Search Results for "Zbrodnia i kara"
Czerwone i czarne Stendhala Tej powieści zawdzięczamy typ bohatera prowincjusza, który opuszcza rodzinne opłotki, by zrobić karierę w wielkim mieście. Karierowicz z prowincji nie przebiera w środkach i nigdy nie pozbędzie się kompleksu prowincjusza, który będzie chciał ukryć pod skorupą pewności siebie. Pierwowzorem wszystkich takich postaci jest Julian Sorel, główny bohater wielkiej powieści Stendhala. Pierwszą cechą, którą posłużył się w zdobywaniu świata, jest fałsz, skrajna obłuda. Stwarza bowiem pozór skromnego, pobożnego i pokornego duchownego. Dzięki umiejętnemu udawaniu
Moja lektura – kryteria ocen Bardzo dużo jest takich tematów na maturach próbnych i prawdziwych. Są to też tematy lubiane – przecież możemy zaprezentować własny zestaw lektur i własne kryteria ocen literatury. A jednak – książka książce nierówna i prace o nich też. Dlaczego tak się dzieje? Być może w dążeniach do napisania jak najlepszej pracy pomogą Wam nasze „proroctwa”. Na początek – przegląd tematów tego typu. Wielkich dzieł nie
1. Typ narracji zastosowanej w Zbrodni i karze, to: a) narracja auktorialna, b) narracja polifoniczna, c) narracja polimorficzna, d) żadna z powyższych. 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Polifonizm to technika powieściowa nazwana przez rosyjskiego badacza – Michaiła Bachtina, a wynaleziona przez Dostojewskiego. Polega ona na tym, że zamiast dotychczasowego wszechwiedzącego narratora, który informował nas o poglądach i działaniach bohaterów, mamy opisane same te działania. Każdy bohater stanowi niezależny byt – sam przedstawia nam swoje
Test sprawdzający zrozumienie czytanego tekstu jest obowiązkowym elementem matury pisemnej z polskiego. Ogólnie postrzegany jako ta łatwiejsza część – przecież znakomitą większość odpowiedzi da się wywnioskować z tekstu. Ale nie wszystkie – do pewnej grupy pytań potrzeba wiedzy. Celem pytań testowych jest sprawdzenie umiejętności czytania ze zrozumieniem: wyszukiwania żądanych informacji, definiowania pojęć, wyciągania wniosków, charakteryzowania nadawcy i odbiorcy. Trzeba dokładnie wczytać się w pytania, bo każda nieprecyzyjna, niekoniecznie błędna odpowiedź działa na niekorzyść ucznia.
Starożytność Historia kultury V wiek p.n.e. Za sprawą sofistów, wędrownych nauczycieli, rozwija się sztuka wymowy, czyli retoryka. Z głoszoną przez nich względnością prawdy, która pociąga za sobą przyzwolenie na kłamstwa i obłudę, walczy zwolennik stałych idei Sokrates – pierwszy etyk, który wprawdzie nie zostawił po sobie dzieł pisanych, ale jego poglądy wywarły wielki wpływ na filozofów późniejszych. Rozkwit demokracji ateńskiej pod rządami Peryklesa. Około roku 450 p.n.e. – biblijna Księga Hioba i Pieśń
Czy warto uczyć się cytatów z lektur na pamięć? Oczywiście, że warto! Często zapamiętanie krótkiego cytatu pozwala przypomnieć sobie treść utworu lub jego najważniejszą myśl. Dlatego na przykład przed maturą łatwiej powtórzyć cytaty, niż kuć na pamięć streszczenia. Cytat literacki może także funkcjonować poza tekstem. Wtedy zwykle dotyczy treści ogólniejszych, pozwala wyrazić zdanie autora na jakiś temat. Przytoczenia – opatrzone komentarzem: „skomentuj podany cytat” albo „udowodnij podane twierdzenie” – często pojawiają
Osiągnięciem poprzedniej epoki w dziedzinie epiki był realizm. Powieść realistyczna prawdziwie ukazuje rzeczywistość i codzienne życie człowieka, jest wg Stendhala „zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu”. Teraz, w nowej epoce, realizm staje się punktem wyjścia do nowych poszukiwań i nowych sposobów tworzenia prozy. Gustaw Flaubert (czyt. flober) Wyrasta z realizmu, ale wprowadza innowacje. Jego idea to postulat, aby forma (konstrukcja) powieści wynikała z obserwacji tego kawałka rzeczywistości, który jest w niej przedstawiony, to materiał ma kształtować formę, a nie
Motyw śmierci wydaje się poważny i filozoficzny. Ale tak naprawdę jest jednym z tych najbardziej interesujących: każda epoka, każda społeczność zaznaczała temat śmierci w tworzonych przez siebie tekstach kultury. Nie zawsze ponuro: bywało, że śmierć traktowano z humorem, a przerażające widmo uczynił z niej dopiero romantyzm. Jest o czym mówić i jest się czego uczyć… Materiał – chronologicznie Biblia To najstarszy ze znanych nam dobrze tekstów, wiele mówiący na temat śmierci. Tam opisany został jej… początek i koniec.
