Tag "Aleksander Fredro"
Materiał – przegląd chronologiczny Antyk Obrzędy ku czci Dionizosa miały dwojaki charakter: podniosły, uroczysty (tzw. Dionizje Wielkie) i lekki, żartobliwy, rubaszny (Dionizje Małe). Właśnie to drugie święto, polegające na całkowitym zatraceniu się w szalonej, upojnej zabawie, dało początek komedii jako jednemu z głównych gatunków literackich. Za najważniejszego starożytnego autora komedii uważa się Arystofanesa, który w swoich utworach kpił z polityków piastujących wysokie urzędy (Rycerze), wyśmiewał innych dramatopisarzy, swoich literackich konkurentów (Żaby) oraz popularnych wówczas filozofów,
Zemsta Fredry Ten znakomity komediopisarz epoki romantyzmu nie przystaje do portretu wzniosłego, tragicznego i ponurego romantyka. Jego sztuki utrzymane są w konwencji realistycznej, nadprzyrodzonych sfer i osób raczej w nich nie spotkamy. Znajdziemy natomiast zarejestrowany obraz Polski szlacheckiej, sarmackiej, w tym pozytywnym znaczeniu, związanym z pielęgnowaniem tradycji. Epoka Romantyzm. Ale Zemsta to utwór nietypowy dla tej epoki w Polsce. Jest to lekka komedia o tematyce miłosnej. Powstała w czasach, gdy Polska była pod zaborami, a polscy wieszczowie pisali utwory
MESMERYZM – modna w XIX wieku teoria, przywołana przez Aleksandra Fredrę w Ślubach panieńskich, jako jedna z definicji miłości. Koncepcja ta opiera się o pomysł, że na świecie istnieje „uniwersalny fluid”, który emanowany jest przez człowieka i jako „substancja” oddziałuje na drugą istotę. Twórcą tej teorii był Mesmer, lekarz, który zdobył sobie wielu zwolenników. Inaczej zwano mesmeryzm „magnetyzmem” lub „przyrodzoną skłonnością serc”. W późniejszym czasie skrytykowano i obalono koncepcję rzekomego
Miłość Miłość to wielki romantyczny temat. Zaczyna się od Cierpień młodego Wertera Goethego. Jego bohater: wrażliwy, nieszczęśliwie zakochany, wreszcie samobójca – stał się wzorem dla większości poetów i kochanków. Dziełko Goethego stało się najpoczytniejszą książką epoki, młodzież naśladowała strój Wertera, niestety również postawę – rozgoryczenia, rozczarowania światem nierzadko – samobójczej śmierci z miłości. Byronowski Giaur także traci swoją ukochaną – niewolnicę Leilę – i będzie się mścił. Wcześniej obmyślał porwanie.
Śluby panieńskie są nazywane komedią intrygi, oznacza to, że pisarz główny akcent kładzie na rozwój wydarzeń. Są również komedią miłości (pierwszym takim utworem były Igraszki trafu i miłości Piotra Marivaux), gdyż uczucie jest centralnym tematem utworu, akcja opowiada o jego narodzinach. Podobnie jak w innych utworach tego typu (w czasach Fredry pisał je Musset) autor koncentruje się na przeszkodach, jakie stają na drodze przyszłych kochanków do szczęścia. Przeszkody te nie
Śluby panieńskie są komedią o narodzinach uczucia. Podtytuł: „magnetyzm serca” to nawiązanie do modnej na przełomie XVIII i XIX wieku, stworzonej przez Franciszka Mesmera teorii magnetyzmu, tj. zdolności oddziaływania na innych za pomocą duchowej siły, fluidu, istniejącego rzekomo w ludzkim ciele (takiej siły użyje właśnie Gucio, by rozkochać w sobie Anielę). Tematem komedii Fredry jest zatem, podobnie jak wielu utworów romantycznych, miłość. Jednakże Fredro ukazuje to uczucie inaczej niż np. Mickiewicz w IV części Dziadów,
Wystarczą dwa „punkty” literatury, by przywołać urok szlacheckiego dworu i zaścianka, typ polskiego szlachcica w tradycyjnym kontuszu, obyczaj szlachecki, sentyment do szlachty polskiej – i krytykę jej wad. Są to: Pan Tadeusz Adama Mickiewicza i komedie Aleksandra Fredry (np. Zemsta czy Śluby panieńskie). Oczywiście, zauważamy pewną idealizację szlacheckiego świata, bohaterowie, których poznaliśmy są bardziej sympatyczni niż negatywni, tym niemniej właśnie te dzieła stwarzają panoramę ówczesnej Polski. Pan Tadeusz – jest skarbnicą wiedzy o obyczajach, zbiorem
