Search Results for "Zbrodnia i kara"
Podstawy kulturowe Wolna wola – Biblia i chrześcijaństwo. Dając ją człowiekowi, Stwórca obdarzył go, podobną Boskiej, możliwością decydowania o sobie: możemy wybierać. Abyśmy nie pobłądzili i mogli się cieszyć wolnością dzieci Bożych, otrzymaliśmy też Dekalog oraz nowotestamentowe przykazanie miłości, które razem stanowią podstawowe normy postępowania człowieka i oznaczają dla nas zarówno drogowskaz, jak i zadanie. Zbawienie zależy więc od sposobu wykorzystania wolnej woli. Nawet Adamowi i Ewie, którzy, wyposażeni w nią, złamali jedyny i niezbyt ich ograniczający zakaz,
Napisz recenzję filmu Wesele reżyserowanego przez Andrzeja Wajdę. Jeśli któryś z polskich reżyserów powinien zekranizować Wesele Wyspiańskiego, to właśnie Andrzej Wajda. Twórca Popiołu i diamentu wielokrotnie adaptował teksty literackie na użytek filmu i teatru (m.in. Zbrodnia i kara, Ziemia obiecana, Pan Tadeusz, a ostatnio Zemsta), ale przede wszystkim jego kino – od samego początku – jest niezwykle mocno osadzone w polskiej tradycji. Reżyser w kolejnych filmach nieustannie odwołuje się do narodowych mitów i symboli Polaków i – co więcej
Jak dobierać lektury, kiedy temat pozostawia nam pełną swobodę? Jak uzasadniać swój wybór? Moja lektura – kryteria ocen Przegląd tematów tego typu. Wielkich dzieł nie niszczy czas. Jakie kryteria zastosujesz, mierząc wartość utworu literackiego? Uzasadnij, sięgając do trzech najwyżej cenionych przez siebie książek. Czy podzielasz opinię C.K. Norwida: „Czytanie więc sztuką jest”? Przedstaw swoje doświadczenia czytelnicze, przywołując ważne dla siebie utwory. Literatura piękna wzrusza, poucza, bawi… Przywołując własny wykaz lektur,
Wzory sformułowania tematu „Jakaż jest przeciw włóczni złego twoja tarcza człowiecze z końca wieku?” – moje podróże po krainie literatury w poszukiwaniu systemu wartości Jakie wartości, zawarte w literaturze, należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? Swoje rozważania na temat człowieczeństwa (u progu nowego tysiąclecia) zilustruj odpowiednimi przykładami. Wchodzisz w dorosłe życie. W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale rozważać swoje miejsce w świecie? Powołaj się na wybrane przykłady z różnych
Konteksty Liryki lozańskie Mickiewicza – cykl wierszy napisanych w Lozannie w latach 1839-1840. Warto zauważyć, że Snuć miłość… różni się od pozostałych utworów z tego cyklu – nie ma w nim nostalgii i poczucia niemocy. Hymn o miłości z I Listu św. Pawła do Koryntian – inny utwór zawierający charakterystykę ideału miłości. Przykłady miłości jako pierwiastka pozytywnego, dającego człowiekowi niezwykłą moc: Kwiatki świętego Franciszka, Zbrodnia i kara Dostojewskiego, Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Konspekt realizacji Jak zacząć Modele odpowiedzi do analogicznych
Co to znaczy, że literatura była i jest zapisem ludzkiego zmagania się z samym sobą? Główny bohater literatury: człowiek. Główny jej temat: ludzkie losy, zazwyczaj pełne przeszkód, rozterek i problemów. „Ale bojowanie byt nasz podniebny” – pisał o ludzkim życiu Mikołaj Sęp-Szarzyński. Z czym musimy walczyć? Z otaczającym światem. Przecież „człowiek jest trzciną najsłabszą w przyrodzie” (Pascal). Łatwo go zniszczyć, zabić. Czasem musimy walczyć z innymi ludźmi. Najwięcej problemów ma jednak swoje źródło w samym człowieku. Zmagamy się z naszą
