LICEUM
Przedwiośnie jest powieścią polityczną – jest próbą ustosunkowania się pisarza do aktualnych spraw kraju, przedstawia groźbę istniejącej sytuacji, krytykuje, lecz szuka także dróg reformy. Powieść przedstawia dzieje młodego chłopaka – Cezarego Baryki. Obserwujemy jego dzieciństwo i młodość w Baku (w Rosji), gdyż tam żył i pracował jego ojciec – Polak – stary Seweryn Baryka, który wyjeżdża potem na wojnę, a Cezary pozostaje sam z matką, brak mu autorytetu moralnego. Szkołą
Wizja rewolucji zaprezentowana w Przedwiośniu przeraża i nasuwa myśl, że autor pragnął przestrzec swoich współczesnych przed grozą i apokalipsą podobnego wydarzenia. Rewolucja to wizja śmierci, głodu, nędzy i choroby, jaką roztacza autor, opisując rewolucyjne Baku. To obraz zwłok młodej arystokratki, to przesiedlenia i kradzieże. Trudno zatem powiedzieć, by Żeromski zjawisko rewolucji pochwalał. Z drugiej strony wyczuwa się w partiach powieści dotyczących rewolucji pewnego rodzaju przejęcie jej wielkością i siłą, szacunek do burzącego stare struktury zrywu ludzi. Po prostu
Zinterpretuj dowolnie wybrany opis przyrody, posługując się terminologią teoretycznoliteracką. Wybór fragmentu tekstu w zależności od upodobań – może być opis sadu, ogrodu, gaju itp. Dla przykładu weźmy opis sadu i ogrodu: Był sad. – Drzewa owocne, zasadzone w grzędy, Ocieniały szerokie pole; spodem grzędy, Tu kapusta, sędziwie schylając łysiny, Siedzi i zda się dumać o losach jarzyny; Tam, plącząc strąki w marchwi zielonym warkoczu Wysmukły bób obraca na nią tysiąc
Fascynująca proza Brunona Schulza wymaga od czytelnika przede wszystkim wyobraźni, odejścia od dosłownego odczytywania sensów. Przedstawiona w nich oniryczna rzeczywistość zawiera w sobie także bogatą symbolikę. W tytułowym opowiadaniu całego cyklu pojawia się motyw sklepów cynamonowych, w których sprzedawane są egzotyczne i niezwykłe towary: (…) ognie bengalskie, szkatułki czarodziejskie, marki krajów dawno zaginionych, chińskie odbijanki, indygo, kalafonium z Malabaru, jaja owadów egzotycznych, papug, tukanów, żywe salamandry i bazyliszki (…). Jak
Główne postacie komedii: Tartuffe – czyli Świętoszek – obłudny hipokryta, oszust, który pod pozorem cnotliwości i świętości próbuje wyłudzić pieniądze od łatwowiernego Orgona. Mimo że Tartuffe jest przedstawiany w sztuce groteskowo i parodystycznie, należy pamiętać, że to tak naprawdę bardzo wytrawny gracz i sprawny intrygant. Orgon – pan domu, ojciec rodziny. Trochę naiwny i niezbyt inteligentny – daje się omotać intrygom Tartuffe’a. Jego religijność jest prosta i toporna – choć
Tę interpretację pociąga za sobą zabieg mitologizacji, który wiejskiemu bytowaniu nadaje wymiar święty i uwznioślający. A eposy to przecież dzieła głoszące apoteozę, świadczące o potędze i świetności danej społeczności. Dzieło Reymonta napisane, co prawda, prozą, a nie wierszem, zdaje się jednak spełniać wymogi gatunku. To przede wszystkim panoramiczna wizja zbiorowości chłopskiej w pełnym jej rozwarstwieniu. Pisarz zaznacza każdy aspekt jej bytowania, zarówno ten związany ze sferą pracy, jak i odpoczynku.