Mapa informacji o romantyzmie polskim – ujęta w sześć punktów – wygląda tak: I. Początek 1818 – Kazimierz Brodziński wydał O klasyczności i romantyczności – teoretyczną podbudowę romantyzmu. 1822 – Adam Mickiewicz wydał Ballady i romanse – praktyczną realizację ideałów romantyzmu. Ważną osobowością, propagującą ideologię romantyzmu był także Maurycy Mochnacki – filozof, krytyk literacki, artysta. II. „Trzon” literatury romantycznej stanowi dorobek trzech wieszczów: Adam Mickiewicz – (Grażyna, Konrad Wallenrod, Dziady, Pan Tadeusz, liryki lozańskie
Na czym polega polemika Fredry z ideałami romantyzmu zawarta w Ślubach panieńskich? Aleksander Fredro misternie włączył w komedię polemikę z romantycznymi koncepcjami. Owa dyskusja przejawia się w: ukształtowaniu głównych postaci, własnej, antyromantycznej definicji miłości. Zacznijmy od postaci Rok 1834 to czas, kiedy czytelnik mógł znać już Dziady Mickiewicza, Kordiana Słowackiego, nie mówiąc o Cierpieniach młodego Wertera Goethego. W Dziadach postać nieszczęśliwego kochanka uosabiał Gustaw. W Ślubach panieńskich spotykamy Gucia! Co za perfidna aluzja! Zdrobnienie to
Rozważania o miłości i poglądach Fredry w sprawie tak wdzięcznego tematu rozpocząć należy od uwagi, że całość tytułu komedii brzmi: Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca. Czym jest ów magnetyzm? Jest to inaczej mesmeryzm – modna w stuleciu Fredry teoria Mesmera (lekarza z XVIII w.), który głosił, że istnieje na świecie „uniwersalny fluid” emanujący z człowieka i oddziałujący na drugą istotę jak swojego rodzaju magnes – „przyciąganie się” dwóch serc. Taka skłonność jest przyrodzona i konwenanse świata zmienić tego
Śluby panieńskie kreślą pełną uroku atmosferę szlacheckiej prowincji XIX w. Są komedią miłosnego flirtu, utworem o miłości i młodości. Na pozór historia jest zupełnie banalna. Zacni przedstawiciele starszego pokolenia: Radost i pani Dobrójska umyślili, by ożenić Gucia (bratanka Radosta) z Anielą (córką pani Dobrójskiej). Gucio – to „szaławiła z miasta”, młodzieniec rozrywkowy, który piekielnie nudzi się na wiejskiej prowincji, urządza nocne eskapady i ani mu w głowie „poważne zamiary”. Co innego panny bałamucić, a co innego z nimi się
Cechą charakterystyczną komedii jest zjawisko komizmu. Polega ono na przedstawieniu pewnych zjawisk w taki sposób, by wywołały śmiech u odbiorcy. W Zemście wyróżniamy trzy rodzaje komizmu: Komizm sytuacyjny Zabawne przedstawienie sytuacji i wydarzeń, w których uczestniczą bohaterowie. Oto niektóre z nich: zamiar poślubienia Klary przez niemłodego już Cześnika, Papkin w roli posła do Rejenta (boi się stanąć oko w oko z Rejentem, a tłumaczy, iż mógłby wywołać wojnę zamiast
Idee romantyzmu dotarły do Polski z opóźnieniem, jego umowny początek to 1822 rok – wydanie Ballad i romansów Adama Mickiewicza – ale w niedługim czasie zdominowały literaturę polską, a wybitne osiągnięcia polskich twórców wzbogaciły dorobek romantyzmu europejskiego. Romantyzm polski przypadł na szczególny okres w historii narodu. W Polsce kryzys wartości oświeceniowych zbiegł się z utratą niepodległości. Klęska Napoleona, którego uznawano za ostatnią szansę odzyskania wolności, pogrzebała nadzieje Polaków na niepodległość. Dawni żołnierze Kościuszki i Napoleona, uznając swoją bezradność,
Aleksander Fredro to symbol polskiego komediopisarstwa i symbol Polski szlacheckiej – dziewiętnastowiecznej ojczyzny, krainy dworków, brzóz i wierzb płaczących… Zarazem jest to kolejna postać polskiego romantyzmu. Chwileczkę – powie ktoś – romantyzm i komedia? Śmiech, humor, komiczna kreacja świata i romantyzm – coś „zgrzyta” w tym zestawieniu. Romantyzm to przecież walka o wolność, spisek, nieszczęśliwa miłość i tragizm samotnego bohatera. A komedie Fredry… są po prostu inne. Hrabia Aleksander Fredro to indywidualność. Dowcipny, błyskotliwy, o ciętym języku – polemizował
