GIM Lektura na egzaminie
Autor Stefan Żeromski (1864-1925) – pisarz, publicysta, dramaturg. Wychowany na Kielecczyźnie (Kielce były pierwowzorem Klerykowa), pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Pracował jako guwerner i korepetytor, bibliotekarz, wiele podróżował. Autor m.in. powieści (Przedwiośnie, Popioły, Ludzie bezdomni) i opowiadań (Echa leśne, Siłaczka, O żołnierzu tułaczu). Geneza U źródła powieści znalazły się osobiste przeżycia autora z czasów szkolnych, także polityka zaborców – czyli nasilenie rusyfikacji w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Gatunek Powieść – ale oparta na
Balladyna Juliusza Słowackiego Lektura w epoce Stop! Jesteś w romantyzmie! Romantyzm polski to epoka tajemniczych spisków, powstań, tęsknoty za utraconą wolnością. Jesteśmy w I połowie XIX wieku, ludzie poruszają się dyliżansami, panowie noszą peleryny i cylindry, pojedynek to nic niezwykłego – zwłaszcza o kobietę. Poeta Słowacki ma 30 lat, popularyzuje typowy kołnierzyk zwany po dziś dzień kołnierzykiem Słowackiego i tworzy tragedie o siostrzanej zbrodni. Balladyna a romantyzm Ludowość – moralność
Autor Nancy H. Kleinbaum – była dziennikarka, pisze powieści na podstawie znanych scenariuszy filmowych. Czas akcji Rok 1959 – jesień i zima (rok, kiedy Akademia Weltona obchodzi jubileusz – stulecie istnienia). Miejsce akcji Vermont – stan na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych, graniczący na północy z Kanadą. Bohaterowie John Keating – przeciętnie wyglądający mężczyzna po trzydziestce – średniego wzrostu i niewielkiej postury. Robił wrażenie osoby godnej szacunku i doskonale wykształconej. Z twarzy nie schodził mu ciepły
Pierwsza część najbardziej znanej trylogii fantasy. Na lekcji będziesz analizował ją pod kątem postaw bohaterów. Dyskusja o przyjaźni Jaki powinien być przyjaciel? Szczery – nie powinien ukrywać swoich poglądów, ponieważ bolesna prawda jest lepsza niż miłe kłamstwa, nie powinien też nigdy okłamywać, powinien mieć odwagę przyznać się do swojego błędu, a także wskazać błędy przyjaciela. Wierny – w myśl zasady, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie, przyjaciel nigdy nie opuszcza w potrzebie. Jest w chwilach
Czas i miejsce akcji Alchemika Ponieważ Alchemik ma cechy paraboli (czyli przypowieści), dokładne umiejscowienie akcji w czasie i przestrzeni nie jest konieczne dla zrozumienia sensu utworu. Można jednak powiedzieć, że akcja toczy się w Andaluzji, później w Afryce (od Maroka do Egiptu) i trwa przez około dwa lata. Co to znaczy, że Alchemik jest powieścią kultową? Alchemik zyskał miano powieści kultowej ze względu na swą uniwersalną wymowę i ogromną sławę,
Czas i miejsce akcji Czas akcji: przełom XIX i XX w. Miejsce akcji: kolonia angielska w Indiach, posiadłość Misselthwaite Manor w Yorkshire w Anglii. Jaki to gatunek literacki? Powieść – gatunek epicki. Występuje narrator, jest kilka wątków (np. choroba Colina, historia Mary), są opisy miejsc i wyglądu osób, dialogi. Przebieg wydarzeń 1. Śmierć rodziców Mary mieszka w Indiach. Jej rodzice umierają na cholerę i wtedy trafia ona do domu pastora
MIKOŁAJ REJ (1505-1569) był jednym z najwybitniejszych polskich pisarzy okresu renesansu (to ten okres, w którym tworzył Jan Kochanowski), uczył się w różnych szkołach, ale żadnej nie skończył, dopiero w wieku późniejszym kształcił się samodzielnie (samouk), z katolicyzmu przeszedł na protestantyzm, a potem na kalwinizm, więc reformacji „doświadczył” na własnej skórze, • szlif pisarski i ogładę towarzyską zdobywał na dworze magnata Andrzeja Tęczyńskiego, jako pierwszy świadomie zrezygnował w swojej twórczości z łaciny na rzecz języka polskiego, z tego też
Antygona Kto jest autorem Antygony? Sofokles. Był to jeden z trzech, obok Ajschylosa i Eurypidesa, wielkich tragików greckich. Żył w latach 496-406 p.n.e. Jego główną zasługą dla teatru było wprowadzenie na scenę trzeciego aktora. Wprowadził także dekoracje i postacie kobiece, odgrywane jednak przez mężczyzn. Jego najbardziej znane sztuki to Król Edyp i Antygona. Jak wyglądał teatr grecki? Był przystosowany do wystawiania przedstawień pod gołym niebem. Składał się z kolistej przestrzeni (orchestry), na której występował chór.
