Search Results for "Pamiętnik z powstania warszawskiego"
Styl języka Styl Pojęcie węższe od języka: spośród wszystkich środków językowych autor wypowiedzi wybiera te, które są według niego najbardziej przydatne, najlepiej wyrażają myśli. Na ten dobór wpływ mają okoliczności wypowiedzi (np. jej cel). Stylem nazwiemy też ogół środków językowych charakterystycznych dla konkretnego autora, epoki, utworu literackiego. Gdyby pytanie testowe nakazywało opisanie stylu danego tekstu, trzeba zbadać, jakie elementy językowe występują częściej – mogą powtarzać się jakieś słowa, formy (np.
Moralny wymiar przeżycia wojennego w ujęciu twórców XX wieku. Pułapka? Sformułowanie: moralny wymiar. Mamy pisać o problemach etycznych, o wpływie wojny na moralność, o dylematach moralnych, nie o czym innym. Uważaj! • Możesz pisać o dawniejszych wojnach – jeśli piszą o nich twórcy XX wieku! • Nie możesz przywoływać dzieł wcześniejszych. Dlaczego? Uważnie przeczytaj temat. Rada • Wyeksponuj dylematy moralne, nie losy bohaterów. • Nawiąż do innych wojen! Warto uwzględnić np.: • Na Zachodzie
Funkcja eksperymentów artystycznych w literaturze i teatrze XX wieku (wybrane przykłady). Temat bardzo trudny, bo dzieła eksperymentalne są niełatwe w odbiorze w porównaniu z tradycyjną powieścią czy dramatem, wymagają znajomości i zrozumienia pewnych konwencji, nie zawsze są lubiane przez uczniów. Zadaniem piszącego jest nie tylko wymienienie utworów w jakimś sensie eksperymentalnych, ale także pokazanie, na czym eksperyment polega i czemu służy (funkcja!). Jak zacząć? Przykład: Artyści eksperymentują od zawsze. Szukają nowych form wyrazu. Gonią za
Co to znaczy, że literatura jest obrazem, znakiem swoich czasów? Odpowiedź rozpocznijmy od myśli Tomasza Manna: „Człowiek nie żyje wyłącznie swoim życiem osobistym, jako jednostka, ale też życiem swojej epoki i swojego pokolenia”. Dotyczy to także pisarzy. Żadne dzieło literackie nie powstaje w próżni. Na jego kształt zawsze wpływa rzeczywistość otaczająca autora – wszystko to, czego pisarz doświadcza. W literaturze możemy więc zobaczyć: wydarzenia historyczne, np. wojny, powstania, rewolucje; problemy społeczne, np. podział
Miron Białoszewski Podłogo, błogosław! Buraka burota i buraka bliskie profile skrojone, i jeszcze buraka starość, którą tak kochamy, i nic z tej nudnej fisharmonii biblijnych aptek o manierach i o fornierach w serca, w sęki homeopatii zbawienia… tu nie fis i nie harmonia, ale dysonans ach! i flet zaczarowany w kartofle – flet w kartofle rysunków i kształtów zatartych! to stara podłoga podłoga leżąca strona boga naszego powszedniego zwyczajnych dni I takie słowo koncertujące w o –
Materiał według powstań W jaki sposób literatura ukazuje motyw powstania? Powstanie listopadowe (1830) Powstanie listopadowe stało się podstawowym przeżyciem ideowym, a często także doświadczeniem biograficznym dla romantyków. Często w decydujący sposób zaważyło ono na charakterze twórczości literackiej okresu dojrzałego romantyzmu. Bezpośredni udział w powstaniu wzięło wielu twórców tego okresu, stąd powstanie stworzyło własną literaturę, wyróżniającą się odrębną problematyką i sposobami ekspresji. Bezpośrednią reakcją na powstanie listopadowe była poezja, która rozwijała się wraz z powstaniem i zachęcała do
Ikar Iwaszkiewicza Treści związane z lekturą, potrzebne do egzaminu Motywy Młodość, idealizm, książka – czytanie, wojna, obojętność, samotność. Powyższe motywy to tematy godne egzaminu, dojrzewanie i książka nawet już w egzaminacyjnych testach gościły. Powtórz: Informacje o bohaterach młodych, dojrzewających, takich, którzy ponieśli klęskę w zderzeniu z otaczającym ich światem: znasz przecież Ikara, Romea i Julię, Holdena z Buszującego w zbożu Salingera, Siłaczkę – Stasię Bozowską, młodych bohaterów walczących z okupantem
Autobiografizm Materiał – według gatunków Gatunki autobiograficzne Istnieją gatunki literackie niejako „przypisane” do twórczości typowo autobiograficznej. Są to: pamiętnik, autobiografia, wspomnienie i dziennik. W pamiętniku autor – narrator opowiada o zdarzeniach, których był świadkiem lub uczestnikiem, o ludziach, których znał, o miejscach, w których przebywał, o swoim środowisku i epoce w czasie przeszłym, ujmując je jako wspomnienia. W pamiętniku autor raczej nie skupia się na sobie i swoich wewnętrznych przeżyciach, lecz usiłuje zarysować czytelnikowi ogólny obraz epoki, środowiska, w którym żył,
Współczesna, namacalna, otaczająca autora rzeczywistość jako temat utworu literackiego. Jest nim niemal zawsze – zarówno kiedy twórca stawia sobie za podstawowy cel opis świata i jego zjawisk (realizm, naturalizm), jak i wtedy, gdy stanowi tylko tło utworu. Dzieła pisarzy to przecież teksty kultury – oprócz treści artystycznych zawierają też świadectwo swoich czasów – poglądów, mód, procesów historycznych, zmian cywilizacyjnych itp. Teksty literackie są więc niezwykle często zapisem rzeczywistości – pozostaje tylko uchwycenie
Jedną z charakterystycznych cech epiki jest obecność narratora – osoby wypowiadającej się, tworzącej świat przedstawiony i bohaterów. Pokazuje ona zdarzenia w jakimś porządku czasowym, przedstawia związki między sytuacjami i osobami. Typy narratora i narracji Narracja przybiera różne postacie: opisu, relacji z wydarzeń, opowiadania unaoczniającego, a sposób jej prowadzenia ma wpływ na kompozycję utworu, a także na dobór środków językowych. W języku utworu narrator może się ujawniać w większym lub mniejszym stopniu. W związku z tym wyróżniamy następujące narracje: narracja autorska
Antyk Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy). Ważny jest również patetyczny styl (porównania homeryckie, stałe epitety, heksametr
Codzienność jest życiem ludzkim stokroć bardziej niż wydarzenia niezwykłe. Jest też tematem literatury w większym stopniu niż nam się zdaje – i nie jest trudna do odnalezienia, bo znajduje się w każdym większym, cenionym utworze. Do dobrej prezentacji proponujemy prześledzić i zebrać najważniejsze obrazy codzienności w literaturze. Materiał według ujęć problemowych Codzienność jako tło Codzienność jako tło dla wielkich wydarzeń i idei spotykamy w eposach, wielkich powieściach realizmu czy powieściach tendencyjnych. Iliada opowiada przede wszystkim
Miejsce na mapie Poezja Białoszewskiego jest zjawiskiem niezwykłym na mapie współczesnej poezji i okropne terminy „programowy, obowiązkowy” w ogóle do niego nie pasują. Czytanie jego poezji może być rozwiązywaniem łamigłówki, zabawą, ćwiczeniem skojarzeń – może też być męczące – a może w ogóle „nie być”… Tyle że współczesny szanujący się maturzysta powinien to doświadczenie przeżyć, a ja chciałabym mu dopomóc. W takim razie: w którym miejscu mapy jesteśmy? „Lingwizm, lingwizm”
Gatunki literackie najchętniej wykorzystywane w poszczególnych epokach literackich. Antyk Epika Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy).
Rok 1968 to kolejny przełom, kolejne zamieszki polityczne, zmiana rządu i kolejna fala emigracji. W literaturze do głosu dochodzi nowe pokolenie twórców, zbuntowanych przeciw władzy i systemowi. Najważniejsze wydarzenia Świat: 1968 – Przemiany polityczne w Czechosłowacji i inwazja wojsk Układu Warszawskiego na ten kraj – Walki uliczne między studentami a policją w Paryżu 1969 – Rewolta w Czechosłowacji zakończona. Rozprawa z opozycją. Student Jan Palach dokonuje samospalenia na placu św. Wacława w Pradze. – Amerykanie lądują na Księżycu
Przykładowy temat „Powstania są w naturze Polaków”. Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje refleksje na temat sposobu, w jaki polska literatura opowiada problem narodowych powstań. Mit powstania – mit pięknej śmierci Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, czyli Mazurek Dąbrowskiego Józefa Wybickiego – nawet w naszym hymnie narodowym powielony zostaje mit walki, sprzeciwu wobec wroga jako koniecznej postawy Polaka patrioty. Hymn do miłości ojczyzny Ignacego Krasickiego (fragment Myszeidy) – miłość do ojczyzny wiąże
Polecenie z zakresu teorii literatury, bada nie tylko wiedzę o budowie powieści, lecz również orientację w ewolucji gatunku powieściowego, w historii rozwoju prozy – głównie w ciągu ostatnich dwóch wieków. Zacznij od zdefiniowania najpopularniejszego typu narracji, charakterystycznego dla powieści realistycznej, dominującego, odkąd powieść realistyczna ugruntowała swoją pozycję w świadomości odbiorców. W realizmie mamy do czynienia z narratorem trzecioosobowym, obiektywnym, zdystansowanym. Mówimy o narracji przezroczystej, która spełnia rolę bezbarwnego ekranu. Dzięki niemu oglądamy wewnętrzny świat powieści, ale w niczym nam
Język bywa w literaturze czymś więcej niż tylko środkiem opisu świata. Słowa same w sobie mogą być interesujące – wyrażać nasz stosunek do świata, wpływać na sposób postrzegania rzeczywistości. „Granice mojego języka są granicami mojego świata” – stwierdził filozof Ludwig Wittgenstein. Podobnie jest ze światem wyobraźni twórcy, który może być opisywany przez nowe środki wyrazu. Pisarze wychodzą niekiedy z założenia, że literatura powinna kreować własne kody językowe, różne od powszechnie używanych. Dlatego nadają
Najważniejszym tematem literatury II połowy XX wieku okazały się wydarzenia II wojny światowej i ich następstwa. Życie przerosło wyobraźnię – stąd wynika charakterystyczne dla tych utworów odejście od fikcji literackiej w stronę różnorodnych form dokumentalnych. Autorzy starają się pokazać przede wszystkim prawdę historyczną, rzeczywiste przeżycia ludzi. W prozie mamy więc do czynienia z takimi formami, jak pamiętnik, dziennik, wywiad, reportaż itp. Często zresztą cechy tych różnych gatunków mieszają się ze sobą w jednym utworze –
W literaturze XX wieku widoczny jest – zapoczątkowany już wcześniej – proces odchodzenia od czystych rodzajów i gatunków literackich w stronę różnego rodzaju form synkretycznych. Pisarze łączą różne konwencje stylistyczne, eksperymentują z kompozycją i językiem, rezygnują np. z fabuły (przykładem może być awangardowa forma nouveau roman). Zaciera się też samo pojęcie „literatury pięknej”, która w tradycyjnym ujęciu obejmowała teksty mające przede wszystkim funkcję estetyczną. Dziś tak rozumiana literatura miesza się z innymi typami piśmiennictwa, z wypowiedziami o charakterze informacyjnym,