Człowiek w poszukiwaniu najważniejszych wartości (dobro, zło) Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych wartości zależne jest od czasów, w których są wyznawane; np. średniowieczne pojęcie honoru bardzo się różni od współczesnego. Lansowane wówczas wzorce osobowe (rycerza, świętego, dobrego władcy) nie spotkałyby się z zainteresowaniem ludzi
Tego się naucz! Powinieneś umieć pokazać Makbeta jako dramat o władzy, skomplikowanej naturze ludzkiej, wyróżnić zawarte tam najważniejsze zagadnienia. Na przykładzie tego dramatu naucz się cech dramatu szekspirowskiego. Władza jako namiętność niszcząca człowieka Makbet, określany czasem jako krwawa tragedia, jest przede wszystkim utworem o władzy, która stanowi tak wielką pokusę, że kruszy najszlachetniejsze charaktery i wpycha człowieka w otchłań zbrodni. Akcję dramatu umiejscowił autor w czasach mrocznego średniowiecza i wiele z mitologii tej epoki przeniósł do
Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych
Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Rozważ na wybranych przykładach. Strategie wstępu Co to jest kamienica i kto w niej mieszka? Duży, murowany, czynszowy dom mieszkalny, zwykle kilkupiętrowy; także mieszkańcy tego domu (definicja słownikowa). Mieszkańcy czynszowej kamienicy to ludzie wynajmujący ją, płacący czynsz, a więc niezamożni. Nie zawsze mogli wywiązać się ze zobowiązań finansowych, wtedy musieli opuścić kamienicę. Taka sytuacja groziła studentom – bohaterom Lalki Prusa. W kamienicy mieszkali: mieszczanie np.: subiekt Rzecki – bohater
Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. Człowiek jest jedynym stworzeniem obciążonym winą. (John Steinbeck) Wszyscy jesteśmy wyjątkowymi wypadkami. Wszyscy chcemy odwołać się do czegoś! Każdy żąda dla siebie niewinności za wszelką cenę, nawet jeśli dlatego miałby oskarżyć rodzaj ludzki i niebo. (Albert Camus) Wiem, że nic mnie nie usprawiedliwia, ponieważ sama sobie stoję na przeszkodzie. (Wisława Szymborska) Strategie wstępu Czym jest wina i jak
Wpływ miasta na psychikę bohatera. Rozważ problem na wybranych przykładach literackich. Strategie wstępu Miasto i jego rola dawniej i dziś (np. miasto-państwo) – w baśniach bohater pozytywny porzuca swoją rodzinną wioskę i wyrusza do miasta, gdzie czeka go lepsza przyszłość, np. tron królewski, podobnie mitologicznemu Edypowi miasto przyniosło koronę. U Kochanowskiego (Pieśń świętojańska o sobótce) miasto – źródło zagrożeń, podobnie u Rousseau (Nowa Heloiza), także u Balzaka (Ojciec Goriot). Z czasem nastąpiła świadoma migracja do miasta – po naukę
Samotność – przedstaw motyw, ilustrując wypowiedź przykładami tekstów kultury z różnych epok. Komentarz Temat jest bardzo szeroki. Samotność to jeden z najczęściej pojawiających się w literaturze i sztuce motywów. Nawet jeśli nie jest bezpośrednim przedmiotem twórczej refleksji, pojawiać się może jako wątek poboczny, tło dla głównej koncepcji dzieła. Przykładów należy szukać w utworach wszystkich epok, ponieważ jest to zagadnienie uniwersalne i ponadczasowe. Na początku warto zastanowić się nad samym rozumieniem słowa „samotność”, gdyż zakres jego pojmowania
Przemiana wewnętrzna jako motyw literacki i ważny element określający osobowość bohaterów literackich. Temat nie wydaje się trudny, warto jednak głębiej zastanowić się nad doborem lektur. Metamorfozom ulegali bohaterowie literaccy wielu epok. Zastanów się, co może kryć się pod pojęciem przemiany wewnętrznej. Zwróć uwagę na to, jak sformułowany jest temat. Metamorfoza postaci to motyw stale obecny zarówno w polskiej, jaki i europejskiej literaturze. Powinieneś go prześledzić tak, aby – na ile to możliwe –
