Tag "Moralność pani Dulskiej"
Kilka sztuk Zapolskiej weszło do klasycznego kanonu dzieł polskiej komedii. To Moralność pani Dulskiej z 1906 r., Ich czworo z 1907, Skiz z 1908. Przez wszystkie lata swojej aktywności pisarskiej Zapolska żyła w mieszczańskiej, urzędniczej Galicji. Stała się najwierniejszym „fotografem” tej specyficznej kultury. Z pasją obserwowała rozmaite przywary mieszczaństwa. Niekiedy nawet zarzucano jej nadmierny rozmach, zjadliwość, skłonność do przesady i deformującego przerysowania. Trzeba jednak przyznać, że miała niezrównany dar obserwacji, doskonałą pamięć
Co się dzieje? Gabriela Zapolska ukazuje w sztuce schemat moralności mieszczańskiej. Akcja rozgrywa się w kręgu małego, rodzinnego skandaliku. Pani Dulska, która trzyma w garści swoją mieszczańską rodzinkę (dwie dorastające córeczki Hesię i Melę, syna Zbyszka i męża – „niemego”, niemrawego i zawojowanego ze szczętem Dulskiego), przymknęła oko na romans syna ze służącą Hanką, wolała bowiem, by grzeszył w domu, niż włóczył się poza domem. Efekt okazał się przykry – Hanka zaszła w ciążę. Zbyszek uniósł się honorem,
Nurty artystyczne modernizmu Impresjonizm Kierunek w sztuce, który wziął swą nazwę od słynnego płótna Moneta Impression Soleil levant (tzn. Impresja – wschód słońca). Impresjoniści, zwani również malarzami światła, zwracali szczególną uwagę na utrwalenie w obrazie ulotnego wrażenia, jaki wywarła na nich przelotna chwila. Stąd podporządkowanie przedstawionego świata nastrojowości i liryczności. Impresjoniści malują świat taki, jaki widzą w danej chwili, tworzą zamazane kontury, wprowadzają odważne barwy. W impresjonistycznym malarstwie jasne, pastelowe kolory dominują
Autor Gabriela Zapolska (1857-1921) – była niezwykle barwną postacią swojej epoki. Wywodziła się z zamożnej rodziny ziemiańskiej Korwin-Piotrowskich. Od najmłodszych lat interesowała się teatrem i chciała zostać aktorką. Musiała się przeciwstawić swojej sferze, dla której zawód komediantki był niezbyt szacowny, a przede wszystkim moralnie podejrzany. Zapolska uciekła z domu i przez jakiś czas podróżowała z wędrowną trupą teatralną. Z czasem została znaną aktorką. Występowała na wszystkich polskich scenach, a także
Gabriela Zapolska w swoich dramatach, powieściach i nowelach pokazywała śmieszny, ale i przerażający mieszczański świat ludzi dbałych tylko o własną wygodę i przestrzeganie konwenansów. Wpisała się w ten sposób w młodopolski nurt krytyki filisterstwa. Jej życie i twórczość otaczała aura skandalu, którą często sama podsycała. Wyciągała na światło dzienne tematy niemoralne, zakazane, prowokowała – nie tylko swoimi publikacjami, ale i życiem osobistym. Pochodziła z bogatej, ziemiańskiej rodziny, szybko jednak zerwała ze swoim środowiskiem wybierając życie aktorki. Marzenia o staniu się „drugą
Czy Dulscy są wśród nas? W swoich rozważaniach odnieś się do dramatu Gabrieli Zapolskiej pt. Moralność pani Dulskiej. Zanim przejdę do rozważań nad ponadczasowym charakterem dramatu, chciałabym bliżej przyjrzeć się rodzinie Dulskich, którzy są bohaterami utworu Gabrieli Zapolskiej. Głową rodziny jest pani Dulska. Dobro swej rodziny stawia zawsze na pierwszym miejscu, usuwając w cień innych ludzi. Jej troska o rodzinę sprowadza się jednak do „prania brudów” w czterech ścianach swego domu. Moralne jest dla
Motyw literacki – rodzina Dom i rodzina wydają się nierozerwalnie związane. A w dodatku motyw łączy się z zagadnieniami takimi jak dzieciństwo, relacja rodzice – dzieci, obraz dworu polskiego czy wizja małych ojczyzn w literaturze. Wszystkie te motywy znajdziecie opracowane oddzielnie. W tym rozdziale chronologiczny przegląd ujęcia motywu „dom”. Materiał – według następstwa epok Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina
DULSZCZYZNA – terminem „dulszczyzna” określa się ludzi pokroju bohaterki dramatu Gabrieli Zapolskiej pt. Moralność pani Dulskiej oraz poglądy, które reprezentują. Jest to swoista mieszczańska mentalność, polegająca na tuszowaniu za wszelką cenę skandalu zagrażającego rodzinie, zasadzie „prania brudów we własnym domu” i stosowaniu słów: „co ludzie o tym pomyślą” jako głównego wyznacznika postępowania – życiowego credo. Pani Dulska jest hipokrytką i ma ciasne horyzonty myślenia, lecz bardzo wysokie mniemanie o swojej
