Posts From Zbyszek
Tego się naucz! Powinieneś koniecznie: pokazać związki poetki z grupą Skamander, ukazać ją jako mistrzynię miniatury poetyckiej (przyda się tu wiedza o tej formie wypowiedzi!), oraz powiązać jej twórczość z rewolucją społeczno-obyczajową. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej miłość, erotyzm, kobieta, codzienność, kondycja człowieka, przemijanie, starość, taniec. Sytuacja kobiet Poetka doskonale rozumiała sytuację kobiet, ich problemy i marzenia. Choć uważa się jej lirykę za bardzo osobistą, artystka nie pisała
Tego się naucz! Musisz umieć: pokazać elementy skamandryckie w twórczości poety, pokazać jego stopniowe odchodzenie od poetyki skamandryckiej, omówić znaczenie neologizmów i ogólniej – jego twórczego stosunku do języka. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Juliana Tuwima miasto, radość życia, humor, życie codzienne, Polska i Polacy w krzywym zwierciadle, miłość, ojczyzna, poeta i poezja. Prawdziwy skamandryta „Chcemy być poetami dnia dzisiejszego i to cała nasza wiara i cały nasz program” – pisali w pierwszym numerze
Tego się naucz! Naucz się rozpoznawać Leśmianowskie neologizmy! Jakie są ich cechy charakterystyczne, typowe tylko dla wyobraźni i wrażliwości ich autora? Poza tym jeszcze trzeba ogólnie umieć powiedzieć, jak w wierszach poety odzwierciedla się jego filozofia, no i co to za filozofia? Prace jakich myślicieli inspirowały go i były mu bliskie? To także ważne pytanie. A w końcu musisz umieć scharakteryzować Leśmianowską balladę. Czy różni się ona np. od ballad Mickiewicza, na czym polegały innowacje
Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych
Motyw ptaków. Omów jego występowanie w literaturze. Komentarz Temat jest niebanalny, można powiedzieć, że wymaga specyficznego spojrzenia na literaturę. Wiedza szkolna przyda ci się jedynie w niewielkim zakresie. Dostając taki temat, możesz początkowo czuć się nieco zbity z tropu i zagubiony – gdzie szukać tych ptaków w literaturze? Jeżeli jednak zastanowisz się przez dłuższy czas, okaże się, że ptasie motywy są dość liczne na przestrzeni różnych epok literackich. Szczególnie będzie w nie obfitowała literatura romantyczna. Masz
Zaprezentuj obraz mieszczaństwa zawarty w dramatach Gabrieli Zapolskiej i prozie Tomasza Manna. Wstęp Mieszczanie jako grupa społeczna – historia i ogólna charakterystyka dziewiętnastowiecznego mieszczaństwa. Porównanie sytuacji mieszczaństwa w Polsce i w Europie Zachodniej w drugiej połowie XIX wieku – różnice – specyfika mieszczaństwa polskiego. Rozwinięcie Mann i Zapolska na mapach literatury przełomu XIX i XX wieku. Zapolska – naturalizm Mann – dwudziestowieczny realizm modernistyczny Społeczeństwo mieszczańskie w utworach Manna i Zapolskiej: struktura społeczna świata mieszczańskiego, psychologia postaci. Etos mieszczański
Buszujący w zbożu to ten, który – bez względu na upływający czas – odbiera rzeczywistość przez pryzmat dziecięcej wrażliwości, będącej jedynym lekarstwem na zepsucie świata dorosłych. Trzy dni żywota Holdena z Nowego Yorku Jeśli poproszono by mnie o wskazanie sceny literackiej, która urzeka ciepłem wzajemnej miłości bohaterów, spośród wielu możliwych wybrałabym tę, w której główny bohater „Buszującego w zbożu” tańczy ze swoją dziesięcioletnią siostrzyczką – Phoebe w jej sypialni. Zanim jednak dojdzie