Proces stanowi znakomitą literaturę podmiotu do prezentacji tematów, takich jak: • śmierć • egzystencjalny lęk • świat jako labirynt • wina i kara • samotność • everyman • przemiany powieści Śmierć Przykład sformułowania tematu: Różne ujęcia tematu śmierci na przestrzeni wieków. Omów na wybranych przykładach. Podpowiadamy Ujęcie Kafki przedstaw jako pokrewne wobec stanowiska egzystencjalistów. Śmierć jest nieuchronna, stanowi zagadkę, budzi niepokój i człowiek pozostaje wobec niej samotny. Nie ma
Samotność bohaterów biblijnych i antycznych Samotność legła u początków stworzenia – samotny czuł się Bóg, toteż postanowił powołać do życia pierwszego człowieka, samotny był również Adam, dlatego Stwórca zesłał mu towarzyszkę życia – Ewę. W Biblii zresztą, opisującej dzieje ludzkości i nastawionej przecież na porozumienie między ludźmi, zwraca się często uwagę, że tylko w samotności człowiek doświadcza spraw najważniejszych, zarówno najpiękniejszych, jak i najtrudniejszych. Właśnie dlatego Bóg objawia się Mojżeszowi w krzaku gorejącym, a potem ofiaruje przykazania
Odnosząc się do wybranych utworów, rozważ myśl Władysława Tatarkiewicza: „Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną, i męką dla tych, co są do niej zmuszani”. Przykładowy wstęp Nie ulega wątpliwości, że samotność niechciana, do której człowiek w wyniku rozmaitych życiowych okoliczności jest zmuszany, to – zgodnie z tym, co twierdzi wybitny filozof Władysław Tatarkiewicz – prawdziwa męka. Moim zdaniem jednak określenie „zmuszeni” do samotności jest nieprecyzyjne. Nieczęsto bowiem przymus uwidacznia się w sposób
Miasto od najdawniejszych czasów fascynowało, a zarazem budziło przerażenie. Człowiek marzył o mieście – tu widział nowe możliwości, szansę na karierę, wzbogacenie się czy samorealizację. Często jednak mieszkając w nim, czuł się przytłoczony jego ogromem, pragnął ukojenia duszy w jakimś spokojniejszym miejscu. Miasto – to nie tylko gwarne ulice, siedziba władz, okazałe budynki, ośrodek kultury i sztuki. Zabieganym mieszkańcom wydaje się często olbrzymią machiną napędzaną demoniczną siłą, która niszczy wszystko to, co jej nie ulega.
