Wypracowania z literatury XX wieku
Wisława Szymborska a przeszłość – omów stosunek poetki do przeszłości na podstawie dwóch wybranych wierszy. Wstęp I W utworach poświęconych przeszłości, podobnie jak w innych – np. dotyczących natury ludzkiej, kondycji człowieka, porządku świata – noblistka łączy liryzm i uczucie z ironią i humorem, wzruszenie i melancholię z sarkazmem, patos z pełnym wdzięku naśmiewaniem się. W tych wierszach operuje również grą słów, anegdotami, paradoksem i żartem. Wstęp II Wisława Szymborska zawsze wydawała mi się poetką, która uprawia lirykę refleksyjną
Warszawa czasu wojny w poezji i prozie Wstęp I Miasto niepokonane. Miasto, które miało zginąć i na zawsze zniknąć z mapy Europy. Warszawa. Jak portretowali ją poeci i pisarze czasów wojny? Wstęp II Spalone albo zburzone domy, zniszczone bombardowaniami ulice, kościoły, pomniki. Miasto obrócone w gruz i pył – w ogromnej mierze zrównane z ziemią, w niczym niepodobne do przepięknej stolicy, którą było przed wojną. Ale wciąż żywa, walcząca, niepoddająca się – to wojenna Warszawa, bohaterka wielu utworów
Co łączy Józefa K. z Procesu Kafki z Edypem z tragedii Sofoklesa? Czy obu można nazwać typem everymana? Wstęp I XX-wieczny Józef K., bohater „Procesu” Kafki, i mitologiczny Edyp. Dzielą ich wieki, a jednak są sobie tak bliscy, tak podobni w swej bezsilności wobec nieodgadnionych praw losu. Podążają przez labirynt życia, zmagają się z losem, z siłami dobra i zła. Czy czeka ich taki sam, nieuchronny los? Wstęp II Kim jest literacki everyman? To człowiek –
Dramat pokolenia Kolumbów Wstęp I Pokolenie Kolumbów, które swą nazwę wzięło od tytułu powieści „Kolumbowie. Rocznik 20”, to niezwykła, tragiczna generacja. Tych ludzi, urodzonych około 1920 r., bardzo ciężko doświadczył koszmar wojny, która odebrała im szczęśliwą, pełną marzeń i ideałów młodość i szansę na normalne życie. Kolumbowie byli rozdarci między patriotyzmem, poczuciem moralnego obowiązku wobec ojczyzny a sprzeciwem przeciw zabijaniu, bezsensownej, anonimowej śmierci. Wstęp II Kolumbowie byli pierwszym pokoleniem urodzonym w odrodzonej Polsce – mieli
Ukaż Artura z Tanga Sławomira Mrożka jako nietypowego buntownika. Wstęp I Tytułowe tango jest symbolem klęski Artura, który przegrał z brutalnym chamem Edkiem, czyli ze światem, którym rządzą cynizm, brak szacunku dla tradycji, egoizm, tępota. Szkoda – Artur wydawał się trochę sztywny, jednak był idealistą, walczył w imię uznanych od wieków wartości takich jak rodzina, wierność, miłość małżeńska, moralność. Wzbudził we mnie litość i trwogę – zupełnie jak bohater antycznych tragedii. Czy na
Wpływ wojny na psychikę człowieka w świetle poezji Różewicza. Odwołaj się do dwóch, trzech powojennych utworów. Wstęp I Tadeusz Różewicz jest jednym z reprezentantów pokolenia apokalipsy spełnionej – ludzi, których młodość przypadła na lata II wojny światowej. Wybuch wojny zmusił ich do porzucenia młodzieńczych ideałów na rzecz zmierzenia się z nową, brutalną rzeczywistością. Odebrano im wszystko – część z tych młodych ludzi, dopiero wkraczających w dorosłość, zginęła z bronią w ręku. Nie zdążyli nacieszyć się życiem
Walka poetów o humanitarne odruchy i wartości na przykładzie Listu do ludożerców Tadeusza Różewicza. Wstęp I .„List do ludożerców” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Formy”. Ma on kształt – jak wskazuje na to tytuł – listu otwartego, apelu. Bynajmniej nie do kanibali – lecz do wszystkich ludzi, którzy żyją tylko dla siebie, jakby w oderwaniu od innych, egoistycznie, nie zwracając wcale uwagi na potrzeby i uczucia drugiego człowieka. Chociaż wiersz ma formę humorystyczną
