Tag "poezja młodopolska"
Kazimierz Przerwa-Tetmajer Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej Taki tam spokój… Na gór zbocza Światła się zlewa mgła przeźrocza, na senną zieleń gór. Szumiący z dala wśród kamieni w słońcu się potok skrzy i mieni w srebrnotęczowy sznur. Ciemnozielony w mgle złocistej wśród ciszy drzemie uroczystej głuchy smrekowy las. Na jasnych, bujnych traw pościeli pod słońce się gdzieniegdzie bieli w zieleni martwy głaz. O ścianie nagiej, szarej, stromej spiętrzone wkoło
Impresjonizm Impresjonistyczne pejzaże pełne ciepła i pastelowych barw pojawiły się najpierw w malarstwie. Artyści opuścili swoje pracownie, by w plenerach poszukiwać nowych środków wyrazu. Rezultaty okazały się zdumiewające, przyniosła je wnikliwa obserwacja natury. Zauważono, że w zależności od kąta padania światła i jego natężenia można uzyskać zupełnie odmienne efekty kolorystyczne. Krajobraz ulega bowiem nieustannej przemianie, nie jest dany w stałym kształcie. Wszystko, co zatem może zrobić artysta, to dokonać utrwalenia
W masce szatana. Poezja Tadeusza Micińskiego. Bohater literacki wielu epok – szatan Nie trzeba być specjalistą, by wiedzieć jak istotny to element Młodej Polski, jak ważna osobistość dla poezji. Chcę zaproponować Ci znajomość z niezwykle interesującym poetyckim portretem szatana, nie w wydaniu Staffa (Deszcze jesienny), nie w Kasprowiczowskim (Hymny), lecz w ujęciu najmniej lubianym i powszechnie uznawanym za trudne – mianowicie w poezji Tadeusza Micińskiego. Mam nadzieję, że obalimy mit
Nikt nie mówi w naszym codziennym życiu, przy spotkaniu w windzie, przy szatni ani w ogóle nigdzie: „ślicznie dziś wyglądasz – jak Afrodyta, co się z piany morskiej zrodziła” lub „piękna dziś pogoda jakby Eos różanopalca uśmiechnęła się do Ziemi… ” I oczy to są oczy, a nie „coś jakby gwiazdy” i białe prześcieradło to biel, która może być jeszcze bielsza, a nie „biel jakby chmura gołębi…” W sumie –
Hymny – to dzieła, które przyniosły Kasprowiczowi największą sławę. Są to jednak utwory obrazujące kryzys zaufania do Boga i upadek dawnych wartości. Słynne hymny to: Dies irae, Święty Boże, Święty Mocny, Moja pieśń wieczorna, Hymn św. Franciszka z Asyżu. W formie utwory te nawiązują do tradycji hymnów kościelnych, możemy też mówić, że są to już utwory ekspresjonistyczne, co w owych czasach jest nowatorstwem. Hymny prezentują pochód ludności podążającej do otwartego grobu. W hymnie Święty Boże
Jakie mogą być tematy? Jaką koncepcję człowieka i jego mocy znajdujesz w wierszu pt. Kowal? W nurt jakich wypowiedzi literackich wpisuje się poeta? Odpowiedz, interpretując utwór i odwołując się do wiedzy z historii literatury. Scharakteryzuj bohatera lirycznego w wierszu pt. Sonet szalony. W jakiej grupie literackich postaci go umieścisz? Przedstaw portret szatana nakreślony w wierszu Deszcz jesienny. Jak współgra z założeniami epoki? Porównaj z wybranym przez siebie portretem z innego
Czytając utwór, oczami wyobraźni widzimy następujący obraz: na tle szarych skał, wśród pięknych górskich ujęć, kwitnie krzak dzikiej róży. Obok – umiera stara, powalona przez zamieć limba. Już sam opis przestrzeni jest wyrazem impresjonizmu: pawiookie stawy, plamy szarych złomów, wężowiska kosodrzewin, a na nich ekspresywny, pąsowy krzak dzikiej róży ciska „pąs swój krwawy”. Jeżeli potraktujemy krzak róży i starą limbę jak bohaterów utworu, stwierdzimy, że są one symbolami: młodości i przemijania, pełni sił