Dawid H. Lawrence twierdził, że cała wielka literatura opowiada o moralności. Odwołując się do wybranych utworów, potwierdź ten pogląd lub podejmij z nim polemikę. Przykładowy wstęp: Trudno wydawać jednoznaczne, generalizujące sądy o czymkolwiek, w tym o literaturze. I niełatwo takich opinii bronić – zawsze mogą się przecież znaleźć wyjątki, podważające założoną tezę. Zdanie Dawida H. Lawrence’a, mimo swojego uogólnienia, wydaje mi się prawdziwe. Nie chodzi oczywiście o to, że wszystkie wartościowe dzieła literackie propagują zachowania
Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina jest ważna, ale jednocześnie bohaterowie ci nie stronią od zdrad, rozwodów itp. Wzorem może być dom Noego, Abrahama oraz Hioba. W Nowym Testamencie przykład doskonałej, tzw. świętej rodziny dadzą Józef i Maryja wraz z Jezusem. Więzi rodzinne nie są przesadnie istotne dla postaci mitologicznych. Owszem, tworzą oni rodziny, ale równie chętnie
Jego rola w literaturze europejskiej Bohaterowie Dostojewskiego miotają się między moralnym upadkiem a najwyższymi uczuciami, szczęściem a nędzą, wiarą a niewiarą. Ciągłe rozdarcie, popadanie ze skrajności w skrajność, poddawanie się władzy potężnych uczuć – bywa określane jako dostojewszczyzna. W swych dziełach Dostojewski realizował model powieści polifonicznej (patrz niżej). Postacie Dostojewskiego muszą z reguły zmagać się z „przeklętymi pytaniami” (z ros. „proklatyje woprosy”). Jest to zbiór niezwykle ważnych problemów moralnych i filozoficznych, wobec których bohaterowie są z reguły bezradni. Te pytania
Dlaczego powstało to dzieło? W przedmowie do drugiego wydania powieści Faulkner przyznał, że napisał ją z niskich pobudek – chęci zysku. Lecz aby powieść spodobała się, musiał schlebiać niskim gustom czytelniczym – stąd w powieści elementy sensacyjne, wszechobecne zło, zaskakujące sytuacje, perwersyjny seks, erotyzm, brutalność. Do końca życia wstydził się tego dzieła, któremu zawdzięczał sławę i pieniądze. Powieść społeczno-obyczajowa Azyl to powieść społeczno-obyczajowa, ale także pamflet na hipokryzję, uprzedzenia rasowe, relatywizm moralny. Osią fabuły jest
Plan wypowiedzi • Wstęp 1. Definicja inteligenta. 2. Rodowód inteligencji. • Rozwinięcie 3. Trudne początki działalności inteligencji. 4. Ambitna rola wyznaczona inteligentowi przez historię. 5. Nowe wartości, związane z postępem, nauką, sprzyjające rozwojowi inteligencji. 6. Wyjaśnienie pojęcia etosu i charakterystyka etosu inteligenta. 7. Możliwości osiągnięcia sukcesu przez inteligenta w różnych epokach. 8. Przyczyny odejścia od etosu. 9. Demaskacja etosu inteligenta i jej funkcje. 10. Inteligent dawniej a dziś: – funkcje, możliwości, – rola w społeczeństwie. •
Emil Zola Twórca i teoretyk naturalizmu, w praktyce pisarskiej wielki eksperymentator. Pisanie powieści porównywał do doświadczenia naukowego. Poddawał gruntownej analizie procesy społeczne i psychologiczne, badał zależności między ludźmi, starał się odkryć przyczyny przeróżnych zjawisk społecznych i indywidualnych. Miał dość trudne życie, borykał się z wieloma kłopotami, także materialnymi, w młodości zaznał nawet głodu. Fabuły swoich tekstów często budował na podstawie osobistych doświadczeń. Jest autorem dwudziestotomowego cyklu Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa (1870–1893), w
Biblia Powstawała przez wiele stuleci – od XIII wieku p.n.e. (Stary Testament) aż do I wieku n.e. (Nowy Testament). Napisana została w języku hebrajskim, greckim i aramejskim (tym ostatnim językiem mówił zapewne Jezus). Wersję katolicką stanowi 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 Nowego Testamentu, ale warto wiedzieć, że Biblia jest podstawą różnych religii i występuje w różnych wersjach, istnieją bowiem jeszcze inne księgi o tematyce biblijnej (apokryfy), nieuznawane przez Kościół
Hiob – mąż sprawiedliwy i bardzo pobożny, poddany przez Boga (i to, jak się zdaje, za namową szatana) straszliwej próbie: zostały mu odebrane bogactwa, uśmiercone jego dzieci, on sam zaś choruje na trąd. Mimo to Hiob nie poddał się – i wytrwał w wierze. Postać różnie interpretowana: jako symbol niezachwianej wiary albo moralnego zwycięstwa człowieka nad przeciwnościami losu (a nawet nad Bogiem). Kain i Abel to dwaj bracia, z których pierwszy zabił drugiego. Bóg ukarał