Do odczytania Chłopów jako powieści wprowadzającej mitologizację chłopskiego bytowania zachęca Kazimierz Wyka. Jest to interpretacja zmierzająca do odsłonięcia najbardziej uniwersalnego planu znaczeń utworu. Autor pracy wyodrębnia w strukturze powieści cztery wewnętrzne porządki: fabularny – rozpoczyna go scena opisująca padnięcie krowy Borynów, kończy scena wygnania Jagny ze wsi; prac polowych – zaczyna go opis wykopków, zamyka obraz żniw; obrzędowo-liturgiczny – otwiera go opis jarmarku na świętą Kordulę, kończy prezentacja odpustu na
Wiele elementów wskazuje na to, iż można odczytać dzieło Reymonta w wymiarze naturalistycznym: Kompozycja utworu w symboliczny sposób obrazuje rytm natury. Powieść składa się z czterech części odpowiadających kolejnym porom roku. Podział ten podkreśla bezwzględne uzależnienie człowieka od przyrody. To ona wyznacza mu zakres jego obowiązków i sferę przyjemności. Apodyktyczna i bezdusznie konserwatywna każe mu wiosną wychodzić w pole, latem pracować przy żniwach, jesienią zbierać plony, a zimą odpoczywać. Jest
Co decyduje o realizmie Chłopów? • Panoramiczny obraz społeczności wiejskiej, ukazanej w pełnym rozwarstwieniu. Czynnikiem określającym mieszkańców Lipiec jest status majątkowy. Wyróżniamy zatem wśród społeczności chłopskiej warstwę najbogatszą (Boryna), średnio zamożną (Dominikowa, Jasiek Przewrotny), małorolną (Kłębowie, Kozłowie), komorników (Jagustynka, Agata, Stachowie) i parobków (Kuba, Witek). Wielkość majątku, liczba posiadanych morgów była czymś niezwykle istotnym, wyznaczała pozycję wśród reszty mieszkańców, a nawet określone miejsce w kościele, gdzie najbliżej ołtarza stali najbogatsi
Akcja tragedii dzieje się w Tebach, przed pałacem króla Edypa. Z opowieści kapłana, który przyszedł do Edypa w imieniu ludu, dowiadujemy się, że w mieście panuje epidemia dżumy. Zrozpaczeni Tebańczycy proszą króla o pomoc. Jednocześnie pojawia się Kreon – szwagier Edypa – przynosząc wieści z wyroczni apollińskiej: zaraza będzie trwała doputy, dopóki z miasta nie zostanie wypędzony morderca poprzedniego króla – Lajosa. Edyp zarządza śledztwo i w tym celu wzywa
Bohater tragiczny Najbardziej znany model antycznego tragizmu znajduje się w Antygonie Sofoklesa. To konieczność wyboru spośród dwóch równorzędnych racji; konflikt między nimi nieuchronnie prowadzi do katastrofy. Antygona mogła pochować brata i zapłacić życiem za złamanie zakazu Kreona, mogła też uszanować prawo państwowe i narazić się na wyrzuty sumienia i karę bogów. Zauważ, że tragizm Edypa (Król Edyp) jest inny, nie ma swojego źródła w konflikcie tragicznym! Według Arystotelesa warunkiem tragizmu
Według Sofoklesa – Fatum Starożytni Grecy uważali, że nad jego przebiegiem naszego życia czuwają trzy mojry – boginie przeznaczenia: jedna przędzie nić ludzkiego życia, druga ją zwija, trzecia przecina, gdy nadchodziła chwila śmierci. Człowiek nie może więc decydować o swoim życiu, jest igraszką w rękach bogów. Owszem, jest w stanie dokonywać wyborów, ma wolność działania. Tyle że wszelkie jego starania, aby uniknąć nieprzychylnego losu, z góry są skazane na niepowodzenie.
