Stary człowiek i morze Lektura w epoce Hemingway należy do epoki zwanej współczesnością, chociaż stulecie XX to już historia. Opowiadanie o Santiago napisał w 1952 roku – już po II wojnie światowej. Hemingway przeżył dwie wojny, był świadkiem burzliwego rozwoju techniki w XX wieku, ale Stary człowiek i morze jest opowieścią ponad czasem. Zupełnie obojętne czy przygoda Santiago zdarzyła się w latach 40. XX wieku, czy sto lat wcześniej –
Antygona Lektura w epoce Stop! Jesteś w Starożytnej Grecji! Dokładniej w V wieku przed nasza erą, w najciekawszym z miast – Atenach! Panuje tu Perykles – mądry władca, który wsławił się jako opiekun artystów, czuwający nad kultura i sztuką, rozwojem demokracji. Czasy peryklejskie nazywa się też złotym wiekiem starożytnej Grecji… Tu obok nauki i demokracji rozwija się – teatr.Tworzy jeden z najznakomitszych tragików – Sofokles. Jego dzieła okażą się nieśmiertelne,
Lektura w epoce Stop! Jesteśmy w antyku! Starożytność – to najdawniejsze czasy ludzkiej kultury, rozwijające się odkąd człowiek poznał pismo aż do chrześcijańskiej Europy, czyli po nową erę i jej pierwsze stulecia. Wtedy właśnie chrześcijaństwo rozwinęło się i zapanowało w Europie, a kolejną epoką po antyku stało się średniowiecze. Starożytność to pojemny termin – obejmuje cywilizacje odległe – takie jak starożytny Egipt, Babilonię, Chiny, Japonię, Izrael. Bliższy i ściślejszy, a
Analiza i interpretacja wiersza Analiza dotyczy kompozycji utworu. tropów stylistycznych i innych zabiegów, których dokonał poeta. w analizie trzeba będzie ustalić wszelkie sprawy konstrukcyjne jak: podmiot liryczny, typ utworu, rodzaj liryki itd. Interpretacja to jakby „wykrycie” i odczytanie sensu utworu, jego przesłania, tematu, problematyki, które „odczytujemy” – wreszcie wzruszeń lub doznała estetycznych. Specjalnie napisałam .,odczytujemy”. bo po raz tysięczny drugi powtórzę: nie piszcie nieszczęsnego: „co poeta chciał przez to powiedzieć”,
Bardzo prawdopodobne, że temat dłuższej pracy pisemnej będzie dotyczył „Iliady” albo „Odysei”. Jeśli tak – zwróć uwagę na przytoczony fragment tekstu, opisz go: czego lub kogo dotyczy, jaką jest sceną i kiedy się rozgrywa. Iliada na egzaminie Czy dziełem, którego dotyczyć będzie temat wypracowania, może być Iliada? Jak najbardziej. Obszar odwołań – to z pewnością mitologia grecka i Odyseja. Jakie fragmenty przywołają autorzy testu? Tego nie wie nikt. Słynny jest
Obyczaj – co to jest? Słownik twierdzi, że to sposób postępowania danej grupy ludzi, utwierdzony tradycją. a Co znaczy „sposób postępowania”? To znaczy: jak się ubieramy, jak się witamy i żegnamy, w jaki sposób rozmawiamy ze sobą, jak i co jadamy, jak spędzamy święta itp. Niektóre obyczaje przemijają: np. obyczaj całowania ojca w rękę albo mówienia do mamy „pani matko”. Rodzą się nowe obyczaje szkolne – choćby mówienie „pani profesor” do nauczycielki w liceum,
