ŻiT Mrożek Sławomir (Tango)
Epoka Współczesność Epoka triumfu groteski w sztuce; groteska – próbuje oddać problemy współczesnego świata. Istotne kwestie: funkcjonowanie systemów totalitarnych, kryzys wartości mający u swoich podstaw m.in. II wojnę światową (niemożność porozumienia się ludzi, brak idei), kryzys relacji międzyludzkich (rozpad tradycyjnej rodziny, poczucie samotności w tłumie). Gatunek Dramat. Tango jest sztuką zbudowaną według klasycznych zasad – zachowuje np. ciągłość fabularną (akt I rozgrywa się późnym rankiem, II – w nocy, zaś III przed południem następnego dnia).
Tango Mrożka – treść Bohaterem dramatu jest rodzina Stomilów. Najstarsi: Eugeniusz i Eugenia, rodzice: Stomil i Eleonora, ich syn Artur i jego narzeczona Ala (zresztą kuzynka). Rodzina nieco dziwna: dziadkowie udają nastolatków, rodzice protestują przeciw wszelakim konwencjom: stroju, zachowania, moralności – po prostu zachowują się jak antyrodzice. W całym tym bałaganie Artur pragnie uporządkowania świata. Buntuje się przeciw nowatorskim pomysłom rodziców, nie może znieść ich młodzieńczości i braku zasad. Artur pragnie ładu, odwołuje się do
Rysownik, dramaturg, felietonista, prozaik… I jeden z najbardziej lubianych. Za co? Za charakterystyczny dowcip, często oparty na absurdzie i purnonsensie! Jego rola w literaturze polskiej To twórca zaangażowany nie tylko kulturalnie i społecznie (chociażby jako satyryk), ale także politycznie. W 1968 r. oficjalnie zaprotestował przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji, za co odebrano mu polski paszport. Do 1971 r. zakazano rozpowszechniania jego utworów w kraju. W czasie stanu wojennego ostro protestował przeciwko represjom władz. Artysta przez wiele lat mieszkał za granicą.
Schizofreniczna rzeczywistość opowiadań W debiutanckim tomiku opowiadań Słoń (1957) roi się od porządnych obywateli, zniewolonych urzędników, ludzi na tzw. eksponowanych stanowiskach czy szeregowych członków partii. Kwitnie propaganda i szaleje biurokracja. Atmosfera jak w groteskach Gogola. Przełożenie przepisów na życie praktyczne rodzi sytuacje absurdalne jak ta z tytułowego opowiadania. Dyrektor ogrodu zoologicznego zbyt poważnie potraktował zalecenie o minimalizacji kosztów własnych i wpadł na bardzo praktyczny pomysł. Sprowadził do zoo sztucznego, nadmuchanego słonia. Kiedy do ogrodu przyszli
Bądź przygotowany na streszczenie opowiadania Pod oknami narratora dzieci wykrzykują bezsensowne wyliczanki o babie. Powoduje to zdenerwowanie narratora. Postanawia sprawdzić, czy słowa dzieci o babie trzymającej na cmentarzu nogi w kałamarzu mają coś wspólnego z rzeczywistością. Narrator udaje się na cmentarz. Faktycznie spotyka tam babę, która żali się na niewygodę (kałamarz jest mały, trudno zmieścić w nim nogi). Narrator postanawia działać – prosi dzieci (przekupując je gumą do żucia) o zmianę wierszyka i wymyślenie lepszego, wygodniejszego
Tematy, z którymi można powiązać Tango Sławomira Mrożka: wolność bunt totalitaryzm władza tradycja rodzina (i jej kryzys) rola inteligencji (i jej kryzys) sztuka i artysta (kryzys sztuki) wzorce romantyczne funkcja tańca w utworze literackim dramat absurdu, groteska Wzorce romantyczne Przykład tematu: Portrety bohaterów romantycznych w literaturze poromantycznych epok. Odwołaj się do wybranych przykładów z literatury XIX i XX wieku. Podpowiadamy Na wstępie przypomnij literacki wzorzec osobowy, jaki wykreowała epoka romantyzmu. Możesz krótko odwołać się do modelu bajronicznego,
