Wypracowania z literatury XX wieku
Nawiązania do antyku we współczesnej poezji polskiej. Komentarz Dość trudny temat – wymaga czasu na poszukiwanie utworów, w których te nawiązania są obecne, dokonanie ich selekcji i podziału. Tego typu tematy także są potrzebne, uczą samodzielności i wytrwałości (to niezbędne cechy badacza literatury). Podpowiedź Trzeba wiedzieć, gdzie szukać. Zamiast kartkować nerwowo wszystkie dostępne w bibliotece tomiki poezji, przejrzyj wiersze Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Jarosława Marka Rymkiewicza. Weź pod uwagę również Stanisława Grochowiaka i Wisławę Szymborską.
Scharakteryzuj poezję księdza Jana Twardowskiego. Twórczość księdza Jana Twardowskiego należy do poezji o tematyce religijnej, lecz jest to propozycja oryginalna, propagująca model wiary radosnej, bliskiej człowiekowi i, co dodać należy, w dzisiejszych czasach modna i popularna. Jeśli szukać źródeł czy odwołań koncepcji ks. Twardowskiego, to odpowiednią wydaje się filozofia św. Franciszka z Asyżu, który tak samo w centrum ludzkich wartości stawiał miłość i radość życia. Ksiądz Twardowski debiutował jeszcze przed
Funkcje nawiązań do Biblii i mitologii w twórczości Zbigniewa Herberta. Komentarz do tematu Nie jest najłatwiejszy. Warto zwrócić uwagę na to, że nie chodzi jedynie o omówienie motywów biblijnych i mitologicznych u Herberta. Także o wskazanie funkcji tych motywów! Wstęp – ogólne refleksje o twórczości poety Utwory Zbigniewa Herberta mają charakter intelektualny: Poeta w swych wierszach snuje rozważania natury filozoficznej, historycznej, moralnej. Herbert rozmiłowany jest w tradycji, w kulturze europejskiej, szczególnie starożytnej. Dlatego, aby zrozumieć twórczość Herberta,
Topos matki cierpiącej w kulturze średniowiecza i poezji polskiej XX wieku. W kulturze średniowiecza, kształtowanej przede wszystkim przez Biblię i tradycję chrześcijańską, uosobieniem matki kochającej i cierpiącej jest Maria, Matka Chrystusa. Od XIV w. motyw piety rozpowszechnia się w plastyce (malarstwie, rzeźbie). Pietà (z włoskiego – miłosierdzie) to wyobrażenie Madonny z ciałem Chrystusa na kolanach. Znajdujemy ten motyw na freskach Giotta, obrazie Belliniego… W XV i XVI w. sięgało po ten temat wielu wybitnych twórców. Najbardziej
W jaki sposób Baczyński ukazuje kontrast pomiędzy dzieciństwem a młodością czasów „apokalipsy spełnionej”? Baczyński, obok np. Gajcego i Borowskiego, należał do pokolenia Kolumbów. To pierwsze pokolenie urodzone i wychowane w wolnej Polsce było przygotowane na kreowanie nowej rzeczywistości, na budowanie odrodzonej ojczyzny. Wojna stała się dla tych młodych ludzi dramatycznym przeżyciem pokoleniowym. Dlatego Baczyński buduje rzeczywistość liryczną wiersza Westchnienie na zasadzie kontrastu, przeciwstawienia – między szczęśliwym, pełnym marzeń dzieciństwem a okrutną teraźniejszością, w której dominuje
Próba określenia wewnętrznego imperatywu, poszukiwanie autorytetu? Zinterpretuj wiersz Zbigniewa Herberta Głos wewnętrzny, zwracając uwagę także na kompozycje utworu. Uwaga! Temat sugeruje kierunek interpretacji, coś nawet podpowiada – ale wymaga również uwag o kompozycji utworu Zbigniewa Herberta. Zbigniew Herbert Głos wewnętrzny mój głos wewnętrzny niczego nie doradza niczego nie odradza nie mówi ani tak| ani nie jest słabo słyszalny i prawie nieartykułowany nawet jeśli się bardzo głęboko pochyli słychać tylko oderwane od
Wobec takiego pytania jedno jest tylko wyjście: mieć przygotowany swój wzorzec, ideał noblisty, zaprezentować jego twórczość i wyeksponować te wartości, które najbardziej przyczynić się mogły do dobra ludzkości. Oczywiście eksponować należy walory dzieła literackiego, a biografię – w drugim planie, dlatego praca taka nie może być życiorysem. Uwaga! Niech osią twojej wypowiedzi staną się ideały – te wg Nobla „najbardziej natchnione i szczere”, a argumentami – utwory (lub utwór), dopiero za
