Tag "kartkówka"
Scharakteryzuj krótko style romański i gotycki. Odpowiedź: Styl romański to styl wcześniejszego średniowiecza. Budowle romańskie są kopulaste, ciężkie, masywne. Gmachy projektowane są na planie krzyża. Przykładem jest kościół w Tumie pod Łęczycą. Styl gotycki kojarzy się ze strzelistymi, smukłymi katedrami, których wnętrza były pełne światła. Okna ozdabiano witrażami. Przykładem może być katedra w Chartres. Co się zdarzyło w: 476, 1450, 1453, 1492 r.? Odpowiedź: • 476 – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego; to umowny
Jak zinterpretujesz tytuł powieści? Odpowiedź: W przypadku tradycyjnej powieści tytuł informowałby o jej zawartości czy tematyce (np. Nad Niemnem, Ojciec Goriot). W przypadku powieści Gombrowicza tytuł jest dezinformujący, ale… intrygujący. Co oznacza słowo „ferdydurke”? Właściwie nic, ten tytuł nie ma sensu. Nadanie powieści takiego tytułu – prowokującego i zabawnego, jest formą gry z czytelnikiem. Krytycy zwracają uwagę na podobieństwo brzmienia tytułu do nazwiska jednego z epizodycznych bohaterów powieści Lewisa, amerykańskiego laureata Nagrody Nobla. W tej powieści,
1. Wyjaśnij, co znaczy: stoicki spokój, tragizm, fatum, syzyfowa praca. Odp. Stoicki spokój – spokój we wszelkich sprawach życia – zarówno w nieszczęściu, jak i powodzeniu. Główna zasada stoików, którzy głosili równowagę ducha i dzielność życia i wyzbycie się namiętności. Tragizm – sytuacja, w której bohater stoi pomiędzy dwoma równorzędnymi racjami i cokolwiek wybierze, poniesie klęskę. Sytuacja bez wyjścia, konflikt równorzędnych racji. Fatum – przeznaczenie, los, fortuna. Grecy wierzyli, że determinuje życie człowieka. Syzyfowa praca –
1. Wyjaśnij, co znaczy i z jaką wiąże się epoką: • racjonalizm, • krytycyzm, • sentymentalizm, • humanizm, • mistycyzm, • teocentryzm, • sarmatyzm. Racjonalizm – postawa człowieka uznającego rozum i przesłanki naukowe za jedynie słuszne dla poznania i oceny świata. Krytycyzm – postawa myślicieli oświecenia – krytyczna wobec autorytetów i instytucji nawet takich jak Kościół czy władza królewska. Sentymentalizm – postawa czułego serca, wrażliwości, postulat bliskości człowieka z naturą. Głosił go Jean Jacques Rousseau.
1. Wyjaśnij, co znaczy: realizm, milieu, narrator wszechwiedzący, naturalizm. Realizm – to sposób ukazywania świata przedstawionego w literaturze – zgodnie z zasadą prawdopodobieństwa życiowego (więc żadne duchy, diabły, demony i rozwiązania fantastyczne – nie wchodzą w grę), respektujący zasadę mimesis. Jest to też ważny kierunek w literaturze i sztuce XIX w. Realizm jako kierunek został ukształtowany we Francji w połowie XIX w., np. w powieściach Honoriusza Balzaka. Typowe dla tego kierunku są dokładne, szczegółowe i bardzo plastyczne opisy: ulic,
1. Jakie księgi wchodzą w skład Piecioksięgu Mojżeszowego? Na Pięcioksiąg Mojżeszowy składają się: Księga Rodzaju (Genesis), Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb Księga Powtórzonego Prawa. 2. Septuaginta i Wulgata – podaj krótkie definicje. Septuaginta to najstarszy przekład Starego Testamentu na język grecki, powstał w III i II w. p.n.e. Według legendy dokładnie takiego samego tłumaczenia dokonało niezależnie od siebie 70 uczonych – stąd nazwa; septuaginta to dosłownie siedemdziesiąt. Septuaginta była podstawą dalszych przekładów,
1. Kto to jest bohater bajroniczny? Podaj krótką definicję. Następnie udowodnij, że Giaur jest takim właśnie bohaterem – podaj trzy argumenty. Bohater bajroniczny to termin pochodzący od nazwiska George’a Byrona. Taki bohater: jest tajemniczy, zamknięty w sobie, nosi w sobie jakiś mroczny sekret jest zagadką dla otoczenia; nie znamy dokładnie jego przeszłości, nasze informacje o nim są niepełne ma burzliwą przeszłość jest samotnikiem jest zbuntowany przeciwko niesprawiedliwości i złu świata jest wielką indywidualnością, jednostką