Skąd tytuł Siłaczka? Tytułową siłaczką nazwana jest umierająca nauczycielka Stanisława Bozowska. Jak zinterpretować tytuł? Jako zmaganie z przeciwnościami losu, siłowanie się z życiem (od siłować się – mocować się, zmagać się). Od pracy ponad siły, którą wykonywała Stasia, czyli pracy wymagającej większego wysiłku niż na to pozwalały jej możliwości. Ciężka praca doprowadziła ją do wyczerpania, choroby i śmierci. Czy daremnie? Udało jej się oświecić część ludzi ze wsi. Od ogromnej siły woli, jaką
Czas powstania utworu: około roku 1879. Pierwsza publikacja: Gazeta Lwowska, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika korepetytora). Druga publikacja: warszawska Niwa, rok 1879 (pod tytułem: Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela). Miejsce akcji Większe miasto w zaborze pruskim. Być może Poznań. Czas akcji Jest trudny do ustalenia, ale oto kilka faktów, na podstawie których spróbujemy określić czas akcji: Na pewno jest to okres Polski rozbiorowej i na pewno dotyczy czasów po upadku powstania styczniowego (a więc
Określ czas i miejsce akcji Czas akcji Akcja powieści toczy sięod stycznia 1655 (przybycie Kmicica do Wodoktów) do 1657 (powrót Kmicica z wojny z Rakoczym) i obejmuje okres wojny ze Szwecją. Miejsce akcji: Powieściowe wydarzenia toczą się w bardzo wielu miejscach: majątkach szlacheckich na Żmudzi (Wodokty, Wołmontowicze), Kiejdanach i Taurogach (siedziby Radziwiłłów), Częstochowie, na Śląsku i w Prusach, a kulminacyjna scena w kościele odbywa się w Upicie na Litwie. Geneza Potop powstawał podczas
Czas powstania Powieść ukończona w 1895, wydana w 1897. Czas akcji XI w. p.n.e.; ostatnie lata panowania władców XX dynastii Ramzesa XII i Ramzesa XIII, wstąpienie na tron założyciela dynastii XXI Sem-amen–Herhora. Akcja trwa trzy lata bez miesiąca. Narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący, należący do kręgu kulturowego czytelnika (np. egipskie sykomory przypominają mu „nasze lipy”, czasem podkreśla też dystans wieków). Miejsce akcji Egipt. Narrator podkreśla jednak wielokrotnie, że coś jest poza nim
Skąpiec Moliera Dzieło Skąpiec Moliera to przede wszystkim komedia charakterów – komizm wynika z ich działań i cech psychologicznych. Jedna z najbardziej ponurych komedii Moliera: obraz sknerstwa jako dominującej namiętności przytłacza. Intryga jest banalna i słabo zarysowana. Skąpca można też nazwać dramatem rodzinnym – porusza problem zależności dzieci od rodziców. Autor Molier, właściwie Jean Baptiste Poquelin (1622-1673), syn paryskiego tapicera, całe swoje życie związał z teatrem i aktorską rodziną Béjart. Był reżyserem, aktorem i autorem sztuk. Po
Dziady cz. II na egzaminie Treści związane z lekturą potrzebne do egzaminu Motywy Motyw fantastyki, wizji, wyobraźni, duchów i zjawisk irracjonalnych w literaturze. Może być motywem przewodnim testu, jest bardzo inspirujący i gimnazjaliści spotykają się z tematem wielokrotnie. Już wędrówka Odyseusza obfitowała w baśniowe i fantastyczne przygody. O grę wyobraźni opiera się przygoda Don Kichota, w romantycznej Balladynie postacie fantastyczne odgrywają dużą rolę, a lubiana przez młodzież fantastyka choćby bohaterowie