Do czego prowadzi odrzucenie wszelkich zasad i reguł? Pierwszym wrażeniem widza czy czytelnika jest poczucie chaosu. Problemy, które za moment Mrożek będzie pokazywał, zapowiada już scenografia. W pokoju panuje nieład, bohaterowie potykają się o zakurzone, bezużyteczne przedmioty. To rekwizyty przeszłości: nikt nie usunął jeszcze dziecięcego wózka Artura, choć mężczyzna skończył już 25 lat, katafalk przypomina dziadka, który zmarł dziesięć lat wcześniej. Ten pokój to jakby symbol rodziny – pomieszanie epok i stylów, ale też
Przedstaw plan zdarzeń (z krótkim rozwinięciem) opowiadania Sławomira Mrożka – Baba. Baba 1. Niepokojąca dziecięca rymowanka Narrator usłyszał na podwórku rymowankę – wyliczankę dzieciaków. Choć była bezsensowna – zaniepokoiła go i wytrąciła z równowagi, gdyż była nieprawdopodobna, a on wierzył tylko w realizm. Postanowił sprawdzić, czy baba z nogami w kałamarzu faktycznie istnieje. 2. Wyprawa na cmentarz Narrator powędrował na cmentarz. I faktycznie – siedziała tam baba, która trzymała nogi w ciasnej buteleczce na atrament. 3. Misja polepszenia
Czym różni się język opowiadania Wesele w Atomicach Sławomira Mrożka od innych znanych Ci dotychczas opowiadań? W opowiadaniu mieszają się elementy gwarowe ze słownictwem technicznym. Wskaż elementy stylizacji ludowej w tekście. Wyrazy gwarowe (najczęściej używane): ano, ino, kiedym, jeno. Przedmioty wiejskie: zydel, przyzba. Przedmioty związane z cywilizacją: odrzutowce, pola startowe za stodołą, głowica atomowa, wyrzutnia, rakiety, licznik Geigera. Zwróć uwagę na czas, w którym opowiadanie powstawało (PRL). Krótko scharakteryzuj język czasów socjalizmu. W
Wesele w Atomicach Jaki jest czas i miejsce akcji? Czas akcji: Bliżej nieokreślony. Jakaś przeszłość, ale wiele w niej elementów z przyszłości (technika atomowa). Miejsce akcji: Wieś Atomice. Nazwę słusznie kojarzysz z atomem. To dziwna wieś, zupełnie niepodobna do tej, którą znamy z książek lub własnego doświadczenia. Nie ma tu pól, lasów. Na podwórkach są stodoły, ale tuż za nimi – pasy startowe dla odrzutowców (to właśnie element groteski – mieszanie różnych elementów, tradycyjnych z nowoczesnymi). Cały
Słoń Czas akcji: Można określić na podstawie języka bohaterów, charakterystycznego dla czasów realnego socjalizmu (lata 50. – 60. XX wieku). Miejsce akcji: Prowincjonalne, nieduże miasteczko. Sytuacja W ogrodzie zoologicznym brakowało słonia. Dyrektor ogrodu, człowiek przedsiębiorczy, postanowił zdobyć słonia w dość oryginalny sposób. Zlecił przygotowanie ogromnej gumowej powłoki w kształcie słonia. W nocy dwóch pracowników wypełniło powłokę gazem. Nowy nabytek zoo został oczywiście odpowiednio zareklamowany w mieście. Ale już następnego dnia nadmuchiwany słoń, zamiast stać
Wina i kara Sytuacja Chłopczyk trochę rozrabiał. Nie słuchał się rodziców, podjadał konfitury, zapominał o wieczornym pacierzu. Ot, zwykłe dziecinne przewinienia. Pech chciał, że jego anioł stróż nie był zwyczajny. Otóż postanowił anielskie metody zastąpić szatańskimi. I odtąd za każde, najdrobniejsze nawet przewinienie wymierzał chłopcu solidne uderzenie. Chłopczyk się zmienił. Ze strachu. A aniołowi spodobało się dręczenie podopiecznego. Rezultat tej metody wychowawczej był jednak opłakany. Chłopczyk wysadził w powietrze rodzinny dom, a sam uciekł z mocnym postanowieniem
Jaki jest czas i miejsce akcji? Czas akcji: Nie jest określony dosłownie, ale domyślamy się, że to oczywiście współczesność (na pewno po II wojnie światowej, wiek XX) – czasy tzw. realnego socjalizmu. Miejsce akcji: Z treści propagandowego, poprawnego politycznie wierszyka (ostatnia wyliczanka) wywnioskować można, że miasto w Polsce. Potwierdza to też słownictwo – tzw. nowomowa (język propagandowy w Polsce Ludowej). Bohaterowie opowiadania Baba Bohaterka wyliczanki, którą recytują dzieci na podwórku. Na jej prośbę
