Tag "dramat romantyczny"
Geneza i problematyka dyskusja – ocena powstania listopadowego i jego przywódców, polemika z Mickiewiczem, temat dojrzewania i poznawania świata przez młodego człowieka, mesjanizm narodowy (przenośnia Winkelrieda), ocena społeczeństwa polskiego, temat poezji i jej roli w życiu narodu, psychologiczny portret Polaka – w tym dylemat moralny (próba królobójstwa), hamletyzm (niemoc czynu), miłość i rozczarowanie światem, wątki szekspirowskie: konstrukcja bohatera, Przygotowanie. Gatunek Dramat romantyczny Bohaterowie Bohater romantyczny – Kordian, który łączy wątki i różne miejsca dramatu (motyw podróży). Przywódcy powstania:
Romantyzm w Europie Romantyzm w Europie trwał krócej niż w Polsce – liczy się go do Wiosny Ludów 1948 lub 1850 roku – daty uznanej za wkroczenie realizmu do literatury. Najważniejsze, obowiązujące do matury nazwiska twórców to: Johann Wolfgang Goethe – pisarz niemiecki i lord George Byron – romantyk angielski. Najważniejsza lektura (obowiązkowa) to Cierpienia młodego Wertera Goethego. Ważna pozycja dla poziomu rozszerzonego – Faust Goethego. Postać Giaura i postawa
Romantyzm zrodził nowe gatunki literackie, które zmieniły oblicze literatury. Lektury obowiązkowe na maturze właśnie do nich należą – pisząc o nich, zawsze pamiętaj cechy kompozycji i przykłady – oznacza to punkty. Oczywiście, nie znaczy to, że znikają całkowicie klasyczne gatunki literackie, także te wywodzące się z antyku. Nadal powstają ody, sonety czy hymny, nie są to jednak formy najbliższe duchowi romantyzmu. W epoce tej powstają nowe gatunki, które ściśle łączą
Dziady Mickiewicza Autor Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 r. na Litwie, zmarł 26 listopada 1855 r. w Stambule. Jeden z trzech wielkich romantycznych wieszczów. Wywarł ogromny wpływ na swoich współczesnych. Stworzył fundamenty polskiego romantyzmu, wskazał nowe sposoby postrzegania świata. W całej swej twórczości pozostał niezmiennie wyrazicielem romantycznego przekonania, że istota rzeczy mieści się poza porządkiem rozumu: w mrocznych sferach metafizyki, w najskrytszych tajemnicach natury. Jako artysta był poetą rewolucjonistą (Oda do młodości),
Epoka Romantyzm – utwór uważany jest za jeden z trzech najważniejszych polskich dramatów romantycznych. Autor Juliusz Słowacki (1809-1849). Jeden z największych polskich twórców romantyzmu. Był autorem wierszy, dramatów, licznych listów, a także tekstów filozoficznych; uchodzi za twórcę tzw. filozofii genezyjskiej – od tytułu dramatu Genezis z Ducha. Spośród wielkich twórców polskiego romantyzmu on jeden oglądał wydarzenia powstania listopadowego i czuł atmosferę tych dni. Doświadczenia te zaowocowały wielkim dramatem politycznym o współczesności, jakim jest Kordian. Dzieło Kordian
Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego Okoliczności powstania W chwili wybuchu powstania listopadowego Zygmunt Krasiński znajdował się za granicą. Pragnął powrócić do kraju, lecz powstrzymał go stanowczy zakaz ojca. Jednak wydarzenie to wstrząsnęło wyobraźnią młodego człowieka, choć interpretował powstanie przez pryzmat spojrzenia ojca: w kategoriach rewolucji społecznej. Poeta chciał dać wyraz swoim poglądom – i to z pewnością stało się jedną z przyczyn napisania Nie-Boskiej komedii. Z pewnością złożyły się na to także zainteresowania Krasińskiego – zajmowała go historia,