1. Skąd się wzięła nazwa „Kolumbowie”? Co wyróżnia pokolenie Kolumbów spośród innych pokoleń? Nazwa Kolumbowie pochodzi od tytułu powieści Romana Bratnego pt. Kolumbowie. Rocznik 20. Ta powieść została wydana w 1957 r. Opowiada o tragicznych losach młodych konspiratorów (jeden z nich był nazywany Kolumbem). Pokolenie Kolumbów, cała generacja twórców, to ludzie urodzeni ok. 1920 r. – tacy, których młodość, ten czas, kiedy wybieraliby studia i zastanawiali się, co chcą robić w życiu, przypada na tragiczne lata II
1. Co to jest irracjonalizm? Podaj przykład utworu, w którym jest on obecny i uzasadnij krótko swój sąd. Irracjonalizm – w teorii poznania jest to pogląd odrzucający rozum i doświadczenie jako najlepsze narzędzia poznania (tak sądzili przecież oświeceniowi myśliciele!). Irracjonalizm przeciwstawiał się racjonalnemu poznawaniu rzeczywistości. Zdaniem irracjonalistów należało poznawać świat wykorzystując intuicję, serce, przeczucia, instynkt. Przykładem utworu, który żartobliwie można nazwać manifestem irracjonalizmu, jest Romantyczność Adama Mickiewicza. Tam „szkiełko i oko” starego mędrca zostaje przeciwstawione
1. Techniką, którą zastosował Tadeusz Borowski, jest behawioryzm. Podaj krótką definicję behawioryzmu. Na czym polega ta technika? Podaj przykłady zastosowania jej w opowiadaniach. Behawioryzm jest to kierunek w psychologii początku XX w. – zdaniem twórcy tego kierunku, prof. Watsona, naturę człowieka najlepiej poznawać przez obserwację jego zachowań, a nie poprzez analizę świadomości. Behawioryzm wywarł duży wpływ na literaturę, na kreację bohatera literackiego, którego poznajemy nie przez monolog wewnętrzny, lecz zachowanie. Behawioryzm: przyznaje ogromną
1. Co to jest ballada? Wymień cechy tego gatunku. Ballada jest to utwór poetycki o budowie stroficznej, opowiadający jakieś niezwykłe wydarzenie. Bardzo często twórcy ballad odwoływali się do legend i podań ludowych – tak było np. w przypadku Lilii czy Świtezianki. W balladzie mamy do czynienia z zagadkowymi zjawiskami, fantastyką, zjawiskami nadprzyrodzonymi. Często dużą rolę odgrywa nastrojowa, przesiąknięta tajemnicą sceneria. Dla ballad znamienne jest wymieszanie elementów lirycznych (niezwykłość, nastrojowość, emocjonalność, rytm), epickich (narracyjność, obecność narratora
1. Co to znaczy, że jesteśmy „ludźmi Księgi”? Jakie znaczenie ma Biblia dla kultury europejskiej? Odpowiedz w trzech punktach. Nasze postrzeganie świata ujawniające się w języku zostało ukształtowane przez Biblię – dowodzi tego obecność biblizmów w języku – np. od Annasza do Kajfasza, wdowi grosz, Sodoma i Gomora oraz wiele innych. Moralność wierzących i niewierzących w dużej mierze oparta jest na Biblii; dekalog jest uniwersalnym wyznacznikiem etyki. Biblia jest zbiorem archetypów – prawzorców zachowań i postaw, bliskich
1 Wyjaśnij co znaczy i z jaką wiąże się epoką: racjonalizm krytycyzm sentymentalizm humanizm mistycyzm teocentryzm sarmatyzm 2 Kim byli: Roland Don Kichot 3 Kto to napisał Świętoszek Mikołaja Doświadczyńskiego Przypadki Podróże Guliwera Kandyd Nowa Heloiza Laura i Filon Powrót posła O skutecznym rad sposobie 4. Jakie epoki tak scharakteryzujesz: Epoka reform, prób naprawy kraju, wiary w naukę i siłę ludzkiego rozumu. Epoka wojen, dysharmonii, przepychy w sztuce. Epoka wskrzeszenia