Tragiczne sytuacje o komicznym zakończeniu. To groteskowy świat opowiadań Mrożka. Mrożek – pisarz groteskowy We wszystkich groteskowych opowiadaniach Mrożka znajdziesz: Kontrastowe zestawienie zdarzeń tragicznych i komicznych. Używanie podniosłych słów w opisywaniu rzeczy banalnych. I odwrotnie – używanie banalnych wyrażeń w opisywaniu rzeczy tragicznych. Bohaterowie – zwyczajni, przeciętni ludzie, których nawet można nazwać nudnymi (Ktoś, goście w Profesorze Robercie). Postacie fantastyczne (w Babie, Winie i karze). Drwinę z ludzkich zachowań: żądzy sławy – Profesor
Tango – jak rozumiesz tytuł znanej sztuki Sławomira Mrożka? Wstęp I Tytuł sztuki jest wieloznaczny, i bynajmniej nie możemy mówić tylko o jednym jego znaczeniu. Pochodzi on od nazwy tańca towarzyskiego wywodzącego się z Ameryki Południowej. Taniec ten powstał na początku XX w. na przedmieściach Buenos Aires. W niepokojącym rytmie tanga i jego zmysłowych figurach zawiera się mit miłości, zdrady i śmierci. Czasem znów mówi się, że tango odzwierciedla kłótnię kochanków, ukazuje walkę między kobietą a mężczyzną o dominację
Charakterystyka porównawcza Artura i Edka z Tanga Sławomira Mrożka. Inteligent i prostak. Nadwrażliwiec i cham. Trudno o bardziej kontrastowe zestawienie… A jednak spotykają się pod jednym dachem… Ta konfrontacja nie może nie doprowadzić do spięć. I mimo początkowego pozornego sojuszu obu panów, do takiego spięcia dochodzi! Jeden z nich przegrywa. Niestety, ten bardziej wartościowy. Przyjrzyjmy się bliżej obu bohaterom dramatu Sławomira Mrożka. Artur, syn inteligentów, Eleonory i Stomila, jest pilnym studentem trzech fakultetów. Młody, przystojny,
Bezlitośnie drwiąca i prześmiewcza, błyskotliwie ironiczna i dowcipna, dogłębnie absurdalna i groteskowa – w ten sposób można by określić twórczość artystyczną Sławomira Mrożka. Już od momentu debiutu dramaturgicznego (dramat Policja 1958 rok) autor Tanga dał się poznać jako twórca niebanalny, lekceważący konwencje i zasady teatru tradycyjnego, a jeś-li już wykorzystujący jakiś dobrze znany motyw to tylko po to, aby go wyśmiać, sparodiować, wyszydzić. A więc wielki szyderca i prześmiewca. Tak
Tego się naucz! Cóż to takiego dramat absurdu? Na przykładzie Tanga powinieneś umieć pokazać podstawowe cechy tego rodzaju dramatu. Powinieneś także umieć określić na czym polega tragizm Artura i ukazanej w utworze sytuacji. Interpretacja sceny finałowej to również bardzo ważne zadanie. Tematy, z którymi można powiązać Tango Sławomira Mrożka wolność, bunt, totalitaryzm, władza, tradycja, rodzina (i jej kryzys), rola inteligencji (i jej kryzys), sztuka i artysta (kryzys sztuki), aktualność wzorców romantycznych dziś,
Artur – tragicznym bohaterem współczesności. Temat narzuca formę rozprawki, dlatego postaw tezę. Tak, rzeczywiście Artur stanowi w dramacie Mrożka typ postaci tragicznej. Jest jedynym bohaterem Tanga, który nie został karykaturalnie zdeformowany. Inne postacie są śmieszne, w jego kreacji dostrzegamy przede wszystkim tragizm. Zbierz argumenty Rozważ przyczyny tragizmu bohatera. Artur ma świadomość beznadziejności swej sytuacji. Rodzice, tworząc świat bez zasad, odebrali mu coś bardzo ważnego: możliwość buntu. Mówi: „Bo ja wchodzę w życie. W jakie
I. Artur to młody, wykształcony, uporządkowany wewnętrznie mężczyzna. Denerwuje go styl życia rodziców – ich nonszalancja, łamanie norm obyczajowych, artystyczne skłonności, niechlujstwo. Nie może pojąć, że ojcu nie przeszkadza w niczym fakt, iż jego żona (a matka Artura) ma kochanka, i to jakiego – prymitywnego chama. Denerwuje go też niechlujstwo ojca i jego bohemiczny styl życia, denerwuje go nawet nowoczesna babcia, która nie myśli o śmierci ani robieniu na drutach, lecz radośnie gra w karty. Próbuje