Modyfikacje bohatera romantycznego
Gustaw-Konrad, Dziady Adama Mickiewicza
Młodość
- wrażliwość
- zwątpienie w księgi
- poezja
- nieszczęśliwa miłość
- samotność
Miłość
Nieszczęśliwa wielka miłość – odrzucony jako gorszy konkurent.
Przeistoczenie
Popełnia samobójstwo, lecz żyje nadal. Na ścianie więziennej celi odnotowuje swoją przemianę: „Gustavus obiit (…) Hic NATUS EST CONRADUS”.
Czyn dyskusyjny
Bunt wobec Boga, żądanie „rządu dusz”, pycha – dla idei wyzwolenia.
Różnice
Konrad pierwszy realizuje schemat bohatera romantycznego, jest „punktem odniesienia” dla następnych wcieleń.
Kordian, Kordian Juliusza Słowackiego
Młodość
- wrażliwość
- poezja
- próba poszukiwania dróg do dojrzałości
- samotność
Miłość
Do Laury, starszej od niego, która odrzuca i wyśmiewa jego uczucie.
Przeistoczenie
Po próbie (lub dokonaniu) samobójstwa podróżuje po Europie. Punkt zwrotny – monolog na Mont Blanc: „Jam jest posąg człowieka na posągu świata”.
Czyn dyskusyjny
Zamierza dokonać królobójstwa, lecz mdleje w progu carskiej sypialni.
Różnice
- Etap podróży „dojrzewania” pomiędzy samobójstwem a walką o kraj.
- Epizod „domu wariatów”.
- Inny rodzaj mesjanizmu – wzorzec: Winkelried.
Hrabia Henryk (Mąż), Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego
Młodość
- poeta
- szczęśliwy w miłości
- bogaty arystokrata
- przeżywa dylematy między „prozą życia a kuszeniem poezji”
Miłość
- Do Marii, która zostaje jego żoną, lecz on ją krzywdzi.
- Lot za Dziewicą – uosobieniem poezji fałszywej.
Przeistoczenie
Osiem lat po śmierci Marii, wobec rewolucji, staje na czele arystokratów przeciw rewolucjonistom.
Czyn dyskusyjny
Zdrada żony, niedotrzymanie przysięgi.
Różnice
- Motyw rodziny (żona, dziecko).
- Niemoralny czyn nie jest środkiem do wielkiego zwycięstwa.
- Jest fałszywym poetą – za co pokutuje.
- Umiera bezdyskusyjnie w finale utworu.
Jacek Soplica, Pan Tadeusz Adama Mickiewicza
Młodość
„młodzieńcza birbanteria”, przygody, bójki, udział w sejmikach itp.
Miłość
Do Ewy Horeszkówny, córki magnata. Odrzucony jako niegodny jej ręki.
Przeistoczenie
Po zabiciu Stolnika i nieudanym małżeństwie staje się emisariuszem i spiskowcem w masce księdza Robaka.
Czyn dyskusyjny
Zabójstwo Stolnika Horeszki podczas bitwy z Moskalami. Jednocześnie morderstwo i zdrada.
Różnice
- Nie jest poetą.
- Inaczej spędza młodość.
- Zabójstwo jest prywatną zemstą.
- Motyw rodziny – żona i syn.
- Rodzaj walki – wśród ludzi, realna, nie samotna.
- Bezdyskusyjna śmierć.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/liceum/c323-bohater-literacki/kordian-2
Polski bohater romantyczny i jego przeobrażenia w utworach Adama Mickiewicza
Bohater romantyczny a bohater pozytywistyczny. Próba porównania.