Tag "bohater romantyczny"
HAMLETYZM – postawa życiowa człowieka podobnego psychicznie do Hamleta – tytułowego bohatera tragedii Wiliama Szekspira. Hamletyzm polega na ciągłym przeżywaniu konfliktu pomiędzy myślą a czynem, poczuciu samotności, wyższości, tragizmu. Człowiek w typie Hamleta skłonny jest do refleksji, drobiazgowego roztrząsania spraw, analizowania kwestii życia i śmierci. Nie jest to energiczny, konkretny człowiek czynu – jest to natura wrażliwa, stojąca przed decyzją: „być albo nie być”. Hamletyzm istotny jest dla zrozumienia polskiej
PROMETEIZM – postawa człowieka, który na wzór Prometeusza poświęca się dla dobra ogółu: narodu, państwa, grupy społecznej – nawet wbrew nakazom Boga. Mitologiczny Prometeusz ukradł Bogom z Olimpu ogień i podarował go ludziom, za co został okrutnie ukarany: przykuty do skały na Kaukazie, a orzeł wyszarpywał mu wciąż odrastającą wątrobę. Prometeizm stał się postawą modną w epoce romantyzmu; stał się cechą przypisaną bohaterowi romantycznemu, zbuntowanemu przeciwko Bogu i pragnącemu poświęcić
TYTANIZM – postawa człowieka, który dokonuje nadludzkiego wysiłku, właściwego tytanom – czyli mitologicznym olbrzymom. Znajdujemy często tytanizm w literaturze romantycznej i nawiązującej do mitu bohatera romantycznego – dźwigającego na sobie brzemię świata i usiłującego nadludzkim wysiłkiem dokonać aktu zbawienia lub uratowania od katastrofy ludzkości.
Miłość Miłość to wielki romantyczny temat. Zaczyna się od Cierpień młodego Wertera Goethego. Jego bohater: wrażliwy, nieszczęśliwie zakochany, wreszcie samobójca – stał się wzorem dla większości poetów i kochanków. Dziełko Goethego stało się najpoczytniejszą książką epoki, młodzież naśladowała strój Wertera, niestety również postawę – rozgoryczenia, rozczarowania światem nierzadko – samobójczej śmierci z miłości. Byronowski Giaur także traci swoją ukochaną – niewolnicę Leilę – i będzie się mścił. Wcześniej obmyślał porwanie.
Bohater romantyczny a bohater pozytywistyczny. Próba porównania. Romantyzm i pozytywizm – dwie sąsiadujące ze sobą epoki – ukształtowały odmienne modele bohatera literackiego. Bohaterowie romantyczni to: Konrad Wallenrod, Gustaw-Konrad z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, Kordian z dramatu Juliusza Słowackiego, Hrabia Henryk, postać z Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego. Bohaterowie pozytywistyczni Poznajemy ich, czytając nowele Henryka Sienkiewicza, Bolesława Prusa, Elizy Orzeszkowej. Występują również w wielkich powieściach, takich jak Nad Niemnem (wzór powieści tendencyjnej) czy Lalka, Emancypantki,
Hrabia Henryk, główny bohater Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, to postać tragiczna. Jego tragizm wynika po pierwsze ze sprzeczności między uprawianiem poezji a rolą męża i ojca. Poza tym ideały romantycznej poezji (piekielna mara Dziewicy – ideał romantycznej kochanki; „stary orzeł wypchany w piekle” symbolizujący sławę; raj-natura – „spróchniały obraz Edenu, dzieło Belzebuba”) okazują się szatańskimi mamidłami, a obowiązki męża i ojca tchną filisterstwem. Czyli – sytuacja już bez wyjścia. Oprócz tego Hrabia Henryk uosabia tragizm
Poznajemy Hrabiego Henryka w momencie zawierania związku małżeńskiego. Wypowiada on wówczas ważne słowa: Zstąpiłem do ziemskich ślubów, bom znalazł tę, o której marzyłem – przeklęstwo mojej głowie, jeśli ją kiedyś kochać przestanę. Niedługo później nawiedza go we śnie Zły Duch pod postacią Dziewicy (ustrojonej w piękne suknie, świeżość i wdzięk zmarłych kobiet). Hrabia wyrzuca sobie, że od dnia ślubu prowadził bezduszne, drętwe, filisterskie życie, uświadamia sobie, że nie kocha żony: Boże, czyś Ty sam