Portret Pana Cogito na podstawie wierszy Zbigniewa Herberta. Wstęp I Pan Cogito, czyli „Pan Myślę”, jest bohaterem cyklu utworów Zbigniewa Herberta. Poeta nawiązuje do słów Kartezjusza „Cogito ergo sum”. Bohater tego cyklu jest człowiekiem myślącym, stara się zrozumieć otaczający go świat i samego siebie. Nie zawsze mu to wychodzi, najważniejsze jednak, że podejmuje trud myślenia i przyjęcia odpowiedzialności za własne życie. Bynajmniej nie jest ideałem… Mimo to jest bohaterem wzbudzającym
Przedwiośnie jako powieść o dojrzewaniu Wstęp „Przedwiośnie” to bardzo ważna powieść Stefana Żeromskiego, jedno z jego późniejszych dzieł (powieść powstała w 1924 r.). Nazywane jest „Przedwiośnie” powieścią społeczną czy powieścią rozrachunkową. Akcja rozgrywa się w szczególnym momencie, oto Polacy zaczynają żyć w niepodległym państwie po długiej niewoli. Niby wiele sobie obiecują, niby to wielkie szczęście, ale czeka ich jeszcze bardzo dużo pracy. Wymarzona wolna Polska nie jest państwem jak ze snu. Sugeruje to tytuł powieści
Poetycki portret pokolenia Kolumbów na przykładzie wybranych wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Wstęp Krzysztof Kamil Baczyński to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli pokolenia Kolumbów, czyli ludzi, których młodość (czas pierwszych dojrzałych wyborów – matura, początek studiów) przypadła na początek wojny. Temu pokoleniu wojna zabrała młodość i marzenia. Rozwinięcie Jednym z bardziej znanych utworów poety jest Ten czas – katastroficzna wizja czasów wojny. Apokaliptyczna wizja świata, zagłada, smutek i mrok czasu wojny, zło, śmierć i zagubienie to bardzo
Przedstaw Przedwiośnie Stefana Żeromskiego jako powieść polityczną i społeczną. Forma pracy Bardzo dobrą formą pracy na pewno okaże się rozprawka. Masz udowodnić, że Przedwiośnie jest powieścią polityczną, przedstawić potwierdzające tę tezę argumenty. Jak zacząć? Klasyczny, typowo szkolny temat, a więc i klasyczny wstęp – garść informacji na temat powieści i powtórzenie tezy. Można też zacząć bardziej ambitnie – szczególnie polecamy drugi przykład wstępu. Jeśli jednak jesteś zwolennikiem równego rozkładu sił w pracy i walce, wybierz
Wstęp W powieści Zofii Nałkowskiej możemy mówić o kilku różnych granicach – granicach ludzkich możliwości; granicach, których nie wolno przekroczyć w relacjach z innymi ludźmi; granicach społecznych. Dlatego tytuł, który początkowo wydaje się dziwny i brzmi obco, okazuje się bardzo trafny – ale dopiero po uważnej lekturze powieści. Rozwinięcie Granice w Granicy W powieści Zofii Nałkowskiej mamy do czynienia co najmniej z kilkoma granicami. Niektóre z nich mają charakter symboliczny. Możemy więc mówić o: granicy
Tomasz Judym za 10 lat – jak wyobrażasz sobie jego dalsze losy? Wstęp I Nie lubię tego bohatera i chciałabym go jakoś ukarać – za odrzucenie miłości Joasi i za sprzeniewierzenie się swoim ideałom w Cisach… Uważam, że nie ma prawa być szczęśliwy, bo zniszczył szczęście Joasi i jej marzenia o skromnym, ale pogodnym domu, kochającej rodzinie, wspólnej pracy z mężem dla dobra innych. Myślę, że Judym miał zadatki na zgorzkniałego cierpiętnika – i za 10 lat
Kim jest Dulska? W jaki sposób Zapolska krytykuje kołtunerię, stwarzając tę postać? Wstęp I „Moralność pani Dulskiej” jest prezentacją schematu moralności mieszczańskiej. Opartej na zakłamaniu, hipokryzji, paskudnej, budzącej odrazę i zarazem… śmiech! Bo przecież Aniela Dulska, energiczna mieszczanka, to postać komiczna. Wstęp II Czy Dulscy nadal są wśród nas? Takie pytanie możemy sobie zadawać, czytając tragifarsę Gabrieli Zapolskiej. Okazuje się, że… tak. Jest to więc sztuka o charakterze ponadczasowym. Rozwinięcie Aniela Dulska