Topos miasta w literaturze i innych tekstach kultury. Analiza wybranych dzieł. Temat jest ogromny i stwarza wielkie możliwości wyboru, choćby dlatego, że znacząca część literatury XIX i XX wieku dotyczy miasta: tam żyją bohaterowie, z nim związana jest akcja. Na początku trzeba powiedzieć: miasto to miejsce i ludzie. Dlatego też powinna interesować Cię przestrzeń – ulice, place, zaułki, parki, domy, knajpy, restauracje, strychy, piwnice i podwórka – cała topografia miejskości, jej sens i symboliczność. Na tym tle pokaż
Przedstaw motyw zbrodni doskonałej na podstawie tekstów kultury różnych epok. Czy możliwa jest zbrodnia doskonała? Literatura zdaje się temu przeczyć – trudno znaleźć takie przykłady. Sam termin wydaje się lekko zabarwiony oksymoronicznie – bo czyż zbrodnia, coś zwyrodniałego i makabryczno-okrutnego, może być doskonała? Ten przymiotnik kojarzy się nam przecież z czymś pozytywnym – urodą (doskonały owal twarzy, doskonały nos, doskonale dobrane dodatki), sztuką (doskonała gama barw, doskonały światłocień), wynikami w sporcie (doskonały czas, doskonała
W jaki sposób kreowany jest świat w epice? Omów wybrane przykłady. Komentarz Zadanie zawarte w temacie pozornie nie wydaje się trudne. Wymaga od Ciebie jednak zapoznania się z fragmentami dzieł z dziedziny teorii literatury. Jeżeli nie przepadałeś za tzw. analizą wiersza, wybierz inny temat. Pracując nad tym zagadnieniem, prawdopodobnie poznasz kilka nowych, nieznanych dotąd terminów literackich, którymi będziesz musiał się sprawnie (i w porę) posłużyć. Osoba, która je wybierze, z miejsca sprawi na komisji wrażenie solidnej, kompetentnej, obdarzonej
Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów na przykładach wybranych utworów. Komentarz Zadanie mówi o przemianach bohaterów literackich. Aby zrealizować je poprawnie, musisz zastanowić się przede wszystkim nad tym, dlaczego postacie literackie przechodzą metamorfozę. Przemiana bohatera jest bowiem ilustracją dynamicznej natury człowieka, jego zdolności do ciągłego ewoluowania. Znajdź więc lektury, w których metamorfoza bohatera – czyli po prostu zmiana jego postępowania lub ideologii – jest jednym z tematów przewodnich. Inne możliwe sformułowania tematu
Pozostawił powieści bardzo ważne w literaturze światowej i trudne do jednoznacznego zaklasyfikowania. Jedyne w swoim rodzaju. Wykraczające poza realizm, ale też nieczysto naturalistyczne. Michał Bachtin, rosyjski teoretyk literatury, nazywał je polifonicznymi. Są mroczne, badają najczarniejsze pokłady ludzkiej psychiki, szpiegują, analizują naturę ludzką, zło i szaleństwo. Terytorium powieści Dostojewskiego często bywa świat okrucieństwa, nędzy, głodu. Bohaterów nieodmiennie prześladują wszelkie ludzkie przewinienia, zbrodnie, nierząd, nałogi. Pisarz wkracza głęboko w ludzką duszę, a
Dialogowość (dialogiczny charakter) Zbrodni i kary – w typowej powieści realistycznej przewodnikiem po świecie przedstawionym jest narrator (trzecioosobowy, wszechwiedzący). On ocenia bohaterów, przekazuje idee autora, ma jakby pełnię wiedzy o świecie, który przedstawia. Inaczej jest w powieści Dostojewskiego. Narrator trzecioosobowy nie ma pełni wiedzy o świecie i przyjmuje punkt widzenia postaci. Zbrodnia i kara ma charakter dialogowy – dominuje w niej słowo bohatera – dialogi i monologi – a te ostatnie… często przypominają dialogi! Na przykład rozmawiający ze sobą często