Utwór powstał w 1833 roku w trakcie pobytu Słowackiego w Szwajcarii. Miał być przede wszystkim próbą oceny powstania listopadowego, zgłębieniem przyczyn jego klęski oraz polemiką z systemem mitów stworzonych przez Adama Mickiewicza w III części Dziadów i Księgach narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego. Stanowił również pewien obrachunek z dotychczasowym romantyzmem, z wykreowanym przez niego zespołem określonych konwencji, schematów, które na tyle utrwaliły się już w powszechnej świadomości kulturowej, że można
Romantyczni poeci głoszą hasła swobody twórczej i odrzucają klasyczne zasady – także jeśli idzie o gatunki literackie. Oczywiście nie znikają całkowicie klasyczne gatunki literackie, także te wywodzące się z antyku. Nadal powstają ody, sonety czy hymny, nie są to jednak formy najbliższe duchowi romantyzmu. W epoce tej powstają nowe gatunki, które ściśle łączą się ze światopoglądem epoki, w związku z czym w literaturze późniejszych epok pojawiają się rzadko lub nawet wcale. Nowe, powstałe w romantyzmie gatunki dramat romantyczny
Faust powstawał w latach 1768–1832. Goethe pisał go niemal przez całe życie. Pierwsza część utworu została wydana w roku 1808, druga – w 1832 (to rok śmierci pisarza). Ten dramat romantyczny jest sumą przemyśleń autora, dziełem przede wszystkim filozoficznym. Tytułowy bohater jest mędrcem, który rozczarował się do wiedzy książkowej. Przez całe dotychczasowe życie studiował księgi, ale nie znalazł dzięki temu odpowiedzi na najważniejsze pytania: o cel i sens życia, o prawa
Gatunki literackie romantyzmu Typowo romantyczne Dramat romantyczny Cechy: zerwanie z klasyczną regułą trzech jedności (przestrzeń, czas o szerokim zakresie, wiele wątków); synkretyzm rodzajowy; niesceniczność; zakłócenia chronologii zdarzeń; kompozycja otwarta (luki, zagadkowość, otwarte zakończenie); obecność bohatera romantycznego. Przykład: Dziady – Adama Mickiewicza Kordian – Juliusza Słowackiego Nie-Boska komedia – Zygmunta Krasińskiego Poemat dygresyjny Cechy: główna linia akcji jest pretekstem do wtrącania licznych dygresji autora – dotyczących problematyki współczesnej: polemik, programów literackich, definicji
Dramat romantyczny to najważniejsza z romantycznych form literackich. Łączy niemal wszystkie rodzaje literackie ze wszystkimi rodzajami sztuki. Przez wielu uważany jest za niesceniczny, gdyż odwołuje się raczej do wyobraźni czytelnika niż oczu widza. Charakteryzuje się: Zerwaniem z klasyczną zasadą trzech jedności: akcja rozgrywa się w wielu przestrzeniach, które przemierzamy, podążając za bohaterem; czas akcji często rozciąga się na przestrzeni kilku lat, podobnie jest z samą akcją, w dramacie mamy do czynienia z wielością wątków, często wcale
Makabryczne sceny w „Kordianie” – ich funkcje i sens. We wstępie Przypomnij cechy literatury romantycznej: skłonność do przesycania obrazu świata przedstawionego motywami okropności, zbrodni, szaleństwa, nieokiełznanych namiętności i pasji uwolnionych spod kontroli rozumu, częste związki bohaterów z siłami zła, mocami szatańskimi, ciemnymi i niezgłębionymi. spotyka się w nich dość często. Rozwinięcie Przytocz wybrane sceny makabryczne z lektury, na przykład: Akt I – opowieść starego sługi Grzegorza o męczeństwie zesłanych na Syberię żołnierzy i czynie młodego oficera Kazimierza.