Składnia jest nauką o związkach wyrazowych i o budowie zdania. Na przykładzie nauki o zdaniu najlepiej widać hierarchiczną budowę elementów języka. Z głosek (fonetyka) tworzymy morfemy. Z morfemów składamy wyrazy (morfologia: słowotwórstwo oraz fleksja). Z wyrazów układamy związki wyrazowe, a z takich związków – zdania. Opisem tych ostatnich procesów zajmuje się właśnie składnia. Wokół podmiotu i orzeczenia O szyku zwykło się mówić, że w polszczyźnie jest on dowolny. W rzeczywistości odznacza się dużą swobodą, ale do pełnej dowolności daleko. Polecenie
Na początek spróbuj swoich sił na krótkich fragmentach utworów poetyckich, by w ogóle zobaczyć, jak czujesz taki temat, jak Ci się pisze, co z tego wynika. Plan pracy: 1. Ogarnąć całość utworu – określić czym jest Tu trzeba określić typ liryki – patrzymy na wiersz jak na daną formę kompozycyjną – do treści zajrzymy za chwilę. Taki wiersz – to mały świat, gdy ujrzymy oczyma wyobraźni jego kształt – łatwiej
Uporządkujmy nauk zajmujących się językiem. Dlaczego? Po pierwsze – często w testach pojawia się pytanie: do jakiej dziedziny przyporządkujesz dane zjawisko językowe, po drugie – testy kładą ogromny nacisk na umiejętność wskazywania błędów i form poprawnych. A rodzaje błędów zależą od rodzaju reguł, które łamiemy, czyli od danej nauki o języku. Czym zajmuje się nauka o języku? Przede wszystkim – nie należy utożsamiać jej wyłącznie z gramatyką. Gramatyka to jedna z wielu dziedzin językoznawstwa.
Akcent wyrazowy Scharakteryzuj akcent w języku polskim. Taką postać może mieć pytanie z zakresu fonetyki. Jak na nie odpowiedzieć? Mimo że pojęcie akcentu wydaje się oczywiste, należy zacząć od jego zdefiniowania. To nasz pierwszy krok – akcent – w odniesieniu do wyrazów – polega na wyróżnieniu pewnej sylaby, jej silniejszym wymówieniu. Taki proces zachodzi, gdy akcentujemy poszczególne wyrazy. Jest to akcent wyrazowy. Istnieje ponadto akcent zdaniowy, który polega na wyróżnieniu danego
Twierdzenie Pitagorasa W trójkącie prostokątnym suma kwadratów długości przyprostokątnych jest równa kwadratowi długości przeciwprostokątnej. Zadanie W poprzek działki w kształcie trapezu poprowadzono ścieżkę. Oblicz długość ścieżki (Wymiary na rysunku podano w metrach). Rozwiązanie: Musimy dwukrotnie skorzystać z twierdzenia Pitagorasa: 1. najpierw dla trójkąta prostokątnego o bokach x, 5 i 13. Teraz układamy twierdzenie Pitagorasa dla trójkąta prostokątnego o bokach 12, 9 i y. (Obliczyliśmy, że x = 12) y2 =
Gatunki literackie najchętniej wykorzystywane w poszczególnych epokach literackich. Antyk Epika Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy).