Wyjaśnij pojęcie i znaczenie teorii Czystej Formy Jak zacząć? Teoria Czystej Formy odsyła nas do pomysłów estetycznych Stanisława Ignacego Witkiewicza. Czysta Forma, w ujęciu Witkacego, to działanie elementów formy, takich jak np. barwy, dźwięki, słowa, gra aktorów, a nie fabuła czy jakiekolwiek podobieństwo do rzeczywistości. Nie treść – a Czysta Forma. Rozwinięcie tematu Odbiorca kontaktujący się z dziełem ma doznać „uczucia metafizycznego”, tzn. doświadczyć wstrząsu, olśnienia, pierwotnego zadziwienia. Zdaniem Witkacego właśnie dźwięk, barwa czy
Hiob naszych czasów. Problematyka cierpienia w polskiej literaturze powojennej. Sytuacja II wojny światowej w szczególnie dramatyczny sposób postawiła hiobowe pytanie: dlaczego tylu niewinnych ludzi tak okrutnie cierpiało, dlaczego tyle osób poniosło śmierć? Ci wszyscy, którzy dotknięci zostali niezasłużoną niczym męką i śmiercią, są Hiobami naszych czasów. O nich wiele mówi literatura powojenna. Literatura ta na ogół nie stawia wprost pytania o przyczyny zła, ale wstrząsającymi opisami domaga się odpowiedzi i pośrednio stawia pytanie o powody ludzkiego
Nie ma chyba epoki, która w mniejszym lub większym stopniu nie podejmowałaby problemów związanych z polityką, odpowiadając na to pytanie możesz więc swobodnie poruszać się niemal po całej literaturze. Zacznij od renesansu – Odprawa posłów greckich Kochanowskiego pod płaszczykiem wydarzeń ze starożytnej Troi piętnuje przecież niedowład ówczesnego państwa! Na ten sam temat wypowiada się – już jawnie Andrzej Frycz-Modrzewski (publicystyczne dzieło O naprawie Rzeczpospolitej). Jeśli chcesz skupić się na publicystyce –
Początek Andrzeja Szczypiorskiego jako powieść o Polsce, życiu i Bogu. Zacznij od podkreślenia bogactwa problemów opisywanych w powieści (ludzkie życie uwikłane w zawiłości historii, miłość, przemijanie, dobro i zło). Teraz przejdź do refleksji o Polsce i Polakach. Oceny są różne – począwszy od dumy i godności (sędzia Romnicki) poprzez zwątpienie (refleksje krawca Kujawskiego, dlaczego właśnie nasz kraj wystawiony został na tak dramatyczną próbę), aż po opisy wstydliwych kart historii Polski
Temat to bardzo obszerny, bo wielu polskich pisarzy wywodziło się ze wschodnich ziem i o nich pisało. Z XIX-wiecznych powinieneś wymienić następujących twórców i dzieła: Adama Mickiewicza (Pan Tadeusz), Juliusza Słowackiego (liryki), Elizę Orzeszkową (Nad Niemnem), Henryka Sienkiewicza (Ogniem i mieczem, Pan Wołodyjowski), Seweryna Goszczyńskiego (Zamek kaniowski). Wiek XX to przede wszystkim Czesław Miłosz (liryki, Dolina Issy) oraz Tadeusz Konwicki (Kronika wypadków miłosnych). Sam zdecydujesz, jakie utwory będziesz omawiał, pamiętaj
Jak być człowiekiem w królestwie Dżumy? – rozważania o różnych postawach ludzkich wobec zagrożenia Dżuma Alberta Camusa zwana powieścią-parabolą (przypowieścią) powstała w roku 1947, kiedy żywe było jeszcze wspomnienie wojny i życia w absurdalnym, odhumanizowanym świecie. W takich warunkach (epidemia dżumy jest metaforą wszelkiego zła) najłatwiej sprawdzić siłę ludzkich charakterów. Wypowiedź o postawach bohaterów Dżumy możesz rozpocząć od cytatu z tej książki: „w ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw, niż