Dramat romantyczny – to, jak sama nazwa wskazuje, gatunek dramatyczny ukształtowany w okresie romantyzmu, w opozycji do reguł dramaturgii klasycystycznej. Bardzo ważnym etapem na drodze od dramatu klasycystycznego do romantycznego były dramaty Williama Szekspira. A oto najważniejsze cechy dramatu romantycznego: odrzucenie reguły trzech jedności (czasu, miejsca i akcji); kompozycja otwarta – ten termin oznacza, że poszczególne sceny są luźno ze sobą powiązane, związki pomiędzy nimi często ulegają zatarciu, ważną cechą kompozycji otwartej
Wielki dramat romantyczny Adama Mickiewicza powstawał etapami, w różnych okolicznościach historycznych i biograficznych, i w swoich czasach wobec reguł klasycznych i literackiej tradycji był dziełem rewolucyjnym, wręcz herezją zarówno w formie jak w treści. Za to dla młodych romantyków był objawieniem. Część II i IV dokonały przełomu romantycznego, Część III okazała się nośnym manifestem patriotycznym, literackim symbolem idei narodowo-wyzwoleńczej. Czytano bowiem Dziady już wówczas, w po-powstańczej Polsce – na przemycanych
Tego się naucz! Po przeczytaniu tego dzieła (lub fragmentów w przypadku poziomu podstawowego), powinieneś zastanowić się, czy umiesz: skomentować, jak została ukazana rewolucja w tym dramacie; ukazać poglądy Krasińskiego na temat roli arystokracji w życiu społecznym i duchowym narodu; scharakteryzować krótko historiozofię; pokazać, jak została ukazana rola poezji i poety; porównać ten sposób patrzenia na poezję z innymi dziełami romantyków; zinterpretować scenę finałową; ukazać racje arystokratów i rewolucjonistów; scharakteryzować oba obozy. Ważne! W dramacie możemy wyróżnić dwie
Uczestniczyłem w dziadach. Napisz opowiadanie. Zanim napiszesz Zbierz wszystkie fakty, zwróć uwagę na szczegóły – jak wyglądała kaplica, jakie zjawiska towarzyszyły pojawieniu się poszczególnych duchów, jakie słowa wypowiadali uczestnicy obrzędu. Tych elementów nie może zabraknąć w wypracowaniu. Nie zapomnij też o fantastyce, odpowiednim nastroju. Jak to napisać? We wstępie opowiadania informujesz o miejscu i czasie wydarzenia, a także o jego przyczynach (np. powód wycieczki, spotkania). W rozwinięciu przedstawiasz wydarzenie, wprowadzasz dialogi, opisujesz uczucia bohaterów. W zakończeniu podsumowujesz wydarzenie –
Tego się naucz! W związku z Kordianem czeka Cię sporo nauki. Ten dramat stawia przed Tobą zadania: Na przykładzie Kordiana pokaż cechy dramatycznego. Scharakteryzuj tytułowego bohatera jako bohatera romantycznego. Wytłumacz, na czym polegała polemika Kordiana z Dziadami (mesjanizm – winkelriedyzm). Objaśnij ideę winkelriedyzmu. Scharakteryzuj obraz Polski i Polaków wyłaniający się z dramatu. Tematy, z którymi można powiązać Kordiana młodość, bunt, samotność, nieszczęśliwa miłość, bohater romantyczny, podróż, wędrówka, różne oblicza patriotyzmu, różne drogi do wolnej ojczyzny
Temat powstania bezpośrednio podejmuje Słowacki już we wstępie dramatu – w Przygotowaniu. Złe moce biorą udział w przygotowaniach tego wydarzenia. Z diabelskiego kotła kolejno wyłaniają się postacie przywódców: Adam Jerzy Czartoryski – oceniony niepochlebnie jako człowiek przesadnie ostrożny, zmienny i pyszny z racji swego arystokratycznego pochodzenia; Jan Skrzynecki – jego cechy to powolność, tendencja do odwlekania spraw, odkładania decyzji, cofania się i czekania; generał Jan Stefan Krukowiecki – określony nawet
Przygotowanie W noc sylwestrową 1799 r. w tajemniczej chacie Twardowskiego ważą się losy Polski. Co ciekawe, decydują o nich szatani, przygotowujący w wielkim, platynowym kotle miksturę, z której wyłaniają się kolejni przywódcy powstania listopadowego – współcześni rozpoznawali w nich postacie autentyczne, na przykład generała Józefa Chłopickiego czy księcia Adama Czartoryskiego. Dlaczego szatani? Nie jest to jasne. Być może, chodzi o pokazanie gorzkiej wizji historii jako igraszki w rękach diabła. A
Ta lektura jest ważna bo… To najważniejszy polski dramat romantyczny. Mickiewicz zawarł w nim tematy narodowe, podjął kluczową dla ówczesnej Polski sprawę wyzwolenia. Poza tym stworzył dzieło swojej epoki – Dziady są wzorcowym dramatem romantycznym w zakresie kompozycji, w treści zwierają tematy ludowości, fantastyki, polemiki klasyków z romantykami, miłości romantycznej i wolności kraju. Główna postać to wzór bohatera romantycznego. Do Dziadów nawiązują pisarze i poeci późniejszych epok – zaistniały nie
