzw. dzieciom ulicy
- Monar – organizacja założona przez Marka Kotańskiego (nieżyjącego już), pomagająca narkomanom i osobom chorym na AIDS
- Polska Akcja Humanitarna – fundacja Janiny Ochojskiej pomagająca ubogim, także w innych krajach
- Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy – fundacja Jurka Owsiaka zbierająca fundusze na leczenie dzieci. Jej ogromnym plusem jest to, że skupia młodzież należącą do różnych środowisk, różnych subkultur
- Amnesty International – organizacja pomagająca osobom prześladowanym, ubiegającym się o azyl, niesprawiedliwie więzionym
- Czerwony Krzyż – jedna z najstarszych organizacji na świecie, pomagająca ofiarom wojen, kataklizmów, osobom zaginionym.
- W międzynarodowych spotkaniach kulturalnych (festiwale) prezentujących kulturę wielu narodowości.
- W międzynarodowych spotkaniach młodzieżowych.
- W działalności wolontariuszy, pomagających innym z dobrego serca.
- W działalności wielu wybitnych myślicieli: Jana Pawła II, Dalajlamy.
- W akcjach mających na celu wspólne pomaganie innym: np. modne ostatnio bransoletki, z których dochód przeznaczony jest na cele charytatywne.
W jaki sposób przejawia się brak tolerancji?
- Wojny, zamachy terrorystyczne (np. na World Trade Center w 2001 roku)
- Wrogość wobec przedstawicieli mniejszości seksualnych.
- Nieokazywanie pomocy ludziom chorym (np. na AIDS)
- Niechęć do innych narodowości, myślenie stereotypowe.
- Brak ułatwień dla ludzi niepełnosprawnych. Ich odmienność wynikająca z choroby absolutnie nie powinna mieć wpływu na ich pozycję w społeczeństwie.
Jaki może być temat wypracowania egzaminacyjnego?
- Inny nie znaczy gorszy – rozważ tę myśl na podstawie poznanych lektur i własnych przemyśleń.
Trudny temat. Zaczynamy od pojęcia inności. Na czym polega? Inna narodowość, przekonania. Literackie przykłady znajdziesz w ramce Najważniejsze dzieła… i Bohaterowie… A własne przemyślenia? Wojny pseudokibiców – absolutny brak tolerancji. Twoim zadaniem jest udowodnienie, że inność nie musi wywoływać nienawiści czy pogardy.
- Gdybym miał powiedzieć, co jest najważniejsze na świecie, powiedziałbym, że jest to tolerancja. Twój głos w dyskusji z rówieśnikami z innych krajów.
Ciekawa forma – musisz wypowiedzieć się w dyskusji. Twoimi odbiorcami będą rówieśnicy. Odwołaj się więc do takich przykładów, które będą ich interesować. Nie pisz o historii, o wydarzeniach sprzed wielu lat. To pozostaw dorosłym. Pisz o tym, co Was interesuje – wspólna zabawa, nauka, podróże po świecie, wspólna przyszłość.
Minisłowniczek:
Stereotyp – istniejący w świadomości społecznej potoczny uproszczony obraz rzeczywistości dotyczący osób, rzeczy, opierający się na niepełnej i nieprawdziwej wiedzy o świecie. Przykład: stereotyp Szkota – skąpy.
Nacjonalizm – przekonanie o wyższości własnego narodu, pogarda wobec przedstawicieli innych narodowości.
Antysemityzm – wrogość wobec osób pochodzenia żydowskiego.
Szowinizm – skrajna postać nacjonalizmu, nienawiść i agresja wobec innych narodów (przykład: faszyzm niemiecki).
Alienacja – wyobcowanie
Integracja – zespolenie, utworzenie całości
Azyl – schronienie udzielone osobie prześladowanej w swoim kraju
Cytaty:
- „Człowiek człowiekowi wilkiem! Lecz ty się nie daj zwilczyć” (Edward Stachura)
- „Nauczyć się czegoś od swoich wrogów jest najlepszą drogą, aby ich polubić” (Fryderyk Nietzsche)
Zobacz:
Wypracowania na egzaminie gimnazjalnym
Inny nie znaczy gorszy – rozważ tę myśl na podstawie poznanych lektur i własnych przemyśleń.
Zaczynamy…
od pojęcia inności. Na czym polega? Inna narodowość, inne przekonania, inny wiek i inna płeć. Wojny pseudokibiców – absolutny brak tolerancji. W jaki sposób przejawia się wrogość wobec inności. Nie chodzi tu tylko o wojny i prześladowania. Także o gorsze traktowanie w życiu codziennym – szykanowanie, dokuczanie, nieokazywanie pomocy. Twoim zadaniem jest udowodnienie, że inność nie musi wywoływać nienawiści czy pogardy. Nie wolno uprzedzać się wobec kogoś, traktować go niesprawiedliwie, tylko dlatego, że w poglądach czy wyglądzie różni się od nas.
Forma…
to rozprawka. Nie może więc w naszej pracy zabraknąć wyraźnie zaznaczonych argumentów oraz podsumowania rozważań. Praca musi być podzielona na wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
Gdybym miał powiedzieć, co jest najważniejsze na świecie, powiedziałbym, że jest to tolerancja. Twój głos w dyskusji z rówieśnikami z innych krajów.