Nieudana próba samobójstwa. Kordiana poznajemy jako piętnastoletniego młodzieńca cierpiącego na ból istnienia. Nasz bohater nie potrafi się odnaleźć w rzeczywistości, pragnie dokonać wielkich czynów, szuka sensu życia. Laura traktuje młodocianego kochanka pogardliwie, nawet szyderczo. Kordian odjeżdża w ustronne miejsce, strzela sobie w głowę i… chybia. Podróże. Kordian poznaje mechanizmy rządzące światem, dojrzewa, pozbywa się młodzieńczych złudzeń: W James Parku w Londynie spotyka dozorcę, który uświadamia mu, że podstawą funkcjonowania angielskiego społeczeństwa jest pieniądz: tak
Podobnie jak u innych bohaterów mickiewiczowskich centralnym punktem w biografii Gustawa-Konrada jest przemiana. Jej model jest zazwyczaj podobny: bohater poświęca swoje życie osobiste, w tym miłość do ukochanej kobiety, na rzecz dobra ojczyzny. Z motywem przemiany łączy się również porzucenie starego imienia (np. Jacek Soplica przybiera imię Ksiądz Robak, Walter Alf – Konrad Wallenrod, a Gustaw-Konrad). Romantyczny kochanek (czyli Gustaw z IV części Dziadów) Nadwrażliwy, nieprzystosowany do świata romantyczny indywidualista. Owładnięty marzeniem o idealnej miłości nie
Przedstaw kreacje bohaterów romantycznych. Przykładowe sformułowania tematu: Bohaterowie bajroniczni i werterowscy – ukaż wybrane przykłady w literaturze romantycznej. Ewolucja polskiego bohatera romantycznego – od kochanka kobiety do kochanka ojczyzny. Odwołaj się do wybranych przykładów literackich. Bohater romantyczny – kto to taki? Przedstaw cechy wybranych bohaterów romantycznych i zastanów się, czy tylko w romantyzmie spotykasz taki sposób kreowania postaci? Odwołaj się do wybranych tekstów kultury. Czy patriotyzm polskich bohaterów romantycznych jest wartością godną kontynuowania współcześnie?
W liście z 22 maja 1771 roku, zanim jeszcze Werter poznał Lottę czytamy: Że życie ludzkie jest tylko snem, zdawało się niejednemu. I mnie również uczucie to towarzyszy. Gdy widzę jak ograniczone sq czynne i badawcze siły człowieka […] to wszystko, Wilhelmie, odbiera mi mowę! […JA wreszcie, jakkolwiek jest ograniczony, (człowiek) nosi jednak zawsze w sercu słodkie uczucie wolności i świadomość, że może porzucić to więzienie, gdy zechce… Tak więc
TEST 1. Jedną z najważniejszych cech literatury romantycznej jest: a) synkretyzm b) polifoniczność c) liryzm 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Chyba najważniejszą cechą romantycznej literatury jest jej synkretyzm. Synkretyzm to inaczej zerwanie z tradycyjnie pojmowanym podziałem na rodzaje i gatunki literackie, jako konstrukcje zamknięte i sztywno skodyfikowane. Utwory synkretyczne to dzieła o niejednolitej strukturze – zawierające cechy charakterystyczne dla różnych gatunków (synkretyzm gatunkowy), bądź rodzajów (synkretyzm rodzajowy) literackich. 2. Ballada to
W sposób krańcowo różny. Przede wszystkim gdzie indziej poszukiwali tych wartości. Romantyk penetrował sferę ducha, pozytywista – sferę materii. Romantyk doznawał olśnienia drogą objawienia, pozytywista – dzięki doświadczeniu Romantyk chciał walczyć, pozytywista – pracować. I wreszcie: romantyk tworzył poezję natchnioną, strofy płynęły z głębi jego wrażliwej duszy, a pozytywista skrobał swoją mozolną prozę, tak by spełniała użyteczne cele. Znajdują się na różnych biegunach, choć w gruncie rzeczy chodzi im o to samo: o prawdę, poszukiwanie pojęć