Krytyka mieszczaństwa w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej. Wstęp I Spotkanie artysta – filister to jeden z najważniejszych konfliktów epoki. Modernistyczni artyści brzydzili się przyziemnymi, niezainteresowanymi sztuką mieszczuchami. Z kolei przedstawiciele mieszczaństwa uważali artystów za szaleńców, niebieskie ptaki, ludzi, którzy powinni wziąć się do jakiejś konkretnej pracy, zamiast pisać wierszyki, pić, narkotyzować się i przesiadywać w kawiarniach. Pogarda dla filistra jest bardzo widoczna w dwóch słynnych utworach epoki: „E,viva l’arte!” Kazimierza Przerwy-Tetmajera i właśnie „Moralności pani
Chłopi Władysława Reymonta jako księga chłopów polskich, powieść społeczna i narodowa oraz studium psychologiczne. Wstęp Reymont miał bardzo dużą wiedzę o życiu społecznym polskiej wsi, o przemianach cywilizacyjnych, obyczajowych i przemianach mentalności. Znał dobrze nie tylko zasady współżycia wiejskiej gromady, ale również wiele wiedział o wiejskich konfliktach, różnicach interesów oraz o sporach (które odgrywały bardzo ważną rolę w życiu wsi!): z władzą administracyjną, z dziedzicami, z innymi sąsiadami… Dlatego uwikłał mieszkańców lipieckiej wsi w zatarg z władzą rosyjską o szkołę, konflikt z dworem
Bohaterowie literatury polskiego dwudziestolecia w poszukiwaniu sensu życia. Temat dość szeroki. Ma wprawdzie ściśle zakreślone ramy czasowe, ale pozostawia pewną dowolność interpretacji. Ci, którzy lepiej czują się w literaturze dwudziestolecia traktującej o psychologii człowieka, mogą skupić się na postaciach Niechciców czy Róży Żabczyńskiej. Ci, których pociąga powieść polityczna, mogą skupić się np. na Przedwiośniu. Warto jednak pokazać jak najszersze spektrum poszukiwań celów życia. Może chodzić o miłość, sztukę, pracę czy ojczyznę. Wstęp
Charakterystyka Bogumiła i Barbary Wstęp I Barbara i Bogumił Niechcicowie – to jedno z najbardziej popularnych literackich małżeństw. Jaką stanowią parę? Czy to małżeństwo z miłości, czy może raczej z rozsądku? „Noce i dnie” to powieść o dwóch zupełnie różnych osobowościach. Chyba trudniej o bardziej wyrazisty kontrast charakterów niż ten, który istnieje między Barbarą a Bogumiłem. Czy mimo dzielących ich różnic są jednak w stanie stworzyć zgrane, zgodne małżeństwo? Wstęp II „Gdyby nie ty (…), nigdy nie wróciłbym do
Topos labiryntu. Przedstaw różne ujęcia i funkcje motywu w wybranych utworach. Labirynt występuje w obrębie wielu kultur na oddalonych od siebie przestrzeniach Europy, Azji, obu Ameryk i wysp Malinezji. Człowiek posługiwał się tym znakiem od czasów cywilizacji megalitu po współczesność (czyli – lekko licząc: ponad cztery tysiące lat!) Rysunek labiryntu można więc zaliczyć do najbardziej rozpowszechnionych wzorów będących wspólnym dziedzictwem ludzkości. To wszystko stanowi o jego charakterze archetypowym (tzn. takim,
Świat jako labirynt w Procesie Kafki Rzeczywistość w Procesie przypomina labirynt, po którym błądzi główny bohater. Miasto pokazywane przez Kafkę jest przestrzenią, w której człowiek się gubi. Idąc na pierwsze przesłuchanie, Józef K. widzi, że ulica ma „po obu stronach prawie całkiem jednakowe domy, wysokie, szare, przez ubogą ludność zamieszkane domy czynszowe”, w podwórzu zauważa „trzy różne klatki schodowe, a ponadto (…) małe przejście, które zdawało się prowadzić na jeszcze inne podwórze”. Bohater błądzi