Ciekawa forma – musisz wypowiedzieć się w dyskusji. Twoimi odbiorcami będą rówieśnicy. Odwołaj się więc do takich przykładów, które będą ich interesować. Nie pisz o historii, o wydarzeniach sprzed wielu lat. To pozostaw dorosłym. Pisz o tym, co Was interesuje – wspólna zabawa, nauka, podróże po świecie, wspólna przyszłość.
Otwórzmy się na innych! Artykuł w szkolnej gazetce.
Artykuł w szkolnej gazetce może przyjąć różną formę. Może to być notatka, felieton, wywiad lub reportaż. Temat tego wypracowania jednak dyskwalifikuje notatkę – ponieważ zwyczajnie jest zbyt krótka. Wybieramy więc felieton lub reportaż.
Zaczynamy…
od tytułu. Tu akurat on jest narzucony. Kolejna sprawa to lid, czyli krótki tekst wprowadzający. Zadaniem lidu jest wprowadzenie w temat. Np.: Coraz więcej uczniów naszej szkoły cierpi z powodu nietolerancji starszych kolegów. Co możemy zrobić, aby temu zaradzić?
Pamiętamy…
że w artykule powinny znaleźć się wypowiedzi różnych osób. Tekst powinien być podzielony na mniejsze części (wydzielone śródtytułami), a wniosek nasuwający się po przeczytaniu artykułu powinien być oczywisty.
Czy tolerancji łatwo jest się nauczyć? Przeprowadź fikcyjny wywiad z osobą, którą współczesny świat uznaje ze wzór tolerancji.
Zaczynamy…
od wybrania naszego rozmówcy. Kto może być przykładem tolerancji we współczesnym świecie. Z pewnością nieżyjący już Jan Paweł II. Ponieważ wywiad jest fikcyjny, możesz go przeprowadzić właśnie z papieżem.
Pamiętaj…
że chociaż wywiad jest fikcyjny, osoba, z którą go przeprowadzisz, nie może być zmyślona, lecz taka, którą zna cały świat.
W wywiadzie…
najważniejsze są odpowiednio postawione pytania. Zapytaj, dlaczego ważna jest tolerancja, w jaki sposób młodzież może stać się bardziej tolerancyjna, jak można nauczyć się tolerancji.
Uwaga!
To temat wyjątkowo trudny, ponieważ wymaga sporej wiedzy o osobie, którą uznamy za autorytet w dziedzinie tolerancji. Jeżeli pojawi się na egzaminie, to najprawdopodobniej w arkuszu znajdziesz podpowiedzi, dzięki którym napiszesz wypracowanie. Podpowiedzią może być np. obszerny artykuł na temat jakiejś wybitnej osoby.
Ze wspomnień uchodźcy – kartka z pamiętnika.
Zaczynamy…
od wyobrażenia sobie, jak czuje się uchodźca. Z pewnością jest pełen obaw o swój los, o los swojej rodziny (która podróżuje wraz z nim lub też może pozostała w kraju). Jest pełen nadziei na lepsze życie i tęsknoty za krajem, z którego musiał uciekać. Wprawdzie kraj ten nie był dla niego przyjazny, ale przecież zawsze tęskni się do miejsc pamiętanych z dzieciństwa.
Zdecyduj…
kto będzie bohaterem Twojego wypracowania. Może dziecko lub nastolatek uciekający wraz z rodzicami. W postać nastolatka łatwiej Ci będzie się wcielić, nie będziesz też zmuszony pisać zbyt wiele na temat politycznych czy społecznych przyczyn ucieczki – bo dziecko może ich zwyczajnie nie znać czy nie rozumieć.
Pamiętaj…
żeby w Twojej pracy nie zabrakło emocji, ale też opisu codzienności. Poznawanie nowego kraju, obserwacja innych ludzi, poszukiwanie bezpiecznego miejsca do zamieszkania. O tym właśnie myśli uchodźca.
„Nie będę tolerować takiego zachowania!” – w jakich sytuacjach nastolatek, taki jak Ty, może usłyszeć te słowa? Napisz opowiadanie o fikcyjnych bohaterach, w którym poruszysz temat tolerancji i konfliktów między ludźmi.
Łatwa forma…
opowiadanie – z pewnością łatwiej je napisać niż list otwarty czy rozprawkę. Pod warunkiem że ma się pomysł. Pomysłu szukaj w swoim otoczeniu. Twój kolega ciągle kłóci się z rodzicami. Napisz o tym, ale koniecznie pamiętaj o zmianie imion i sytuacji. Nikt nie może rozpoznać, o kim piszesz.
Kto wypowiada…
słowa zawarte w temacie. Zdecydowanie dorosły: rodzic lub nauczyciel. Nastolatki tak się do siebie nie zwracają… Co takiego zrobił bohater, że usłyszał ten wyrzut? Może nie dotrzymał obietnicy? Niekulturalnie się zachował? Sprowokował. A może jest zupełnie bez winy? Wymyśl sytuacje i wciel się w rolę skłóconego nastolatka.
Nie zapomnij…
o drugiej części tematu. W Twoim opowiadaniu wyraźnie ma być zaznaczone przemyślenie na temat konfliktów między ludźmi.
Zobacz:
Trudne pojęcie tolerancji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach