Search Results for "Zbrodnia i kara"
Powieść polifoniczna (wielogłosowa) – u źródeł utworu polifonicznego jest muzyka – utwór wielogłosowy, w którym każdy głos w chórze lub w orkiestrze jest samodzielny i równouprawniony wobec pozostałych. Ta technika muzyczna polega na równoczesnym prowadzeniu dwóch lub więcej linii melodycznych. Zbrodnia i kara Dostojewskiego jest klasycznym przykładem powieści polifonicznej (na nowatorstwo jej konstrukcji wskazał Michaił Bachtin, rosyjski teoretyk literatury). Owo nowatorstwo polega na wielogłosowości struktury artystycznej; żaden z głosów bohaterów nie może sobie rościć pretensji do roli
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Agnostycyzm Pojęcie ze sfery religii, metafizyki. Wyznawca tego poglądu nieufnie odnosi się do kwestii istnienia bóstw i wszelkich innych bytów duchowych i nadprzyrodzonych. W najwęższym ujęciu treść tego terminu zawiera się w znaczeniu greckiego słowa gnosis (czyli poznanie) oraz negującego je przedrostka „a-”. Tak powstaje „a-gnosis”, czyli nie-poznanie,
Jak zinterpretujesz wymowę Procesu Franza Kafki? Akcja powieści Franza Kafki przypomina koszmar senny. Rzecz dzieje się w abstrakcyjnym mieście i bez konkretyzacji czasowej. Bohater – Józef K. – budzi się i od obcych urzędników, którzy naszli jego mieszkanie, otrzymuje informację, iż został postawiony w stan oskarżenia. Zaczyna się proces, bez przyczyn i bez dowodów, proces jak fatum – Józef K. nie wie nawet, o co jest oskarżony. Przechodzi fazy buntu
Jego rola w literaturze europejskiej Bohaterowie Dostojewskiego miotają się między moralnym upadkiem a najwyższymi uczuciami, szczęściem a nędzą, wiarą a niewiarą. Ciągłe rozdarcie, popadanie ze skrajności w skrajność, poddawanie się władzy potężnych uczuć – bywa określane jako dostojewszczyzna. W swych dziełach Dostojewski realizował model powieści polifonicznej (patrz niżej). Postacie Dostojewskiego muszą z reguły zmagać się z „przeklętymi pytaniami” (z ros. „proklatyje woprosy”). Jest to zbiór niezwykle ważnych problemów moralnych i filozoficznych, wobec których bohaterowie są z reguły bezradni. Te pytania
Mini-CV 1821 – urodziny. 1839 – śmierć ojca. 1843 – koniec edukacji w szkole wojskowej. 1844 – dymisja z wojska i decyzja o poświęceniu się pracy literackiej. 1849 – aresztowanie, proces, kara śmierci, ułaskawienie. 1849-1859 – zesłanie: katorga, przymusowa służba wojskowa. 1857 – ślub z Marią Isajew. 1859 – powrót do Petersburga. 1863 – pierwsza podróż za granicę. 1867 – ślub z Anną Snitkiną. 1867 – 1871 – podróż po Europie – walka z hazardem. 1871 –
Jego rola w literaturze europejskiej Bohaterowie Dostojewskiego miotają się między moralnym upadkiem a najwyższymi uczuciami, szczęściem a nędzą, wiarą a niewiarą. Ciągłe rozdarcie, popadanie ze skrajności w skrajność, poddawanie się władzy potężnych uczuć – bywa określane jako dostojewszczyzna. W swych dziełach Dostojewski realizował model powieści polifonicznej. Postacie Dostojewskiego muszą z reguły zmagać się z „przeklętymi pytaniami” (z ros. „proklatyje woprosy”). Jest to zbiór niezwykle ważnych problemów moralnych i filozoficznych, wobec których bohaterowie są z reguły bezradni. Te pytania dotyczą kwestii
Co o nim wiemy? Jest ważnym bohaterem Pana Tadeusza Adama Mickiewicza – jego losy to główny wątek epopei narodowej. Jest ojcem tytułowego bohatera, starszym bratem Sędziego, tajemniczym emisariuszem ukrywającym się pod habitem bernardyna. Przed laty był jednak zupełnie innym człowiekiem! Nazywano go Wąsalem (od wielkich wąsów) i Wojewodą („przez żart: w istocie wiele znaczył w województwie,/ Bo rodzinę Sopliców miał jakby w dowództwie”). Młody Jacek to uosobienie cech sarmackich: porywczy i skłonny do bójek, dumny i pełen
Dane o utworze Dzieło: Hamlet Autor: William Szekspir Czas i miejsce akcji Dania, zamek w Elsynorze – historię o królewiczu, który udawał obłąkanego, by zemścić się na stryju za zamordowanie ojca, zaczerpnął Szekspir z Historii tragicznych Belleforesta i Hamleta – dramatu nieznanego autora. Pierwowzorem Hamleta był bajeczny książę jutlandzki Amleth z V w. Dane osobowe Imię: Hamlet Imiona rodziców: Gertruda i Hamlet Wiek: mówi się o nim często „młody Hamlet”, ale to określenie może służyć rozróżnieniu
1. Prawda czy fałsz? P F 1. W romantyzmie rozegrała się tzw. walka klasyków z romantykami. 2. Klasyków reprezentował Mickiewicz, romantyków Słowacki. 3. Kazimierz Brodziński napisał rozprawę O klasyczności i romantyczności… 4. Maurycy Mochnacki poparł Brodzińskiego w polemice z klasykami. 5. Adam Mickiewicz studiował w Kownie i w Lozannie. 6. Adam Mickiewicz brał udział w powstaniu listopadowym. 7. Cyprian Kamil Norwid należy do prekursorów romantyzmu. 8. Wiersz Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie… obrazuje kult wybitnych jednostek typowy dla
Opierając się na znajomości całego utworu, zaprezentuj Mistrza i Małgorzatę jako powieść o walce dobra i zła. Po schodach płynął na górę potok gości. Małgorzata nie mogła już widzieć, co się dzieje w kordegardzie. Machinalnie podnosiła i opuszczała rękę, monotonnie uśmiechała się do gości. Na podeście panował już zgiełk, z opuszczonych przez Małgorzatę sal balowych jak szum morza napływała muzyka. – A to ciekawa postać. – Korowiow nie szeptał już, mówił głośno, wiedząc, że wśród zgiełku wielu głosów
Wygrywać jest rzeczą ludzką… Na podstawie wybranych utworów literackich oceń postępowanie bohaterów literackich odnoszących zwycięstwo. Komentarz: W takim ujęciu temat pojawia się dość rzadko. Dość silnie wiąże się jednak z takimi motywami, jak sukces i kariera, które lubią gościć na maturach. Nie jest najłatwiejszy – problemem może stać się odpowiedni dobór tekstów. Z całą pewnością dobrze więc we wstępie zastanowić się, co właściwie można uznać za zwycięstwo – i to pomyśleć w sposób ukierunkowany, w odniesieniu
Literackie pary kochanków. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu: Wariant 1 Na przestrzeni wieków mieliśmy do czynienia z rozmaitymi koncepcjami miłości. Nie ma jednego sposobu jej przeżywania. Zmieniały się też formy mówienia i pisania o niej. Inny „wzór” pary kochanków panował w wiekach średnich, inny w romantyzmie, modernizmie, a jeszcze inny dziś. Zmieniają się epoki i konwencje. Czy istnieje jednak jakaś ogólna, uniwersalna i ponadczasowa definicja miłości? Czy miłość jest
Przeczytaj uważnie przytoczone fragmenty powieści Lalka. Scharakteryzuj sposób, w jaki Bolesław Prus kreśli obraz Warszawy drugiej połowy XIX wieku. Stanął i patrzył. Dzień przedświąteczny i ładna pogoda wywabiły mnóstwo ludzi na bruk miejski. Sznur powozów i pstrokaty falujący tłum między Kopernikiem i Zygmuntem wyglądał jak stado ptaków, które właśnie w tej chwili unosiły się nad miastem dążąc ku północy.(…) Nieustanny turkot i szmer wydał się Wokulskiemu nieznośnym, a wewnętrzna pustka straszliwą. Chciał czymś się zająć i przypomniał sobie, że