Jak to się stało, że właśnie taki model postaci rozpowszechnił się w literaturze polskiej pierwszej połowy ubiegłego stulecia? Typ bohatera samotnego, tajemniczego, prywatnie nieszczęśliwego, rzucającego się w wir walki o ojczyznę, lecz walki jednostkowej, często podstępnej? Wyjaśnienia należy szukać w dwóch źródłach: w historii dziewiętnastowiecznej Polski i w biografiach twórców tamtej epoki. Po co istnieje bohater literacki? Uosabia problemy i rozterki pokolenia – jest abstrakcyjnym przedstawicielem „młodych” ludzi danej epoki. Jest wzorcem, ukazuje przykłady postępowania i sposoby walki
Nie ma romantyzmu bez bohatera romantycznego. Jest to postać zrośnięta z epoką, organizująca większość utworów – symbol młodego człowieka pierwszej połowy XIX w. Jest czymś na wzór znajomego, to symbol, uosobienie, do którego ciągle powracamy. Jest może dziwaczny, czasem nie wiadomo, czy żywy, czy martwy – ale na pewno nie jest nudny. Zarysujmy schemat ogólny Młodość bohatera romantycznego określona jest przez: samotność, poczucie wyobcowania wśród ludzi, wrażliwość, bunt wobec świata. Młody
Przekleństwem Fałszem „Matką Piękności i Zbawienia” Prawdą To są definicje poezji, jakie zawarł w swoim dramacie Krasiński, chociaż są sprzeczne. Poezja to modny w romantyzmie temat. W Nie-Boskiej komedii autor zawarł portret poety-romantyka, pełnego dylematów – lecz nie tylko Hrabia Henryk jest w tym dramacie poetą. Jest nim także mały Orcio, w chwili obłędu i śmierci jest poetką Maria. Z punktu widzenia Hrabiego poezja rzeczywiście jest piętnem i przekleństwem, zresztą ginie on z okrzykiem „Poezjo, bądź przeklęta!”. Fakt, że Hrabia
Dramat romantyczny To specjalny, bardzo ważny gatunek epoki romantyzmu. Nawiązuje do budowy dramatu szekspirowskiego. Zupełnie różni się od klasycznej tragedii i łamie jej reguły. Nie jest tu przestrzegana ani jedność miejsca (dramat romantyczny ogarnia wielkie przestrzenie), ani jedność czasu (niekiedy zdarzenia oddzielają od siebie miesiące i lata), ani jedność akcji (splątanych jest tu wiele wątków). Cechy dramatu romantycznego: kompozycja otwarta; symbolizm; obecność bohatera romantycznego; obecność scen i osób fantastycznych; niesceniczność. Dramat romantyczny Dziady
Charakterystyka Kordiana Na konstrukcję postaci Kordiana złożyły się trzy elementy: wątek autobiograficzny (czyli prywatne przeżycia Słowackiego), schemat bohatera romantycznego, wzór Hamleta – bohatera tragedii Szekspira. Jest młody Kordian niewątpliwie typowym romantykiem. Dla wielu odbiorców jest także typowym wzorem polskiej mentalności i polskiego postępowania. Czy jest bohaterem pozytywnym? Tak ocenić byłoby go trudno. Jest jednostką skomplikowaną psychologicznie. Gdy poznajemy go w scenie I, jest to młodzieniec niezwykle wrażliwy, delikatny, poeta zjednoczony z przyrodą, zakochany
Bohater romantyczny jako produkt swojej epoki Takie, a nie inne ukształtowanie postaci literackiej wynika z ideologii epoki. I tak: Pod wpływem bardzo ważnej cechy epoki – romantycznego indywidualizmu – w literaturze pojawia się specyficzny typ bohatera – człowiek wybitny, o bogatej psychice, przeżywający rozterki i gwałtowne emocje. Czasem egzaltowany, nadwrażliwy, przesadnie silnie reagujący na otaczający świat. Ten sam postulat indywidualizmu sprawia, że ważna jest przede wszystkim jednostka – dlatego bohater romantyczny stawia siebie
Trzy podstawowe schematy romantycznej kreacji bohatera Bohater werterowski Pierwowzór – Werter bohater powieści Goethego Cierpienia młodego Wertera. Kluczem do psychologii postaci jest w niemożność porozumienia się ze światem. Stan depresyjny, bolesny i trwały. Przekłada się na kłopoty z podejmowaniem decyzji i wykonywaniem jakichkolwiek bardziej radykalnych manewrów. Bohater werterowski wciąż pozostaje w tragicznej sprzeczności między racjami własnego „ja” a otaczającego go świata. Ta sprzeczność go paraliżuje i obezwładnia. Los bohatera werterowskiego