Sprawdź, testując poniższe przykłady. Najpierw przeczytaj krótkie fragmenty utworów. I komentarze do nich. Jeśli widzisz i rozumiesz te uwagi – OK, to znaczy, że orientujesz się nieco w poezji i poradzisz sobie z wierszem w temacie. Przykłady – krótkie ćwiczenie w analizowaniu Stanisław Grochowiak – Lekcja anatomii Panowie człowiek ten Ozdobny barwą rzeczy Dostojny niby owoc odjęty delikatnie Uprzejmie Poda wam Świecenie swego wnętrza Wyraźnie widzimy tę scenę. Doskonale kojarzy się z płótnem Rembrandta Lekcja anatomii
Księga Hioba należy do pism mądrościowych, jest dramatem poetycko-filozoficznym, uznawanym za dzieło odrębne i oryginalne. Hiob żył w kraju Hus, był wiernym i sprawiedliwym czcicielem Boga. Bóg zaś pozwolił szatanowi wystawić wiarę Hioba na próbę – Hiob zostaje pozbawiony majątku, umierają mu dzieci, dotyka go trąd, lecz jest on cały czas wierny Bogu. Księga Hioba podejmuje zatem problem niezawinionego cierpienia, stara się dociec, dlaczego człowiek cierpi, jeśli nie popełnił grzechów? Czy cierpienie jest
Początek Księgi Rodzaju to z punktu widzenia religioznawstwa zapis mitu genezyjskiego (wyjaśniającego powstanie wszechświata) starożytnych Izraelitów. Mity takie można znaleźć praktycznie w każdej kulturze, właściwie nie ma mitologii bez wyjaśnienia tajemnicy pochodzenia życia i ludzkości. Uwaga! W Biblii znajdują się dwa niezależne opisy stworzenia świata. KOSMOGONIA Biblijna kosmogonia W wersji pierwszej wygląda to tak: Stworzenie świata trwało sześć dni. Bóg tworzył kolejne elementy wszechświata werbalnie – za pomocą słów powoływał je do istnienia, po czym
Utworzone przez Greków systemy stały się podstawą filozofii europejskiej. Tales z Miletu – pierwszy filozof. Stworzył geometrię, znał się na astronomii – zaskoczył swoich współczesnych dokładnym wyliczeniem daty zaćmienia Słońca. Sokrates – autor słynnego zdania: „Jedno wiem, że nic nie wiem”, mistrz dyskusji, został skazany na śmierć za „ateizm i szerzenie zepsucia”. Platon – uczeń Sokratesa, jego słynne dzieło to Obrona Sokratesa, a także dialogi filozoficzne. Platon badał idee i cienie idei, uznawał świat
Funkcje mitów: poznawcze – czyli dzięki mitom ludzie wyjaśniali pewne niezrozumiałe zjawiska przyrody, np. burzę z piorunami; światopoglądowe – mity były podstawą wierzeń religijnych; sakralne – mity przedstawiały wzorce rytualnych obrzędów, nakazywały, jak czcić bogów. Mity dzielimy na: mity teogoniczne (o powstawaniu bogów), np. mit o narodzeniu Ateny mity kosmogoniczne (o powstawaniu świata) mity antropogeniczne (o powstawaniu człowieka) mity genealogiczne (o historii rodów), np. mit rodu Labdakidów Zobacz: MIT Najważniejsze mity
Równania Równaniem nazywamy równość dwóch wyrażeń, z których przynajmniej jedno jest algebraiczne. Równania, w których występuje tylko jedna zmienna literowa, czyli niewiadoma w pierwszej potędze, nazywamy równaniem pierwszego stopnia z jedną niewiadomą. Rozwiązać równanie, to znaczy znaleźć taką liczbę, która podstawiona do równania w miejsce niewiadomej spełnia (sprawdza) to równanie. Taką liczbę nazywamy pierwiastkiem równania. Np.: równanie x + 1 = 3 ma pierwiastek 2 i tylko ten pierwiastek; a równanie
Sprawdź swoją wiedzę przed egzaminem 2. W każdym ze zdań wyraz „piesek” pełni inną funkcję składniową. Jaką? A. Pan piesek zachorował i leżał w łóżeczku. B. Lubił chodzić nad jezioro i pływać pieskiem. C. Baltazar był mądrym pieskiem. D. Nie widziałem ostatnio swojego pieska. E. Ten piesek ugryzł mnie w łydkę. A. ………………………………………………………………… B. ………………………………………………………………… C. ………………………………………………………………… D. ………………………………………………………………… E. ………………………………………………………………… 3. Do podanych wyrazów dopisz ich formę gramatyczną –
Adam Mickiewicz żył i tworzył w latach, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami. Nasza ojczyzna teoretycznie nie istniała, rozdzielona pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię. Istnieliśmy jednak jako naród polski i staraliśmy się odzyskać utraconą wolność, czego wynikiem były powstania narodowe przeciwko zaborcom. Nasz wieszcz, przebywając na emigracji, nie mógł uczestniczyć w nich bezpośrednio. Tworzył więc postaci literackie, które były wzorami narodowych bohaterów, gotowych oddać życie za ojczyznę. Wprowadzał do utworów