Sprawdź swoja wiedzę z modernizmu i Młodej Polski. 1. Nowy prąd w literaturze i sztuce rozpoczynający się pod koniec XIX wieku nazywano Młodą Polską, jakie znasz inne nazwy tej epoki? Wymień przynajmniej pięć. a) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. b) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. c) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. d) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. e) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. Romantyzm i Młoda Polska to epoki, które łączy wiele podobieństw. Jakie to podobieństwa? a) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. b) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. c) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. d) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. e) …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. Jakie trzy główne nurty filozoficzne
Moralność pani Dulskiej Zapolskiej Dlaczego Aniela Dulska wymawia jednej ze swych lokatorek mieszkanie? Dlatego, że lokatorka ta wywołała skandal, próbując popełnić w domu samobójstwo po zdradzie męża. Z tego powodu nazwisko Dulskich jako właścicieli kamienicy znalazło się w gazetach, pod budynek musiało podjechać pogotowie, co główna bohaterka uważa za niewyobrażalną sensację. Szczególnie ważne wydają jej się takie szczegóły jak wynoszenie niemal nagiej lokatorki z kamienicy czy trywialny, zdaniem Dulskiej, sposób
Podaj przykłady słynnych polskich dramatów i wskaż ich różnice. „Pierwszy” dramat polskiej literatury (choćby w sensie wagi) to dramat romantyczny. Dziady Adama Mickiewicza, Kordian Juliusza Słowackiego, Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego – oto czołowe przykłady. Był to dramat bliski dramatowi szekspirowskiemu, o otwartej kompozycji, luźno powiązanych scenach, dopuszczający wizję i fantazję – bez jedności miejsca, akcji czy czasu. Wesele – dramat symboliczny Stanisława Wyspiańskiego stał się wielkim wydarzeniem Młodej Polski. Dramat Wyspiańskiego jest nieco
Naturalizm jest tendencją końca wieku XIX, za jego literackiego ojca uważa się Emila Zolę. Był to nurt, który ukazywał ciemną stronę życia ludzkiego – nędzę, głód warstw niższych, chorobę, śmierć, a także fałsz, obłudę życia i charakterystykę tzw. marginesu społecznego wielkich miast – prostytucję, złodziejstwo, środowiska przestępcze. Powieść naturalistyczna przedstawia losy ludzkie jak materiał badań, na wzór nauk biologicznych, eksponuje biologizm człowieka, bierze pod uwagę kwestię dziedziczności. Tak czynił Zola w znanych powieściach
Jaką tematykę podejmuje Gabriela Zapolska w Moralności pani Dulskiej? Omawiając stosunki panujące w tej rodzinie, uzasadnij swoje zdanie. Istotą utworu Gabrieli Zapolskiej jest schemat moralności mieszczańskiej, który autorka świetnie prezentuje w swoim dramacie, i który poddaje ocenie odbiorcy. Zasadniczo znajdujemy się w kręgu małego, rodzinnego skandaliku. Mama Dulska, która trzyma w garści swoją mieszczańską rodzinkę (dwie dorastające córeczki Hesię i Melę, „dorośniętego” już syna Zbyszka i męża – „niemego”, niemrawego i zawojowanego ze szczętem Dulskiego), przymknęła oko
Utwór Zapolskiej śmiało można nazwać tragifarsą. Jest to gatunek, który łączy farsę – czyli szybką komedię o błahej treści – z istotną problematyką społeczną czy obyczajową, taką, która mogłaby być tematem tragedii. Moralność pani Dulskiej obfituje także w chwyty komediowe. Można tu wyliczyć: ukształtowanie postaci np. „niemy” Dulski, który przez cały czas trwania sztuki mówi tylko jedno zdanie, kontrast sióstr: hałaśliwa Hesia i cicha, zastraszona Mela, wreszcie dekadencko-filisterski typ Zbyszka; komediowe sytuacje, jak choćby
Moralność, kodeks etyczny, hierarchia wartości – oto bardzo ważny temat literatury światowej i polskiej. Nic dziwnego: czy może być zaszczytniejszy cel jak odróżnić dobro od zła, zdefiniować moralność, określić i prezentować wartościowe postawy? I czy może być cenniejsze dla czytelnika doświadczenie niż odpowiedź na pytania o najważniejsze wartości życia? Przecież tego w wielkiej literaturze szukamy. A odpowiedzi – nie są niestety jednoznaczne. Często dopiero uruchamiają nasz prywatny proces myślenia, czasem
Dom i rodzina wydają się nierozerwalnie związane. A w dodatku motyw łączy się z zagadnieniami, takimi jak dzieciństwo, relacja rodzice – dzieci, obraz dworu polskiego czy wizja małych ojczyzn w literaturze. Do jakich tematów? Motyw tęsknoty za domem rodzinnym w literaturze polskiej. Odwołaj się do wybranych przykładów. Literackie definicje domu. Omów, odwołując się do dzieł literackich. Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. Omawiając, ujawnij swój stosunek do tematu. Dom jako symbol ojczyzny w twórczości romantyków. Temat