Motywy maryjne w średniowiecznych i współczesnych tekstach kultury. Wstęp Przypomnij wątki maryjne w zabytkach literatury polskiej: Bogurodzica – tekst prawdopodobnie z początku XIII w. Matka Boska przedstawiona jako majestatyczna pośredniczka między Bogiem a ludźmi. Otacza Ją atmosfera sacrum (świętości) i dostojeństwa. Utwór pełnił rolę zbliżoną do hymnu narodowego (śpiewany przez polskie rycerstwo pod Grunwaldem i pod Warną). Lament świętokrzyski (Posłuchajcie, bracia miła…). W tej pieśni żałobnej z XV w. Maria traci boskie rysy. Anonimowy autor upodobnił ją do zwykłej
Skąd wziął się tak trwały w kulturze ludzkiej mit Arkadii? Kto go propagował? Arkadia jest mityczną krainą szczęśliwości – wiecznej wiosny, prostoty i miłosnych wzruszeń. Obraz takiej Arkadii stworzył Wergiliusz w swojej bukolicznej poezji – w Eklogach. Pierwowzorem krainy była Arkadia na środkowym Peloponezie – obszar biedny, zamieszkały przez pasterzy. W strofach Wergiliusza stała się jednak symbolem odwiecznych marzeń człowieka o mlekiem i miodem płynącej krainie spokoju, w której żyją ludzie w zgodzie z prawami natury. Myśl o Arkadii nie opuściła
Człowiek wobec kultury, cywilizacji, konwencji w oczach polskich twórców XX wieku. Witkacy, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek – to podstawowe nazwiska, które trzeba będzie przywołać w tej odpowiedzi. Witkacy popełnił samobójstwo, 18 września 1939 roku, na wieść o wkroczeniu wojsk radzieckich w polskie granice. Czy – jak chce tradycja – uczynił to w obawie przed nadciągającą władzą totalitaryzmu? Czy przeczuwał zbrodnie, tragedie XX wieku, które zniweczą indywidualizm jednostki? W każdym razie przewidział wiele, czego dowodem są
Rozmowy z katem Kazimierza Moczarskiego to studium zbrodni. Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem? Wprowadź w temat Studium, jak podaje słownik, to rozprawa, dzieło, opracowanie naukowe poświęcone określonemu tematowi. Zgadzam się ze stwierdzeniem, że Rozmowy z katem Kazimierza Moczarskiego – można nazwać studium zbrodni, ponieważ autor przedstawił w swojej książce człowieka, który był jednym z wielkich zbrodniarzy hitlerowskich. Stroop nie był nieświadomą ofiarą machiny śmierci, ale świadomym, stworzonym przez system zabójcą. Był katem z wyboru,
Tragizm, drwina i ironia w prozie polskiej lat 30. Wymień: Bruno Schulz – Sklepy cynamonowe (1934) i Sanatorium pod klepsydrą (1937) Witold Gombrowicz – Ferdydurke (1937) Witkiewicz – Nienasycenie (1930), Jedyne wyjście (1931-1933), Niemyte dusze (1936). Temat sugeruje, że dobierać trzeba przykłady pod kątem takich kategorii, jak: tragizm, drwina, ironia. Tragizm – konflikt wartości lub nieunikniony splot konieczności, które uniemożliwiają bohaterowi jakikolwiek sensowny wybór i nieuchronnie prowadzą do katastrofy. Ironia – właściwość
Nowatorstwo Sklepów cynamonowych Co to za utwór? Sklepy cynamonowe są rodzajem ufantastycznionej autobiografii. Wszystkie fakty z życia twórcy zostały wzbogacone przez jego wyobraźnię, toteż światem Sklepów cynamonowych rządzą nie tyle prawa fizycznej rzeczywistości, ile raczej snu i fantazji. Utwór przetwarza mity towarzyszące dzieciństwu pisarza i przekształcone przez jego wyobraźnię. Najważniejszym z nich jest mit ojca, który w żydowskiej rodzinie (a Schulz był Żydem) zajmował wyjątkową, uprzywilejowaną pozycję. Jego losy opisane w Sklepach… zawierają aluzje do postaci oraz
Wzajemne powinności państwa i obywatela. Jak ten problem przedstawiany jest w znanych Ci utworach literackich różnych epok? To taki bardzo szkolny, stereotypowy temat. Co tu dużo mówić, wydaje się trochę… nudny. Jak można spróbować ująć go bardziej interesująco? Odwołaj się do własnych doświadczeń – sytuacje z odległych epok odnieś do tego, co mogłoby zdarzyć się np. w klasie czy szkole: organizacja studniówki powoduje konflikt grożący rozpadem zgranej dotychczas klasy – jedni chcą