Postać kontrowersyjna – jej miejsce i funkcja w literaturze. Zestaw lektur • Mitologia – mit ikaryjski (Ikar) • Sofokles – Antygona (Antygona i Kreon) • Legenda o świętym Aleksym (Aleksy) • Pieśń o Rolandzie (Roland) • William Szekspir – Hamlet (Hamlet) • Miguel Cervantes – Don Kichot (Don Kichot) • Adam Mickiewicz – Konrad Wallenrod (Konrad Wallenrod) – Dziady (Gustaw-Konrad) – Pan Tadeusz (Jacek Soplica, Horeszko) • Juliusz Słowacki – Kordian (Kordian) • Zygmunt Krasiński
Miejsce magiczne, cywilizacyjna dżungla, przestrzeń destrukcji. Do jakich przemyśleń na temat różnych obrazów miasta przedstawionych w literaturze skłania cię lektura wybranych tekstów. Zestaw lektur • Bolesław Prus – Lalka (Warszawa) • Władysław Reymont – Ziemia obiecana (Łódź) • Honoriusz Balzak – Komedia ludzka (Paryż) • James Joyce – Ulisses (Dublin) • Emil Zola – cykl powieściowy Trzy miasta (trylogia Paryż, Lourdes, Rzym) • Tadeusz Konwicki – Mała apokalipsa (Warszawa) • Albert
Życie to nie teatr. Rozważ tezę i zaprezentuj swój sąd na jej temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich. Komentarz: Temat dość wieloznaczny, odnoszący się do filozoficzno-poetyckiego motywu teatrum mundi. Jeżeli zrozumiemy go dosłownie, może być pewien problem z doborem tekstów. Jeżeli nazbyt luźno – możemy zostać oskarżeni o rozminięcie się z tematem, co grozi nawet oceną niedostateczną. We wstępie więc musimy dość jasno ustosunkować się do tematu, wyjaśnić, jak zamierzamy go rozwijać i umotywować
Śledząc motywy postępowania Rodiona Raskolnikowa i dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, zastanów się nad genezą zbrodni. Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragment) „Starucha to bzdura! – myślał żarliwie i pospiesznie. – Starucha może i była błędem z mojej strony, ale nie o nią przecież chodzi! Starucha to tylko skutek mojej choroby… chciałem jak najprędzej przestąpić próg… zabiłem nie człowieka, lecz zasadę! Zasadę zabiłem, ale progu przestąpić nie zdołałem i zostałem po tej stronie… Potrafiłem jedynie zabić,
Zbrodnia i kara to pierwsza z wielkich powieści Fiodora Dostojewskiego. Po wydaniu tej książki w roku 1866 niezbyt znany autor niemal natychmiast znalazł się w gronie największych twórców XIX stulecia. Wraz z tym dziełem zaczyna się w literaturze realistycznej epoka prawdziwie głębokiej analizy psychologicznej zachowań postaci. Ich działania traktowane są przez Dostojewskiego i jego następców jako pochodna zachodzących w umysłach bohaterów procesów psychicznych. By wyjaśnić i opisać te działania, trzeba także
Bohater literacki – kobieta idealna Niemal w każdej epoce próbowano tworzyć jakieś wzorce. Nie w każdym jednak okresie kobieta była „pełnoprawną” bohaterką literacką. Motywu kobiety idealnej nie wolno mylić z motywem kobiety – to nie to samo! Łatwiej określić ideał urody, obowiązujący w każdej z epok kanon piękna niż obowiązujący ideał cech charakteru. Geneza tego typu bohaterki Biblijne bohaterki, które można by stawiać za wzór, to Rut i Judyta. Pierwsza z nich to młoda, piękna, bogobojna wdowa,
Karierowicz Karierowicz to człowiek bez skrupułów dążący do zrobienia kariery, a tym samym osiągnięcia dobrej pozycji społecznej, która jest głównym celem życia. To, rzecz jasna, trochę uproszczona definicja. W dzisiejszych czasach słowo kariera ma raczej pozytywny wydźwięk. Za to określenie karierowicz brzmi trochę pogardliwie. Kariera kojarzy się z osiągnięciami – naukowymi, finansowymi, artystycznymi, ze sławą i podziwem. Natomiast gdy nazywamy kogoś karierowiczem, mamy na myśli człowieka o wypaczonej osobowości, dla