Mity polskiego romantyzmu. Ich kontynuacje – akceptacje i polemiki z nimi – w dziełach spadkobierców. Przedstaw problem na wybranych przykładach utworów Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza, Żeromskiego, Wyspiańskiego. To bardzo trudny, ambitny temat, wymagający wielkiej uwagi i oczytania. Bardzo łatwo go położyć, bazując tylko na ogólnikach. Musisz się liczyć z koniecznością zapamiętania sporej liczby cytatów – bez nich wypowiedź na ten temat będzie wydawała się niepełna i niedopracowana. Inne możliwe sformułowania tematu Dziedzictwo romantyzmu w późniejszych
Modele świętości w kulturze europejskiej. Przedstaw konkretne przykłady tekstów kultury. Temat nie jest szczególnie trudny, ale wymaga pewnej orientacji w sprawach religii – dobrze byłoby na przykład wiedzieć, czym różni się osoba święta od błogosławionej. Najwięcej materiału literackiego i najwięcej wzorów życia w świętości znajdziesz w epoce średniowiecza. Ale okazuje się, że epoka nam bliska, wiek XX również obfituje w przykłady życia, które mogą stać się dla wielu wzorcem do naśladowania i które inni (Kościół) uznają za
Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach. Najważniejszy w tragedii jest dla mnie akt szósty: zmartwychwstawanie z pobojowisk sceny, poprawianie peruk, szatek, wyrywanie noża z piersi, zdejmowanie pętli z szyi, ustawianie się w rzędzie pomiędzy żywymi twarzą do publiczności. (Wisława Szymborska, Wrażenia z teatru) Strategie wstępu Czym są: tytuł, motto, ostatnia scena – próba zdefiniowania elementów. Tytuł (łac. titulus – napis, ogłoszenie) nazwa nadana dziełu, najczęściej przez autora i umieszczona na
Porównaj obrazy Gdańska i jego okolic ukazane w literaturze współczesnej. «Tłusty, więc dobry» Te Szekspira Słowa do siebie Gdańsk wziąć może. (…) A Gdańsk tak piękny! – i tak cichy! Gdy słuch wytężę, zmrokiem słyszę, Jak dzwonią pieśni i kielichy, I pocałunki… Za tę ciszę W której się żywiej i gorącej Czuje, ja kocham Gdańsk najwięcej. (Wiktor Gomulicki, Pieśń o Gdańsku) O dniach potęgi zadumany, Co z murów twoich jeszcze tchnie, Bądź pozdrowiony, z snów mi znany, Mocarnej
Perswazyjna funkcja języka na przykładach tekstów propagandowych. Analiza przykładów. Strategia wstępu Co to jest perswazyjna funkcja języka? Każdy tekst, niezależnie od formy, w jakiej został przedstawiony (zapisany czy tylko wygłoszony), pełni jednocześnie kilka funkcji. Są one związane z poszczególnymi elementami aktu komunikacji, w którym zawsze występuje: nadawca, rzeczywistość, o której się mówi, i odbiorca. Ze względu na to, który element został najsilniej zaakcentowany w konkretnej wypowiedzi, mówimy, że dominuje w niej odpowiadająca mu funkcja, a inne chociaż też
Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu Jak rozumieć pojęcie „tradycji homeryckiej”?– tradycja homerycka to występowanie różnego rodzaju elementów obecnych także w utworach Homera lub tylko przypominających te elementy, to związane z dziełami greckiego poety pewne skojarzenia. Historia tradycji homeryckiej i przyczyny jej popularności. Historia nawiązań do Homera jest w Polsce długa. Rozpoczyna ją Jan Kochanowski Odprawą posłów greckich – wątkiem zaczerpniętym z tego samego mitu, który inspirował Homera.
Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Rozważ na wybranych przykładach. Strategie wstępu Co to jest kamienica i kto w niej mieszka? Duży, murowany, czynszowy dom mieszkalny, zwykle kilkupiętrowy; także mieszkańcy tego domu (definicja słownikowa). Mieszkańcy czynszowej kamienicy to ludzie wynajmujący ją, płacący czynsz, a więc niezamożni. Nie zawsze mogli wywiązać się ze zobowiązań finansowych, wtedy musieli opuścić kamienicę. Taka sytuacja groziła studentom – bohaterom Lalki Prusa. W kamienicy mieszkali: mieszczanie np.: subiekt Rzecki – bohater
Sposoby kreowania arkadii w literaturze – omów na wybranych przykładach. Strategia wstępu Definicja arkadii na podstawie Słownika terminów literackich – pokrewieństwa z terminem utopia. Strategie rozwinięcia Różne sposoby myślenia o arkadii: sielskie bytowanie w harmonii ze światem i ludźmi, szczęście codzienności, zachwyt nad pięknem przyrody np: Mikołaj Rej – Żywot człowieka poczciwego, Jan Kochanowski – Pieśń świętojańska o Sobótce, Na dom w Czarnolesie, Stanisław Trembecki – Sofiówka); miłość – utopia utożsamiana z obecnością ukochanej osoby np: Adam Mickiewicz
Porównaj różne wcielenia diabła w literaturze i omów ich funkcje, odwołując się do wybranych tekstów literackich. Strategie wstępu Definicja diabła – zaskakujące nazwy. Diabły a demony. Bogactwo „imion” diabelskich i przyczyny tego zjawiska. Diabeł – w religii chrześcijańskiej i mojżeszowej: anioł upadły, strącony przez Boga do piekieł, kuszący ludzi do grzechu; w wierzeniach ludowych ogólniej: „zły duch, czart, szatan, symbol złości i brzydoty” (definicja słownikowa). Dlaczego diabeł budzi zainteresowanie i czy jest to zdrowy odruch? Bo jest związany z fundamentalnymi
Afryka i jej mieszkańcy jako temat literatury i innych sztuk. Rozważ problem, odwołując się do wybranych dzieł. Strategie wstępu Afryka – rzadki temat utworów przeznaczonych dla wiekowo bardzo różnych czytelników – od Bambo do Hebanu czy Pożegnania z Afryką. Strategie rozwinięcia Ciekawa i „literacka” historia starożytna Afryki: Prus, Faraon, Smith, Bóg Nilu, Waltari, Egipcjanin Sinuhe (kultura starożytnego Egiptu – problemy państwa i władzy). Problem krajów afrykańskich w czasach kolonialnych i jego odbicie w literaturze – budowanie linii kolejowych
Artysta jako bohater literacki. Strategie wstępu Kogo uważamy za artystę: Twórcę lub odtwórcę dzieła sztuki; człowieka obdarzonego talentem wyróżniającym go spośród innych. Kultura i potoczne wyobrażenia przypisują artyście nadwrażliwość i wyostrzone spojrzenie na świat i ludzi. Zwykle stosuje się do artysty inne normy moralne, zezwalając mu na większą swobodę obyczajową i przekraczanie pewnych granic etycznych, zwłaszcza jeśli ma to służyć sztuce (definicja słownikowa). Artysta – wdzięczny temat literacki – przykłady od czasów starożytnych do
Twórcza i destrukcyjna siła miłości w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach bohaterów literackich. Albowiem miłość mocna jest jak śmierć, a namiętność mroczna jak świat podziemny. (Pieśń nad Pieśniami) I jedno wiemy tylko. I nic się nie zmienia. Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci. (Jan Lechoń, Pytasz, co w moim życiu z wszystkich rzeczą główną…) Strategie wstępu Miłość i jej siła Miłość uznawana jest za uczucie, któremu trudno się oprzeć. I nie
Drzewo – świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu Definicja postaci literackiej Fikcyjna osoba występująca w świecie przedstawionym dzieła literackiego; w utworach dramatycznych i epickich (z wyjątkiem narracji w pierwszej osobie) zachowująca niezależność względem podmiotu literackiego, w utworach lirycznych często z nim tożsama. (Słownik terminów literackich) Uzasadnienie wyboru materiału Jest przebogaty. Ponieważ, moim zdaniem, różne funkcje drzew szczególnie wyraziście ujawniają się w poezji, ona też stoi w centrum moich zainteresowań. Postanowiłam przywołać jednak również