Sprawdź swoją wiedzę z literatury współczesnej 1. Wymień sześciu poetów z pokolenia Kolumbów. a) ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. b) …………………………………………………………………………………………………………………………………………… c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. e) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. f) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. Dlaczego poetów tworzących w czasie II wojny światowej nazywa się poetami apokalipsy spełnionej? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. Z czym kojarzą Ci się podane daty z powojennej historii Polski. 1968 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..; 1970 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..; 1976 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..; 1980 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..; 1981 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..; 1989 ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Co skłoniło Zofię Nałkowską do
Sprawdź swoją wiedzę z Króla Edypa 1. W jakich górach porzucono Edypa? ……………………………………………………………………………………….. 2. Jak się nazywał mityczny założyciel Teb? ……………………………………………………………………………………….. 3. Dlaczego Edypowi nadano właśnie takie imię? ……………………………………………………………………………………….. 4. Jak nazywali się przybrani rodzice Edypa? ……………………………………………………………………………………….. 5. Jak nazywali się prawdziwi rodzice Edypa? ……………………………………………………………………………………….. 6. Kto był jedynym świadkiem zabójstwa Lajosa? ……………………………………………………………………………………….. 7. Czy Edyp prosił Kreona o opiekę nad wszystkimi dziećmi? ……………………………………………………………………………………….. 8. Jak ukarał się Edyp po odkryciu
Sprawdź swoja wiedzę z mitologii 1. Kto wyskoczył z głowy Zeusa? ……………………………………………………………………………………………………… 2. Dla kogo Dedal budował labirynt? ……………………………………………………………………………………………………… 3. Co to jest Olimp? ……………………………………………………………………………………………………… 4. Dlaczego na kogoś, kto jest zapatrzony w siebie, mówimy narcyz? ……………………………………………………………………………………………………… 5. Co zgubiło Niobe? ……………………………………………………………………………………………………… 6. W którym micie jest mowa o… wymiotowaniu? ……………………………………………………………………………………………………… Odpowiedzi 1. W ten sposób urodziła się córka Zeusa. Ponieważ Zeus odczuwał bóle głowy, poprosił o pomoc Hefajstosa i ten rozłupał mu
Sprawdź swoją wiedzę z Pana Tadeusza 1. Jakie grzyby zbierał Wojski podczas wspólnego grzybobrania? 2. W jakim miejscu Telimena trzymała plan Petersburga? 3. Jak nazywano Macieja Dobrzyńskiego? 4. Czego dotyczył spór pomiędzy Rejentem a Asesorem? 5. Czym, według narratora, różnił się styl życia szlachcianek z zaścianka dobrzyńskiego od życia tamtejszych chłopek? 6. W jakiej sytuacji Hrabia ukradkiem podglądał Zosię i kto go na tym przyłapał? 7. W jakim porządku mieszkańcy Soplicowa szli na
Proces Kafki pytania i odpowiedzi 1. Kim jest główny bohater powieści Franza Kafki Proces? Niewiele o nim wiemy – nie znamy nawet jego nazwiska. Józef K. jest pierwszym prokurentem bankowym, akcja utworu rozpoczyna się w dniu jego trzydziestych urodzin. W banku zajmuje stosunkowo wysokie stanowisko i widać, że to człowiek dość majętny. Jest samotny, wynajmuje pokój w pensjonacie, a po pracy, która zwykle trwa do późnych godzin wieczornych, lubi pójść
1. Jaki bohater Pieśni… został poddany sądowi Bożemu i jak to się skończyło? 2. Jak miała na imię ukochana Rolanda? 3. Jak miał na imię przyjaciel Rolanda? 4. Czego odmówił Roland Oliwierowi i czym motywował odmowę? 5. Jak nazywał się miecz, a jak koń Rolanda? 6. Dlaczego umierając, Roland podnosi ku niebu prawą rękawicę? Odpowiedzi 1. Tą postacią w Pieśni o Rolandzie jest zdrajca Ganelon, który przyczynił się do śmierci tytułowego bohatera
Sprawdź swoją wiedzę z Giaura George’a Byrona 1. Czy istnieje jakaś sugestia co do narodowości Giaura? 2. Kto prowadził pochód Hassana? W jakim kolorze miał kołpak? 3. A jakim stroju napadł Giaur karawanę Hassana? 4. Do czego autor porównuje walkę wrogów? 5. W jaki sposób zginął Hassan? 6. W jaki sposób matka Hassana dowiedziała się o jego śmierci? 7. Jaki nagrobek postawiono Hassanowi? 8. Jakiej narodowości był Leila? 9. Jakie włosy miała