W pierwszym okresie Kasprowicz stawiał poezji społecznikowski cel: ukazać nędzę ludu, jego krzywdę w sposób prawdziwy, wręcz naturalistyczny, czyniący wrażenie na odbiorcy. Ciekawym utworem jest wiersz W chałupie – „okiem kamery” poeta śledzi, opisuje szczegół po szczególe w chłopskiej chacie. Obserwujemy „spis inwentarza”: okno zapchane szmatami, nędzny stół, blaszaną łyżkę, resztki marnego jedzenia – wszystko tworzy dysonans nędzy. Wiersz wieńczy opis dwu kobiet – starszej, drzemiącej przy piecu i młodej, także śpiącej, chłopki snującej
Można powiedzieć, że kariera poetycka Jana Kasprowicza przebiegała etapami, w których zmieniały się założenia, filozofia i typ twórczy poety: I okres twórczości To etap, w którym Kasprowicz jawi się jako „rzecznik skrzywdzonych i poniżonych”. W tym pierwszym okresie tworzenia dominują w jego poezji tematy społeczne: biedy wsi i nędznego życia chłopa. Wynika to zapewne z faktu, iż sam Kasprowicz pochodził z rodziny chłopskiej, z Kujaw. Na wzór Konopnickiej ukazuje w poezji biedę ludu. Zapamiętać warto wiersz W chałupie i cykl sonetów Z chałupy. II
Relacja – ten sporych rozmiarów poemat należy do Hymnów – tomu, który określany jest jako naczelny przykład ekspresjonistycznych zainteresowań Kasprowicza. I tak jest w istocie. Hymny – tom utworów nawiązujących do biblijnego gatunku, dość luźno wykorzystujących biblijne wątki – już samą tematyką przywołują ekspresjonistyczne środki obrazowania. U Kasprowicza bowiem obrazy biblijne posłużyły do zilustrowania wstrząsającej wizji ludzkiego istnienia w rozdarciu między niezmiernie od siebie odległymi sprzecznościami, oddzielonymi przepaściami nie do pokonania. Dies irae –
Po wielkim, bluźnierczym buncie przeciw Bogu przyszedł w poezji Kasprowicza czas wyciszenia i uspokojenia – zgodnie z nauką św. Franciszka – brata ptaków i ryb, świętego, który w swojej filozofii niósł miłość wszelkiemu żyjącemu istnieniu. W duchu tej filozofii spróbował Kasprowicz znaleźć pozytywne odpowiedzi na pytania nurtujące człowieka. I tak: zło – nazwał rezultatem sprzeniewierzenia się człowieka Bogu, cierpienie – koniecznym warunkiem zrozumienia szczęścia, istotę świata – odnalazł w harmonii kontrastów, w pochwale pokory, przyrody i mądrości prostego człowieka. Najlepszym
Leopold Staff Odys Niech cię nie niepokoją Cierpienia twe i błędy. Wszędy są drogi proste, Lecz i manowce są wszędy O to chodzi jedynie, By naprzód wciąż iść śmiało, Bo zawsze się dochodzi Gdzie indziej, niż się chciało Zostanie kamień z napisem Tu leży taki a taki. Każdy z nas jest Odysem, Co wraca do swej Itaki. Wędrówka w czasie i przestrzeni Odyseusz krążył po morzu – przygód miał co niemiara, bał się, uciekał, zwyciężał. Samo życie,
Jeśli będziesz pisać o wierszach Tetmajera W poezji Tetmajera szukaj dekadentyzmu – zwłaszcza w pierwszym okresie swej twórczości poeta często tworzył liryki przepojone dekadenckim światopoglądem. Sprawdź, którego ze sztandarowych postulatów epoki dotyczy utwór: czy postrzegania świata i człowieka w myśl nastroju dekadenckich, czy nirwany, czy sztuki, czy piękna natury? Jeśli piękno, to Tatr – nie zdziw się, jeśli wiersz pejzażowy będzie sławił urodę gór, wówczas też – obok zachwytu naturą