Geneza i kształt utworu Kazimierz Moczarski był więziony od sierpnia 1945 roku do marca 1956 z przyczyn politycznych (przynależności do AK). Od 2.03 do 11.11.1949 w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie przebywał w jednej celi z Jürgenem Stroopem, generałem SS, likwidatorem getta warszawskiego i właściwym bohaterem utworu, bo o sobie i swojej sytuacji, która była wyjątkowo dramatyczna, nie pisze Moczarski prawie zupełnie. Nie wspomina o „piekielnym śledztwie”, jakiemu był poddany
Przebieg akcji Rzecz dzieje się na wsi, w szlacheckim dworku niedaleko od Lublina, w czasach współczesnych Fredrze – około 1815 roku, w czasie nieprzekraczającym 12 godzin. Wielu wiąże miejsce akcji z sentymentem Fredry do tych ziem, na których stacjonował ok. 1810 roku jako podporucznik wojsk napoleońskich, nie były to lata obfite w walki, lecz raczej czas wesołych, beztroskich zabaw… W domu pani Dobrójskiej prócz jej córki Anieli i siostrzenicy Klary
Pierwszy z trzech dramatów Stanisława Wyspiańskiego poświęconych powstaniu listopadowemu. Kolejne to Lelewel i Noc listopadowa. Ostateczna wersja utworu została opublikowana w 1898 r. i wtedy także wystawiona. Bohaterowie Postacie fikcyjne: Maria, Anna, Młody Oficer (narzeczony Anny) oraz Stary Wiarus. Postacie historyczne: Chłopicki (jako jedyny wymieniony w spisie osób) oraz inni uczestnicy powstania wyliczeni jedynie w didaskaliach, bo są to raczej statyści widowiska: Skrzynecki, Pac, Umiński, Wysocki, Barzykowski, Małachowski, Rybiński i
Komedia polityczna – odmiana komedii, która ma przede wszystkim krytykować określone stronnictwa polityczne, nieskuteczne i niesprawiedliwe metody rządzenia i aparat władzy, a także ludzi – reprezentantów starego porządku społeczno-politycznego. Komedia obyczajowa – utwory, w których przedmiotem ośmieszającego przedstawienia pozostaje obyczajowość określonego środowiska społecznego, przywary moralne jego przedstawicieli, nawyki, przesądy, sposoby zachowań, manifestowania uczuć i mówienia, np. Mieszczanin szlachcicem Moliera, Sarmatyzm Zabłockiego. Komedia charakterów – jedna z podstawowych odmian komedii: utwory,
Kartoteka – dramat bez akcji Na środku sceny, w łóżku leży Bohater, bez określonego wieku i imienia. Raz jest małym chłopcem, raz dorosłym mężczyzną, raz mówią do niego Kaziu, a za chwilę Dzidku itd. Trudno powiedzieć, gdzie to łóżko stoi – wygląda to na pokój przechodni, kawiarnię, a czasem nawet na ulicę. Leżącego Bohatera odwiedzają: rodzice, sekretarka, żona, Dziennikarz, Niemka, Tłusta kobieta, Gość w Cyklistówce, Pan z Przedziałkiem… Obok Chór Starców mówi swoje „komentarze”. Postacie podejmują
Czas, miejsce, fabuła Akcję Panien z Wilka umiejscowił autor w scenerii dobrze znanej polskiemu czytelnikowi z książek Mickiewicza, Orzeszkowej, Dąbrowskiej, Żeromskiego – w ziemiańskim dworze o tradycyjnie pobielonych ścianach. Dwór w Wilku, otoczony pasmem lasów i zagajników, podobnie jak Mickiewiczowskie Soplicowo, stanowi mikrokosmos odcięty od reszty świata. Żyje własnym rytmem i ma swoją historię. Czas wydarzeń należałoby ustalić mniej więcej na rok 1929, może 1930, wiemy bowiem z tekstu, że
Kartoteka przekreśla koncepcję teatru tradycyjnego. Gdyby szukać w literaturze polskiej rodowodu dramatu awangardowego, to należałoby bez wątpienia wskazać na twórczość Leona Chwistka i Teatr Czystej Formy Witkacego. Również nie bez znaczenia byłyby tutaj doświadczenia teatru romantycznego, wszak Kartoteka zbudowana z luźnych scen nawiązuje w pewnym stopniu do struktury polskiego dramatu romantycznego, z tą różnicą, że wielkie sceny historyczne, w których Konrad, Kordian czy Irydion wygłaszali wzniosłe monologi, tutaj zostały zastąpione
Flaubert nie należał wprawdzie do żadnej szkoły literackiej, ale jego praktyka była w dużym stopniu zbieżna z założeniami realizmu. Inspirował także naturalistów, na przykład Maupassanta. Obsesyjnie dbał o idealną zgodność treści i słowa, a jego utwory to wynik długiej i żmudnej pracy. Napisana w 1857 r. powieść Pani Bovary uważana jest za jeden z najdoskonalszych utworów realistycznych w literaturze francuskiej. Bohaterowie Emma Bovary Jej losy i osobowość to najważniejsza kwestia
