- Poznajemy Hrabiego Henryka w momencie zawierania związku małżeńskiego. Wypowiada on wówczas ważne słowa:
Zstąpiłem do ziemskich ślubów, bom znalazł tę, o której marzyłem – przeklęstwo mojej głowie, jeśli ją kiedyś kochać przestanę.
- Niedługo później nawiedza go we śnie Zły Duch pod postacią Dziewicy (ustrojonej w piękne suknie, świeżość i wdzięk zmarłych kobiet). Hrabia wyrzuca sobie, że od dnia ślubu prowadził bezduszne, drętwe, filisterskie życie, uświadamia sobie, że nie kocha żony:
Boże, czyś Ty sam uświęcił związek dwóch ciał? Czyś Ty sam wyrzekł, że nic ich rozerwać nie zdoła, choć dusze się odepchną od siebie, pójdą każda w swoją stronę i ciała, gdyby dwa trupy, zostawią przy sobie?
- Czyli już w tej chwili mamy do czynienia z sytuacją bez wyjścia. Tymczasem naszemu bohaterowi rodzi się syn.
- Piekielna mara pojawia się po raz drugi – tym razem nakazuje naszemu bohaterowi, aby poszedł za nią. Hrabia Henryk porzuca rzeczywisty świat, znajduje się w krainie poezji, na szczycie góry. Nie może dosięgnąć Dziewicy, od której dzieli go przepaść. Złe Duchy szydzą z niego. Nagle bohater dostrzega trupią naturę Dziewicy. Ta przypomina wciąż o złożonej jej obietnicy. Złe Duchy odsyłają marę do piekła, wraz z nią chcą uprowadzić tam Hrabiego Henryka. Ocala go Anioł Stróż w chwili, gdy mały Orcio zostaje ochrzczony. Anioł nakazuje Hrabiemu wracać do domu i kochać swoje dziecko.
- Po powrocie nasz bohater dowiaduje się, że jego żona została odwieziona do szpitala dla obłąkanych. Jedzie jej szukać. Chora informuje męża, że, na skutek jej błogosławieństwa (które w istocie było przekleństwem) i modlitw, ona i Orcio stali się poetami. Mdleje i po chwili umiera.
Czternaście lat później
- Pomimo rozpaczliwych wysiłków ojca, który gotów jest oddać pół majątku za wyleczenie syna, Orcio powoli ślepnie.
- Złe Duchy po raz kolejny kuszą Hrabiego Henryka. Tym razem „orzeł wypchany w piekle” zachęca go do walki, mamiąc wizją zwycięstwa i sławy. Hrabia podejmuje to wyzwanie. Staje się przywódcą arystokratów w walce przeciw rewolucjonistom.
- Nasz bohater zwiedza obóz buntowników i przyjmuje w swoim pałacu Pankracego – przywódcę rewolucjonistów. Dochodzi pomiędzy nimi do polemiki, w trakcie której okazuje się, że żadna ze stron nie ma racji.
- W okopach Świętej Trójcy, gdzie skupiła się resztka ocalałych arystokratów, fabrykantów i bankierów, Arcybiskup mianuje Hrabiego Henryka dowódcą zamku. Hrabia upaja się powierzoną sobie władzą, choć jednocześnie ma świadomość rychłej śmierci.
- Orcio zaprowadził ojca do podziemnych lochów, gdzie widma zamęczonych w tym miejscu ludzi odbywają sąd nad widmem mężczyzny podobnego do naszego bohatera. Przeklinają go, przepowiadają mu wieczne potępienie za to, że nikogo nie kochał prócz siebie. Przepowiadają również klęskę arystokracji w walce z rewolucjonistami.
- Rzeczywiście, garstka obrońców pada pod naporem mas buntowników. Orcio, po raz ostatni uściskawszy się z ojcem, umiera trafiony kulą. Hrabia, słysząc głosy wrogów, którzy wdarli się do twierdzy, skacze w przepaść, przeklinając przedtem siebie i poezję.
Zobacz:
Dokonaj charakterystyki Hrabiego Henryka
Na czym polega nietypowość Hrabiego Henryka jako bohatera romantycznego?