Ikar Iwaszkiewicza Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Motywy Młodość, idealizm, książka – czytanie, wojna, obojętność, samotność. Powyższe motywy to tematy godne egzaminu, dojrzewanie i książka nawet już w egzaminacyjnych testach gościły. Powtórz: Informacje o bohaterach młodych, dojrzewających, takich, którzy ponieśli klęskę w zderzeniu z otaczającym ich światem: znasz przecież Ikara, Romea i Julię, Holdena z Buszującego w zbożu Salingera, Siłaczkę – Stasię Bozowską, młodych bohaterów walczących z okupantem
Ferdydurke na egzaminie Treści związane z lekturą, ważne do egzaminu Obraz szkoły – literackie lekcje polskiego Jeśli temat wiodący dotyczyłby szkoły (a może) z pewnością w jakiś sposób pojawi się w nim Ferdydurke. Dlatego że to najbardziej oryginalny, także znany literacki epizod dotyczący tematu szkoły, lekcji, kształtowania młodych umysłów, relacji nauczyciel – uczeń, i tym podobnych – bliskich gimnazjalistom – zagadnień. Co pamiętać: Słynne zdanie o Słowackim, które stało
Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Którędy do Obrzydłówka? Droga Pawła Wspólne studia w Warszawie Wielkie ideały na początku pobytu w miasteczku. Po ukończeniu studiów medycznych Obarecki przyjeżdża do niewielkiego miasteczka, aby realizować swoje marzenia – walczyć o poprawę warunków życia ubogich mieszkańców okolicznych wsi. Okazuje się jednak, że Obrzydłówek jest wyraźnie podzielony na bogatych i biednych. Tym, którzy mają pieniądze, nie podobają się plany Pawła. Wojna z aptekarzem.
Don Kichot Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Motywy Don Kichota marzycielstwo, idealizm, walka ze złem Marzenia, ideały i postawy związane z nimi – czyli ludzie idealiści i marzyciele, fantaści – to bardzo pociągający temat egzaminacyjny. Pewnie dlatego, że zawsze wydaje nam się, że przypisane są młodym, ludziom, tymczasem niekoniecznie, bo największy idealista świata – Don Kichot właśnie – jest pięćdziesięciolatkiem. Do tego motywu warto sobie przypomnieć: Antynomię, która
Romeo i Julia Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Romeo i Julia – zapamiętaj i łącz z tragedią Szekspira te cytaty: Romeo! Czemuż ty jesteś Romeo! Wyrzecz się swego rodu, rzuć tę nazwę! Lub jeśli tego nie możesz uczynić To przysiaż wiernym być mojej miłości A ja przestanę być z krwi Kapuletów Są to słowa, które wypowiada Julia ze swojego balkonu, nie wiedząc, że w ogrodzie skrywa się Romeo
Dawid Copperfield Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Obraz szkoły – ważne lekcje opisane w literaturze Jest ich trochę. Bardzo nadają się na temat główny testu – kiedyś szkoła doczeka się tego zaszczytu. Jak literatura pokazuje szkołę, co o tym pamiętać, jak krytykuje ułomności systemu kształcenia, szkołę i bezduszne, otępiające metody wychowawcze. Do tych scen możemy zaliczyć: Słynną lekcję polskiego z Ferdydurke Witolda Gombrowicza, na której Pylaszczkiewicz nie chce
